Kort Nieuws #188

Blijdorp Bouwt!

Foto: Vrienden van Blijdorp (Facebook)

De schep gaat weer in de grond in Rotterdam! De verbouwing van de Zuid-Amerikaanse volières is in volle gang. Na twee decennia lang weer en wind te hebben verduurd, is het tijd om de houten steunbalken en fragiele netten te vervangen. Enkele oude palen van het RET-stadsvervoer van tien meter lang worden nieuw leven in blazen, zoals eerder ook al werd gedaan bij het naburige makiverblijf. Ook wordt steviger gaas gebruikt, zodat baldadige inwoners in de toekomst geen problemen meer opleveren. Behalve deze bouwtechnische wijzigingen, plús het wegnemen van fysiek contact tussen mens en dier, blijft de opzet ongeveer hetzelfde. Het is de bedoeling dat het geheel in december opgeleverd wordt. Tot die tijd bivakkeren de oude inwoners van de volière achter de schermen – met uitzondering van de witwangfluiteenden, zij zwemmen tegenwoordig rond in de Okapi-Volière.

Hyena-hiaat

Foto: Marian de Neijs (BB-Facebook)

Groots geboortenieuws op de Savanne! Twee gevlekte hyena’s zagen in mei het levenslicht. Aanvankelijk ervoer moeder Kaidi best veel stress, wat zich uitte in het continu verplaatsen van haar pups. De verzorgers waren dan ook bezorgd of de kleintjes dit kwetsbare stadium wel zouden doorstaan. Een maand verder lijken die zorgen gelukkig ongegrond. Worden dit dan toch de eerste succesvolle hyenajongen in Rotterdam sinds 2016? Je kan je steentje bijdragen door het prille gezin een beetje rust te gunnen: als het druk is op het vlonder, kom dan later terug. Namens de hyena’s, alvast bedankt!

Beschuit in overvloed

Foto: Angelique Blijleven (BB-Facebook)

De hyena’s zijn niet de enige zoogdieren waar je op kraamvisite kan gaan. De maki-groep bij het Oceanium is dit jaar uitgebreid met zes prille ringstaartjes: een tweeling van alfavrouwtje Ketaka, een tweeling bij haar jongere zus Kyra, plus jongen bij oudere zus Kely en moeder-overste Kanto. De geslachten zijn nog onbekend. Even verderop, bij de bizons, zijn twee meisjes geboren. In het Europese themagebied ontfermt ervaren moeder Rita zich over een vrouwelijk bosrendiertje. Geboortes zijn er ook bij de poedoes en Indische antilopen.

Longen van de Aarde

Diergaarde Blijdorp is van plan om vanaf 1 januari 2024 geheel rookvrij te zijn. Momenteel worden peuken en vapes in een groot deel van het park nog getolereerd, maar in samenwerking met de Hartstichting wil de dierentuin deze de komende zes maanden geheel uitbannen. In 2018 nam de Gemeenteraad Rotterdam al de motie ‘Rookvrij Blijdorp’ aan, ingediend door DENK en gesteund door GroenLinks, PvdA, NIDA, SP, CU-SGP, Partij voor de Dieren, 50PLUS en een deel van de VVD-fractie.

Naar de haaien (1/2)

Foto: Oceanogràfic Valencia. Jonge zandbankhaaien.

Wildvang is tegenwoordig gelukkig een zeldzaamheid in de dierentuinwereld, met één grote uitzondering: vissen. Gevaarlijke filters, complexe huisvestingseisen en hongerige verblijfsgenoten belemmeren het voortplantingssucces van veel vissensoorten in gevangenschap. Diergaarde Blijdorp behoort tot een select groepje Europese organisaties dat hier op korte termijn verandering in wil brengen. De afgelopen jaren kreeg Blijdorp al een voorproefje van zulk succes met de zwartsnuithaaien, maar dat bleek een kortstondige doorbraak toen het vrouwtje in 2021 helaas overleed. Blijdorp gaat het nu proberen met hun verblijfsgenoten, de zandbankhaaien. Laatst zijn drie extra individuen van deze soort verwelkomd, enkele jaren geleden geboren in het Oceanogràfic Valencia. Hopelijk zijn deze zwaargewichten over enkele jaren net zo succesvol als hun kleine buren uit de Noordzee, de hondshaaien. Enkele maanden geleden heeft Rotterdam die groep nieuw leven in geblazen met de aankomst van drie vrouwtjes uit het Dolfinarium Harderwijk, wat zich nu al vertaalt naar een heleboel nieuwe eieren, te zien in het Publiekslab!

Naar de haaien (2/2)

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het runnen van een serieus fokprogramma betekent ook lastige keuzes maken. Blijdorp is al enkele jaren ontevreden met de stand van zaken in het grote Kelpwoud-bassin. Het bevolkingsregister van dit aquarium staat eigenlijk eeuwig in de min, een handjevol jonge stierkophaaien in de loop der jaren daargelaten. De Diergaarde hoopt dat de vergrijzende inwoners elders beter tot hun recht komen. Inmiddels heeft het park afscheid genomen van vier luipaardhaaien en vier stierkophaaien, die in het Oceanogràfic Valencia ongetwijfeld een mooie toekomst tegemoet gaan. In het Kelpwoud-aquarium zwemmen nu alleen nog vier luipaardhaaien rond die Blijdorp tijdelijk verzorgt vanwege de verbouwing van het Artis-Aquarium. Wat er op lange termijn gebeurt met dit hoekje van het Oceanium staat nog niet vast. Mogelijk wordt dit flinke bassin in de strijd gegooid voor de fok van andere bedreigde diersoorten, zoals het langverwachte fokprogramma voor de vleet.

