Is ‘ie niet koddig? Op de valreep van 2022 is een Euraziatische otter geboren in de Chinese Tuin van Blijdorp. De vader is Jacco (wiens ouders in 2020 ontsnapt zijn), de moeder is Karin. Het is hun eerste kindje, maar het ouderschap lijkt hen goed te vergaan. De Rotterdamse fotografen kunnen in ieder geval geen genoegen van hem of haar krijgen. En dat is niet de enige koter! Op de Afrikaanse Savanne is witkruinmangabey Casper bevallen van een gezond aapje. De vader is Oda.
Noodopvang
Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)
Diergaarde Blijdorp ontfermt zich over een wild kortsnuitzeepaardje. Het opmerkelijke diertje spoelde op 30 december aan nabij Vlissingen, waarna wandelaars de dierenambulance belden. De Rotterdamse dierentuin en het Texelse Ecomare fungeren als revalidatiecentra voor zeepaardjes in nood. Achter de schermen is te allen tijden een aquarium beschikbaar hiervoor. Eind vorig jaar konden daardoor zes zeepaardjes succesvol vrijgelaten worden in de Oosterschelde, zoals ook de bedoeling is met deze pechvis. De Nederlandse kust vormt het uiterste noorden van het verspreidingsgebied van het kortsnuitzeepaardje. De laatste jaren worden ze steeds vaker waargenomen rondom Zeeland en de Wadden, wat waarschijnlijk betekent dat onze steeds warmere zomers hen hiernaartoe lokken. Maar ja, onze winters zijn toch wel erg fris en onstuimig, zoals deze zuidelijke bezoeker aan den lijve ondervonden heeft…
Spannend
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
Gaan we in 2023 voor het eerst in meer dan tien jaar tijd lentekriebels bij de zebra’s zien? Een jonge hengst is overgekomen vanuit Le Monde Sauvage om onze dames het hof te maken. Blijdorp heeft het een tijdje zonder mannelijke zebra’s moeten stellen, want in andere Europese dierentuinen worden ieder jaar meer dan genoeg streepjes geboren. Overbevolking, dat is natuurlijk niet de bedoeling! Inmiddels is de kudde in Rotterdam echter behoorlijk geslonken. Sinds de dood van (stokoude) merrie Erika in 2020 heeft Blijdorp nog maar drie vrouwtjes. Twee daarvan, Eva en Marjolein, zijn al zó oud dat het park eigenlijk geen veulens meer verwacht van hen. Het komt dus aan op numero drie, Emma. Overigens is het best even wennen voor de hechte vriendinnen, zo’n hormonale vent, dus de introductie verloopt geleidelijk.
Shuffle
Foto: Dennis Molenaar (BB-Facebook). Manenduif.
De verzorgers in de Victoria Serre hijgen uit na een druk broedseizoen. De meeste kuikens van vorig jaar hebben inmiddels een nieuw huis gekregen, wat betekent dat het tijd is om de kas voor te bereiden op 2023! De meest ingrijpende verandering is misschien wel dat de schuiven tussen het centrale segment en de waterleliekoepel opengezet zijn. Eerder werd het centrale deel al samengevoegd met het voormalige jaarvogeldeel. Losgelaten in dit nieuwe megaverblijf zijn de manenduiven, die voorheen in de Van-Harencarspel-kooi woonden. Daar wonen nu alleen nog kroonduiven en een Papoeamaina, want dat koppeltje Balispreeuwen heeft Blijdorp verlaten.
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Roelroel.
Ook de vrijgezelle groenhelmtoerako heeft de Rivièrahal verruild voor een mooie toekomst elders. Daarentegen bivakkeert nu een jonge Palawan-pauwfazant in de Victoria Serre. Zijn ouders zijn te vinden in het Natuurbehoudscentrum, samen met onder meer enkele puberende roelroels, die vanwege de kou geëvacueerd zijn uit de parkietenvolière. Terug naar de Victoria Serre: nadat de knip er een jaartje opzat, mogen de groenvleugelduiven dit jaar weer mondjesmaat broeden. Een paar duivinnen zijn teruggezet bij de heren. Oh, en er is nog een toevoeging aan de Victoria Serre, zij het geheel onvoorzien. Bezoekers melden dat een wild roodborstje zijn weg naar binnen heeft gevonden. Het is een mysterieuze prestatie.
