Kort Nieuws #173

23 januari 202223 januari 2022 blijdorpenaar Kort Nieuws Aziëhuis, Blijdorper Bende, Diergaarde Blijdorp, Dolksteekduiven, Egyptische Landschildpad, Flamingo-Strand, Geelkeelfrankolijnen, Gierenrots, Gilamonster, Grote Vijver, Hart van Afrika, Komodovaraan, Krakeenden, Maleise Bosrand, Marmertaling, Natuurbehoudscentrum, Oceanium, Okapi-Volière, Rivièrahal, Rüppels Gieren, Savanne, Zeeschildpadden

Bloederige beesten

*Foto: **Klaus Rudloff** (zootierliste.de). Archieffoto.*

Eind december heeft Diergaarde Blijdorp een Barletts dolksteekduif (Gallicolumba crinigera) uit de Duitse Zoo Landau ontvangen. Het gaat om een jong mannetje. De dolksteekduif dankt zijn naam aan de rode vlak waarmee de heren de dames versieren. Verder hebben deze dieren ook groenblauwe accenten in hun verenkleed. Deze schuchtere vogelsoort leeft voornamelijk op de bosbodems van Mindanao en de Visaya-eilanden, onderdeel van de Filipijnen. Door habitatvernietiging resteren slechts een paar duizend van deze dieren in het wild, waarmee ze een plekje in de categorie ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst gekregen hebben. Vanuit Groot-Brittannië wordt een Europees stamboek (ESB) bijgehouden. Of deze soort in Rotterdam een plekje voor de schermen krijgt, is nog niet bekend.

Vermenigvuldigende vogels

*Foto: **Luciënne de Gier** (BB-Facebook). Marmertaling.*

En dat is niet het enige transport dat omstreeks de feestdagen plaatsvond. Uit Berlijn is een viertal marmertalingen overgekomen, zeldzame moerasbewoners uit het Middelandse Zeegebied en het Midden-Oosten. Dat wordt op het forum Laafse Kikkers gemeld. Deze soort was al aanwezig in Blijdorp, maar het koppeltje dat sinds 2019 in de Okapi-Volière woont, heeft nu dus gezelschap gekregen van twee soortgenoten. Het tweede duo is vrijgelaten op het vernieuwde Flamingo-Strand, waar ook al Baers witoogeenden en noordelijke pijlstaarten zwemmen. Om te voorkomen dat het té druk wordt, is het groepje krakeenden overgeplaatst naar de Grote Vijver. Ook is er geboortenieuws. In het Hart van Afrika hebben de geelkeelfrankolijnen nageslacht gezorgd. De vier kuikens volgen hun ouders trouw terwijl zij tussen de okapi’s scharrelen. Op de valreep van 2021 deden ook de Rüppells gieren een poging. Op de webcam is te zien dat er minimaal één ei warm wordt gehouden door de kritiek bedreigde aaseters.

Deltawerken

”Oeverplanten en drijvende eilanden gaan de waterkwaliteit en biodiversiteit verbeteren in de Grote Vijver van Diergaarde Blijdorp”, schrijven de wateringenieurs van VPdelta. De TU Delft is de drijfveer achter de proef. De dierentuin van Rotterdam probeert zich te ontplooien als ‘proeftuin’ op het gebied van duurzaamheid en klimaat. Laatst resulteerde een soortgelijk project van communicatiestudenten Tom Sieben, Just van der Wal en Lukas Heijnen al in een nieuw stukje educatie. Een interactief bord slaat een brug tussen het waterbeleid van de dierentuin en bewustzijn bij de bezoekers.

Schubbenrubriek

Lief en leed bij de reptielen. Het gerucht gaat dat de aangespoelde Kemps zeeschildpad kort na zijn aankomst in Rotterdam gestorven is. Deze soort komt normaal voor in de Golf van Mexico, dus dit dier heeft al heel wat moeten verduren voordat hij begin december strandde in Zeeland. Leuker nieuws is er bij de Egyptische landschildpadden. Niet één, maar twee van deze kritiek bedreigde schildpadjes kropen in december uit het ei! Het is een primeur voor Blijdorp, dat sinds kort ook het Europese fokprogramma overziet. Ook meldt het park (met wat vertraging) dat in november twee Komodovaranen het levenslicht zagen achter de schermen. In 2009 behaalde Diergaarde Blijdorp de Nederlands primeur met ’s werelds grootste hagedis (zij het middels een onvoorziene broer-zus-escapade), gevolgd door nog een succesje in 2011, maar daarna viel het stil. Dat kwam deels door pech, deels door huisvestingsproblemen en deels doordat de fokcoördinator wilde voorkomen dat de Europese populatie explosief zou groeien. Afijn: de gelukkige ouders zijn Odin en Festus. Odin is te zien in het Aziëhuis, Festus leeft achter de schermen in de Rivièrahal. Tot slot ook nog drie jongen bij de gilamonsters, de giftige reptielen die te zien zijn in het Oceanium. Een mooi resultaat om 2021 mee af te sluiten, nadat eerder een gilamonster onverwachts overleed en in 2020 vier dieren op transport gingen.