Gevonden vogels

Foto: Bert van Duijn (BB-Facebook).

Eigenlijk begon het park de hoop al op te geven, maar ze is terecht! De vrouwelijke Rüppells gier die in april wist te ontsnappen uit een separatiekooi is begin mei gevangen door een valkenier in de buurt van het Duitse Leipzig. Inmiddels heeft de fokcoördinator voor deze kritiek bedreigde diersoort een mooi heenkomen voor haar gevonden in Berlijn. Ondertussen zitten haar soortgenootjes in Rotterdam niet stil: dit jaar zijn maar liefst tien Rüppells gieren uit het ei gekropen in de Maasstad! Door de eerste leg naar de broedmachine te verplaatsen, worden de ouders aangemoedigd om een tweede ei te leggen. De biologische ouders van dit recordbrekende tiental bevinden zich in Blijdorp en Avifauna, maar om deze generatie liefdevol groot te brengen, zijn er inmiddels zelfs aasetertjes ondergebracht bij kinderloze koppels in DierenPark Amersfoort en Safaripark Beekse Bergen! Het gaat daarbij zowel om Rüppells gieren als om duo’s van verwante gierensoorten, waaronder zelfs een man-man-koppel in Avifauna. Ondertussen gaat het ook vlot bij de witruggieren, witkopgieren én kapgieren in Blijdorp. Wordt vervolgd!

Vrienden voor het leven

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook). Groenhelmtoerako.

Met de publicatie van de zomereditie van het Vriendennieuws is maart-uitgave openbaar gemaakt. Wat blijkt? Eind 2022 is een McCords doosschildpad uit het ei gekropen achter de schermen. Jongen bij deze kritiek bedreigde Aziaten zijn altijd meer dan welkom! Bijzonder is ook de geboorte van nog twee Komodovaranen en de aankomst van een tweede dwergkoraalduivel. Verder laten de Vrienden weten dat een heleboel jonge vogels van vorig jaar uitgevlogen zijn naar andere parken. De kroon spant een transport naar Singapore, bestaande uit maar liefst twee geelkeelgaailijsters, drie pruimkopparkieten, vier groenhelmtoerako’s, één grijze bananeneter, twee Palawan-pauwfazanten en acht ezelspinguïns. Oh ja, én de vijftien muisvogels waar we het in Kort Nieuws #186 al over hadden. Het exacte mutatieoverzicht kan je HIER teruglezen. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Kiss & Bye

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Tapir Krissy naast haar moeder Pooh.

Vaarwel Krissy! De tot ‘Leukste Geboorte van 2021‘ verkozen Maleise tapir gaat een mooie toekomst tegemoet in ZOO Płock. Ook kleine panda’s worden groot: het is tijd voor de tweeling van ’22 om het ouderlijk nest te verlaten. Mannetje Prem is met Krissy meegereisd naar Polen en vrouwtje Muna is inmiddels heelhuids aangekomen in GaiaZOO, Limburg. Precies op tijd, want naar verluidt zijn papa Miyuko en mama Kwina alweer in blijde verwachting… Minder spraakmakend maar wel bijzonder is het transport van twee zeepaardjes. Eindbestemming: de Oosterschelde! Zij waren dit voorjaar aangespoeld op het strand en naar Blijdorp gebracht om aan te sterken. Beelden van de operatie zijn HIER te zien. Er zijn ook een paar interne verhuizingen te melden: een groepje mannelijke sneeuwkaptapuiten zijn ingetrokken in de Krokodillenrivier. Ze moeten nog een beetje wennen aan alle bewegingsvrijheid en hun geschubde onderburen, maar vermoedelijk doen ze binnen afzienbare tijd hun bijnaam ‘lawaaimakers’ weer eer aan. Er is ook een vrouwelijke violette schildtoerako verhuisd naar de kas, waar al een mannetje aanwezig was. Duimen maar! Een vrijgezelle shamalijster vertoeft voorlopig in de kleine volière tegenover de bantengs.

Kraanvogels op een kiertje

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Twee vrouwtjes hebben een ei in hetzelfde nest gelegd – interessant!

Blijdorp is in zijn nopjes met de geboorte van een witnekkraanvogel in het Aziatisch Moeras. Voortplanting bij deze majestueuze vogels is een zeldzaamheid in gevangenschap, soms zijn er zelfs jaren waarin er geen enkele witnekkraanvogel wordt geboren in de dierentuinwereld. Ook de verzorgers in Rotterdam moesten even in de boeken duiken om hun geheugen op te frissen… Interne bronnen melden tevens dat de wolnekooievaars en nimmerzaten in de Grote Vliegkooi aan het baltsen zijn, wat ook maar zelden voorkomt. Blijkt het Aziatisch Moeras op zijn oude dag toch nog een geslaagd onderkomen voor deze zeldzame dieren? De fok bij die andere langpoten, de flamingo’s, verloopt in ieder geval voor het tweede jaar op rij soepel. De eerste eieren kunnen ieder moment uitkomen. Geboortenieuws is er ook bij de geelkeelfrankolijnen in de Okapi-Volière, de Sumatraanse gaailijsters in de Maleise Bosrand en de Balispreeuwen, molonetispreeuwen, kroonduiven en geelkeelgaailijsters in de Victoria Serre. Nu we het toch over eieren hebben: Diergaarde Blijdorp meldt eveneens de geboorte van twee kritiek bedreigde Egyptische landschildpadden.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De witnekkraanvogels bewonen de kleine moerasvolière tegenover de kuifmakaken.

Masterplan 2030 vervroegd gepresenteerd, Blijdorp ondergaat metamorfose!

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). ‘Tijdlijn Masterplan 2030.’ Klik HIER voor groot formaat.

