Kort Nieuws #153

Blijdorp moet blijven!

Donkere wolken pakken zich samen boven Diergaarde Blijdorp. De dierentuin krabbelt op na de corona-sluiting, maar de littekens zijn duidelijk zichtbaar: 8,5 miljoen euro aan omzet is het park tijdens de sluiting misgelopen en de 1,7 miljoen aan noodsteun, verstrekt in het kader van de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, is niet genoeg om het gat in de begroting te dichten. ”Dat is er niet eentje van tonnen, maar van miljoenen”, verklaart directeur Zevenbergen. ”Het kan dan ook niet anders of we moeten moeilijke keuzes maken. Dit heeft niet alleen betrekking op de projecten van ons Masterplan, die met externe financiering konden worden gerealiseerd, maar zeker ook op de inrichting van onze organisatie. We moeten onze kosten meer mee kunnen laten veren met de opbrengsten.” Momenteel wordt zelfs kantoorpersoneel ingezet om de bezoekersstroom in goede banen te leiden, om zo de kosten te drukken. In de tussentijd is Blijdorp met een nieuwe publiekscampagne gekomen: #ikbeneenBlijdorpert. T-Shirts met dit motto zijn nu al online verkrijgbaar (over een weekje ook in de souvenirwinkel) en bijpassende raamposters zullen inbegrepen zijn bij de nieuwe uitgave van abonnementhoudersblad De Giraffe. Hang ‘m op, deel een foto ervan op #Blijdorpert en maak kans op een gratis shirt. Iedere nieuwe abonnee, Vriendenlid, donateur of zakelijk sponsor is een stapje richting financieel herstel, enneh… Mochten er Raadsleden, Statenleden of Kamerleden meelezen: we rekenen natuurlijk ook op jullie betrokkenheid bij natuurbehoud. Als er 10 miljoen naar de Efteling kan, is er toch nog wel wat te vergeven voor de goede zaak?

Ontsnapt!

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Ontsnapte aap bovenop de Okapi-Volière.

Kuifmakaken zijn primaten van het Zuidoost-Aziatische eiland Sulawesi: toen een van deze zwartgekleurde apen rondklauterde in het Hart van Afrika, gingen de alarmbellen dan ook af. Haar escapade heeft even geduurd, maar uiteindelijk liep het jonge vrouwtje een van de vangkooien rondom de Okapi-Volière in. Eigenlijk weet niemand hoe ze de verdwijntruc heeft laten plaatsvinden en voordat het ‘huisarrest’ van de makakengroep een week later tot een einde kwam, was er voor de zekerheid dan ook flink gesnoeid in het Aziatisch Moeras…

Kroko-Kinders

Foto: Remko Heijmans (BB-Facebook). ”Nieuw leven!”

Zoals eerder al eens gemeld is, hebben de drie vrouwelijke klipdassen in de Krokodillenrivier inmiddels een achtkoppige kinderschare gerealiseerd. Je zou bijna denken dat hun koudbloedige overburen er jaloers op waren: er is een nestje nijlkrokodillen uitgekomen. Het is de derde keer sinds 2015 dat de verzorgers er blijkbaar niet in geslaagd zijn om de eieren uit het verblijf te verwijderen. Er bestaat namelijk al een overschot aan nijlkrokodillen in gevangenschap en Blijdorp fokt daarom niet doelgericht met de gigantische reptielen. De koters blijven voorlopig gewoon bij hun ouders en vermoedelijk zullen hun aantallen snel teruglopen. Hoewel nijlkrokodillen territoriaal waken over hun nesten, verdwijnen hun oudergevoelens namelijk al snel nadat de kleintjes te water gaan. Van de vorige twee nesten zijn er geen overlevers.

Boomgaarde

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook). Niet alleen zijn er momenteel traliestinkzwammen te vinden in de Chinese Tuin, maar bij het Amazonica-plein staan enkele Noord en Midden-Amerikaanse zonnebloemen in bloei!

