Kort Nieuws #184

Welkom

Foto: piranha-info.com. Archieffoto.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de luipaardcactusmeerval (Pseudacanthicus leopardus). Een klein groepje is uitgezet in het bassin van de dwergkaaiman. Het is een soort uit de familie der pantsermeervallen, bodembewonende zoetwatervissen met zuignapmondjes. Daarmee schrapen ze algen van rotsen en eten ze kleine ongewervelden. Pantsermeervallen worden in de aquariumhandel ook wel pleco’s genoemd. Als je er eentje adopteert, check dan altijd om welke soort het gaat: sommige kunnen erg groot worden en zijn dan lastig te verzorgen.

De grote inhaalslag

Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2022 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!

Groot klein nieuws

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Blijdorp fokte een paar jaar geleden ook al met de kantjils.

Te beginnen bij een zege in de Maleise Bosrand: er zijn afgelopen zomer twee Balabac-kantjils geboren in Diergaarde Blijdorp! Dat is erg bijzonder, want de vader van de kleintjes is een van slechts twee fokmannetjes voor deze bedreigde soort in heel Europa. Het is dus erg belangrijk dat hij zijn genen doorgeeft. Beide kalfjes zijn vrouwelijk, maar hopelijk kan hij volgend jaar wat zonen verwekken. Blijdorp heeft drie fokvrouwtjes waarmee hij potentieel gekoppeld kan worden. Met in totaal zes individuen herbergt Rotterdam eigenhandig ongeveer de helft van alle kantjils in gevangenschap wereldwijd. Een paar van deze nachtactieve ‘dwergherten’ zijn te zien in het nachtdierenhok in het Aziëhuis.

Natuurbehoudscentrum

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het is nooit bekend gemaakt waarom de bladstaartgekko’s achter de schermen zitten, maar mogelijk is luchtvochtigheid in het NBC het probleem.

Het is gemakkelijk om de kluts kwijt te raken in het Natuurbehoudscentrum. Het is een eeuwig komen en gaan van dieren! Dit jaar hebben is een roodoorbuulbuul uitgevlogen hier. Achter de schermen is tevens een kritiek bedreigde Annam-waterschildpad uit het ei gekropen, mogelijk dat hij uiteindelijk voor de schermen geplaatst wordt. Al enkele jaren zijn de Annam-waterschildpadden niet zichtbaar voor bezoekers. De totale afwezigheid van de bladstaartgekko’s is tevens nog altijd een groot gemis onder bezoekers. De dieren lijken het achter de schermen echter naar hun zin te hebben, met laatst zelfs een onverwachtse geboorte.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Wel te zien zijn een heleboel pasgeboren Maleise wandelende bladeren (goed zoeken!) en een paar jonge gilamonsters. Blijdorp heeft de smaak aardig te pakken met de laatstgenoemde soort: dit jaar zijn een aantal gila’s uitgevlogen naar andere parken en laatst zijn wederom zeven gila-eieren uitgekomen. Het zijn de enige gilamonsters die dit jaar geboren zijn in de dierentuinwereld. De teller staat nu op zeventien gilamonsters in Blijdorp, waarmee het park de grootste populatie ter wereld herbergt.

Vogelvlucht (deel 1)

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Slechts een handjevol dierentuinen houdt papegaaiduikers.

Ook in de grote volières is het makkelijk om de tel kwijt te raken tijdens het broedseizoen. Uiteindelijk een bescheiden resultaat op de klippen van Bass Rock, het vogelverblijf bij de entree van het Oceanium. Eén jonge papegaaiduiker is toegevoegd aan de kolonie, net als drie zeekoeten. De opbrengst bij de Falklands lag iets lager dan normaal met drie koningspinguïns en één ezelspinguïn, maar daar zijn de verzorgers niet rouwig om. Er is juist sprake van actief populatiebeheer om overbevolking te voorkomen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De laatste blauwgele ara’s zijn op transport gegaan.

Een bewogen jaar bij de Zuid-Amerikaanse vogels. Er waren ‘gebruikelijke’ succesjes bij de hyacinthara’s, rode ibissen en kuifseriema’s; voor de jonge seriema en een deel van de ibissen is alweer een nieuw tehuis gevonden, net als voor een hyacinthara (uit ’21). Dat mag ook wel, want de volgende baby-hyacinth is alweer onderweg! Minder opvallend, maar wel uniek was de geboorte van een witwangfluiteend. Toch was het vooral een jaar van afschalen: Blijdorp heeft dit jaar afscheid genomen van de laatste geelvleugelara’s, blauwgele ara’s en groenvleugelara’s. Achter de schermen is nog maar één soldatenara aanwezig. Deze soorten werden gehouden bij de Vrije Vlucht Voorstellingen, maar deze vogelshow zal niet terugkeren.

 Vogelvlucht (deel 2)

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De geboorte van een secretarisvogel dit jaar was een primeur.