Tegen alle verwachtingen in heeft Diergaarde Blijdorp vandaag digitaal een tipje van de sluier opgelicht over het Masterplan 2030. Hoewel de publiekspresentatie pas voor zondag gepland staat, ontvingen de medewerkers van de dierentuin gisteren al gedetailleerde uitleg over de toekomstdromen van het Rotterdamse park en sinds vandaag kunnen dus ook geïnteresseerde bezoekers online een eerste indruk krijgen. ‘Natuurlijk in Blijdorp’, zo luidt de slogan. Hoewel nog veel vragen onbeantwoord blijven, is één ding alvast duidelijk: aan ambitie in Blijdorp geen gebrek. De directeur: ”We zorgen voor een gezonde, duurzame bedrijfsvoering, waardoor we veel plannen uit eigen middelen kunnen financieren. Maar we hebben ook samenwerking en hulp van onze omgeving nodig. We willen graag krachten bundelen met partners, gemeente en overheid maar ook bezoekers, natuurbehoudsorganisaties, Vrienden, vrijwilligers en fans.”

In een twee minuten durend filmpje voert directeur Erik Zevenbergen hoogstpersoonlijk het woord. ”Wij zijn een Rotterdams icoon van 163 jaar oud, maar levenslustiger dan ooit.” Te beginnen met de grote lijnen: over tien jaar wil Blijdorp meer dan ooit tevoren betrokken zijn bij de instandhouding van de natuur. Onderzoek binnen de dierentuin en daarop aansluitende educatie krijgen een prominentere plek. Het budget ter ondersteuning van wereldwijde natuurbeschermingsprojecten moet significant groeien naar minimaal een miljoen euro per jaar: een bedrag dat onder meer verzameld moet worden via een jaarlijks bezoekersaantal dat stijgt naar de twee miljoen én via 30% meer welwillende organisaties die financiële bijdrages leveren. Diergaarde Blijdorp wil in 2030 niet alleen CO2-neutraal zijn, maar zelfs broeikasgassen weer opnemen om de schade door klimaatverandering in te perken. Niet-recyclebare materialen worden in de ban gedaan. Dit alles is al indrukwekkend zat, maar de sterren van de show zijn natuurlijk de geplande verbouwingen.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie Komodovaranen-verblijf Eilandhoppen. Klik HIER voor groot formaat.

Het eerste bouwproject dat ons te wachten staat is de langverwachte overnetting van het Flamingo-Strand, waar deze zomer aan begonnen zal worden. Met respect voor Van Ravesteyns architectuur verandert dit verblijf nabij de stadsentree in een volière, zodat toekomstige flamingojongen niet meer gewiekt hoeven te worden (en beschermd worden tegen zeemeeuwen!). Klik HIER voor een nieuwsbericht van een tijdje terug waarin we meer uitlegden over het plan. Ook de Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium gaat dit jaar al verrijzen op het terrein waar momenteel de het reuzenschildpaddenverblijf en een grasveldje gelegen zijn, klik voor uitleg daarover HIER. Ook gaat Blijdorp dit jaar de Bergdierenrots, die al enkele jaren niet meer toegankelijk is voor bezoekers vanwege zijn extreme bouwvalligheid, in de lak zetten. De monumentale rotstoren wordt, zoals al decennia lang de bedoeling was, het hart van de nog prille Himalaya-biotoop. Het wordt een tweede locatie voor rode panda’s, zodat toekomstige nestjes nog wat langer ‘in eigen huis’ kunnen blijven of wellicht komt er zelfs een tweede fokstel. Het sluit hoe dan ook feilloos aan op Blijdorps doelstelling om als wereldwijde fokcoördinator van deze soort éxtra betrokken te zijn bij deze diersoort. Of de Diergaarde het ook voor elkaar heeft gekregen om het achterliggende terrein bij het verblijf te trekken en of er (zoals in de wandelgangen al langer wordt gefluisterd) nog omringende perken komen voor Himalaya-bewoners, zal zondag moeten blijken.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie gerestaureerde Victoria Serre. Klik HIER voor groot formaat.

In 2021 staan minimaal twee projecten op de planning: allereerst krijgen de François’ langoeren een nieuw optrekje. Bronnen melden dat het nieuwe onderkomen nabij de Bergdierenrots zal zijn. Deze bladetende apen uit het Chinees-Vietnamese grensgebied moeten vertrekken uit hun stulpje bij de Chinese Tuin omdat deze kooiconstructie tegen de Rivièrahal aangebouwd is: iets dat eigenlijk niet meer toegestaan is sinds dit pand tot rijksmonument uitgeroepen is, omdat dit afbreuk doet aan het ontwerp. Over die Rivièrahal gesproken: in 2021 wordt eveneens begonnen met de verbouwing van de Victoria Serre. Hoewel het een lange klus zal worden om de uitermate vervallen Oostvleugel op te lappen, houdt dat Blijdorp niet tegen alvast een impressie van het eindproduct vrij te geven. De Tropenvleugel wordt de belichaming van Blijdorps taakomschrijving als geregistreerde botanische tuin en de reuzenwaterlelie, de Victoria amazonica, is hoe dan ook een blijvertje. Minder zeker is of het bonte gezelschap van tropische zangvogels ook welkom is in de Victoria Serre 2.0 – daarover dadelijk meer.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie uitgebreid olifantenverblijf. Klik HIER voor groot formaat.