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Jonge Komodovaraan.

Kort Nieuws #172

19 december 202123 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Amazonica, Amoer, Arctica, Aziëhuis, Baardapen, Bass Rock, Bergdierenrots, bizon, Blijdorper Bende, Blonde Rog, Bongo, Brandingbaarzen, Chinese Tuin, Diergaarde Blijdorp, Donderpad, Egyptische Landschildpad, Eidereenden, François' Langoer, Hart van Afrika, Himalaya, Hop, Kelpwoud, Klipdas, Koeneusrog, Kroeskoppelikanen, Krokodillenrivier, Kuifhertjes, Kuifseriema, Maleise Bosrand, Mangrove, McCords doosschildpad, Natuurbehoudscentrum, Noord-Amerika, Oceanium, Okapi-Volière, Papegaaiduikers, Papoeamaina's, Poolvossen, Prairie, Purperglansspreeuwen, Rivièrahal, Rode Panda, Savanne, Spinschildpad, Tropenvleugel, Van-Harencarspel-volière, Victoria Serre, Violette Schildtoerako, Vriendennieuws, Wasberen, Weverkopje, Witruggieren, Zeekoeten, Zeeschildpadden, Zomertortel, Zuid-Amerika

Welkom

*Foto: **@christianbos2001** (Instagram)*

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: een klein groepje Europese zomertortels (Streptopelia turtur turtur) is laatst gespot in de Okapi-Volière. Alhoewel, nieuw – tot 2017 waren ze er ook al te zien. Hun naam danken ze aan het feit dat het de enige Nederlandse duiven zijn die ’s winters naar de Afrikaanse Sahel migreren. Het gaat deze kleurrijke vogels echter niet voor de wind: ze staan als kwetsbaar op de Rode Lijst. De boosdoeners zijn de intensivering van de landbouw en klimaatverandering, problemen die ook in Nederland spelen. Hier zijn ze nu nog voornamelijk beneden de rivieren te vinden, met nog enkele prominente clusters in het Flevolandse Horsterwold, het Drents-Friese Wold en op Texel. Met een beetje geduld en geluk kan je ze overigens ook tegenkomen in de Vlaardingse Broekpolder.

Noodopvang

*Foto: **Iguana** (iguana.nl). Het dier werd eerst tijdelijk verzorgd in Vlissingen.*

Tijdelijk zorgt Diergaarde Blijdorp voor een Kemps zeeschildpad (Lepidochelys kempii). Het dier was ernstig verzwakt aangespoeld nabij Westkapelle, Zeeland. Dit is een kritiek bedreigde soort die normaal gesproken alleen in de Golf van Mexico te vinden is. Vermoedelijk is het dier meegevoerd door de Noord-Atlantische Golfstroom. Het is de bedoeling dat de zeeschildpad weer teruggebracht wordt naar zijn thuis als hij eenmaal opgeknapt is. Blijdorp heeft veel expertise op dit gebied en fungeert als nationaal opvangpunt voor aangespoelde zeeschildpadden.

Weemoedige Wanderoes

Voor de baardapen zal 2021 de boeken ingaan als een droevig jaar. Nadat er in maart al een mannetje ingeslapen werd, is in augustus een van de vrouwtjes doodgegaan. Eind november leek de geboorte van een baardaap een lichtpuntje, maar helaas is het jong na enkele dagen gestorven. De doodsoorzaak is niet bekend. Het fokprogramma van deze bedreigde primaten uit Zuid-India wordt beheerd door de dierentuin van Keulen. Diergaarde Blijdorp zal in samenspraak met de coördinator kijken naar de toekomst van de resterende dieren.

Blijdorp Bouwt

De restauratie van de Bergdierenrots vordert gestaag. Ook de geluidsoverlast voor de naburige rode panda’s en kuifhertjes nam echter toe. Zij verblijven daarom tijdelijk achter de schermen. Op een steenworp afstand, bij de Indische neushoorns, legt Blijdorp de laatste hand aan een extra ‘oprit’ naar het vlonder. Verder gaat Eneco het Oceanium en Amazonica aansluiten op een warmte-koudeopslag, die bestaat uit twee cilinders waarvoor 230 meter diep geboord gaat worden. Ten tijde van het bewind van Marc Damen werd er al nagedacht over zo’n project. Nu wordt overtollige hitte ’s zomers naar buiten geblazen, maar dit opslagsysteem herbruikt deze energie in de winter. Jaarlijks gaat dit honderden tonnen aan broeikasgasuitstoot schelen, waarmee de dierentuin toewerkt naar zijn doel om klimaatneutraal te zijn in 2030. Arno Bonte, wethouder duurzaamheid namens GroenLinks, is enthousiast: ”Ik juich het aardgasvrij maken van het Oceanium en Amazonica erg toe. Blijdorp en Eneco geven hiermee een aansprekend voorbeeld aan andere Rotterdamse bedrijven en organisaties.”

