Kort Nieuws #110

Lief…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Het voorjaar hangt in de lucht en dat betekent dat er langzaam maar zeker wat meer dieren geboren worden. De bantengs zijn er dit jaar vroeger bij, daar zijn twee kalfjes geboren. De Diergaarde laat weten dat het allebei stiertjes zijn. Eenmaal volgroeid krijgen mannelijke bantengs een zwarte vachtkleur die ook bij vader Bas te zien is, maar op jonge leeftijd zijn ze – net als hun moeders – gecamoufleerd met lichtbruin. Verder steken er, zoals wel vaker het geval is, bij twee van de wallaby-dames een jong uit de buidel. Tegen de tijd dat de jongen zichtbaar zijn voor bezoekers, zijn ze al volwaardige mini-kangoeroes, maar vlak na de geboorte is dat wel even anders. De ontwikkeling in de baarmoeder is uitermate beperkt, het grootste deel van de groei van een ‘Joey’ vindt plaats in de buidel waar het nog kale jong direct na de geboorte naartoe klautert via de vacht. Ook bij de wevervogels is het een drukte van belang bij de kundig gevlochten hangnestjes en bij de bedreigde Mhorr-gazelles dartelen twee jongen rond, zusjes genaamd Anna en Elsa.

… En leed

Onlosmakelijk verbonden met de levenscyclus in helaas ook de dood en in de afgelopen maanden hebben we dan ook afscheid moeten nemen van enkele dieren. Te beginnen met de Euraziatische otters. Kort na het overlijden van het mannetje heeft ook zijn partner het leven gelaten. Met haar 14 jaar was ze zeker de jongste niet meer. Hun verblijf in de Chinese Tuin wordt nu bewoond door vier brilduikers, er wordt nog gewerkt aan een permanente invulling. Bij de bosrendieren is met pijn in het hart besloten om het oudste lid van de kudde in te slapen. Hinde Karina had een kwakkelende gezondheid en had last van een abces op haar schouder. Toen er eind vorig jaar een nieuwe bok werd geïntroduceerd in de groep, werd ze ook nog eens verstoten. Overplaatsen was geen optie, dus het meest humane besluit was om haar uit haar lijden te verlossen. Daarnaast wordt in het Vriendennieuws vermeld dat er een mannelijke Mhorr-gazelle, een vrouwelijke moeraswallaby en een vrouwelijk pinchéaapje overleden zijn in het laatste kwartaal van 2017. Ook slurfhond-dame Gloria is niet meer.

Unicum

De Diergaarde is in haar nopjes met de komst van drie Egyptische landschildpadden (Testudo kleinmanni). Deze schildpaddensoort komt uit Noord-Afrika, maar tegenwoordig zijn er nog maar twee groepjes over in het door oorlog verscheurde Libië. Het drietal zal een plekje krijgen in het Natuurbehoudscentrum dat in het Oceanium gebouwd zal worden, waar ze hopelijk ook voor nageslacht zullen zorgen. Het Europese fokprogramma (EEP) voor de Egyptische landschildpad is opgezet door wijlen Henk Zwartepoorte, een reptielenexpert en oud-medewerker van Diergaarde Blijdorp en wordt nu beheerd door vakgroephoofd Oceanium Mark de Boer.

In blijde verwachting

Reden voor feest in Taman Indah: tapir Pooh is weer zwanger! Diergaarde Blijdorp had jaren geen succes met de Maleise tapirs, luxueuze behandelingen om de dieren in een romantische stemming te krijgen ten spijt. Dit alles veranderde toen Pooh en Vazan aan elkaar werden voorgesteld: gelijk spatten de vonken er vanaf – of nou ja, zoals dat er bij tapirs uitziet, ze lagen hele dagen lepeltje-lepeltje. Dat resulteerde in 2016 in de geboorte van Penang. De kleine was het huis nog niet uit of het duo was alweer aan het oefenen voor de volgende en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Helaas is Vazan kort na de daad overleden aan een ernstige buikvliesontsteking.