Hij gaat er nu écht komen: het oli-duct! De volgende klus op de kalender is de eerste uitbreiding van het olifantenverblijf. Taman Indah was twintig jaar geleden toonaangevend in dikhuidenwelzijn en als onderdeel van Blijdorps taak als EEP-coördinator van de Aziatische olifant moet dat het weer worden. Daartoe moet het perk in westelijke richting groeien. Daarmee slaat Blijdorp drie vliegen in één klap: ook twee rijksmonumenten kunnen meegenomen worden in het plan. De bongo’s moeten namelijk wijken voor deze expansie en hun vervallen stal uit de jaren ’40 kan dan gelijk gerestaureerd worden. Het idee is niet geheel ongelijk aan de Toko Tjitjak, het patatrestaurant dat ook in zo’n gebouwtje gevestigd is. Vanaf het terras kunnen bezoekers de olifanten zien ravotten in een nieuwe waterpartij, die deze gigantische dieren kunnen bereiken via een nieuw te bouwen viaduct. Ondergronds keert de oude ‘Papegaaienlaan’ dan weer terug, het pad dat rechtstreeks van de Tweeling-Gebouwen naar de Grote Vijver liep. Ooit werd gesuggereerd dat zo’n tunnel mogelijkheden zou bieden tot het houden van enkele nachtactieve dieren, maar over zulke details is nog geen woord gerept. Ook gaat het bullenperk erop vooruit. Dit is fase één van de facelift van Taman Indah: later worden ook het kamelenverblijf en het openluchtgedeelte van het Aziatisch Moeras bij het perk getrokken, waarmee het olifantenverblijf qua oppervlakte het grootste onderkomen van Rotterdam wordt. De gesloten Vleermuizengrot wordt dan ingericht als stal voor een mannengroepje olifanten dat Blijdorp ook graag wil gaan huisvesten. Op de artist impression zijn op de achtergrond enkele Indische antilopes afgebeeld te midden van de olifanten: het lijkt er dus op dat Blijdorp nog steeds enkele andere diersoorten wilt onderbrengen hier. Deze tweede fase moet echter nog even op zijn beurt wachten, want een paar andere urgente klussen gaan daarvoor plaatsvinden…

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie nieuw gorillaverblijf. Klik HIER voor groot formaat.

Aansluitend op de realisatie van het olifantenviaduct krijgen gorilla Bokito en zijn soortgenoten een nieuw onderkomen: het wordt een groen en weelderig perk, gesitueerd in de zuidpunt van het park. ‘Bosrijk’, zo omschrijft Blijdorp het nieuwe buitenverblijf, dat hand in hand moet gaan met een riant nieuw binnenverblijf. In detail durft de Diergaarde nog niet te treden, maar het is goed mogelijk dat zo’n nieuw pand in de buurt van het huidige vrijwilligersgebouw zou komen. De conceptafbeelding lijkt een gerestaureerde Rendierenstal te tonen die omgetoverd is tot kijkhut. Vermoedelijk betekent deze onderneming het definitieve einde van de (karige) Australische en Europese themagebieden, al moet dat nog bevestigd worden. De nood is echter hoog bij de gorilla’s: met name het binnenverblijf kan echt niet langer. Het vertrek van de gorilla’s uit het Mensapengebouw is onderdeel van een overkoepelend thema. De Rivièrahal gaat, nadat elders in de tuin vervangende faciliteiten gerealiseerd zijn, gefaseerd leeggehaald worden. Geen dieren meer in de Rivièrahal, dat is het idee. Het tackelen van de reusachtige, meerjarige en uiterst dure taak van de restauratie van de Rivièrahal is namelijk de volgende klus op de kalender.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie gerestaureerde Rivièrahal. Klik HIER voor groot formaat.

Het herstellen van de Rivièrahal in oorspronkelijke staat behoort tot een reeks karweien richting de tweede helft van het decennium waarover nog weinig details bekend gemaakt zijn. Wat bekend is, is dat de Centrale Hal net als vroeger een ‘Rotterdamse ontmoetingsplek’ gaat worden, met onder andere horecagelegenheden en tentoonstellingen. Het gerucht gaat dat de functie van speeltuin uitgeschoven gaat worden naar het tegen die tijd leegstaande Mensapengebouw. Voor deze periode valt ook het woord ‘Mammoetwoud’, verwijzend naar de zeldzame reuzensequoia-boom uit westelijk Noord-Amerika. Momenteel groeien er een paar (nog wat bescheiden) exemplaren van deze soort aan de zuidzijde van het Oceanium. Omstreeks deze tijd zal ook fase twee van de uitbreiding van het olifantenverblijf worden afgetrapt. Richting het einde van het decennium krijgen de Sumatraanse tijgers een nieuw heenkomen, gevolgd door een nog wat mysterieuze restauratie van de Grote Vijver.

De hoeveelheid informatie die Diergaarde Blijdorp vandaag naar buiten heeft gebracht is nog maar het topje van de ijsberg! Wat gaat er gebeuren met het vrijgekomen terrein van het gorillaverblijf? Wat is de bestemming voor de Tijgerkreek en de Grote Vijver? Wat is de toekomst van de bosrendieren en wallaby’s? Gaat de Dikhuidenvleugel ook leeggehaald worden? Het zijn vragen waar zondag hopelijk meer over bekend zal worden. In de tussentijd kan je HIER het filmpje met de directeur bekijken.

EDIT: Klik hier voor het verslag van de presentatie.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). ‘Masterplan 2030 facts & figures’. Klik HIER voor groot formaat.