In de Gierenrots-volière, op de Savanne, zijn dit jaar voor de verandering geen maraboes uitgevlogen. Zij bleven wat langer in het winterverblijf vanwege de nestbouw van de secretarisvogels. Behalve de jonge secretaris zijn dit jaar drie Rüppells gieren, één kapgier en twee witkopgieren uitgevlogen. Voor twee daarvan, een witkop en een Rüppells, waren geen geschikte pleegouders beschikbaar in Blijdorp en daarom zijn zij ‘geadopteerd’ door Vogelpark Avifauna. Nu we het toch over de Gierenrots hebben: laatst is de volière weer opengesteld voor bezoekers. Door wat kleine aanpassingen zijn bezoekers nu te allen tijde afgeschermd van de vogels. Er geldt namelijk nog altijd een afschermplicht in verband met de griepepidemie onder watervogels en pluimvee in Europa.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Weinig dierentuinen hebben zoveel succes met de violette schildtoerako als Blijdorp.

En wat is er dit jaar gebeurd in de Okapi-Volière? Een heleboel! Niet alleen was er een ware ‘baby boom’ bij de muisvogels, geelkeelfrankolijnen en driekleurglansspreeuwen, maar ook de violette schildtoerako’s hebben maar liefst twee nestjes met twee jongen grootgebracht. De groenhelmtoerako’s zijn ook weer van de partij met twee kuikens. De zomertortels hebben twee eieren uitgebroed en er waren ook twee legsels bij de sneeuwkaptapuiten, de recentste daarvan was goed voor maar liefst drie kuikens! Oh, en dan waren er ook nog de vier kleine marmertalingen bij de vijver. Helaas suggereren nieuwe bronnen dat zij het niet gered hebben. De klad zat er dit jaar ook weer in bij de vergrijzende groep bijeneters en zwaluwen, met wederom nul eieren. Zout in de wonden is de recente dood van een van de twee hoppen.

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook). De eerste jonge flamingo’s sinds 2004.

Drie gezonde purperglansspreeuwen bij de buren, bij het Weverkopje, zijn een schrale troost. De aanwas bij de textorwevers zelf bedraagt vijf à tien kuikens, waar de verzorgers genoegen mee nemen. In de Krokodillenrivier zijn (voor zover bij ons bekend) dit jaar geen vogels uitgevlogen. Daar staat tegenover dat op het Flamingo-Strand maar liefst twaalf van deze roze langpoten uit het ei kropen, plus broedsucces bij de Baers witoogeenden én de noordelijke pijlstaarten!

 Vogelvlucht (deel 3)

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). De kolonie molinettispreeuwen bereikte dit jaar recordgrootte.

Grotendeels hetzelfde liedje als altijd in de Victoria Serre: Balispreeuwen, muisvogels, roodoorbuulbuuls en kroonduiven alom. Het liedje, of beter gezegd het oorverdovende getjirp, van de molinettispreeuwen klinkt echter luider dan ooit tevoren: de kolonie is meer dan verdubbeld in grootte dit jaar, tot een zestigtal vogels! Er zijn al een paar kandidaten gevonden voor het opvangen van de nieuwe generaties. Totdat het zover is, voorkomen de verzorgers handmatig dat er nog meer eieren uitkomen.

Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). De nieuwsgierige jonge shama’s stalen de show in de Victoria Serre deze zomer.

Met zo’n imposante zwerm zou je bijna vergeten dat ook de geelkeelgaailijsters (3x) en de shamalijsters (10x) een erg productief broedseizoen achter de rug hebben. De meeste shama’s zijn al doorverhuisd. Op de valreep van 2022 ook nog een langverwacht kuiken bij de manenduiven. Er waren ook onsuccesvolle broedpogingen bij de irenabuulbuuls, zwartnekvruchtenduiven en dolksteekduiven, maar wie weet pakt dat beter uit in 2023. Blijdorp gaat het nieuwe seizoen in met vijf reuzentoekans, na een jaar met twee sterfgevallen en één geboorte.

Uitzwaaien

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Sumatraanse tijger Emas laat de polder achter zich. In Duitsland heeft de fokcoördinator een vrouwtje gevonden waarmee hij zich mag voortplanten. Voorlopig blijft ons vrouwtje Alia, inmiddels al aardig op leeftijd, alleen achter in de Tijgerkreek. Eveneens vertrokken naar de oosterburen zijn twee kuifhertjes. Het betreft het koppel dat tot voor kort in het ‘bosverblijf’ van de Himalaya-biotoop verbleef. Op deze plek hadden de dieren veel last van stress.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Dan nog een paar oude nieuwtjes die we niet eerder gemeld hadden op het Blijdorper Bende Blog. In mei heeft Rotterdam afscheid genomen van vicuña Evita (2020), zij is inmiddels helemaal ingeburgerd in Berlijn. Het nieuwe Vriendennieuws meldt het vertrek van verschillende jongvolwassenen, waaronder een violette schildtoerako, een Visaya-wrattenzwijn, twee slurfhondjes en twee Balispreeuwen. In het mutatieoverzicht staan tevens zes kortsnuitzeepaardjes: dit betreft opvangdieren die, na een uitgebreid revalidatieproces, deze zomer in het volste geheim teruggeplaatst zijn in de Oosterschelde.