Laatste loodjes

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). De mannenkant: ook de randen van het verblijf zijn geplaatst.

Eindelijk, de oplevering van het geladaverblijf nadert! Zelfs de schotten bij het voorplein van de Rivièrahal zijn nu omlaag gehaald. Na de werken aan de inwendige structuur van het Roofdieren-Gebouw, de buitenkant en de markante schoorsteen, zijn nu ook de klimrotsen af en de beplanting wordt geplaatst. Het enige wat nu nog moet gebeuren, is het plaatsen van de overkoepelende bogen en de netconstructie. Nog voor de zomer moeten de gelada’s naar buiten kunnen.

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). De gemengde kant.

Het geladaverblijf wordt in twee delen verdeeld: aan de kant van de oude roofdierenterrassen komt een fokgroep en aan de kant van de Rivièrahal komt een groep met uitsluitend mannen en drie mannelijke manenschapen. In 2016 kwam de eerste harem al aan vanuit NaturZoo Rheine en voorafgaand aan de opening zullen enkele mannetjes al in de binnenverblijven gehouden worden.

 Vrienden-Shop

In de zomer zal de Vriendenwinkel bij de spoorwegovergang worden omgebouwd tot een inloopwinkel. Nu bestaat het zaakje nog uit een toonbank en enkele tafels met knuffeldieren onder een overkapping. Met de verbouwing moet de winkel aantrekkelijker worden voor bezoekers en kunnen de vrijwilligers beter hun verhaal doen en zo nieuwe leden werven. De gehoopte extra inkomsten zijn meer dan ooit welkom, want de omzet in het winkeltje in de Rivièrahal is vorig jaar flink omlaag gegaan. Er lopen minder bezoekers doorheen nu de aangrenzende Terraszaal een bediend restaurant is geworden. ”Er komt een kleine commissie om mee te denken over de nieuwe winkel, over de inrichting en wellicht een uitbreiding van ons assortiment”, zo vertelt betrokken lid Greet van Norde in het Vriendennieuws.

Mensapen

De rust is wedergekeerd bij de gorilla’s. Toen drie weken geleden de jongvolwassen man Nasibu werd gescheiden van de rest, was het even wennen voor Bokito. Hij reageerde fel op bezoekers en daarom werd besloten om de binnenverblijven tijdelijk niet toegankelijk te maken voor het publiek. Nu zijn de deuren van het Mensapengebouw eindelijk weer geopend en zijn de gorilla’s ook bij minder goed weer te bewonderen. De ruiten van Nasibu z’n stekkie zijn overigens wel afgeplakt zodat de rest hem niet kan zien. Nasibu verblijft nu in het onderkomen waar normaal gesproken de witkruinmangabeys zitten. Zij worden nu ondergebracht in het verblijf van de franjeapen, die op hun beurt zijn doorgeschoven naar de ruimte in de Gorilla-Kijkhut waar voorheen de witneusmeerkatten zaten. Het is niet duidelijk of de apen nog terug zullen verhuizen naar hun oude plaatsen als Nasibu over een jaar vertrekt naar Nieuw-Zeeland, of dat de franjeapen binnenkort geïntroduceerd zullen worden tot de gorillagroep.

Roggennieuws

Op 13 oktober vorig jaar zijn er zoetwaterrogjes geboren in Amazonica, zo meldt het Vriendennieuws. De kleintjes zijn eind vorig jaar overgeplaatst naar het bassin van de kaaimansnoeken in het Oceanium. Daar kunnen ze in een rustige omgeving groeien. Het gaat om een viertal jongen van de zogenaamde Leopoldi’s black diamonds (Potamotrygon leopoldi), in het Nederlands ook wel de witgevlekte zoetwaterrog geheten. Daarnaast is er eindelijk gezelschap gekomen voor de eenzame pijlstaartrog in de Haaienbak. De nieuweling is afkomstig uit Neeltje Jans, waar zij in 2016 is geboren.