Kort Nieuws #137

Strak in de lak

Screenshot: Diergaarde Blijdorp (DB-YouTube)

Alweer kan er een klusje afgevinkt worden van Blijdorps to-do-list: dankzij de vereniging Vrienden van Blijdorp is de Falklandsbiotoop in het Oceanium uitgebreid met wat voorheen de pinguïncrèche was. Het idee achter deze sectie was dat hier pinguïns met de hand grootgebracht konden worden als de ouders daar niet in slaagden. Van dat scenario is echter (gelukkig) niks werkelijkheid geworden, wat betekende dat er een lege ruimte langzaam aan het afbrokkelen was. In het kader van de Vriendencampagne ‘Alle bee(s)tjes helpen’, ook wel de flitsactie genoemd, is dit verblijf nu opgefleurd en sluit het feilloos aan op de rest van het pinguïnverblijf. Wanneer het broedseizoen van start gaat, hebben de stelletjes een extra plek om even afstand te nemen van de immer uitdijende kolonie – Blijdorp is een van de weinige dierentuinen waar de koningspinguïns en ezelspinguïns ieder jaar tot broeden overgaan. In dit nieuwe stukje verblijf kunnen de nieuwsgierige pinguïns helemaal naar het glas waggelen: wie kijkt er nu eigenlijk naar wie?

Stoelendans

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). Mantsjoerijse kraanvogel.

Kan jij je favorieten nog vinden? Wederom hebben wat vogels van zetel geruild. De Mantsjoerijse kraanvogels hebben afscheid genomen van de Amoer en hun kamergenoten, de pelikanen, en huizen nu bij de entree van het Aziatisch Moeras. Hier hebben ze meer ruimte om al wadend in het slijk van de rivierbodem te speuren naar tussendoortjes. De witnekkraanvogels, die hier voorheen leefden, zijn een stukje opgeschoven naar de Moerasvolière. Sinds de Stellers zeearenden naar Arctica zijn verplaatst, zijn eerder ook de kwakken uit de Grote Vliegkooi hier ingetrokken. Daar blijft het niet bij: in de volière tegenover de bantengs en Indische antilopen zijn nu niet slechts pruimkopparkieten en driekleureekhoorns te vinden, maar ook de bankivahoenderen. Hoewel die naam je wellicht weinig zegt, klinkt hun gedomesticeerde variant je waarschijnlijk wel bekend in de oren: de kip.

Lief en leed…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Balispreeuw.

Editie drie van het Vriendennieuws heldert weer het een en ander op wat de mutaties in Blijdorp betreft. Te beginnen bij de geboortes die dusver grotendeels onopgemerkt zijn gebleven door het dagelijkse publiek. Deze zomer zijn de verzorgers verblijd met drie jonge Balispreeuwen, twee McCordsslangenhalsschildpadden en een duo koeneusroggen: de Rotterdamse Diergaarde staat bekend om het foksucces met deze dieren. Minder voorspelbaar was de komst van een kleine pijlstaartrog. De uk werd gespot op de bodem van het haaienbassin, waar zijn ouders wonen. Omdat hij het waarschijnlijk niet gered zou hebben tussen de grote vissen aldaar, heeft hij nu onderdak gevonden in de Mangrove. Bij de ingang van het Oceanium ook bijzonder geboortnieuws: dit broedseizoen is goed geweest voor twee jonge papegaaiduikers. Het eerste ei is door de verzorgers weggehaald uit het nest en in de broedmachine gelegd, waarna de moeder een tweede ei legde en deze zelf uitbroedde. Ook is de groep belangers toepaja’s flink uitgedijd sinds de komst van een volwassen mannetje. Helaas zijn er ook wat dieren overleden, waaronder de bejaarde zeeleeuw Tessa. Door ernstige mankementen aan haar lever weigerde ze te eten, waarna ze is geëuthanaseerd. Ook bongoman Kito is na een kort ziekbed dood gevonden in zijn stal. Tot de verdere sterftegevallen in mei behoren een mannelijke flamingo, een mannelijke kaaimaneteju, een vrouwelijk bosrendier en een mannelijke bijeneter.

… Komen en gaan

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). ”Dag Jelai, goede reis!”

Ook de flinke collectie transportkisten vergaart geen stof. Zo is hyenaman Jelai inmiddels vertrokken naar Kroatië en via het Vriendennieuws weten we dat het deze zomer ook een drukte van belang was. Een groepje dames bestaande uit een Rüppells gier en een tweetal maraboes heeft de Gierenrots verruild voor het buitenland. Twee mannelijke hutia’s hebben een nieuw tehuis gevonden in Hannover en een vrouwelijke pannenkoekschildpad huist inmiddels in Salzburg. Tot slot is meneer de Mhorr-gazelle, Flip, naar Berlijn verhuisd. Dat brengt ons gelijk tot de laatste en tevens kleinste sectie van het mutatieoverzicht: de ontvangsten. Flip is namelijk van positie geruild met de Berlijnse bok, die inmiddels aan het hoofd staat van de Blijdorp-kudde. Ook zijn er twee mannelijke Rüppells gieren gearriveerd. Wil je voortaan ook direct de laatste stand van zaken weten? Word dan een Vriend van Blijdorp en ontvang hun kwartaalblad!

Foto: Annemieke de Wit (BB-Facebook). Rüppells gier.

Kort Nieuws #134

Inburgeren

Foto: @surfariseychelles (Instagram). Seychellen reuzenmiljoenpoot (archieffoto).

Het bestand van Diergaarde Blijdorp is uitgebreid met twee nieuwe diersoorten! In het Natuurbehoudscentrum kan je nu kennismaken met de Seychellen reuzenmiljoenpoot (Sechelleptus seychellarum). Deze kruipers kunnen een lengte van zo’n 15 centimeter bereiken – al impliceert de titel ‘reuzenmiljoenpoot’ al dat dit niet zomaar een oorwurm is. Wellicht gaat dit beestje niet de harten van de massa’s veroveren, maar de Diergaarde hoopt dat ze het gewoon naar hun zin gaan hebben in hun onderkomen: jongen zijn gewenst! Tussen 2000 en 2005 is de wilde populatie namelijk gehalveerd ten gevolge van habitatvernietiging. Of dat nou was in de vorm van landbouw, invasieve bamboesoorten of verdroging. Het is dan ook een bedreigde diersoort.