Je zou het bijna vergeten, maar Blijdorp is niet alleen een Diergaarde, maar ook een botanische tuin. Sterker nog: Blijdorp mag zichzelf sinds kort een Arboretum noemen, nu ze als eerste Nederlandse bomencollectie het internationaal erkende level II keurmerk van ArbNet hebben ontvangen. ArbNet is een wereldwijd netwerk van meer dan 2.000 geregistreerde bomencollecties, waarvan er slechts 391 in deze categorie vallen. Blijdorp bevindt zich nu in de tweede van de vier niveaus , wat inhoudt in dat er meer dan 100 soorten bomen en struiken geregistreerd staan, er vakkundige medewerkers zijn en er een bijdrage is met educatieve programma’s en activiteiten die gericht zijn op het behoud en de bescherming van bomen. ArbNet heeft als doel om professionele bomencollecties in kaart te brengen en in stand te houden voor wetenschappelijk onderzoek en natuurbescherming. Daarnaast promoten en bevorderen zij het aanplanten, bestuderen en de bescherming van bomensoorten. Eerder werd Blijdorp als eerste Nederlandse dierentuin lid van de prestigieuze Botanic Gardens Conservation International (BGCI), een organisatie waartoe ook onder andere de Hortus Botanicus Leiden behoort.

Aangebrande friet

De Himalaya: een ijzige streek die je niet snel zou associëren met hitte. Des te zorgwekkender waren de rookpluimen die vanuit dit themagebied opstegen begin juli… Er is een korte maar hevige brand geweest in het herentoilet van de Toko Tjitjak. De brandweer vermoedt dat kortsluiting de boosdoener is geweest. Tegen de tijd dat zij ter plekke waren, was de vuurzee gelukkig al ingedamd. Er zijn geen slachtoffers gevallen en er was ook geen sprake van gevaar voor de dieren. De schade aan het oostelijke uiteinde van het rijksmonument is echter vrij substantieel: bezoekers kunnen voorlopig dan ook geen gebruik maken van de bezoekersfaciliteiten hier.

Stokoud

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De laatste der Mohikanen is niet meer: het enige resterende stokstaartje is een natuurlijke dood gestorven. Hoewel stokstaartjes zeker niet bekend staan als lastige dieren om mee te fokken – in tegendeel zelfs – heeft Blijdorp maar weinig geluk gehad met de Zuidwest-Afrikaanse carnivoortjes. Vermoedelijk zijn er af en toe wel jongen geboren in de Krokodillenrivier, maar deze zouden gedood zijn door een jaloers vrouwtje. Daarom werd één paartje uiteindelijk gescheiden van de rest en in het nieuwe verblijf bij het Weverkopje geplaatst. De gemiddelde leeftijd van de stokstaartjes was toen echter al dusdanig gestegen dat het niet lang meer duurde voordat bij beide groepen slechts één vrouwtje overbleef, die elkaar op hun oude dag gezelschap mochten houden bij het Weverkopje. Het bestand liep uiteindelijk terug tot één dier, die haar laatste maanden heeft gesleten op het leegstaande vosmangoesten-eiland. De Diergaarde hoopt op termijn met een schone lei te beginnen. Oh ja, over die vosmangoesten gesproken: nadat ook daar een sterftegolf heeft plaatsgevonden, is het overgebleven mannetje Mickey nu aan het herstellen van wormen in het ex-stokstaartenperk in de Krokodillenrivier. Volg je ‘m nog?

Buiten Blijdorp

In Rotterdam zijn we inmiddels wel gewend aan kleine mensapen: de gorillagroep bestaat immers niet alleen uit zilverrug Bokito, de vrouwtjes Aya en Tamani en oma Annet, maar ook uit vier jongen! Sterker nog, wie het Europese stamboek bekijkt, kan overal DNA uit de Maasstad terugvinden. Zo ook in Beekse Bergen: daar is Tuena, een dochter van Bokito en Tamani uit 2009, op 15 juli moeder geworden. Ze blijkt een liefdevolle en beschermende moeder te zijn en ze zit bovendien goed in haar vel: ze heeft er zelf voor gekozen om gewoon in het buitenverblijf te bevallen, om 9 uur ’s ochtends. Pas één keer eerder werd er een gorilla geboren in de dierentuin van Hilvarenbeek. Het was de eerste zwangerschap voor Tuena, maar gelukkig heeft ze in haar kindertijd al over de schouder van Tamani kunnen meekijken toen zusje Tonka geboren werd. Dat is een erg waardevol leermoment voor gorilla’s. Voor Tamani is het ‘omaschap’, zij het op een afstandje, niks nieuws: haar zoon Thomas, verwekt door ene Ashmar, werd in 2019 al eens vader in Duitsland. Voor Bokito is de nieuwe spruit wel zijn eerste kleinkind.

