Het steunen van natuurbehoud en het faciliteren van onderzoeksprojecten zijn twee van de hoofddoelen van de dierentuin van de 21ste eeuw. Diergaarde Blijdorp mag zich zeker rekenen tot die categorie: ondanks het noodweer waarin de wereldeconomie en daarmee het park zich begeeft, heeft Blijdorp dit jaar twee wetenschappelijke projecten tot een succesvol einde weten te brengen. Immers: het opbouwen van bufferpopulaties in gevangenschap is tegenwoordig helaas noodzakelijk, maar het is nog mooier als een soort nooit in het wild uitsterft om mee te beginnen.
Even terug in de tijd: in 2018 klauterden rode panda’s Hima en Yukiko opeens door de boomtoppen van Blijdorp met halsbanden om hun nek. Nee, die waren niet bedoeld om de panda’s mee uit te laten, ook al besloten ze op dat gebied meer dan eens het heft in eigen hand te nemen. Het was onderdeel van een internationaal onderzoek van het Red Panda Network, om te kijken of het dragen van een halsband met ingebouwd GPS-systeem het natuurlijke gedrag van de diertjes zou verstoren. De resultaten van het experiment in Blijdorp wezen uit dat de panda’s zich er maar weinig van aantrokken, al bleek wel dat er nog wat laatste aanpassingen aan het model gemaakt moesten worden om te voorkomen dat ze zouden gaan schuren.
Uit eerder onderzoek van mr. Damber Bista aan de Universiteit van Queensland, Australië, bleek dat het merendeel van alle rode panda’s in Nepal buiten beschermde gebieden leeft. Toch is er eigenlijk maar weinig over hen bekend door hun schuwe karakter. Iedere twee uur verstuurt de GPS-halsband zijn locatie, om zo in de loop van ongeveer een jaar meer kennis op te doen over hun territoria en sociale interacties. Inmiddels zijn tien rode panda’s langs de oostgrens van Nepal uitgerust met het apparaat: Paaru, Dolma, Chintapu, Mechhachha, Bhumo, Senehang, Ngima, Brian, Ninamma en Praladdevi, voor zij die het willen weten. Diergaarde Blijdorp is de geldschieter voor de operatie en Janno Weerman, dierenverzorger en EEP-coördinator, heeft eerder al cameravallen geïnstalleerd in de regio, met de lokale bevolking gepraat en training gegeven in het veilig vangen van panda’s. De totale financiële steun van Blijdorp aan het Red Panda Network bedroeg €48.000 in 2019.
Ook in een totaal andere omgeving leent Blijdorp zich tot experimentatie. The Ocean Cleanup is een Nederlands initiatief om plastic zwerfafval uit de zee te verwijderen met speciale netten die geïnstalleerd worden op boten. Om een beter beeld te krijgen van de obstakels die hierbij te verwachten zijn, zijn 12.000 plasticfragmenten uit de Stille Oceaan verzameld voor analyse in een laboratorium in het Oceanium. Uit de studie is gebleken dat, hoewel 90% van al het plasticafval in de Stille Oceaan zich begeeft op nog geen vijf meter diepte, er ook microscopische plasticfragmentjes afslijten en vervolgens afzinken naar de diepzee.
Een van de meest interessante ontdekkingen is dat er voornamelijk polyetheen en polypropeen afzinkt, terwijl deze stoffen juist bekend staan als drijvende materialen. Er zijn meerdere mogelijke verklaringen: het aanhechten van algen en bacteriën kan de materiaaleigenschappen veranderen, ze zouden opgeveegd kunnen worden door zandkorreltjes en andere kleine deeltjes die na verloop van tijd sedimenteren en zelfs het fenomeen ‘zeesneeuw‘ kan een rol spelen. Hoe het ook zij: als plastic eenmaal een paar honderd meter diep zit, wordt het nagenoeg onmogelijk om op te ruimen. Des te belangrijker dat er spoedig begonnen wordt met het schoonmaken van de Great Pacific garbage patch.
Foto: @lvwphotography_ (BB-Instagram)