Foto: ”thelittleman” (inaturalist.org). De bloedzuigerhagedis (archieffoto).

Met de andere nieuwkomer is het minder slecht gesteld: de bloedzuigerhagedis (Calotes versicolor). Nee, hij is geen parasiet, maar in de paartijd krijgen de mannetjes een dieprode kop. Ze zijn familie van de agamen en hun huid is dan ook bedekt met grove schubben, over hun rug loopt een kam. Deze mooie reptielen worden maar in vier andere Europese dierentuinen gehouden. In Blijdorp zijn ze te vinden in het Aziëhuis, waar ze het verblijf van de neushoornboomslangen hebben overgenomen. Waar zij naartoe zijn gegaan, is onbekend.

Komen en gaan…

-> Geüpdatet 02-09-2019

Foto: Arenda Marcel Lola Romi Nijs‎ (BB-Facebook). In Rotterdam geboren en getogen, nu in Beekse Bergen te zien.

Bloeit er wellicht een nieuwe romance op in het Aziatisch Moeras? Ruim een jaar nadat de vrouwelijke witnekkraanvogel het leven liet op de respectabele leeftijd van 42, heeft het mannetje gezelschap gekregen van een nieuwe soortgenoot. Om te voorkomen dat de nieuweling het op een lopen zet, is het hek langs het vlonder verhoogd. Even verderop is het ook een komen en gaan van transportkisten: een bantengstier die vorig jaar in Rotterdam ter wereld kwam, is afgereisd naar Hilvarenbeek. De Blijdorpse verzorgers kwamen terug met de bul van het Safaripark, als beoogde troonopvolger voor de overleden banteng Bas. Bronnen melden dat hij helaas kort na zijn aankomst in de Maasstad overleden is. Later is een tweede bantengstier overgekomen, ditmaal afkomstig uit Burgers’ Zoo. Verder is de kudde Mhorr-gazelles versterkt met een vrouwtje uit de dierentuin van Wenen. Om enige genetische diversiteit te waarborgen bij deze zeer zeldzame diersoort, is het belangrijk dat er regelmatig nieuwe fokpaartjes worden samengesteld. Een minder vrolijk bericht komt uit Hart van Afrika, daar is een van de vrouwelijke penseelzwijnen bezweken aan een longaandoening. Het tweetal dat resteert, vliegt elkaar nog wel eens in de haren, dus biggetjes lijken vooralsnog uitgesloten. De mutatielijst van de zomeruitgave van het Vriendennieuws wordt afgesloten met de overlijdensberichten van twee vrouwelijke hutia’s.

Virtual Reality? Reality!

Screenshot: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Videospellen worden steeds realistischer, maar Blijdorp neemt dat nog een stapje verder met Blijdorp The Game, een nieuw zakelijk arrangement dat afgehuurd kan worden voor personeelsuitjes, teambuilding of familiedagen vanaf 25 deelnemers. Het scenario, het zogenaamde Miss Jane Mysterie, gaat over een vlogster die vermist raakt in de Diergaarde. De spelers nemen in groepen de rol aan van rechercheurs en aan hen is de taak om uit te zoeken wat er is gebeurd en krijgen een kijkje op bijzondere plekken zoals het laboratorium en het voedselmagazijn. Medewerkers, zoals de dierenarts, directeur en dierverzorgers vertellen hen meer over hun bijzondere werk. Ieder team heeft een tablet en trekt ten strijde tegen de andere teams. Het slimste en oplettendste team zal zegevieren. Voor meer informatie, klik HIER.

De ooievaar wordt overspannen…

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Geelkeelfrankolijn met jongen.

De pakken beschuit en muisjes zijn niet aan te slepen in het park – nieuw leven alom. De servals zijn voor het derde jaar op rij ouders geworden. De kleine maakt het goed, maar het geslacht is dusver nog giswerk en de kleine houdt zich vaak schuil. De kuifmakaken doen een stuk minder moeite om hun jongste telg te verbergen: de gehele groep bekommert zich om het jonkie. Maria is een ervaren moeder en draagt hem of haar continu met zich mee. Toen Kersen, de vader, eerder dit jaar werd voorgesteld aan de groep, was hij direct een geliefd lid van de groep. De kennismaking vond plaats in maart en met een draagtijd van iets langer dan vijf maanden, was het duidelijk al snel raak. Op de Amerikaanse Prairie is de derde bizongeboorte van het jaar een feit: het is een meisje dat Lieke is gedoopt. In de Okapi-Volière hebben de geelkeelfrankolijnen voor het eerst voor nageslacht gezorgd. Ook is er goed nieuws voor de liefhebbers van koudbloedigen: zowel de La Palma tandkarpers (Cyprinodon longidorsalis) als de Madagaskartandkarpers (Pachypanchax omalonotus), sinds dit jaar aanwezig in Blijdorp, hebben al voor nageslacht gezorgd. Dat is maar goed ook, want met beide soorten is het bedroevend gesteld – de La Palma tandkarpers zijn zelfs uitgestorven in het wild. Daarnaast vermeldt het Vriendennieuws dat er dit jaar in totaal vijf kroeskoppelikanen uit het ei zijn gekropen. Daarmee telt de groep 56 leden! Best opmerkelijk, gezien de vogels er pas een paar jaar geleden voor het eerst in slaagden om zelf kuikens groot te brengen. En daar houdt het niet bij op: de gilamonsters hebben inmiddels voor eieren gezorgd, er zijn dekkingen waargenomen bij de olifanten en de ijsberen Olinka en Wolodja hebben kennisgemaakt. Wordt hopelijk vervolgd…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De kleine kuifmakaak.