Foto: Safaripark Beekse Bergen (nu.nl)

Kort Nieuws #147

Blijdorp Bouwt!

Foto: Jim Louwerens (BB-Facebook)

Heb je de brievenbus al gecheckt? De nieuwste editie van het abonnementhoudersblad De Giraffe is een feit. Het is, net als het eerste kwartaal van 2020 zelf, een nummer met een lach en een traan. De tijdelijke sluiting van de Diergaarde blijft een bittere pil, maar gelukkig is er ook nog genoeg om naar vooruit te kijken. Aansluitend op een column over het Masterplan 2030, geschreven door directeur Erik Zevenbergen, is er namelijk meer bekend geworden over de restauratie van de Bergdierenrots en de uitbreiding van de Himalaya-biotoop. Het is een project dat dit jaar nog afgetrapt moet worden: wellicht is het je al opgevallen dat er een nieuwe dienstingang is gerealiseerd langs de noordzijde van de Maleise Bosrand, waar het bouwverkeer gebruik van zal maken. Woordvoerster Constance Alderlieste vertelt: ”Onze ambitie is om de Bergdierenrots volledig in oude luister te herstellen. Tot de te restaureren onderdelen behoren de keermuur en de achterwand uit vroeger tijden, maar de rots zelf is niet meer origineel. In 1960 is de oorspronkelijke rots vanwege slechte staat afgebroken en opnieuw gebouwd. Daarom zal hij tot de bovenzijde van de fundering worden vernieuwd. De bovenste helft zal het meest gaan lijken op de oorspronkelijke vormgeving. De onderste helft wordt breder en groener om aan de huidige inzichten van dierenwelzijn te voldoen.” De Bergdierenrots gaat een tweede verblijf voor de rode panda’s worden, met mogelijk kuifhertjes als onderhuurders. Ook rondom de Bergdierenrots verandert het een en ander: de monumentale stal, momenteel een patatkraam genaamd Toko Tjitjak, wordt een educatieve toegangspoort tot het achterliggende verblijf. Het huidige terras wordt verder gethematiseerd, al is de speeltuin een blijvertje en de wens is om wel degelijk iets van de horecafunctie te behouden. De route sluit na de Bergdierenrots via een nieuwe ‘Himalayahut’ aan op het bestaande pandaverblijf, waar het vlonder wat verder verhoogd zal worden.

Olifantenkudde op stelten…

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook)

De olifanten gaan onzekere tijden tegemoet, zo klinkt het in De Giraffe. Allereerst: olifant Timber gaat nu écht verhuizen. Timber, zelf in Blijdorp geboren als kind van Ramon en Khaing Phyo Phyo, is de vader van de drie jonge olifantjes in Rotterdam: Faya, Nhi Linh en Sunay. Die verwantschap begint nu een probleem te worden, want Faya nadert langzaam maar zeker de leeftijd waarop een zwangerschap niet meer ondenkbaar is. Timber zit, bij wijze van spreken, al enige tijd in de wachtkamer van het fokprogramma, maar nu is er eindelijk een nieuw plekje voor hem gevonden. Goed nieuws voor zij die hem willen opzoeken: hij gaat naar WILDLANDS Adventure Zoo te Emmen, nog geen drie uurtjes rijden vanuit Rotterdam. Zoals alles daar is het olifantenperk gloednieuw en voorzien van alle luxe. Timber wordt vervangen door de in 2005 geboren Fahim uit het Belgische Bellewaerde. Hij ziet er wat jonger uit, maar dat komt doordat hij bij een stoeipartij zijn slagtanden is kwijtgeraakt. Ook bij de koeien lijkt een transport slechts een kwestie van tijd: de oude leiderschapsstrijd tussen Irma en Douanita, die in 2012 de reden was voor het vertrek van de laatstgenoemde, laait weer op in de gedaante van Douanita’s dochter Trong Nhi. Samen met haar puberende dochter Nhi Linh wordt zij nu apart gehouden van Irma’s familie uit angst voor verder conflict. Als zij uiteindelijk vertrekken, zou Blijdorp voor het eerst in de geschiedenis van Rotterdam écht alleen een familiegroep hebben, zoals dat in de natuur ook het geval zou zijn.