In memoriam

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De doodsoorzaak van de koedoeman is niet bekend gemaakt.

Helaas zijn er dit jaar ook weer een paar weduwes en weduwnaren bijgekomen in Blijdorp. Na jarenlang succes is de fok bij de Himalaya-glansfazanten opeens stilgevallen met de dood van het vrouwtje. Manlief is naar verluidt achter de schermen geplaatst. Bij de grote koedoes is het mannetje gestorven. Zonde, want de jonge bok heeft zich nooit kunnen bewijzen als vader. Ingewijden melden dat Blijdorp momenteel nadenkt over de toekomst van de resterende koedoes in de dierentuin, omdat de kudde steeds vaker ruzie heeft met de giraffen. Het Vriendennieuws meldt verder het overlijden van een slanke lori, een koningspinguïn, een Balispreeuw, een textorwever en een flamingo. Nog recenter is de onverwachtse dood van vicuña Marion, in april van dit jaar geboren, en de dood van de laatste huiscavia.

Dier zoekt dier

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Elders is Blijdorp druk bezig met het samenstellen van nieuwe koppeltjes. Er is een mannelijke toepaja in ontvangst genomen om het vrouwtje in het Aziëhuis gezelschap te houden. Ook de wallaby’s hebben weer een heer in hun midden (uit Wildlands Emmen), al zit de groep voorlopig aan de anticonceptie. De onvruchtbare bongobok is op transport gegaan naar Tsjechië. Ons overgebleven vrouwtje heeft nu gezelschap van een jongedame uit GaiaZOO en het verblijf kan weer eventjes mee dankzij een kleine facelift. Rotterdam is nog in afwachting van een nieuwe bongoman om de dames het hof te maken. Er zijn sinds 2019 geen bongo’s geboren in Rotterdam.

Botanisch Blijdorp

De plantenkundigen in Diergaarde Blijdorp zitten niet stil. Op de Savanne zijn nieuwe bomen aangeplant. Ondergronds zijn speciale structuren van kunststof aangebracht die de wortels moeten beschermen tegen het gewicht van giraffen. Hieronder zie je hoe de transplantatie eraan toeging.

Kort Nieuws #176

Verhuisberichten

Foto: Klaus Rudloff (zootierliste.de). Archieffoto.

Er zitten twee extra diersoorten voor de schermen in Diergaarde Blijdorp! Na ruim twintig jaar is de Bartletts dolksteekduif (Gallicolumba crinigera) weer te zien in Rotterdam. Deze schuchtere vogelsoort leeft voornamelijk op de bosbodems van Mindanao en de Visaya-eilanden, onderdeel van de Filipijnen. Door habitatvernietiging resteren slechts een paar duizend van deze dieren in het wild, waarmee ze een plekje in de categorie ‘kwetsbaar’ op de Rode Lijst gekregen hebben. Twee Barletts dolksteekduiven wonen nu in het Natuurbehoudscentrum in het Oceanium, samen met enkele Balispreeuwen, geelkeelgaailijsters en roodoorbuulbuuls. De twee mannelijke roelroels die hier rondscharrelden, lijken te zijn vertrokken. Deze vogelsoort is nog te vinden in de Maleise Bosrand. Elders in het park is de Kaapse grondeekhoorn (Xerus inauris) terug van weggeweest, na een jaar lang achter de schermen gezeten te hebben. Ze mogen weer naar hartenlust graven rondom het Weverkopje. Hun verblijf delen ze als vanouds met de grote textorwevers, groenhelmtoerako’s, geelkeelfrankolijnen en purperglansspreeuwen.

Welzijnswensen

Foto: Anita de Winter (Facebook)

Enkele praktische mededelingen. Diergaarde Blijdorp heeft namelijk het tijdslot-systeem aangepast. Abonnementhouders zijn niet langer verplicht om een entreetijd te reserveren. Dagbezoekers moeten dat wel nog doen, maar kunnen nu kiezen uit drie ruime blokken: 09.00-11.00 uur, 11.00-13.00 uur en 13.00 uur tot sluitingstijd. Details zijn te vinden op blijdorp.nl. Ook goed om te weten is dat de zichtbaarheid van de Sumatraanse tijgers aangepast is. Er zijn stickers, gethematiseerd als grassprieten, aangebracht op de ruit. Dit leidde direct tot gemopper online, maar deze keuze is gemaakt voor het welzijn van deze zeldzame roofdieren. Ze kampen regelmatig met stress door de bezoekers. Door de mensenmassa’s iets meer aan het zicht te onttrekken, zonder de bron van het geluid geheel te verbergen, neemt die paniekreactie af. Tenminste, dat is het idee, het betreft vooralsnog een experiment. Het ontwerp van de stickers houdt meer dan genoeg rekening met de behoeften van kinderen, rolstoelgebruikers en fotografen.

