Diergaarde Blijdorp rouwt om de dood van Aziatische leeuw Bente. Het park heeft besloten haar in te slapen omdat ze steeds ergere neurologische klachten had. ”De situatie bleef lange tijd stabiel maar de laatste maanden namen de klachten dermate toe dat van een leeuwwaardig bestaan geen sprake meer was.” Bente is 15 jaar oud geworden.
Het verhaal van de Aziatische leeuw in Rotterdam begon in 2005, toen de al de zwangere Shantee introk in het Roofdieren-Gebouw. In 2006 beviel ze hier van Bente en diens tweelingzusje Mika. Trouwere dierentuinbezoekers zullen zich wellicht herinneren dat Mika voor de ogen van een bezoekersmassa verdronk tijdens een neurologische aanval eind 2007. De Diergaarde laat nu weten dat ook Bente al langere tijd kwakkelt met soortgelijke klachten. ”Ze liep heel ongecoördineerd en had zichtbaar moeite om goed door de bochten te lopen. Hierdoor struikelde ze veel en hield haar kop continu in een verkrampte houding.” Bente heeft geen nazaten, omdat ze al haar jongen kort na hun geboorte doodbeet.
Blijdorp weet verder te melden: ”Sinds enige tijd is bekend dat neurologische klachten voorkomen bij veel meer Aziatische leeuwen van diverse afkomst, in verschillende tuinen en in [de laatste wilde populatie in India].” Gezien de Aziatische leeuw eens gereduceerd was tot enkele tientallen individuen, bestaat de kans dat generatielange inteelt de soort ernstig heeft verzwakt. Ook Aapal, de mannetjesleeuw van Blijdorp, is vorig jaar ingeslapen na een lang ziekbed.
Mogelijk dat nieuwe wetenschappelijke inzichten kunnen helpen. Het idee dat er een Aziatische en een Afrikaanse ondersoort zijn, is wellicht achterhaald. De IUCN, de organisatie die de Rode Lijst beheert, gaat tegenwoordig uit van een noordelijke en een zuidelijke ondersoort. Dat betekent dat de Aziatische leeuw gelijk wordt gesteld aan de populaties uit West-Afrika en de Sahel. Wellicht dat ‘vers bloed’ de Aziaten goed zou doen. Er wordt gewacht op verder bewijs voor deze theorie voordat er iets mee wordt gedaan.
Lange tijd gold dat de Rotterdamse leeuwinnen niet door één deur konden. Bente en Churchilla (Chica) hielden elkaar gezelschap als één groepje, Lalana leefde samen met haar drie welpjes. Nu blijft Churchilla dus alleen achter. De fokcoördinator in Denenmarken buigt zich over de kwestie.
Foto: Cor Exalto (BB-Facebook). Bente en Aapal.
Geen eindeloze wachtrijen voor de kassa’s, gesloten souvenirwinkels en eenrichtingsverkeer: Diergaarde Blijdorp gaat per 20 mei weliswaar weer open voor abonnementhouders, maar het komt met enkele kanttekeningen. Ter voorbereiding op de heropening worden er deze week al enkele proefdagen georganiseerd om te kijken hoe de maatregelen uitpakken. De medewerkers en hun familie waren zo’n testgroep, alsmede de vrijwilligers en de belangrijke zakenrelaties. Ook de trouwste supporters van de dierentuin, de Vrienden van Blijdorp, mogen alvast komen voorproeven. Een aanbod waar ook ik, als lid van de vereniging, natuurlijk geen nee tegen zei. Eén ding kan ik beamen: post-pandemie Blijdorp is gelukkig geen dystopie van dwanghekken.