Grote beurt

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Houd de komende tijd rekening met de ‘lenteschoonmaak’ in de dierentuin: op meerdere plekken wordt namelijk onderhoud verricht. Momenteel worden de hekken van de brug over de Grote Vijver vervangen en wordt er aan de bestrating bij de Alpine Rotstuin gewerkt. De Krokodillenrivier begint eindelijk weer een beetje op te knappen nu de beplanting weer is teruggeplaatst. De afgelopen maanden werd er gewerkt om de kas weer vogelvriendelijk te maken en om enkele lekken te dichten. Daarnaast zijn de houtsnippers van de bosbuffels en penseelzwijnen vervangen.

Verkast

De Bengaalse oehoes zijn verhuisd naar de volière in de Amoer, waar voorheen de Laplanduilen verbleven. De oude inwoners legden vorig jaar september het loodje nadat ze geïnfecteerd waren geraakt met het Usutu-virus, beter bekend als de ‘merelziekte’. In de oude oehoevolière verblijven nu de manenduiven die eerst in de volière met de blauwe eksters en de Scheepmakers kroonduiven zaten. Ook de witnekkraanvogel is verplaatst, hij wordt nu ondergebracht in de kleine Moerasvolière. Hoewel de Diergaarde niets naar buiten heeft gebracht over de redenen voor alle verhuizingen, is het aannemelijk dat er het één en ander geschoven wordt om te voorkomen dat meerdere volières leeg komen te staan. Ook de aanhoudende vogelgriep kan een rol spelen.

Viervoeter-Route

‘Honden zijn niet toegestaan’, zo klonk het lange tijd aan de poorten van de Diergaarde. Nu wil Blijdorp mensen met hulphonden alsnog de kans geven om te genieten van een dagje dierentuin. Woordvoerster Constance Alderlieste laat aan het AD weten dat er nu een route uitgestippeld gaat worden langs de verblijven waar honden kunnen lopen. Dat zal worden bepaald door middel van proefrondes, onder toeziend oog van de verzorgers. Sommige diersoorten kunnen schrikken van honden en er moet ook rekening gehouden worden met het verspreiden van ziektes. Doorloopverblijven en overdekte ruimtes zullen daarom hoogstwaarschijnlijk buiten de route vallen, net als de kijkpunten bij antilopen en apen.

Verstoppertje

Al een tijdje zitten ze er: het grootste wandelende blad ter wereld, de Phyllium giganteum. Dit insect, dat met hun 10 centimeter zo groot kan worden dat het zowel intrigerend als enigszins beangstigend is, wordt tegenwoordig gehouden in het Aziëhuis, waar voorheen de krokodilstaarthagedissen zaten. Ze komen voor in de regenwouden van Maleisië. In gevangenschap komen alleen vrouwtjes van de diersoort voor. Dat is geen probleem voor deze wandelende bladeren, want de vrouwtjes kunnen voor nageslacht zorgen zonder zich voort te planten. Ondanks hun opmerkelijke grootte zijn ze zo goed gecamoufleerd dat onoplettende planteneters een groter gevaar voor ze vormen dan insecteneters. Blijdorper Bendelid Patty Kloosterman wist er eentje te spotten.

Kort Nieuws #107

Buitenspelen

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

De jonge zwarte neushoorn mag nu ook het buitenverblijf verkennen! In het stamboek van deze bedreigde diersoort is pas twee keer eerder een geboorte in Nederland vastgelegd, Blijdorp had in de jaren ’60 de primeur. Een menigte van journalisten was dan ook aanwezig bij het persmoment toen de kleine, nog naamloze meid voor de tweede keer naar buiten mocht. De zwangerschap van Naima werd door veel mensen gevolgd op de webcams online. Moeder Naima en de kleine spelen graag samen door sprintjes te trekken met z’n tweeën. Een vertederend aanzicht! De zwarte neushoorns zijn alleen buiten zichtbaar: als ze binnen staan, is de bezoekersruimte voor de rust gesloten.