Apenstreken

Foto: Daniella Vols (BB-Facebook)

Een drukte vanjewelste bij de primaten. Allereerst de gorilla’s: de kleine van Bokito en Aya heeft een naam! Ajabu, zo heet het jonge ventje. Het gaat goed met de koter. Gezinsuitbreiding is er ook bij de gelada’s. De moeder is Kamali, de kleine heet Kaj. Helaas uitte Kamali’s grote kinderwens zich eerder dit jaar in het ‘stelen’ van een jong van vrouwtje Helena, maar deze heeft het niet gered. Tenslotte ook nog vreugde bij de ringstaartmaki’s bij het Oceanium. Kyra is bevallen van een tweeling, waarmee de lemurengroep nu een heus elftal is. Hoe zit die stamboom ook alweer in elkaar? De moeder-overste is Kanto, zij betrok in 2018 samen met haar oudere dochter Kely en nog drie jongere nazaten (Ketaka, Kyra en Kendi) het Malagassische doorloopverblijf. Kely was al zwanger bij aankomst en beviel in 2019 en dankzij de komst van mannetje Leo was het in maart 2020 raak bij Ketaka. Zij greep de aangelegenheid gelijk aan om haar moeder van de troon te stoten als alfavrouwtje… Uiteindelijk was er dat seizoen ook nog succes bij Kyra, Kely en Kanto. Helaas heeft Blijdorp sindsdien afscheid moeten nemen van Kendi en een jong uit 2020, maar daar staat de eerste maki-tweeling in Blijdorp-historie nu dus tegenover.

Receptie

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Voilà! Een groot insectenhotel, gemaakt van oude klauterbalken uit het gorillaverblijf, siert nu de entree van de Bijenvallei. Dit voorjaar wordt het weer een waar feest van geuren en kleuren in dit hoekje van de dierentuin, dat volledig in het teken staat van inheemse flora, fauna en fungi. Het wooncomplex is gemaakt door de hoveniers van de M. van der Spek Groep. De eerste gasten zijn al gespot…

Export

Foto: @aeresmbobarneveld (Instagram)

Elders in de Diergaarde worden juist bewoners uitgezwaaid. Aeres MBO Barneveld, de enige Nederlandse school met een dierentuinvergunning, pronkt op Instagram met hun nieuwe aanwinsten. Uit Diergaarde Blijdorp zijn enkele veelschubbige tandkarpers en La Palma tandkarpers overgekomen. Tandkarpers zijn kleine zoetwatervissen die het zwaar te verduren hebben in het wild. De laatstgenoemde soort is in 1994 zelfs uitgestorven in het wild. Gelukkig heeft Blijdorp voortplantingssucces gehad met beide soorten en draagt Rotterdam zo bij aan hun voortbestaan. Dat is echter niet het enige verhuisnieuws, want bij de Rivièrahal wordt een transport van een hele andere orde voorbereid! Zwarte neushoorn Vungu gaat Blijdorp verlaten. Zoo Leipzig bereidt zich momenteel voor op zijn komst. Slechts een twintigtal dierentuinen in Europa werkt momenteel met deze kritiek bedreigde dikhuiden, dus het is extra belangrijk dat de populatie nauwkeurig beheerd wordt. Vungu is genetisch gezien waardevol en heeft zich al twee keer bewezen met Naima, dus het wordt tijd voor een andere partner. Naima blijft achter in Blijdorp, met haar kinderen Mara en Nasor.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Zwarte neushoorn Vungu.

Masterplan 2030 vervroegd gepresenteerd, Blijdorp ondergaat metamorfose!

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). ‘Tijdlijn Masterplan 2030.’ Klik HIER voor groot formaat.

Tegen alle verwachtingen in heeft Diergaarde Blijdorp vandaag digitaal een tipje van de sluier opgelicht over het Masterplan 2030. Hoewel de publiekspresentatie pas voor zondag gepland staat, ontvingen de medewerkers van de dierentuin gisteren al gedetailleerde uitleg over de toekomstdromen van het Rotterdamse park en sinds vandaag kunnen dus ook geïnteresseerde bezoekers online een eerste indruk krijgen. ‘Natuurlijk in Blijdorp’, zo luidt de slogan. Hoewel nog veel vragen onbeantwoord blijven, is één ding alvast duidelijk: aan ambitie in Blijdorp geen gebrek. De directeur: ”We zorgen voor een gezonde, duurzame bedrijfsvoering, waardoor we veel plannen uit eigen middelen kunnen financieren. Maar we hebben ook samenwerking en hulp van onze omgeving nodig. We willen graag krachten bundelen met partners, gemeente en overheid maar ook bezoekers, natuurbehoudsorganisaties, Vrienden, vrijwilligers en fans.”