Vernuft

Foto: Jw V Brenk (BB-Facebook). Eenhoornvis bij het Great Barrier Reef.

Blijdorps zoektocht naar nieuw vissenvoer heeft een staartje gekregen. Het traditionele recept, dat ingrediënten als vismeel, maïs en graan bevat, wordt in verband gebracht met enkele nare kwaaltjes bij vissoorten die van nature vegetariër zijn: denk aan de doktersvissen. Daarom heeft de Diergaarde nu een nieuw soort voer bedacht, gebruikmakend van onder andere zeewier. Het plantaardige agar vervangt het dierlijke gelatine als bindmiddel en als bijkomend voordeel kan dit voer worden uitgesmeerd op kunstkoraal, om zo natuurlijk graasgedrag te bevorderen. Dat alles was al bekend, maar ook dit was nog niet geheel naar wens. Bij het schrapen van het voer krijgen de vissen immers ook het plastic van het nepkoraal binnen, het zij in geringe hoeveelheden. Daarom komt Blijdorp nu met een modern staaltje technologie: de 3D-printer. Daarmee kunnen ‘koraalruiven’ van duurzaam bioplastic worden gemaakt: nep-hersenkoraal dat hol is en een fijn rooster heeft aan de bovenkant. In die ruiven kan het eten gestopt worden en door de grootte van de mazen aan te passen, is het alleen toegankelijk voor specifieke soorten. Zo komen ook de verlegen soorten aan hun kostje.

Opfrissertje 

Foto: Erik Simonis (BB-Facebook)

Zoals eerder gemeld werd, wordt er voorafgaand aan de restauratie van de Rivièrahal al enig noodzakelijk onderhoud verricht. Het betreft de beelden die aan de zuidelijke façade van het pand staan en in De Giraffe wordt daar kort het een en ander over verteld. Ze maken strikt genomen geen onderdeel uit van Van Ravesteyns totaalontwerp, maar zijn een geschenk van de aannemers die betrokken waren bij de de bouw van Diergaarde Blijdorp. De komende tijd worden de beelden in volle glorie hersteld in een tijdelijk kasje naast de Victoria Serre en nadien worden ze elders in Blijdorp tentoon gesteld, in afwachting van de restauratie van het Rivièrahal-Complex zelf. En ja: ook de klok en de windvaandel keren uiteindelijk terug.

Maki-Mania 

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ringstaart-man Leo heeft niet stilgezeten, zo blijkt. Het regent namelijk jongen in de Kanto-clan: nadat haar dochter Ketaka op 20 maart voor het eerst moeder werd, zijn ook Kyra en Kely later die maand bevallen, gevolg door Kanto zelf op 1 april. Deze clan telt verder nog een wat oudere dochter van Kanto en het in Apenheul verwekte jong waar Kely vorig jaar van beviel. Als je daar de vierkoppige Iza-clan bij optelt, alsmede mannetje Leo (die zich grotendeels afzijdig houdt van de strubbelingen van de makimaatschappij), komt het totaal aantal ringstaartmaki’s bij het Oceanium uit op vijftien. Ook elders in de tuin is de lente trouwens begonnen: in de Gierenrots-volière zijn twee Rüppells gieren uit het ei gekropen, volgend op de geboorte van nog een gier in de broedmachine. Dat is een record voor de Diergaarde, die eveneens het EEP voor deze kritiek bedreigde aaseters coördineert.

Corona-Update

Abonnementhouders opgelet: een dezer dagen ontvang je een e-mail met informatie over mogelijke compensatieregelingen. In de tussentijd gaan de video’s onder de noemer #OndertussenInBlijdorp gewoon door en zijn er nu ook webcams geplaatst in het binnenverblijf van de leeuwen. Daar kwam nog eens een bijzondere mededeling bij op blijdorp.nl: als je nu alvast kaartjes koopt, doneert Blijdorp een ticket aan lokale zorgverleners en kwetsbare kinderen. Jij blij, wij blij, zij blij, dat is de gedachte.