Erkenning

ZooNation heeft Blijdorp’s Arctica opgenomen in de top 10 beste ijsberenverblijven ter wereld. Het in 2008 geopende perk wordt geprezen voor het natuurlijke landschap waar de ijsberen natuurlijk verdrag kunnen vertonen, maar ook comfortabel kunnen rusten. Ook de grote ruiten bij de bassins worden uitgelicht. Sinds de terugkeer van de ijsberen in Rotterdam is de vrouwelijke ijsbeer Olinka al twee keer bevallen, de eerste keer van Vicks (die vijf jaar geleden nog de wereld over ging toen hij per ongeluk een van de ruiten zwaar beschadigde) en eind 2014 van de ijsbeer-tweeling Sizzel en Todz. Met het overlijden van de mannelijke ijsbeer Eric een tijd terug lijkt er voorlopig echter een eind te komen aan het foksucces. Voor de tweeling wordt tevens nog steeds een onderkomen gezocht.

Onderhuurders

Op meerdere plekken in de tuin hebben dieren gezelschap gekregen van vogelsoorten die ze in het wild ook zouden kunnen tegenkomen. Langs de hoofden van de okapi’s scheren, naast onder andere toerako’s en exotische spreeuwen, nu ook bruine muisvogels. De roelroels in Taman Indah leven nu samen met enkele jonge Balispreeuwen en in het verblijf van de van de slurfhondjes wonen nu ook sneeuwkaptapuiten, vermoedelijk zullen zij op termijn in de Krokodillenrivier geplaatst worden. Bij de volière van de grote textorwevervogels lopen op de grond nu naast Kaapse grondeekhoorns ook geelkeelfrankolijnen, een geheel nieuwe diersoort voor Blijdorp.

Slurfje op komst?

Groot nieuws bij de Aziatische olifanten! Trong Nhi is gedekt door Timber. In 2013 werd ze al eens moeder van Nhi Linh, tevens verwekt door Timber. Mannelijke olifanten houden er normaliter een solitair bestaan op na, terwijl de vrouwen en hun jongen in groepjes leven. Omdat olifanten zulke kolossale dieren zijn, past de Diergaarde erg op wanneer de vrouwelijke olifanten bij de bul worden gelaten: bij paringen kunnen de dieren elkaar nog wel eens hard stoten, waardoor op het normale perk het gevaar zou bestaan dat een van de dieren in de gracht valt. Daarom is er een apart ‘dek-perk’ in het midden van het verblijf, zonder grachten aan de rand. Of Trong Nhi daadwerkelijk zwanger is, moet nog blijken: het duurt even voordat dat vast te stellen is.

Respectabele leeftijd

“Twee oudgedienden zijn niet meer”, zo luidt het Vriendennieuws terecht. Twee vogels die de veranderingen in Blijdorp voor bijna een halve eeuw hebben meegemaakt konden niet meer. De vrouwelijke witnekkraanvogel is een vreedzame, natuurlijke dood gestorven op 42-jarige leeftijd. Een van de flamingo’s, een vrouwtje van 46, is geëuthanaseerd. Het lukte haar niet meer om op te staan.

Haat-Liefde relatie

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook). ”We zijn weer even samen!”