In een twee minuten durend filmpje voert directeur Erik Zevenbergen hoogstpersoonlijk het woord. ”Wij zijn een Rotterdams icoon van 163 jaar oud, maar levenslustiger dan ooit.” Te beginnen met de grote lijnen: over tien jaar wil Blijdorp meer dan ooit tevoren betrokken zijn bij de instandhouding van de natuur. Onderzoek binnen de dierentuin en daarop aansluitende educatie krijgen een prominentere plek. Het budget ter ondersteuning van wereldwijde natuurbeschermingsprojecten moet significant groeien naar minimaal een miljoen euro per jaar: een bedrag dat onder meer verzameld moet worden via een jaarlijks bezoekersaantal dat stijgt naar de twee miljoen én via 30% meer welwillende organisaties die financiële bijdrages leveren. Diergaarde Blijdorp wil in 2030 niet alleen CO2-neutraal zijn, maar zelfs broeikasgassen weer opnemen om de schade door klimaatverandering in te perken. Niet-recyclebare materialen worden in de ban gedaan. Dit alles is al indrukwekkend zat, maar de sterren van de show zijn natuurlijk de geplande verbouwingen.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie Komodovaranen-verblijf Eilandhoppen. Klik HIER voor groot formaat.

Het eerste bouwproject dat ons te wachten staat is de langverwachte overnetting van het Flamingo-Strand, waar deze zomer aan begonnen zal worden. Met respect voor Van Ravesteyns architectuur verandert dit verblijf nabij de stadsentree in een volière, zodat toekomstige flamingojongen niet meer gewiekt hoeven te worden (en beschermd worden tegen zeemeeuwen!). Klik HIER voor een nieuwsbericht van een tijdje terug waarin we meer uitlegden over het plan. Ook de Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium gaat dit jaar al verrijzen op het terrein waar momenteel de het reuzenschildpaddenverblijf en een grasveldje gelegen zijn, klik voor uitleg daarover HIER. Ook gaat Blijdorp dit jaar de Bergdierenrots, die al enkele jaren niet meer toegankelijk is voor bezoekers vanwege zijn extreme bouwvalligheid, in de lak zetten. De monumentale rotstoren wordt, zoals al decennia lang de bedoeling was, het hart van de nog prille Himalaya-biotoop. Het wordt een tweede locatie voor rode panda’s, zodat toekomstige nestjes nog wat langer ‘in eigen huis’ kunnen blijven of wellicht komt er zelfs een tweede fokstel. Het sluit hoe dan ook feilloos aan op Blijdorps doelstelling om als wereldwijde fokcoördinator van deze soort éxtra betrokken te zijn bij deze diersoort. Of de Diergaarde het ook voor elkaar heeft gekregen om het achterliggende terrein bij het verblijf te trekken en of er (zoals in de wandelgangen al langer wordt gefluisterd) nog omringende perken komen voor Himalaya-bewoners, zal zondag moeten blijken.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie gerestaureerde Victoria Serre. Klik HIER voor groot formaat.

In 2021 staan minimaal twee projecten op de planning: allereerst krijgen de François’ langoeren een nieuw optrekje. Bronnen melden dat het nieuwe onderkomen nabij de Bergdierenrots zal zijn. Deze bladetende apen uit het Chinees-Vietnamese grensgebied moeten vertrekken uit hun stulpje bij de Chinese Tuin omdat deze kooiconstructie tegen de Rivièrahal aangebouwd is: iets dat eigenlijk niet meer toegestaan is sinds dit pand tot rijksmonument uitgeroepen is, omdat dit afbreuk doet aan het ontwerp. Over die Rivièrahal gesproken: in 2021 wordt eveneens begonnen met de verbouwing van de Victoria Serre. Hoewel het een lange klus zal worden om de uitermate vervallen Oostvleugel op te lappen, houdt dat Blijdorp niet tegen alvast een impressie van het eindproduct vrij te geven. De Tropenvleugel wordt de belichaming van Blijdorps taakomschrijving als geregistreerde botanische tuin en de reuzenwaterlelie, de Victoria amazonica, is hoe dan ook een blijvertje. Minder zeker is of het bonte gezelschap van tropische zangvogels ook welkom is in de Victoria Serre 2.0 – daarover dadelijk meer.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie uitgebreid olifantenverblijf. Klik HIER voor groot formaat.