Vriendendeal

Laatst is het Vriendennieuws weer op de deurmat gevallen. Voordat we de inhoud hiervan delen op het Blijdorper Bende Blog, wachten we normaliter enkele maanden uit respect voor de vereniging. Deze keer maken we echter een uitzondering, zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar in gaat. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, doe een geliefde een lidmaatschap cadeau of denk na over het doen van een kleine donatie. Bedankt! Afijn: de onderstaande nieuwtjes met dank aan de Vrienden van Blijdorp.

Alle kleuren van de regenboog

Vreugde is er op Bass Rock: niet alleen was er voortplantingssucces bij de eidereenden en zeekoeten, maar bij de papegaaiduikers is voor het eerst sinds jaren een vrouwtje uit het ei gekropen. Een zeer welkome aanwinst voor de kolonie, die uit bijna alleen maar mannetjes bestaat! Bijzonder vruchtbaar was 2021 ook voor de purperglansspreeuwen. Zowel het echtpaar bij het Weverkopje als het koppel in de Okapi-Volière heeft gebroed, met in totaal vier prachtige jongen als resultaat. In de Centraal-Afrikaanse kas is dit jaar verder ook een violette schildtoerako geboren en de verzorgers duimen voor kleine hoppen in 2022, nu er een tweede duo van deze feloranje insecteneters aangekomen is. Tot slot meldt het Vriendennieuws nog dat Blijdorp een vrouwelijke witruggier naar Beekse Bergen gestuurd heeft, in ruil voor een mannetje.

Hanenkam

*Foto: **J. Kuyken** (zootierliste.de). Zeilvindonderpad (archieffoto).*

Dankzij het Oceanário de Lisboa hebben de Amerikaanse kreeften in het Oceanium gezelschap gekregen van een twintigtal glinsterende brandingbaarzen (Cymatogaster aggregata): kleine, levendbarende vissen die voorkomen van Alaska tot Mexico. Daarnaast is Diergaarde Blijdorp nu de tweede dierentuin in Europa die de zeilvindonderpad (Nautichthys oculofasciatus) houdt. Donderpadden leven op de zeebodem en hebben aangepaste borstvinnen waarmee ze hun bovenlichaam ondersteunen. Deze specifieke soort heeft daarnaast een vergrote rugvin. Ze zijn te vinden in het kleine aquarium tussen het Natuurbehoudscentrum en het grote kelpwoudbassin. Enkele tientallen eikapsels zijn opgevist bij de blonde roggen, die gebruikt zullen worden om alvast wat ervaring op te doen voor het vleetproject. Eieren zijn er tot slot ook bij de McCords doosschildpadden, spinschildpadden en Egyptische landschildpadden, drie uiterst bedreigde soorten.

-> Update 23-12-2021: een Rotterdams primeur! Diergaarde Blijdorp meldt de geboorte van een Egyptische landschildpad. Sinds kort is Blijdorp de coördinator van het Europese fokprogramma en neemt het park het voortouw bij het professionaliseren en intensiveren hiervan.

Afscheid

*Foto: **Cor de Gier** (BB-Facebook). François’ langoer Najib (archieffoto).*

In 2019 stal hij de harten van heel Rotterdam, François’ langoertje Najib. Nu is het echter tijd om op eigen benen te gaan staan. De Vrienden melden dat in Berlijn een nieuw leven op hem staat te wachten. Verder hebben zes koeneusroggen Rotterdam verruild voor de hoofdstad van Hongarije. Een traan is er bij de papoeamaina’s: het mannetje van deze Nieuw-Guineese vogels begon op zijn oude dag sterk af te takelen, waarna hij achter de schermen geplaatst werd. Het laatste nieuws is dat hij sinds de publicatie van het Vriendennieuws helaas overleden is. Voor het vrouwtje zal een nieuwe partner gezocht worden, maar het aantal dierentuinen dat met deze soort werkt, is inmiddels op één hand te tellen. In het sterfteoverzicht zijn verder een wasbeer, een pelikaan, een klipdas, een bizon, een mannelijke kuifseriema en een bongovrouwtje opgenomen. Daarnaast is recentelijk de laatste poolvos van de oude garde, te herkennen aan zijn grijze vacht, overleden. Er resteren nu nog twee poolvossen, zij kwamen allebei in 2020 naar Blijdorp via Stichting AAP.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Papoeamaina’s.