De Komodovaranen zijn weer samen in het Aziëhuis. Er zijn al foto’s van een dekking verschenen. Afgelopen jaar is besloten dat het beter is dat de mannelijke Komodovaraan in het oude in verblijf in de Rivièrahal verblijft, terwijl het vrouwtje in de Maleise Bosrand woont. Dat verblijf is in 2012 door de Vrienden van Blijdorp gerealiseerd, maar bleek eigenlijk slechter dan hun oude onderkomen. In het oude verblijf konden ze graven, het was aangekleed met echte planten en er was meer loopruimte voor het paartje. In het Aziëhuis joegen de twee elkaar op en wanneer het rolluik naar beneden was om de varanen te scheiden, waren de twee ruimtes alsnog kleiner dan wenselijk. Het duo heeft zich al bewezen en nageslacht is niet echt meer nodig op hun leeftijd, maar paringen zijn wel noodzakelijk voor de gezondheid van het vrouwtje. Rond de eisprong worden de twee dan ook tijdelijk samengebracht.

Als een vis in het water

De staf van het Publiekslab in het Oceanium is in hun nopjes: laatst is een aantal bijzondere visjes binnengekomen. Het gaat om de oranje-blauwgekleurde mandarijnvissen, glinsterende zandhapgrondels, de unieke symbiosegarnalen en meerdere kreeftjes. Tevens is er een groep jonge neerkijkers (eveneens een vissensoort) aangekomen, die zijn geïntroduceerd bij hun soortgenoten in de Mangrove.

Goerami-Drama

De soap rond de goerami’s is tot een einde gekomen. Eind 2017 kwam uit Artis een soortgenoot voor de temperamentvolle dame, maar het wilde maar niet boteren. Ze was al flink verminkt door schermutselingen met de andere vissen in het aquarium en toen eindigde de ontmoeting nog eens in een knallende ruzie. Een tweede introductie laatst bleek eveneens onsuccesvol. Omdat langer apart houden van de gehavende vrouw geen optie was, is besloten haar te euthanaseren. De leegte in Taman Indah is inmiddels opgevuld met een nieuwe school schuttersvissen.

Bass Rock

Het verblijf bij de entree van het Oceanium, de replica van de Schotse rots Bass Rock, is hoofdzakelijk bekend door de vogelsoorten die er nestelen: papegaaiduikers, zeekoeten, noem maar op. In het bassin zwemmen echter ook zeebaarzen en zeebrasems, maar zij kampen momenteel met parasieten. Medicatie in het voer heeft niet mogen baten, dus er liggen momenteel twee opties op tafel. Eén mogelijkheid is dat het zoutwater geleidelijk wordt vervangen door zoet water. De inwoners van het verblijf kunnen daartegen, maar de parasieten niet. Het is echter ook funest voor de filters. De andere mogelijkheid is het separeren van de vissen in een tank achter de schermen en ze daar behandelen. Na drie maanden zouden de parasieten dan verhongerd zijn. Deze optie heeft momenteel de voorkeur.

In de lappenmand

Gorilla Annet, inmiddels een hoogbejaarde mensaap, zat even niet zo lekker in haar vel. Ze at alleen nog maar zacht eten, reden voor nader onderzoek. De dierenarts moest maar liefst 10 tanden en kiezen trekken. Ook werden er wat onschuldige vetbultjes op haar rug gevonden. Dankzij een paracetemolkuurtje is ze gelukkig weer helemaal de oude nu.

Burenruzie

In de meest recente editie van het Vriendennieuws wordt vermeld dat de grote koedoe’s en netgiraffes voorlopig niet meer samen naar buiten mogen. Jarenlang leefden deze Afrikanen vreedzaam samen, maar in 2017 sloeg ineens de vlam in de pan en haalde koedoeman Nico flink uit naar giraffe Banio. Hoewel ze allebei met de schrik zijn vrijgekomen, vrezen de verzorgers nu dat Nico – als hij weer eens op oorlogspad is – precies weet hoe hij een langnek moet tackelen. Hoe nu verder? Koedoe’s zijn sociale dieren, dus hem apart zetten is geen optie. Andere dierentuinen zitten ook niet te wachten op een temperamentvolle inwoner die voor het fokprogramma genetisch gezien niet zo interessant is. Totdat er een passende oplossing is gevonden, zullen ze om de beurt naar buiten moeten.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)