Buiten Blijdorp
De Kölner Zoo rouwt om de oudste okapi van Europa: vrouwtje Kisanga. In maart 1995 werd zij geboren in Diergaarde Blijdorp als eerste dochter van Lisala, haar vader was Kiburi. Op haar oude dag werden de simpelste dingen, zoals eten en lopen, steeds lastiger. Op 4 januari kondigde het park aan dat de dierenarts haar daarom ingeslapen heeft. Kisanga was een zus van ‘onze’ Kamina, die in 2020 onder soortgelijke omstandigheden overleed in Blijdorp. Lisala en Kiburi hebben in totaal zes jongen op de wereld gezet, waarvan alleen de jongste, Lomela (2003), nog in leven is. Kisanga is in de loop van haar leven vier keer moeder geworden en leeft voort in haar talrijke nazaten.
Foto: Michael Bause (ksta.de). Kisanga in 2007 met haar zoontje Zukuma, tegenwoordig fokhengst in Safaripark Beekse Bergen.
Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de luipaardcactusmeerval (Pseudacanthicus leopardus). Een klein groepje is uitgezet in het bassin van de dwergkaaiman. Het is een soort uit de familie der pantsermeervallen, bodembewonende zoetwatervissen met zuignapmondjes. Daarmee schrapen ze algen van rotsen en eten ze kleine ongewervelden. Pantsermeervallen worden in de aquariumhandel ook wel pleco’s genoemd. Als je er eentje adopteert, check dan altijd om welke soort het gaat: sommige kunnen erg groot worden en zijn dan lastig te verzorgen.
De grote inhaalslag
Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2022 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!
Groot klein nieuws
Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Blijdorp fokte een paar jaar geleden ook al met de kantjils.
Te beginnen bij een zege in de Maleise Bosrand: er zijn afgelopen zomer twee Balabac-kantjils geboren in Diergaarde Blijdorp! Dat is erg bijzonder, want de vader van de kleintjes is een van slechts twee fokmannetjes voor deze bedreigde soort in heel Europa. Het is dus erg belangrijk dat hij zijn genen doorgeeft. Beide kalfjes zijn vrouwelijk, maar hopelijk kan hij volgend jaar wat zonen verwekken. Blijdorp heeft drie fokvrouwtjes waarmee hij potentieel gekoppeld kan worden. Met in totaal zes individuen herbergt Rotterdam eigenhandig ongeveer de helft van alle kantjils in gevangenschap wereldwijd. Een paar van deze nachtactieve ‘dwergherten’ zijn te zien in het nachtdierenhok in het Aziëhuis.
Natuurbehoudscentrum
Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het is nooit bekend gemaakt waarom de bladstaartgekko’s achter de schermen zitten, maar mogelijk is luchtvochtigheid in het NBC het probleem.
Het is gemakkelijk om de kluts kwijt te raken in het Natuurbehoudscentrum. Het is een eeuwig komen en gaan van dieren! Dit jaar hebben is een roodoorbuulbuul uitgevlogen hier. Achter de schermen is tevens een kritiek bedreigde Annam-waterschildpad uit het ei gekropen, mogelijk dat hij uiteindelijk voor de schermen geplaatst wordt. Al enkele jaren zijn de Annam-waterschildpadden niet zichtbaar voor bezoekers. De totale afwezigheid van de bladstaartgekko’s is tevens nog altijd een groot gemis onder bezoekers. De dieren lijken het achter de schermen echter naar hun zin te hebben, met laatst zelfs een onverwachtse geboorte.
Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)
Wel te zien zijn een heleboel pasgeboren Maleise wandelende bladeren (goed zoeken!) en een paar jonge gilamonsters. Blijdorp heeft de smaak aardig te pakken met de laatstgenoemde soort: dit jaar zijn een aantal gila’s uitgevlogen naar andere parken en laatst zijn wederom zeven gila-eieren uitgekomen. Het zijn de enige gilamonsters die dit jaar geboren zijn in de dierentuinwereld. De teller staat nu op zeventien gilamonsters in Blijdorp, waarmee het park de grootste populatie ter wereld herbergt.
Vogelvlucht (deel 1)
Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Slechts een handjevol dierentuinen houdt papegaaiduikers.
Ook in de grote volières is het makkelijk om de tel kwijt te raken tijdens het broedseizoen. Uiteindelijk een bescheiden resultaat op de klippen van Bass Rock, het vogelverblijf bij de entree van het Oceanium. Eén jonge papegaaiduiker is toegevoegd aan de kolonie, net als drie zeekoeten. De opbrengst bij de Falklands lag iets lager dan normaal met drie koningspinguïns en één ezelspinguïn, maar daar zijn de verzorgers niet rouwig om. Er is juist sprake van actief populatiebeheer om overbevolking te voorkomen.
Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De laatste blauwgele ara’s zijn op transport gegaan.
Een bewogen jaar bij de Zuid-Amerikaanse vogels. Er waren ‘gebruikelijke’ succesjes bij de hyacinthara’s, rode ibissen en kuifseriema’s; voor de jonge seriema en een deel van de ibissen is alweer een nieuw tehuis gevonden, net als voor een hyacinthara (uit ’21). Dat mag ook wel, want de volgende baby-hyacinth is alweer onderweg! Minder opvallend, maar wel uniek was de geboorte van een witwangfluiteend. Toch was het vooral een jaar van afschalen: Blijdorp heeft dit jaar afscheid genomen van de laatste geelvleugelara’s, blauwgele ara’s en groenvleugelara’s. Achter de schermen is nog maar één soldatenara aanwezig. Deze soorten werden gehouden bij de Vrije Vlucht Voorstellingen, maar deze vogelshow zal niet terugkeren.
Vogelvlucht (deel 2)
Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De geboorte van een secretarisvogel dit jaar was een primeur.
In de Gierenrots-volière, op de Savanne, zijn dit jaar voor de verandering geen maraboes uitgevlogen. Zij bleven wat langer in het winterverblijf vanwege de nestbouw van de secretarisvogels. Behalve de jonge secretaris zijn dit jaar drie Rüppells gieren, één kapgier en twee witkopgieren uitgevlogen. Voor twee daarvan, een witkop en een Rüppells, waren geen geschikte pleegouders beschikbaar in Blijdorp en daarom zijn zij ‘geadopteerd’ door Vogelpark Avifauna. Nu we het toch over de Gierenrots hebben: laatst is de volière weer opengesteld voor bezoekers. Door wat kleine aanpassingen zijn bezoekers nu te allen tijde afgeschermd van de vogels. Er geldt namelijk nog altijd een afschermplicht in verband met de griepepidemie onder watervogels en pluimvee in Europa.
Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Weinig dierentuinen hebben zoveel succes met de violette schildtoerako als Blijdorp.
En wat is er dit jaar gebeurd in de Okapi-Volière? Een heleboel! Niet alleen was er een ware ‘baby boom’ bij de muisvogels, geelkeelfrankolijnen en driekleurglansspreeuwen, maar ook de violette schildtoerako’s hebben maar liefst twee nestjes met twee jongen grootgebracht. De groenhelmtoerako’s zijn ook weer van de partij met twee kuikens. De zomertortels hebben twee eieren uitgebroed en er waren ook twee legsels bij de sneeuwkaptapuiten, de recentste daarvan was goed voor maar liefst drie kuikens! Oh, en dan waren er ook nog de vier kleine marmertalingen bij de vijver. Helaas suggereren nieuwe bronnen dat zij het niet gered hebben. De klad zat er dit jaar ook weer in bij de vergrijzende groep bijeneters en zwaluwen, met wederom nul eieren. Zout in de wonden is de recente dood van een van de twee hoppen.
Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook). De eerste jonge flamingo’s sinds 2004.
Drie gezonde purperglansspreeuwen bij de buren, bij het Weverkopje, zijn een schrale troost. De aanwas bij de textorwevers zelf bedraagt vijf à tien kuikens, waar de verzorgers genoegen mee nemen. In de Krokodillenrivier zijn (voor zover bij ons bekend) dit jaar geen vogels uitgevlogen. Daar staat tegenover dat op het Flamingo-Strand maar liefst twaalf van deze roze langpoten uit het ei kropen, plus broedsucces bij de Baers witoogeenden én de noordelijke pijlstaarten!
Vogelvlucht (deel 3)
Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). De kolonie molinettispreeuwen bereikte dit jaar recordgrootte.
Grotendeels hetzelfde liedje als altijd in de Victoria Serre: Balispreeuwen, muisvogels, roodoorbuulbuuls en kroonduiven alom. Het liedje, of beter gezegd het oorverdovende getjirp, van de molinettispreeuwen klinkt echter luider dan ooit tevoren: de kolonie is meer dan verdubbeld in grootte dit jaar, tot een zestigtal vogels! Er zijn al een paar kandidaten gevonden voor het opvangen van de nieuwe generaties. Totdat het zover is, voorkomen de verzorgers handmatig dat er nog meer eieren uitkomen.
Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). De nieuwsgierige jonge shama’s stalen de show in de Victoria Serre deze zomer.
Met zo’n imposante zwerm zou je bijna vergeten dat ook de geelkeelgaailijsters (3x) en de shamalijsters (10x) een erg productief broedseizoen achter de rug hebben. De meeste shama’s zijn al doorverhuisd. Op de valreep van 2022 ook nog een langverwacht kuiken bij de manenduiven. Er waren ook onsuccesvolle broedpogingen bij de irenabuulbuuls, zwartnekvruchtenduiven en dolksteekduiven, maar wie weet pakt dat beter uit in 2023. Blijdorp gaat het nieuwe seizoen in met vijf reuzentoekans, na een jaar met twee sterfgevallen en één geboorte.
Uitzwaaien
Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)
Sumatraanse tijger Emas laat de polder achter zich. In Duitsland heeft de fokcoördinator een vrouwtje gevonden waarmee hij zich mag voortplanten. Voorlopig blijft ons vrouwtje Alia, inmiddels al aardig op leeftijd, alleen achter in de Tijgerkreek. Eveneens vertrokken naar de oosterburen zijn twee kuifhertjes. Het betreft het koppel dat tot voor kort in het ‘bosverblijf’ van de Himalaya-biotoop verbleef. Op deze plek hadden de dieren veel last van stress.
Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)
Dan nog een paar oude nieuwtjes die we niet eerder gemeld hadden op het Blijdorper Bende Blog. In mei heeft Rotterdam afscheid genomen van vicuña Evita (2020), zij is inmiddels helemaal ingeburgerd in Berlijn. Het nieuwe Vriendennieuws meldt het vertrek van verschillende jongvolwassenen, waaronder een violette schildtoerako, een Visaya-wrattenzwijn, twee slurfhondjes en twee Balispreeuwen. In het mutatieoverzicht staan tevens zes kortsnuitzeepaardjes: dit betreft opvangdieren die, na een uitgebreid revalidatieproces, deze zomer in het volste geheim teruggeplaatst zijn in de Oosterschelde.
In memoriam
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De doodsoorzaak van de koedoeman is niet bekend gemaakt.
Helaas zijn er dit jaar ook weer een paar weduwes en weduwnaren bijgekomen in Blijdorp. Na jarenlang succes is de fok bij de Himalaya-glansfazanten opeens stilgevallen met de dood van het vrouwtje. Manlief is naar verluidt achter de schermen geplaatst. Bij de grote koedoes is het mannetje gestorven. Zonde, want de jonge bok heeft zich nooit kunnen bewijzen als vader. Ingewijden melden dat Blijdorp momenteel nadenkt over de toekomst van de resterende koedoes in de dierentuin, omdat de kudde steeds vaker ruzie heeft met de giraffen. Het Vriendennieuws meldt verder het overlijden van een slanke lori, een koningspinguïn, een Balispreeuw, een textorwever en een flamingo. Nog recenter is de onverwachtse dood van vicuña Marion, in april van dit jaar geboren, en de dood van de laatste huiscavia.
Dier zoekt dier
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
Elders is Blijdorp druk bezig met het samenstellen van nieuwe koppeltjes. Er is een mannelijke toepaja in ontvangst genomen om het vrouwtje in het Aziëhuis gezelschap te houden. Ook de wallaby’s hebben weer een heer in hun midden (uit Wildlands Emmen), al zit de groep voorlopig aan de anticonceptie. De onvruchtbare bongobok is op transport gegaan naar Tsjechië. Ons overgebleven vrouwtje heeft nu gezelschap van een jongedame uit GaiaZOO en het verblijf kan weer eventjes mee dankzij een kleine facelift. Rotterdam is nog in afwachting van een nieuwe bongoman om de dames het hof te maken. Er zijn sinds 2019 geen bongo’s geboren in Rotterdam.
Botanisch Blijdorp
De plantenkundigen in Diergaarde Blijdorp zitten niet stil. Op de Savanne zijn nieuwe bomen aangeplant. Ondergronds zijn speciale structuren van kunststof aangebracht die de wortels moeten beschermen tegen het gewicht van giraffen. Hieronder zie je hoe de transplantatie eraan toeging.