Hij gaat er nu écht komen: het oli-duct! De volgende klus op de kalender is de eerste uitbreiding van het olifantenverblijf. Taman Indah was twintig jaar geleden toonaangevend in dikhuidenwelzijn en als onderdeel van Blijdorps taak als EEP-coördinator van de Aziatische olifant moet dat het weer worden. Daartoe moet het perk in westelijke richting groeien. Daarmee slaat Blijdorp drie vliegen in één klap: ook twee rijksmonumenten kunnen meegenomen worden in het plan. De bongo’s moeten namelijk wijken voor deze expansie en hun vervallen stal uit de jaren ’40 kan dan gelijk gerestaureerd worden. Het idee is niet geheel ongelijk aan de Toko Tjitjak, het patatrestaurant dat ook in zo’n gebouwtje gevestigd is. Vanaf het terras kunnen bezoekers de olifanten zien ravotten in een nieuwe waterpartij, die deze gigantische dieren kunnen bereiken via een nieuw te bouwen viaduct. Ondergronds keert de oude ‘Papegaaienlaan’ dan weer terug, het pad dat rechtstreeks van de Tweeling-Gebouwen naar de Grote Vijver liep. Ooit werd gesuggereerd dat zo’n tunnel mogelijkheden zou bieden tot het houden van enkele nachtactieve dieren, maar over zulke details is nog geen woord gerept. Ook gaat het bullenperk erop vooruit. Dit is fase één van de facelift van Taman Indah: later worden ook het kamelenverblijf en het openluchtgedeelte van het Aziatisch Moeras bij het perk getrokken, waarmee het olifantenverblijf qua oppervlakte het grootste onderkomen van Rotterdam wordt. De gesloten Vleermuizengrot wordt dan ingericht als stal voor een mannengroepje olifanten dat Blijdorp ook graag wil gaan huisvesten. Op de artist impression zijn op de achtergrond enkele Indische antilopes afgebeeld te midden van de olifanten: het lijkt er dus op dat Blijdorp nog steeds enkele andere diersoorten wilt onderbrengen hier. Deze tweede fase moet echter nog even op zijn beurt wachten, want een paar andere urgente klussen gaan daarvoor plaatsvinden…

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie nieuw gorillaverblijf. Klik HIER voor groot formaat.

Aansluitend op de realisatie van het olifantenviaduct krijgen gorilla Bokito en zijn soortgenoten een nieuw onderkomen: het wordt een groen en weelderig perk, gesitueerd in de zuidpunt van het park. ‘Bosrijk’, zo omschrijft Blijdorp het nieuwe buitenverblijf, dat hand in hand moet gaan met een riant nieuw binnenverblijf. In detail durft de Diergaarde nog niet te treden, maar het is goed mogelijk dat zo’n nieuw pand in de buurt van het huidige vrijwilligersgebouw zou komen. De conceptafbeelding lijkt een gerestaureerde Rendierenstal te tonen die omgetoverd is tot kijkhut. Vermoedelijk betekent deze onderneming het definitieve einde van de (karige) Australische en Europese themagebieden, al moet dat nog bevestigd worden. De nood is echter hoog bij de gorilla’s: met name het binnenverblijf kan echt niet langer. Het vertrek van de gorilla’s uit het Mensapengebouw is onderdeel van een overkoepelend thema. De Rivièrahal gaat, nadat elders in de tuin vervangende faciliteiten gerealiseerd zijn, gefaseerd leeggehaald worden. Geen dieren meer in de Rivièrahal, dat is het idee. Het tackelen van de reusachtige, meerjarige en uiterst dure taak van de restauratie van de Rivièrahal is namelijk de volgende klus op de kalender.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie gerestaureerde Rivièrahal. Klik HIER voor groot formaat.

Het herstellen van de Rivièrahal in oorspronkelijke staat behoort tot een reeks karweien richting de tweede helft van het decennium waarover nog weinig details bekend gemaakt zijn. Wat bekend is, is dat de Centrale Hal net als vroeger een ‘Rotterdamse ontmoetingsplek’ gaat worden, met onder andere horecagelegenheden en tentoonstellingen. Het gerucht gaat dat de functie van speeltuin uitgeschoven gaat worden naar het tegen die tijd leegstaande Mensapengebouw. Voor deze periode valt ook het woord ‘Mammoetwoud’, verwijzend naar de zeldzame reuzensequoia-boom uit westelijk Noord-Amerika. Momenteel groeien er een paar (nog wat bescheiden) exemplaren van deze soort aan de zuidzijde van het Oceanium. Omstreeks deze tijd zal ook fase twee van de uitbreiding van het olifantenverblijf worden afgetrapt. Richting het einde van het decennium krijgen de Sumatraanse tijgers een nieuw heenkomen, gevolgd door een nog wat mysterieuze restauratie van de Grote Vijver.

De hoeveelheid informatie die Diergaarde Blijdorp vandaag naar buiten heeft gebracht is nog maar het topje van de ijsberg! Wat gaat er gebeuren met het vrijgekomen terrein van het gorillaverblijf? Wat is de bestemming voor de Tijgerkreek en de Grote Vijver? Wat is de toekomst van de bosrendieren en wallaby’s? Gaat de Dikhuidenvleugel ook leeggehaald worden? Het zijn vragen waar zondag hopelijk meer over bekend zal worden. In de tussentijd kan je HIER het filmpje met de directeur bekijken.

EDIT: Klik hier voor het verslag van de presentatie.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). ‘Masterplan 2030 facts & figures’. Klik HIER voor groot formaat.