Kort Nieuws #171

21 november 202110 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Amazonica, Atlantische Oceaan, Australië, Aziatische Olifanten, Bass Rock, Blijdorper Bende, Diergaarde Blijdorp, Eidereenden, Falklands, Gierenrots, Hart van Afrika, Hyena, Koeneusrog, Koningspinguïns, Krokodillenrivier, Maleise Bosrand, Mangrove, Maraboe, Moeraswallaby, Noordzee, Oceanium, Okapi-Volière, Okapi's, Pruimkopparkieten, Savanne, Slurfhondje, Taman Indah, Visaya-wrattenzwijnen, Vleet, Vriendennieuws, Wallaby-Walkabout, Witkruinmangabey, Witruggieren, Zeeschildpadden, Zuid-Amerika, Zwartsnuithaai

Breaking

Update 19.15: ietwat onverwachts is op de webcams op blijdorp.nl te zien dat er een okapi geboren is in het Hart van Afrika. De Diergaarde heeft nog niks bericht. We proberen momenteel uit te vogelen wie de moeder is, al gaat het vermoedelijk om M’buti. Dit zou haar derde jong zijn na Mhina (2019) en Mboshi (2017), en de vijfde okapi die ooit in dit verblijf geboren is. De vader is Ngwani.

-> Update 22 november: Diergaarde Blijdorp heeft bevestigd dat de bovenstaande informatie correct is.

Uitstel…

*Foto: **Ria van der Graaf** (BB-Facebook)*

In tegenstelling tot wat de dierentuin van Kopenhagen eerder liet weten, begeeft Aziatische olifant Fahim zich nog altijd op Nederlandse grond. Het is niet helemaal duidelijk wat de reden voor de vertraging van zijn vertrek is. Er wordt door fans druk gespeculeerd over problemen met zijn papierwerk, of medische testen die niet de gewenste uitslag zouden geven, of belemmerende coronaregels. Blijdorper Bende kan vooralsnog niks bevestigen, maar we houden jullie op de hoogte. Klik HIER voor ons eerdere bericht.

… Maar geen afstel!

Het lijkt erop dat gevlekte hyena Kaidi eindelijk gezelschap gaat krijgen van een soortgenoot. Alweer bijna twee jaar geleden kwam zij vanuit Safaripark Beekse Bergen naar Diergaarde Blijdorp, als beoogde partner voor Kara. Helaas overleed dit mannetje kort na haar aankomst. Extra pijnlijk, want hij was genetisch gezien van grote waarde voor het Europese fokrpogramma. Afijn, sindsdien leeft Kaidi alleen, maar vrijdag verschenen foto’s van een transportkist in het hyenaverblijf op het internet. Er is nog geen informatie beschikbaar over de nieuwkomer. Kaidi is te herkennen aan wat fikse littekens die ze heeft overgehouden aan haar tijd in Hilvarenbeek, waar ze tevens al een paar keer moeder geworden is.

Logeren

Elders op de Savanne zijn de witkruinmangabeys tijdelijk niet te zien. Hun verblijf wordt opgeknapt. Wat de werkzaamheden precies inhouden en wanneer Oda, Casper en haar drie jongen weer te zien zullen zijn, is niet bekend.

Inhaalronde

De septemberuitgave van het Vriendennieuws is online geplaatst. Wat blijkt? Dit jaar is het voortplantingssucces bij de witruggieren niet tot één kuiken beperkt gebleven! Een tweede kuiken is uiteindelijk liefdevol opgevoed door een koppel Rüppells gieren in Avifauna. Een kuiken was er dit seizoen ook bij de pruimkopparkieten in de Maleise Bosrand, al wordt daar ook gerouwd om de dood van de vader. De opbrengst van de eidereenden bij Bass Rock bedraagt dit jaar één jong. Verderop in het Oceanium werd deze zomer de geboorte van vier koeneusroggen gevierd. Een vrouwelijk slurfhondje completeert dit lijstje ‘vergeten geboortes’. Verder was het vertrek van een slurfhondje naar Leipzig dusver nog niet genoemd op het Blijdorper Bende Blog, net als de verhuizing van een mannelijke maraboe naar de Canarische Eilanden.

*Foto: **Maxime Stok** (BB-Facebook). Het haaienjong uit 2020.*

Het mutatielijstje noemt ook nog enkele sterfgevallen. In de lente is de mannelijke moeraswallaby overleden, gevolgd door een vrouwelijke koningspinguïn. Een grotere impact heeft de dood van de vrouwelijke zwartsnuithaai in het Oceanium. In 2020 behaalde Blijdorp een mondiaal primeur door te fokken met deze roofvissen en in 2021 lukte dat nog een keer. Even leek het erop dat Rotterdam de Europese ‘hofleverancier’ van deze imposante dieren zou worden, maar die droom lijkt nu in duigen te vallen. Een rekensommetje met de (geschatte) leeftijd van het dier leert dat ouderdom wel eens de boosdoener geweest zou kunnen zijn. Bij de Haaientunnel zwemt nu nog één mannelijke zwartsnuithaai rond.

Zorgenkindjes

*Foto: **Silvana Bouman** (BB-Facebook)*

Diergaarde Blijdorp schoot in mei de Rotterdamse haven te hulp, zo schrijft het Vriendennieuws. In een pakketje, afkomstig uit Singapore, bleek een ernstig verzwakte gekko (soort onbekend) verstopt te zitten. Inmiddels is het diertje aangesterkt en is hij losgelaten in Amazonica, waar hij zich vermoedelijk helemaal thuis voelt tussen de weelderige beplanting. Het Vriendennieuws verklapt overigens ook dat de Diergaarde nadenkt over het maken van enkele aanpassingen aan de vlinderkoepel. Steeds meer luchtkussens in het dak raken lek tijdens noodweer. Van een doorbraak van beide zeilen is gelukkig nog geen sprake, maar de isolerende werking neemt hierdoor wel drastisch af. Op termijn moet er hoe dan ook iets aangepast worden.