Kort Nieuws #75

  • Is het je al opgevallen? Tussen het terras van Toko Tjitjak en de vervallen Takinrots staat sinds enkele maanden een groot gebouw, dat wel iets weg heeft van een flinke kas. Hoewel wij persoonlijk niet precies weten wat het is, is het het waarschijnlijkst dat het een zaal is die afgehuurd kan worden voor feesten en dergelijken: Voor normaal publiek is het niet toegankelijk.
  • Naast de nieuwe feestzaal staan er, inspelend op de felle zomerzon, nieuwe snackbars in de dierentuin: Een ouderwetse ‘bus’, gebaseerd op de oude voertuigen in Cuba, aan de rand van het plein voor Amazonica en de Vrije Vlucht Voorstellingen, en een ijskraam met een Oosters thema tussen het Poort van Azië-restaurant en het verblijf van de Maleise tapirs.
  • Naast dat er nu een groenhelmtoerako meedoet in de Vrije Vlucht Voorstellingen, zoals aangekondigd in de laatste ‘Kort Nieuws’, doen er sinds het begin van dit jaar ook vier soldatenara’s (die voorheen in de Zuid-Amerika volière woonden) en een hamerkop (vorig jaar in de Gierenrots geboren) mee!
  • Sinds hun verhuizing van de zebrastal naar hun kopjeverblijf naast het Afrikahuis hebben de grote textorwevers nog geen succesvolle nesten gebouwd. De Diergaarde heeft actie ondernomen begin dit jaar en het verblijf opnieuw ingericht. Kennelijk valt het in de smaak: De wevers zijn nu nijverig bezig met hun hangende kunstwerkjes!
  • De bouw van het ‘Great Barrier Reef’ in het Oceanium bracht het verhuizen van vele vissen teweeg. Sommigen vertrokken naar andere aquaria, maar evenveel kregen een nieuw onderkomen in het Oceanium zelf. Was je nog op zoek naar sommigen? Kijk eens in de Mangrove, daar zitten nu o.a. de kogelvissen.
  • Over het Great Barrier Reef gesproken: het lijkt erop dat er misschien een wijziging gemaakt is in de originele plannen. Nu de kunstkoralen voor de grote aquaria zijn aangebracht lijkt het erop dat de voormalige Florida-Tunnel niet verbonden wordt met het aangrenzende aquarium, sinds de muur ertussen nog staat.
  • Heb je wel eens een prairiehondje buiten hun eigenlijke verblijf gespot? De kans is groot! Soms wordt de groep te groot en worden de oudsten en jongsten verstoten. Zij vertrekken dan, en komen boven de grond bij de bizons of de vicuña’s. Vervolgens worden ze weggevangen door de verzorgers en komen ze in een speciaal verblijf achter de schermen terecht. Het zal dus niet lang duren tot ze weer alleen te zien zullen zijn in hun echte verblijf…
  • Een kleine update wat de kleine nijlkrokodillen betreft: Van de drie die in de Krokodillenrivier gespot zijn leeft er – vermoedelijk – nog één. Omdat nijlkrokodillen in dierentuinen overtallig zijn, fokken veel dierentuinen niet meer met de reptielensoort. Ook Blijdorp heeft de dieren nooit gestimuleerd, in tegendeel, het verblijf is niet ontworpen voor eieren of jonge krokodilletjes. Desondanks konden de dieren zich niet inhouden en in juli vorig jaar werden drie kleintjes gespot. De Diergaarde heeft ze aan hun lot overgelaten en veel mensen voorspelden dat ze niet langer dan enkele maanden zouden overleven. Het tegendeel is bewezen!
  • Een poging om wat meer groen toe te voegen aan het Indische neushoornverblijf: Om enkele rietkluiten staan nu afrasteringen. Ook in Zuid-Amerika, bij de vicuña’s en Darwin-nandoe’s gaan de botanisten in de tegenaanval: Tijdelijk was één helft van hun verblijf afgezet om het gras terug te laten groeien, maar die werkzaamheden zijn inmiddels afgerond.