Kort Nieuws #124

Ontsnapt! Soort van…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Ze zijn misschien oud, maar ze halen nog steeds apenstreken uit: de ringstaartmaki’s in de Grote Vijver. In 2010 kwam een tiental lemuren uit Apenheul naar Rotterdam om daar hun oude dag te slijten. Ringstaartmaki’s besteden een groot deel van de dag aan onderlinge verhoudingen – niet geheel ongelijk aan mensen volgens sommigen – dus zo nu en dan kan het nogal botsen tussen twee dieren. Dat bleek eind vorig jaar het geval toen de verzorgers opeens een dier minder telden. Met een bootje gingen ze de vijver op, op zoek naar hun verstekeling. Uiteindelijk werd ze gevonden onder een graspol aan de oever. De hereniging was echter geen hartelijke: de drie dominante oudjes hadden het voorzien op haar en wisten ook de rest van de groep op te hitsen. De drenkeling bleek ook nog eens een flinke wond onder haar oksel te hebben. Binnen is ze daarvoor behandeld en stapsgewijs weer bij haar soortgenoten gezet, wat dusver een succes lijkt.

Uitzwaaien

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)

Kleine Blijdorpers worden groot, zo ook bongo Kai. Alweer meer dan twee jaar geleden werd een tamelijk vergeten stukje Diergaarde verblijd met zijn geboorte. Werkelijk verblijd, want voortplanting bij deze bosantilope, ook wel ’s werelds mooiste antilope genoemd, is zeker geen garantie. In oktober vorig jaar is hij verhuisd naar het Deense Givskud Zoo. Het Vriendennieuws laat weten dat in die periode eveneens een mannelijk kuifhertje en een moeraswallaby zijn vertrokken naar de oosterburen, drie dames koeneusroggen en een maraboe naar Frankrijk zijn verhuisd en een François’ langoer-man verkast is naar Pairi Daiza.

”Nalatenschap”

Foto: Karin Seltenrijch (BB-Facebook)

Ongetwijfeld heb je haar eens wel zien zitten: het opmerkelijke dier dat de neushoornleguaan wordt genoemd. Ze verblijft in het stukje Antillen van het Oceanium, tegenover de mangrovebak. Het verblijf doet overigens eerder aan als een woestijngebied, maar dat moet het ook zijn: in het wild zijn ze te vinden in droge regio’s van het eiland Hispaniola (verdeeld tussen Haïti en de Dominicaanse Republiek), waar ze steeds zeldzamer worden. Al enige tijd heeft Blijdorp alleen een vrouwtje van deze soort, nadat haar partner ingeslapen werd. Het lijkt er nu op dat hij toch zal voortleven: het Vriendennieuws laat weten dat het vrouwtje mogelijk eieren draagt. Wordt (hopelijk) vervolgd!

Poedoe-Perikelen

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

De komende tijd wordt het een komen en gaan in het Zuid-Amerika continent, in het specifiek bij het stukje Andes: momenteel verblijft hier één Chileense poedoe. Deze zal binnenkort het park verlaten om ruimte te maken voor twee jonge broertjes. Eén van die mannetjes zal uiteindelijk doorreizen naar een ander park en het overgebleven mannetje krijgt dan gezelschap van een vrouwtje.

Oceanium-Update

Het Publiekslab en het nieuwe Natuurbehoudscentrum tonen enige overeenkomst: beide zalen van het Oceanium zijn, op de verblijven zelf na, niet gethematiseerd en vrijwilligers zijn er volop aanwezig om te vertellen over de dieren. Helaas zijn de deuren van het Publiekslab al sinds augustus vorig jaar gesloten. De verzorgers ontdekten toen een parasiet in het systeem en bij nadere inspectie bleek dat hij wijdverspreid door alle aquaria aanwezig was. Hoewel de schade onder de dieren naar verluidt beperkt is gebleven, moest het hele aquariumrek tegen de vlakte gegooid worden. Sindsdien is er op het oog weinig vooruitgang geboekt, maar bronnen melden dat de zaal in april weer open moet gaan. Dan nog een klein nieuwtje vanuit Platform Zeezicht. ”Is dat het platform bij de zeeleeuwen?” Nee, een bekende naam is het niet voor menig Blijdorp-bezoeker. Platform Zeezicht is het tussenstukje tussen de Amazone-aquaria en het pinguïnverblijf in het Oceanium. Leuk voor de jongere bezoekers is de nieuwe quiz die daar nu te doen is, waardoor ze spelenderwijs wat te weten komen over de gevolgen van zwerfafval en plastic op het leven in de zee.

Zonnebaden

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

”Is die echt?” Het is een veelgehoorde vraag in de Krokodillenrivier. Doodstil kunnen ze op hun stukje strand liggen, de drie gigantische Nijlkrokodillen van Blijdorp. Uiteraard spreekt vooral het dier dat normaliter neerstrijkt vlak voor de bezoekersruit tot de verbeelding. In de loop der jaren hebben de kroko’s ieder hun favoriete plekjes op de kade verworven, maar door daar dag in, dag uit te liggen hebben ze flinke kuilen gecreëerd. Om ze wat beter zichtbaar te maken, moest er het een en ander opgehoogd worden, maar dat betekent dat ze toch echt even van hun plekjes zouden moeten wijken. Het had flink wat voeten in de aarde om een van de strandjes te ontruimen, maar tegen een schadevergoeding bestaande uit een lekkere snack zei de groep natuurlijk geen nee.