Vletenvloot

*Foto: **Peter Verhoog** (wwf.nl). Wilde vleet.*

Het Wereld Natuur Fonds (WWF), ARK Natuurontwikkeling en Diergaarde Blijdorp zijn een nieuw partnerschap aangegaan, weet het Vriendennieuws. Deze organisaties, die eerder al samenwerkten om de steur terug te brengen naar de Rijn, oriënteren zich nu op een soortgelijk project voor de vleet (Dipturus spp. flossada & intermedius). Ooit kwamen deze reusachtige roggen ‘bij de vleet’ voor in de Noordzee, maar dat is helaas niet meer zo. De manier waarop het WWF en ARK dat willen veranderen, is door in gevangenschap te fokken met de vleet en de jonge roggen vervolgens uit te zetten. Het Oceanium is de faciliteit van voorkeur hiervoor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Dinoflippers

De Europese dierentuinvereniging, EAZA, heeft voor het eerst Best Practice Guidelines voor zeeschildpadden gepubliceerd. Dit document, 58 pagina’s lang, stelt onder andere dat deze reptielen alleen in aquaria gehouden moeten worden als het gaat om gewonde individuen die niet meer vrijgelaten kunnen worden. Ook roept de EAZA op tot onderzoek naar het (mogelijke) belang van UV-licht voor de gezondheid van zeeschildpadden. Verder wordt er veel informatie gegeven over huisvestingseisen en over technieken om medische controles mogelijk te maken. De Best Practice Guidelines zijn samengesteld door de Sea Turtle Working Group, waarvan ‘onze’ Mark de Boer de voorzitter is. Diergaarde Blijdorp fungeert als nationaal opvang- en rehabilitatiecentrum voor aangespoelde zeeschildpadden. In het Oceanium zijn een groene zeeschildpad en een karetschildpad te bewonderen.

Kritiek bedreigd

In de Maleise Bosrand is laatst een Visaya-wrattenzwijn ter wereld gekomen. De kleine is regelmatig te zien en leeft samen met zijn/haar ouders, CJ en Olga, alsmede twee oudere zussen uit 2019. Blijdorper Bendelid Greet van Norde maakte de onderstaande foto. Zeg nu zelf: is het geen knapperd?

Kort Nieuws #152

30 juni 202010 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Atlantische Oceaan, Aziatische Olifanten, Bijeneters, Blijdorper Bende, Botanische Afdeling, Diergaarde Blijdorp, Gierenrots, Hart van Afrika, Himalaya, Hutia's, Klipdas, Krokodillenrivier, Maleise Bosrand, Maraboe, Oceanium, Okapi-Volière, Pruimkopparkieten, Rode Panda, Savanne, Sneeuwkaptapuit, Taman Indah, Zeeschildpadden

Slurfcontact

*Foto:* **Luciënne de Gier** *(BB-Facebook)*

Het gemiddelde testosterongehalte van Taman Indah is na vijf weken weer op peil: olifantenbul Fahim, de opvolger van Timber, is aangekomen. Zijn transport vanuit Bellewaerde vond ’s nachts plaats vanwege de hitte. Hij is in 2005 geboren te Zürich als zoon van de in Thailand geboren ex-circusolifant Maxi, dit jaar overleden, en de eveneens gepensioneerde circusolifant Indi uit Myanmar. Hoewel hij nog geen nageslacht op naam heeft, is hij dus best waardevol voor het Europese fokprogramma dankzij zijn ‘wilde genen’. Het European Endangered Species Programme (EEP) voor de Aziatische olifant wordt gecoördineerd vanuit Diergaarde Blijdorp. De recente wissel van olifantenmannen in Rotterdam hangt samen met Faya, die hier in 2010 geboren werd. Inmiddels is zij geslachtsrijp en er wordt dan ook gehoopt dat er over een paar jaar een achterkleinkind van Faya’s oma Irma zal rondwandelen in Blijdorp. Dusver lijkt Fahim het naar zijn zin te hebben en ook zijn kennismaking met de andere dikhuiden verliep goed. Zelfs matriarch Irma, die zich nooit op haar gemak voelde bij Timber, lijkt hem vooralsnog te gedogen. Alleen qua slagtanden is hij wat minder imposant dan Timber, gezien deze opnieuw aan het aangroeien zijn na een uit de hand gelopen stoeipartij in 2012, maar geen zorgen: de stoottanden van Fahims vader werden uiteindelijk bijna drie meter lang.