Kort Nieuws #110

Lief…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Het voorjaar hangt in de lucht en dat betekent dat er langzaam maar zeker wat meer dieren geboren worden. De bantengs zijn er dit jaar vroeger bij, daar zijn twee kalfjes geboren. De Diergaarde laat weten dat het allebei stiertjes zijn. Eenmaal volgroeid krijgen mannelijke bantengs een zwarte vachtkleur die ook bij vader Bas te zien is, maar op jonge leeftijd zijn ze – net als hun moeders – gecamoufleerd met lichtbruin. Verder steken er, zoals wel vaker het geval is, bij twee van de wallaby-dames een jong uit de buidel. Tegen de tijd dat de jongen zichtbaar zijn voor bezoekers, zijn ze al volwaardige mini-kangoeroes, maar vlak na de geboorte is dat wel even anders. De ontwikkeling in de baarmoeder is uitermate beperkt, het grootste deel van de groei van een ‘Joey’ vindt plaats in de buidel waar het nog kale jong direct na de geboorte naartoe klautert via de vacht. Ook bij de wevervogels is het een drukte van belang bij de kundig gevlochten hangnestjes en bij de bedreigde Mhorr-gazelles dartelen twee jongen rond, zusjes genaamd Anna en Elsa.

… En leed

Onlosmakelijk verbonden met de levenscyclus in helaas ook de dood en in de afgelopen maanden hebben we dan ook afscheid moeten nemen van enkele dieren. Te beginnen met de Euraziatische otters. Kort na het overlijden van het mannetje heeft ook zijn partner het leven gelaten. Met haar 14 jaar was ze zeker de jongste niet meer. Hun verblijf in de Chinese Tuin wordt nu bewoond door vier brilduikers, er wordt nog gewerkt aan een permanente invulling. Bij de bosrendieren is met pijn in het hart besloten om het oudste lid van de kudde in te slapen. Hinde Karina had een kwakkelende gezondheid en had last van een abces op haar schouder. Toen er eind vorig jaar een nieuwe bok werd geïntroduceerd in de groep, werd ze ook nog eens verstoten. Overplaatsen was geen optie, dus het meest humane besluit was om haar uit haar lijden te verlossen. Daarnaast wordt in het Vriendennieuws vermeld dat er een mannelijke Mhorr-gazelle, een vrouwelijke moeraswallaby en een vrouwelijk pinchéaapje overleden zijn in het laatste kwartaal van 2017. Ook slurfhond-dame Gloria is niet meer.

Unicum

De Diergaarde is in haar nopjes met de komst van drie Egyptische landschildpadden (Testudo kleinmanni). Deze schildpaddensoort komt uit Noord-Afrika, maar tegenwoordig zijn er nog maar twee groepjes over in het door oorlog verscheurde Libië. Het drietal zal een plekje krijgen in het Natuurbehoudscentrum dat in het Oceanium gebouwd zal worden, waar ze hopelijk ook voor nageslacht zullen zorgen. Het Europese fokprogramma (EEP) voor de Egyptische landschildpad is opgezet door wijlen Henk Zwartepoorte, een reptielenexpert en oud-medewerker van Diergaarde Blijdorp en wordt nu beheerd door vakgroephoofd Oceanium Mark de Boer.

In blijde verwachting

Reden voor feest in Taman Indah: tapir Pooh is weer zwanger! Diergaarde Blijdorp had jaren geen succes met de Maleise tapirs, luxueuze behandelingen om de dieren in een romantische stemming te krijgen ten spijt. Dit alles veranderde toen Pooh en Vazan aan elkaar werden voorgesteld: gelijk spatten de vonken er vanaf – of nou ja, zoals dat er bij tapirs uitziet, ze lagen hele dagen lepeltje-lepeltje. Dat resulteerde in 2016 in de geboorte van Penang. De kleine was het huis nog niet uit of het duo was alweer aan het oefenen voor de volgende en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Helaas is Vazan kort na de daad overleden aan een ernstige buikvliesontsteking.

Laatste loodjes

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). De mannenkant: ook de randen van het verblijf zijn geplaatst.

Eindelijk, de oplevering van het geladaverblijf nadert! Zelfs de schotten bij het voorplein van de Rivièrahal zijn nu omlaag gehaald. Na de werken aan de inwendige structuur van het Roofdieren-Gebouw, de buitenkant en de markante schoorsteen, zijn nu ook de klimrotsen af en de beplanting wordt geplaatst. Het enige wat nu nog moet gebeuren, is het plaatsen van de overkoepelende bogen en de netconstructie. Nog voor de zomer moeten de gelada’s naar buiten kunnen.

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). De gemengde kant.

Het geladaverblijf wordt in twee delen verdeeld: aan de kant van de oude roofdierenterrassen komt een fokgroep en aan de kant van de Rivièrahal komt een groep met uitsluitend mannen en drie mannelijke manenschapen. In 2016 kwam de eerste harem al aan vanuit NaturZoo Rheine en voorafgaand aan de opening zullen enkele mannetjes al in de binnenverblijven gehouden worden.