De Vrienden van Blijdorp investeren in de dierenkliniek! Dat maakte de vereniging bekend tijdens een winterlezing. Veel essentiële apparatuur in het Henri Martinhuis is hopeloos verouderd en de Diergaarde is niet in staat om de vervanging zelfstandig te financieren. Ook zullen een paar aanpassingen gemaakt worden aan de indeling van het pand, zo komt er een nieuwe tussenwand in de operatiekamer om hygiënischer te kunnen werken. Er is €82.500 beschikbaar gesteld voor het project. In ’68 en ’81 betaalden de Vrienden ook al voor aanpassingen aan het Henri Martinhuis. Over werkzaamheden gesproken: een snelle epiloog voor het stormseizoen. Uiteindelijk is de materiële schade beperkt gebleven tot het dak van Amazonica, dat sneuvelde na storm Corrie. Wonder boven wonder is de situatie niet wezenlijk verslechterd tijdens de stormen Dudley, Eunice en Franklin. De Zuid-Amerikaanse kas is weer toegankelijk voor bezoekers.
Droevig
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Hermine en haar jong Sifan.
Een lach en een traan bij de gelada’s. Nadat de familiegroep in januari al een stukje groeide met de telg van vrouwtje Hermine, is Helena in februari bevallen. Helaas was de vreugde van korte duur, want al snel werd het jong ‘gekaapt’ door Kamali. Zij kon het aapje niet voorzien van melk en uiteindelijk is hij of zij bezweken. Kamali heeft het levenloze lichaampje daarna nog lange tijd vastgehouden. Geen fijn aanzicht, maar dierentuinen streven naar minimale interventie. Het preventief weghalen van het kleintje uit de groep was niet wenselijk, want menselijke opvoeding van jonge dieren kan leiden tot ernstige gedragsstoornissen. Gedragsmatig is het ook belangrijk dat de gelada’s de kans krijgen om hun rouwproces te voltooien.
Estafette
Foto: Ecomare (ecomare.nl). Archieffoto.
Een bijzondere reddingsoperatie bij de Westerschelde. Door de sterke stroming was een kortsnuitzeepaardje aangespoeld in Zeeuws-Vlaanderen, maar het lijkt erop dat een beschermengel over dit bijzondere visje waakte. Een verontruste wandelaar belde het Texelse Ecomare, dat Neeltje Jans inschakelde. Medewerkers van het Deltapark namen het verzwakte diertje vervolgens terug naar de stormvloedkering, waar verzorgers van Diergaarde Blijdorp paraat stonden om het zeepaardje over te brengen naar het Rotterdamse Oceanium. Uiteindelijk zal hij weer vrijgelaten worden, samen met de vier zeepaardjes die Blijdorp eind vorig jaar al opving. Het complete verhaal kan je HIER lezen.
Alle bee(s)tjes helpen
De dierentuinen in Oekraïne worden gebombardeerd en beschoten. De verzorgers doen wat ze kunnen en een handjevol dieren is geëvacueerd, maar de vele achterblijvers zijn kwetsbaar, bang of verkeren zelfs in acuut levensgevaar. Dierentuinen Onze Hobby, Zoovaria, Blijdorper Bende, Laafse Kikkers en nog meer groepen slaan de handen in één: als Nederlandse en Vlaamse dierentuinfans steunen wij de officiële inzamelingsactie van de Europese Vereniging van Dierentuinen, EAZA. Lees HIER meer.
Lentekriebels
Foto: Monique van Oort-Schenk (BB-Facebook)
De jaarlijkse geboortegolf komt langzaam maar zeker dichterbij. De Bengaalse oehoes hebben al wat eieren gelegd, al lijken de (toch wel ervaren) ouders niet veel moeite te doen om deze warm te houden. Nog even aankijken dus. De immer productieve kroeskoppelikanen in de Amoer zitten ook en masse te broeden. Vorig jaar werd de kolonie ook al verreikt met maar liefst zes kuikens-met-schepnetjes. Ook de eerste Indische antilope van het jaar is een feit, het is een meisje.
Terug van weggeweest
Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)
De witkruinmangabeys zijn weer te zien op de Afrikaanse Savanne. Mannetje Oda, vrouwtje Casper en haar jongen mochten laatst het vernieuwde binnenverblijf verkennen. De voornaamste verandering is de vloer, waar voorheen regelmatig water en urine bleven staan. Voor de oorspronkelijke inwoners van dit verblijf, de franjeapen, was dat niet zo’n probleem, maar de bedreigde mangabeys uit de West-Afrikaanse jungle brengen meer tijd door op de grond. Behalve de wijzigingen aan de afvoer zijn ook de klauterbalken vervangen.
Pandaperikelen
Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Rode panda Fang-Pi.