Pa- & Ma-raboe

De ‘oogst’ bij de Afrikaanse maraboes is dit jaar goed voor maar liefst zes van deze tropische ooievaars: een record! Voorafgaand aan de komst van de Gierenrots-volière in 2010 was de soort al in Blijdorp aanwezig, toen nog in een openluchtverblijf: een typische vorm van ouderwetse huisvesting. Decennialang bleven kuikens uit, want eigenlijk is paren nagenoeg onmogelijk als de dieren zich niet goed kunnen balanceren met hun vleugels. Daar komt nog eens bij kijken dat het voortplantingsseizoen van de maraboe in de Afrikaanse zomer en dus onze winter valt, wanneer de maraboes noodgedwongen in de verwarmde binnenverblijven vertoeven. Vanwege het tegenvallende voortplantingssucces werd in 2005 vanuit Blijdorp een Europees fokprogramma opgezet dat alle maraboes van het continent in kaart bracht. Nadat de Rotterdamse maraboes niet langer gekortwiekt werden, werden er in 2012 achter de schermen voor het eerst twee kuikens grootgebracht. In 2014 had de Diergaarde een primeur met het uitvliegen van een maraboe in de buitenlucht, mede dankzij een vroege lente en het strategisch verstrekken van nestmateriaal. Sindsdien is het voortplantingsritme van de maraboes gelukkig opgeschoven naar ons voorjaar, een moeite die ook zeker loont: het jaar erna, 2015, vlogen er vijf jongen uit, gevolgd door drie in 2016, vier in 2017, vier in 2018 en drie in 2019. De meeste zijn inmiddels verhuisd naar andere dierentuinen in Europa, al zijn er ook een aantal die voorlopig meedoen aan de Vrije Vlucht Voorstellingen. Update 19-07-20: bij het ringen is gebleken dat er in feite zeven maraboes geboren zijn!

Botanisch Blijdorp

Attentie plantenliefhebbers: de roze en witte haaklelies nabij de stal van de Mhorr-gazelles staan in bloei! Deze bollenplanten, waarvan maar liefst 105 soorten worden erkend, groeien langs oevers en moerassen in de tropische delen van Afrika, Amerika en Azië. Sommige haaklelies werden van origine gebruikt als medicatie in zuidelijk Afrika, maar voordat je gelijk je complete plantenbak in je EHBO-kit stopt: sommige soorten zijn eigenlijk best giftig.

Saladebar

*Foto:* **John de Greef** *(BB-Facebook). De groene zeeschildpad is een bedreigde diersoort en de karetschildpad staat zelfs als ‘kritiek bedreigd’ op de Rode Lijst: één stapje verwijderd van uitgestorven.*

Over groen gesproken: de verzorgers van het Oceanium hebben de zeeschildpadden bij de Haaientunnel laatst een stukje verrijkingsmateriaal gegeven. Door andijvie in een PVC-buis met gaten erin te stoppen, werd voedertijd opeens gecombineerd met een beetje vermaak voor de dieren. Er zijn twee zeeschildpadden in het Oceanium: Midas, een groene zeeschildpad, en Peddel, een karetschildpad. Beide soorten delen veel van hun bedreigingen: ze worden gedood voor consumptie, raken verstrikt in visnetten en verdrinken, treffen hun geboortestranden ernstig aangetast aan of stikken op jonge leeftijd in plastic zakjes die ze voor kwallen aanzien. Ook qua uiterlijk hebben ze best wat in het gemeen, alleen worden karetschildpadden minder groot en hebben zij overlappende schildplaten. Overigens maakten Midas en Peddel het niet per se makkelijker voor de bezoekers om ze uit elkaar te houden: hoewel karetschildpadden op latere leeftijd echte vleeseters zijn, vertoonde Peddel eerder interesse in de andijviebuis dan de groene zeeschildpad, die juist een overtuigd vegetariër is… Afijn: HIER is een filmpje.

Welkom!

*Foto:* **Patty Kloosterman** *(BB-Facebook). Fang-Pi.*

Het Himalaya-hoekje is weer een inwoner rijker: er is een jonge rode panda uit Duitsland aangekomen genaamd Fang-Pi. Ze houdt het komende jaar de reeds aanwezige Kwina gezelschap. Kwina werd vorig jaar geboren als dochter van Hima en Yukiko, tezamen met nog een broertje. Het overlijden van moeder Yukiko betekende dat de jonge dieren opeens verder grootgebracht moesten worden door de verzorgers, al heeft Kwina’s broertje het niet gered. Omdat ze nog te jong is om te koppelen aan een mannetje, heeft ze nu dus gezelschap gekregen van een ander soortgenootje. Fang-Pi is overigens de tweelingzus van ene Chima, die eerder als kandidaat voor de verhuizing werd genoemd. Volgend jaar gaat Fang-Pi op doorreis naar een andere dierentuin en zal Kwina door de Europese fokcöordinator, die tevens in Blijdorp werkt, een partner toegewezen krijgen. Trouwens, over bestandswijzigingen gesproken: in de Krokodillenrivier is een aantal klipdassen geboren en bij het Caraïbisch Café zijn er enkele Cubaanse hutia’s geboren. Er is daarnaast ook een sneeuwkaptapuit uitgevlogen, alsmede twee pruimkopparkieten en ook de zeldzame bijeneters uit de Okapi-Volière zijn druk aan het nestelen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Klipdassen zijn heer en meester op gladde rotsblokken door hun rubberachtige voetzooltjes die continu vochtig gehouden worden door een aantal klieren.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Jonge sneeuwkaptapuit.