 Vrienden-Shop

In de zomer zal de Vriendenwinkel bij de spoorwegovergang worden omgebouwd tot een inloopwinkel. Nu bestaat het zaakje nog uit een toonbank en enkele tafels met knuffeldieren onder een overkapping. Met de verbouwing moet de winkel aantrekkelijker worden voor bezoekers en kunnen de vrijwilligers beter hun verhaal doen en zo nieuwe leden werven. De gehoopte extra inkomsten zijn meer dan ooit welkom, want de omzet in het winkeltje in de Rivièrahal is vorig jaar flink omlaag gegaan. Er lopen minder bezoekers doorheen nu de aangrenzende Terraszaal een bediend restaurant is geworden. ”Er komt een kleine commissie om mee te denken over de nieuwe winkel, over de inrichting en wellicht een uitbreiding van ons assortiment”, zo vertelt betrokken lid Greet van Norde in het Vriendennieuws.

Mensapen

De rust is wedergekeerd bij de gorilla’s. Toen drie weken geleden de jongvolwassen man Nasibu werd gescheiden van de rest, was het even wennen voor Bokito. Hij reageerde fel op bezoekers en daarom werd besloten om de binnenverblijven tijdelijk niet toegankelijk te maken voor het publiek. Nu zijn de deuren van het Mensapengebouw eindelijk weer geopend en zijn de gorilla’s ook bij minder goed weer te bewonderen. De ruiten van Nasibu z’n stekkie zijn overigens wel afgeplakt zodat de rest hem niet kan zien. Nasibu verblijft nu in het onderkomen waar normaal gesproken de witkruinmangabeys zitten. Zij worden nu ondergebracht in het verblijf van de franjeapen, die op hun beurt zijn doorgeschoven naar de ruimte in de Gorilla-Kijkhut waar voorheen de witneusmeerkatten zaten. Het is niet duidelijk of de apen nog terug zullen verhuizen naar hun oude plaatsen als Nasibu over een jaar vertrekt naar Nieuw-Zeeland, of dat de franjeapen binnenkort geïntroduceerd zullen worden tot de gorillagroep.

Roggennieuws

Op 13 oktober vorig jaar zijn er zoetwaterrogjes geboren in Amazonica, zo meldt het Vriendennieuws. De kleintjes zijn eind vorig jaar overgeplaatst naar het bassin van de kaaimansnoeken in het Oceanium. Daar kunnen ze in een rustige omgeving groeien. Het gaat om een viertal jongen van de zogenaamde Leopoldi’s black diamonds (Potamotrygon leopoldi), in het Nederlands ook wel de witgevlekte zoetwaterrog geheten. Daarnaast is er eindelijk gezelschap gekomen voor de eenzame pijlstaartrog in de Haaienbak. De nieuweling is afkomstig uit Neeltje Jans, waar zij in 2016 is geboren.

Grote beurt

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Houd de komende tijd rekening met de ‘lenteschoonmaak’ in de dierentuin: op meerdere plekken wordt namelijk onderhoud verricht. Momenteel worden de hekken van de brug over de Grote Vijver vervangen en wordt er aan de bestrating bij de Alpine Rotstuin gewerkt. De Krokodillenrivier begint eindelijk weer een beetje op te knappen nu de beplanting weer is teruggeplaatst. De afgelopen maanden werd er gewerkt om de kas weer vogelvriendelijk te maken en om enkele lekken te dichten. Daarnaast zijn de houtsnippers van de bosbuffels en penseelzwijnen vervangen.

Verkast

De Bengaalse oehoes zijn verhuisd naar de volière in de Amoer, waar voorheen de Laplanduilen verbleven. De oude inwoners legden vorig jaar september het loodje nadat ze geïnfecteerd waren geraakt met het Usutu-virus, beter bekend als de ‘merelziekte’. In de oude oehoevolière verblijven nu de manenduiven die eerst in de volière met de blauwe eksters en de Scheepmakers kroonduiven zaten. Ook de witnekkraanvogel is verplaatst, hij wordt nu ondergebracht in de kleine Moerasvolière. Hoewel de Diergaarde niets naar buiten heeft gebracht over de redenen voor alle verhuizingen, is het aannemelijk dat er het één en ander geschoven wordt om te voorkomen dat meerdere volières leeg komen te staan. Ook de aanhoudende vogelgriep kan een rol spelen.

Viervoeter-Route

‘Honden zijn niet toegestaan’, zo klonk het lange tijd aan de poorten van de Diergaarde. Nu wil Blijdorp mensen met hulphonden alsnog de kans geven om te genieten van een dagje dierentuin. Woordvoerster Constance Alderlieste laat aan het AD weten dat er nu een route uitgestippeld gaat worden langs de verblijven waar honden kunnen lopen. Dat zal worden bepaald door middel van proefrondes, onder toeziend oog van de verzorgers. Sommige diersoorten kunnen schrikken van honden en er moet ook rekening gehouden worden met het verspreiden van ziektes. Doorloopverblijven en overdekte ruimtes zullen daarom hoogstwaarschijnlijk buiten de route vallen, net als de kijkpunten bij antilopen en apen.

Verstoppertje

Al een tijdje zitten ze er: het grootste wandelende blad ter wereld, de Phyllium giganteum. Dit insect, dat met hun 10 centimeter zo groot kan worden dat het zowel intrigerend als enigszins beangstigend is, wordt tegenwoordig gehouden in het Aziëhuis, waar voorheen de krokodilstaarthagedissen zaten. Ze komen voor in de regenwouden van Maleisië. In gevangenschap komen alleen vrouwtjes van de diersoort voor. Dat is geen probleem voor deze wandelende bladeren, want de vrouwtjes kunnen voor nageslacht zorgen zonder zich voort te planten. Ondanks hun opmerkelijke grootte zijn ze zo goed gecamoufleerd dat onoplettende planteneters een groter gevaar voor ze vormen dan insecteneters. Blijdorper Bendelid Patty Kloosterman wist er eentje te spotten.