Hoe gaat het met de kleine panda’s, die door werkzaamheden aan hun verblijf ‘ontheemd’ zijn? Vrouwtje Fang-Pi bivakkeert nog altijd bij de dwergmangoesten op Savanne. De Diergaarde laat weten dat zij op termijn doorreist naar India, om deel te nemen aan een lokaal herintroductieproject. Uit Pairi Daiza is laatst een mannelijke rode panda overgekomen, Miyuko geheten. Hij gaat gekoppeld worden aan de in Rotterdam geboren Kwina. Het is de bedoeling dat de Bergdierenrots, die momenteel in ere hersteld wordt, hun liefdesnestje wordt. Vooralsnog zitten beide dieren achter de schermen. Wie het oude pandaverblijf gaat betrekken, is niet helemaal duidelijk. Zelfs de kuifhertjes lijken niet terug te zullen keren naar dit in 2015 opgeleverde perk. Het is er te onrustig voor deze schuchtere hoefdieren. De soort is momenteel nog te vinden in de Chinese Tuin en zal naar verwachting ook bij de Bergdierenrots te zien zijn.
Hollywood
Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)
Het was hét kijkcijferkanon van de zomer van 2021: tv-serie ‘Het Echte Leven in de Dierentuin’ op de NPO. Bezoekers melden dat er momenteel een tweede seizoen opgenomen wordt in Diergaarde Blijdorp. In totaal wordt dit het vierde seizoen van de Nederlandse show, na eerdere edities in Ouwehands Dierenpark. Het programma werd geprezen om de emotie en menselijkheid die het koppelde aan de perikelen van de dieren, al was dit ook reden tot kritiek voor sommigen. Overigens geniet Blijdorp ook een andere vorm van publiciteit, de Koopgoot is tijdelijk aangekleed met een scherm waarop winkelaars live naar het haaienbassin kunnen kijken.
Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de Noord-Afrikaanse doornstaartagame (Uromastyxacanthinura). Deze soort is sinds kort te zien in de Krokodillenrivier, in het verblijf waar voorheen een Soedanese schildhagedis woonde. Doornstaartagamen worden gekenmerkt door vrij veel uiterlijke diversiteit tussen individuen en danken hun naam aan hun stekelige staart. Het zijn echte woestijnspecialisten die lang zonder water kunnen. Ze graven diepe holen, waar de temperatuur gematigder is. Naar verluidt blokkeren ze met hun stevige staart de ingang van hun hol als ze aangevallen worden.
Logeerpartij
Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)
In de hoofdstad wordt het Artis-Aquarium gerenoveerd en dat betekent dat ook de inwoners tijdelijk moeten uitwijken. In de juni-uitgave van het Vriendennieuws, dat recentelijk online geplaatst is, wordt medegedeeld dat Rotterdam voorlopig onderdak biedt aan enkele Atlantische pijlstaartroggen, een stierkophaai en vier luipaardhaaien. De haaien zijn geplaatst bij hun soortgenoten in het Kelpwoud-bassin, in de hoop dat er voor nageslacht gezorgd wordt. De Krokodillenrivier is verrijkt met een giraffemeerval, een Senegalese kwastvinsnoek en een Afrikaanse longvis. De eerstgenoemde is slechts een tijdelijke logé, maar de twee oervissen mogen hun oude dag in Blijdorp slijten. Helaas heeft dat voor de longvis niet lang mogen duren, want het dier is bezweken aan een tumor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende altijd even met het delen van de updates uit het Vriendennieuws. Wil je dit kwartaalblad kunnen lezen zodra het gepubliceerd wordt? Word dan lid van de vereniging!
Manege
Eveneens tijdelijk aanwezig in Blijdorp is het kortsnuitzeepaardje. Tijdens een storm eerder dit jaar was een viertal aangespoeld en door de dierenambulance naar de Diergaarde gebracht om te revalideren. Het gaat goed met ze en momenteel wordt gewerkt aan de benodigde papieren om ze weer terug te brengen naar de Noordzee.