Dierenvrienden maken zich hard voor Blijdorp

10 juni 202026 mei 2021 blijdorpenaar 》 Blijdorp Bouwt [Archief], 》 Blijdorp Bouwt [Overige], Vrienden van Blijdorp, Wetenschap & Conservatie (in situ) Amoer, Archief: opknapbeurt Flamingo-Strand (2020-2021), Archief: opknapbeurt Oceanium (2016-2019), Aziatisch Moeras, Aziatische Leeuwen, Aziatische Olifanten, Aziëhuis, Blijdorper Bende, Caraïbisch Café, Cichliden, Coronavirus, Diergaarde Blijdorp, Dikhuidenvleugel, EAZA, Eiland Hoppen, Eurazië, Flamingo-Strand, Gelada's, Gierenrots, Gorilla, Grote Flamingo, Hart van Afrika, Himalaya, IJsberen, Indische Neushoorn, Jaarvogel, Komodovaraan, Madagaskar, Maleise Bosrand, Mensapengebouw, Natuurbehoudscentrum, Noord-Amerika, Oceanium, Okapi-Volière, Okapi's, Pinchéaapjes, Rivièrahal, Rode Panda, Roofdieren-Gebouw, Savanne, Silent Forest Campagne, Taman Indah, Tweeling-Gebouwen, Visaya-wrattenzwijnen, Vrienden van Blijdorp, Witkopgieren, Witkruinmangabey, Zeeschildpadden, Zwarte Kuifmakaak, Zwarte Neushoorn

*Foto: **Johanna Kok** (BB-Facebook). Hoewel het aantal zwarte neushoorns verdubbeld is sinds 1995, is dit nog steeds geen tiende van wat er een halve eeuw geleden in Afrika leefde.*

Nederlandse dierentuinen dreigen dit jaar 70% van hun inkomsten mis te lopen: een financiële aderlating die geen enkel bedrijf zou kunnen incasseren. Diergaarde Blijdorp uit Rotterdam is op zich een gezonde organisatie, zo bleek uit het recent verschenen jaarverslag: in 2019 boekte de dierentuin een winst van 1,8 miljoen. Normaliter zou dit bedrag later weer in nieuwe bouwprojecten gestopt worden, maar de pandemie stak daar een stokje voor: ”Als gevolg van de sluiting van Blijdorp zijn alle geplande investeringen en onderhoudswerkzaamheden stilgelegd”, zo luidt het. Diergaarde Blijdorp heeft tijdens de sluiting immers 8,5 miljoen euro aan omzet misgelopen en zelfs met de huidige overheidsregelingen moeten alle zeilen de komende tijd bijgezet worden, zo maakten enkele doorgerekende scenario’s in het jaarverslag duidelijk: ”Bij een sluiting van 3 maanden zijn de tijdelijke noodmaatregelen onvoldoende om de komende 12 maanden door te komen (…). Door Blijdorp worden er momenteel gesprekken gevoerd met banken en andere partijen over mogelijke steun.” Juist in deze zware tijden is het hartverwarmend dat de vereniging Vrienden van Blijdorp bijspringt: een lichtpuntje in de duisternis.

*Afbeelding: ontwerp nieuwe volière Flamingo-Strand. Klik HIER voor groot formaat.*

De Vrienden van Blijdorp vormen al decennialang een trouwe achterban die helpt met geld en goede wil. Soms komt dat neer op spectaculaire giften, zoals vlinderkoepel Amazonica, maar vaak helpen ze ook met kleine ondernemingen. Neem bijvoorbeeld het overnetten van het Flamingo-Strand: al enkele jaren houden de Vrienden een potje geld gereed voor dit plan, waar de Welstandscommissie overigens recentelijk, na jaren van gesteggel, eindelijk goedkeuring voor heeft gegeven. Ook nu steken de Vrienden Blijdorp een hart onder de riem: ”Als vereniging komen wij in actie en zamelen wij de komende tijd 75.000 euro in om de Diergaarde te steunen, om zo ervoor te zorgen dat een aantal belangrijke projecten door kunnen gaan.”

Foto: **Johanna Kok** (BB-Facebook). Visaya-wrattenzwijnen zijn de enige varkens waarbij de mannetjes tijdens de paartijd verschillende kapsels kunnen krijgen, van hanenkammen tot slordige bloempotkapsels.