Vanaf aanstaande maandag kunnen abonnementhouders online een entreebewijs reserveren, waarvan er per dag maximaal 500 te vergeven zijn. Je hebt een kwartier de tijd om je kaartje vanachter plexiglas te laten scannen bij de hoofdingang en ontvangt direct een plattegrond. Aangenaam nieuws: het Oceanium, verreweg de grootste overdekte attractie in Blijdorp, is gewoon geopend voor bezoekers. Wel wordt er in de twee aquariumtunnels een beleid van ‘links is gaan, rechts is staan’ nageleefd door personeelsleden en zijn de kijkplatformen bij de zeeleeuwen, de Kwallenhoek, de Zeereservaat-Expo, het Publiekslab, het makiverblijf en het ‘glazen huis’ in het Natuurbehoudscentrum afgesloten. Een stukje verderop, in de open buitenlucht, is ook de hoofdroute netjes gemarkeerd met bordjes en linten in de huisstijl van Blijdorp. In de IJsgrot kan je alleen langs de onderwaterruiten van de ijsberen lopen, de vele nauwe paadjes achterin zijn niet toegankelijk. Ook het doodlopende pad langs de Prairie is afgesloten, idem voor het pad door de ibisvolière. Bij het verblijf van de prairiehondjes en de nabijgelegen ‘Amazonica-loop’ komen we het eerste grote stuk waar eenrichtingsverkeer geldt tegen. De gigantische vlinderkoepel is gewoon toegankelijk, al kan je even niet door de ruit van het meer kijken.
Aan de andere kant van de spoorweg, de Rivièrahal-Zijde, wordt goed duidelijk hoe lang de Diergaarde eigenlijk wel niet gesloten was: alle planten pronken ‘opeens’ felgroen en staan in volle bloei. Hoewel je de Gierenrots-volière niet in mag gaan, kan je van buitenaf goed zien dat er heel wat gebroed wordt door de inwonende aaseters. Ook valt in de hele Diergaarde op dat men niet stilgezeten heeft tijdens de sluiting. Vervallen hekjes staan er weer netjes bij, plantsoenen zijn aangeplant en bij het vlonder langs de giraffen is het gele spandoek deels vervangen door houten pilaren. Even terug, bij de hoofdingang, zijn de keien in de berm zelfs vervangen door een heus perceel met primula’s en een insectenhotel! Terug naar Afrika: daar is eenrichtingsverkeer van kracht in de Krokodillenrivier en de Okapi-Volière (op die volgorde). Als je vrede sluit met af en toe even in een kleine file staan, is het allemaal prima te doen met die anderhalve meter afstand.
Als je via de penseelzwijnen, bosbuffels en zwarte neushoorns (waar Blijdorp met grote markeringen op de grond zijn best doet om de bezoekersstroom te sturen) je weg vervolgt, kom je bij nog zo’n eenrichtings-stukje aan: het pad rondom het gorillaverblijf. Bij de aangrenzende Oewanja Kinderjungle is, zoals overal, alleen het afhaalpunt van het restaurant geopend, de deuren van het Roofdieren-Gebouw blijven dicht en wie de Wallaby-Walkabout wil betreden, moet dat doen via de kant van het directiegebouw. De Rivièrahal is met afstand het grootste slachtoffer van de COVID-19-maatregelen: de Westvleugel, de Tropenvleugel en de binnenspeeltuin zijn allemaal gesloten. Het grote Azië-themagebied is daarentegen wel grotendeels geopend, zij het wederom met eenrichtingsbeleid in opeenvolgend het Amoergebied, de Maleise Bosrand, de Chinese Tuin, het Aziatisch Moeras en de Himalaya. Het doodlopende pad naar het Longhouse is wel afgesloten, alsmede het doodlopende pad naar het binnenverblijf van de kuifmakaken. Ook de kleine Moerasvolière, Taman Indah en de Grote Vliegkooi blijven dicht. Wie langs de bamboestengels gluurt, kan zien dat de inwonende vogels met volle teugen genieten van de vrijgekomen bezoekerspaden. Een bezoek aan de Tijgerkreek en het buitenverblijf van de olifanten completeert een rondje Blijdorp: ook hier zijn enkele bospaadjes afgesloten met strategisch geplaatste bankjes en geldt bij de resterende delen eenrichtingsbeleid, richting de afgesloten Tweeling-Gebouwen.