Diverse pluimage
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
Ook de vogelafdeling zit niet stil. De Braziliaanse tangara is voor het eerst sinds de aanvang van de coronapandemie weer te bezichtigen in de Victoria Serre. Met hun felrode verenkleed is het ongetwijfeld een van de kleurrijkste vogeltjes in de Diergaarde. Tijdelijk afwezig in de Okapi-Volière zijn de kroonparelhoenders. Het Vriendennieuws sprak nog over de komst van een mannetje, maar bronnen melden dat beide dieren kort na de publicatie van het blad overleden zijn. Een vrouwelijke soldatenara, een van de acrobaten van de Vrije Vlucht Voorstellingen, heeft het park verlaten om in het buitenland gekoppeld te worden aan een mannetje. Er wordt nog gezocht naar een nieuwe hamerkop, omdat het vrouwtje in de Gierenrots-volière onverwachts gestorven is. Ook wordt in deze volière gerouwd om een mannelijke witruggier en is een vrouwelijke maraboe uitgezwaaid naar Hongarije. Wel zijn de witkopgieren weer te zien, zij zaten eerst achter de schermen met hun dochter. In de Eurazië-biotoop is een flamingovrouwtje bezweken op 61-jarige leeftijd. Beter nieuws is er bij de kroeskoppelikanen en koningspinguïns, daar zijn kuikens uit het ei gekropen.
Meer mutaties
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
Ook een drukte van belang bij de zoogdieren. Blijdorp wacht op de komst van een nieuwe mannelijke Mhorr-gazelle uit Spanje, nadat Jengo in september 2020 overleed. Eind 2019 kwam hij vanuit Berlijn naar de Maasstad. Ook zijn twee jonge bokjes van deze in het wild uitgestorven antilopen verzonden naar ZOO Planckendael. Het park heeft tevens afscheid genomen van vier ringstaartmaki’s. Het betreft (vermoedelijk) de zogenaamde ‘Iza-clan’. In 2018 kwamen deze dames uit Apenheul om samen met hun metgezellen, de Kanto-clan, het nieuwe doorloopverblijf bij het Oceanium te betrekken. Al snel bleek dat deze twee familiegroepen niet door één deur konden en medio 2020 werden Iza en haar dochters definitief achter de schermen geplaatst. Een overlijdensbericht is er bij de baardapen, waar het oude mannetje zijn laatste adem uitgeblazen heeft. Verder zijn ook een wasbeer en een prairiehond gestorven.
Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). In 2017 werd Rotterdam verblijd door de geboorte van manoel-kitten Loesje.
Alweer enige tijd is verstreken sinds de Vrienden van Blijdorp de Mongoolse Steppe opzomerden. Het manoelverblijf, al twintig jaar in dienst, ziet er tegenwoordig weer spiksplinternieuw uit met niet alleen een mooie façade, maar ook met een natuurlijkere inrichting. Dusver ontbrak echter nog één ingrediënt uit het recept: de manoels zelf. Het oude echtpaar worstelde ieder jaar meer terugkerende (en steeds erger wordende) kwalen en moest uit hun lijden verlost worden. Een jonge vissende kat was dan ook de eerste katachtige op voet te zetten in het rotsige onderkomen – al waren de verzorgers verrast toen ze hetzelfde dier enkele dagen later op het dak van haar ouders in de Maleise Bosrand aantroffen. Lering werd getrokken uit haar escapade en sindsdien waren het de Himalayaglansfazanten die er vertoefden. Nu heeft het kersverse manoel-duo uit Wrocław eindelijk hun quarantaineperiode uitgezeten en zijn deze kleine, grijze katachtigen uit het Aziatische binnenland weer te zien in Rotterdam. Nou ja, te zien – ze moeten nog even wennen aan hun nieuwe omgeving en zijn pottenkijkers liever kwijt dan rijk. Hoewel trouwe fans al duimen voor nageslacht, zit dat er voorlopig nog niet in: ze zijn van hetzelfde geslacht. Een toekomstige uitwisseling met een andere dierentuin moet daar op termijn verandering in gaan brengen. Het is aan de Schotse stamboekhouder om dat te bewerkstelligen.
Housewarming
Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)
Nieuw in Diergaarde Blijdorp: het tijgerzeepaardje (Hippocampuscomes). Op de valreep van 2019 werden ze uitgezet in het meest rechter aquarium van het wandrek in het Publiekslab. Deze merkwaardige vissen danken hun naam aan hun gestreepte grijpstaart, al kunnen ze hun huid desgewenst van kleur laten veranderen. Van nature bewonen ze koraalriffen in de Zuid-Chinese Zee, maar hun situatie is niet bepaald rooskleurig. Niet alleen sterven koraalriffen en masse af door de stijgende zeespiegel, het opwarmen van de zee, vervuiling en het opspuiten van eilanden voor militaire doeleinden, maar jaarlijks verdwijnen er zo’n 20 miljoen zeepaardjes door toedoen van Chinese kwakzalvers. Het tijgerzeepaardje staat dan ook bekend als een kwetsbare diersoort. In hun heenkomen in het Oceanium zijn ze niet altijd even gemakkelijk te vinden, maar de verwachting is dat ze, eenmaal volgroeid, uiteindelijk goed zichtbaar zullen zijn met een lengte van ruimschoots 15 centimeter.