Het geld komt ten goede aan meerdere operaties. Zo wordt het Natuurbehoudscentrum dankzij deze bijdrage weer wat groter: het grote aquarium, een overblijfsel uit de tijd dat stukje Oceanium nog de Zee van Cortez werd genoemd, wordt overgeschakeld van zout op zoet water. Zo kunnen hier binnenkort enkele zeldzame cichliden uit Madagaskar rondzwemmen. Bij de Dikhuidenvleugel van de Rivièrahal moet ook het een en ander gebeuren: omdat hier later dit jaar een jong neushoorntje verwacht wordt, wordt er aan het buitenverblijf gesleuteld. Zo kan het qua dierenwelzijn weer wat jaartjes vooruit en is het bestendig tegen een extra stel denderde pootjes. Een andere kritiek bedreigde diersoort die erop vooruit gaat, is het Visaya-wrattenzwijn. Nadat ze op vier andere eilanden uitgeroeid werden, komen ze nu alleen nog voor op twee Filipijnse eilandjes: Panay en Negros. Uit angst dat ze ook daar uitsterven, wordt er in Europese dierentuinen gefokt met de soort. Dit verblijf doet echter al sinds de jaren ’90 dienst en het perk kan wel een opfrisser gebruiken. Zo is het eigenlijk niet meer van deze tijd dat bezoekers zó dichtbij de varkens kunnen komen, dat is te riskant voor mens en dier. Ook wordt het verblijf ietsjes ruimer door een nieuwe kijkplek te creëren vanaf het Amoer-vlonder bij de pelikanen.

Foto: **Annemieke de Wit** (BB-Facebook). In vijftien jaar tijd is het aantal witkopgieren in Afrika gedaald met 96% doordat stropers karkassen vergiftigen. Een eerdere gieren-crisis in India resulteerde daar in een explosieve stijging van het aantal zwerfhonden en rabiësbesmettingen.

Tot slot wordt er met het geld ook ter plekke, in situ, geholpen: in 2019 doneerde Blijdorp meer dan €140.000 aan natuurbeschermingsprojecten, waarvan ongeveer een derde ten goede kwam aan de rode panda. Verder ontving de Asian Nature Conservation Foundation (olifanten) €15.000 van Blijdorp, gingen er donaties van €10.000 naar het WWF (klimaatonderzoek ijsberen) en Alterra (witkopgieren), nam NCF India (jaarvogels) €7.500 in ontvangst en gingen er in Afrika sommen van tussen de vier- en vijfduizend euro naar het Okapi Conservation Project, WAPCA (mangabeys) en het Ruaha Carnivore Project (leeuwen). Ook waren er fondsen van ongeveer tweeduizend euro voor de Wildlife Conservation Society (gorilla’s), Selamatkan Yaki (kuifmakaken), Indian Rhino Vision 2020 (Indische neushoorns), de Rhino Dog Squad (zwarte neushoorns), het Rhino Sanctuary in Mkomazi (zwarte neushoorns), de EAZA Silent Forest Campaign (Aziatische zangvogels), de Universiteit van Pisa (gelada’s), Madagasikara Voakajy (Malagassische natuur) en STENAPA (zeeschildpadden). Het Fundacion Proyecto Titi (pinchéaapjes) en Wae Wuul Reserve Protection Programme (Komodovaranan) konden beide rekenen op duizend euro steun, met tot slot nog €16.500 voor noodhulp van verscheidende aard, met onder andere de Turtle Surival Alliance als ontvanger. Collectief zijn de leden van de wereldwijde dierentuinorganisatie WAZA met $350 miljoen per jaar de derde grootste geldschieters voor natuurbehoud, na The Nature Conservancy en het WWF. Binnen de komende tien jaar hoopt Blijdorp zijn jaarlijkse natuurbeschermingsfonds uit te breiden tot een miljoen euro, maar met deze ondersteuning hopen de Vrienden van Blijdorp in ieder geval te kunnen bereiken dat er dit jaar geen projecten afgelast hoeven te worden.

Kleine beetjes maken veel: dat hebben de Vrienden van Blijdorp keer op keer bewezen. Wil jij onderdeel zijn van de club die Blijdorp uit de brand probeert te helpen? Met een contributie van nog geen 50 euro help je niet alleen daarmee, maar ontvang je per jaar ook vier magazines met exclusieve behind-the-scenes verhalen en kan je ieder jaar vele interessante lezingen gratis bijwonen waarbij je je vragen kan stellen aan Blijdorp-medewerkers en natuurexperts. Klik HIER om naar de website van de Vrienden te gaan voor meer info en onthoud: vrienden maken het verschil.

Foto: Coby van Hespen (BB-Facebook). Niet alleen coördineert Blijdorp het Europese fokprogramma van de rode panda, maar ze zijn ook nog eens nauw betrokken bij de Noord-Amerikaanse, Australische, Japanse, Indiase en Chinese fokprogramma’s. In geen enkele dierentuin is zoveel voortplantingssucces geweest als in de Rotterdamse Diergaarde.

Blijdorper Bende Blog!

Als 't over Blijdorp gaat!

Zeeschildpadden