Dodelijk
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
Er is weer een cobra in het Aziëhuis! Zijn voorganger blies in de herfst zijn laatste adem uit, waardoor dit terrarium in het hartje van de Maleise Bosrand enige tijd leeg stond. De Indiase brilcobra dankt zijn naam aan de tekening op hun ‘hoed’: de brede kap die cobra’s kunnen opzetten als ze zich bedreigt voelen. Overigens is de kans dat je dit machtsvertoon in gevangenschap ziet minimaal. Van nature houden slangen er een rustig bestaan op na en de meeste tijd brengen ze rustend door. Wie met deze dieren werkt, moet echter altijd op zijn hoede zijn: in Zuid-Azië wordt deze soort als onderdeel van de ‘Grote Vier’ gezien, het soortenkwartet dat het merendeel van alle slangenslachtoffers op zijn kerfstok heeft. Er bestaat een (prijzig) tegengif, maar naar schatting kan 20% van de mensen die in confrontatie met de brilcobra komen het niet navertellen. Overigens zou het goed kunnen dat dit percentage in de komende jaren flink gaat dalen, want onderzoekers in Leiden en Utrecht zijn erin geslaagd om gifklieren van enkele giftige reptielen in het lab te kweken. Zo zou medicatie in de toekomst veel gemakkelijker verkrijgbaar kunnen worden.
Geschuif
Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)
De Bengaalse oehoes zijn weer terug op hun vertrouwde honk: de volière rechts van de ingang van het Aziëhuis. In recentere tijden waren ze te vinden in de Amoervolière, nadat de inwonende Laplanduilen in 2017 overleden aan het Usutu-virus, beter bekend als de roemruchte merelziekte. Momenteel staat dit verblijf, gesitueerd tussen de Amoerpanters en de flamingo’s, nog leeg, maar deze verhuizing lijkt te impliceren dat nieuwe invulling niet lang meer op zich laat wachten. Een geheel ander transport vond plaats in Amazonica: de vergrijzende groep roodbuikpiranha’s is aangevuld met elf jonge dieren. Het is altijd even spannend wanneer vleesetende vissen aan elkaar worden voorgesteld, maar gelukkig verliep de introductie zonder bloedvergieten. Piranha’s zijn sowieso een stuk minder meedogenloos dan de meesten denken: verreweg het grootste deel van hun leven brengen ze solitair door, scharrelend naar kleine prooien. Ook een kleine verandering in het Natuurbehoudscentrum: de jongvolwassen spinschildpadden, die in een hoekje van het ploegschaarschildpadden-verblijf vertoefden, zijn weer achter de schermen geplaatst. Niet getreurd, deze soort is nog altijd te vinden in het wandrek van het ‘glazen huis’.
Liefdesnestje
Een bijzondere nieuwe inwoner in de Tropenvleugel van de Rivièrahal. Een jonge jaarvogel is overgekomen uit de Verenigde Staten om haar Rotterdamse soortgenoot te vergezellen. Er was al snel sprake van een klik: het mannetje bood besjes aan en het vrouwtje accepteerde. Regelmatig neemt ze een kijkje in de nestkast. Mocht zijn charmeoffensief slagen, is dat rede voor grote vreugde: al jarenlang hebben wil het maar niet lukken met de fok van deze grote Aziatische vogels. Hun voortplantingsstrategie vergt dan ook exceptioneel onderling vertrouwen: wanneer het vrouwtje overgaat tot broeden, wordt de opening van de uitgekozen boomholte dichtgemetseld. Een kleine spleet stelt het mannetje in staat regelmatig eten te brengen. Samenvallend met de broedperiode zorgt het gebrek aan daglicht zorgt ervoor dat het vrouwtje gaat ruien en haar vliegvermogen grotendeels verliest. Anders gezegd: mocht haar partner tijdens de broed ophouden met zijn bevoorradingsvluchten, is ze in ten dode opgeschreven. Dan wil je wel kieskeurig in je partnerkeuze zijn!
Foto: Greet van Norde (BB-Facebook). Het nieuwe jaarvogelvrouwtje (links).