Komodo-Commotie

Foto: Anja Theunissen (BB-Facebook)

In 2012 bliezen de Vrienden van Blijdorp het Aziëhuis, tot dan toe een stallencomplex, nieuw leven in. Sindsdien is het gebouw constant in ontwikkeling geweest: soorten kwamen en gingen. Zo zijn er tegenwoordig vleesetende planten te zien waar aanvankelijk schuttersvissen zaten, hebben de krokodilstaarhagedissen plaats gemaakt voor wandelende bladeren, is er een nachtverblijf gerealiseerd voor slanke lori’s en is een reptielenterrarium vervangen door een verblijf voor toepaja’s. Terwijl her en der dus ‘kinderziekten’ verholpen werden, bleef er één hekelpunt over: het verblijf van de Komodovaranen. Het was het klapstuk van het Aziëhuis, maar eigenlijk werkte het niet goed voor de dieren. Vandaar dat Blijdorp binnenkort een nieuw onderkomen gaat realiseren bij het Oceanium, als onderdeel van Eiland-Hoppen. Het lijkt er nu op dat we ze tot die tijd niet meer gaan zien: het verblijf staat leeg en ook het soortbordje is weggehaald. Dat betekent niet dat ze niet meer in Rotterdam aanwezig zijn: al langere tijd verbleef het mannetje in het oude verblijf in de Rivièrahal en zo nu en dan zou ging hij naar de Maleise Bosrand om het vrouwtje te dekken. Of het vrouwtje nu permanent is ingetrokken bij de man, is niet bekend. Een tijdje terug werd immers al bekend dat Blijdorp binnenkort van vrouwtje zou wisselen, dus mogelijk is ze naar een andere dierentuin en doet een toekomstige Komodo-dame gewoon haar intrede in het Aziëhuis.

Kattenkwaad

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

Nu iedereen zich vergaapt aan de leeuwenwelpjes (die je dankzij DIT filmpje van Blijdorp nu ook uit elkaar kan houden), zou je bijna vergeten hoe het met de andere grote katachtigen in het park gesteld is. Voor de Sumatraanse tijgers geldt nog steeds een fokverbod. In principe zouden Emas en Alia een goed koppeltje zijn, maar de Europese dierentuinen zitten simpelweg vol. Alia heeft inmiddels een implantaat gekregen waardoor ze zo nu en dan wel op bezoek kunnen gaan bij elkaar en zo zichzelf kunnen bezighouden. Ook van de Amoerpanters hoeven we niet veel te verwachten de komende tijd. Zo zeldzaam dat ze zijn, momenteel zijn weinig dierentuinen op zoek naar nieuwe aanwas. Daarnaast mogen Cema en Vatne ook niet meer met elkaar fokken, want toen er in 2016 een paar welpjes dood ter wereld kwamen, was een hiervan zwart. Blijkbaar hebben Cema en Vatne allebei het recessieve gen voor de zwarte vachtkleur, maar zwarte Amoerpanters zijn niet bepaald bevorderlijk voor het fokprogramma: vaak worden ze verstoten door de ouderdieren. Momenteel hoopt de Diergaarde dat de stamboekhouder een vervanger kan regelen voor Cema.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Soms kunnen de herenigingen tussen Alia en Emas er heftig aan toegaan… (archieffoto)

Kort Nieuws #105

In blijde verwachting

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Naima in 2014.

De zwangerschap is al langer bekend, maar zwarte neushoorn Naima staat nu echt op springen: begin volgend jaar zal ze als het goed bevallen van een klein puntlipje. Met deze unieke geboorte in het vooruitzicht, pas twee keer eerder gebeurd in Nederland, heeft Diergaarde Blijdorp webcams opgehangen in haar binnenverblijf. Zo kunnen we online even bij Naima buurten – tenminste, als ze binnenstaat. Klik HIER om gelijk even op bezoek te gaan!

Olifantenpuber

Kleine bul Sunay, geboren in 2015, begint zich steeds meer als een echte volwassen olifant te gedragen. Een oplettende fotograaf betrapte Sunay op heterdaad in een tevergeefse poging een van de jongere vrouwtjesolifanten te dekken. Dit soort paringsgedrag is natuurlijk niet wenselijk, vooral gezien de jonge Faya zijn oudere zus is. Of er al concrete plannen zijn om hem naar een andere dierentuin te verhuizen, is niet bekend.

Helaas

In de meest recente editie van het Vriendennieuws is bekend gemaakt dat, onze hoop ten spijt, er niet gefokt mag worden met de Amoerpanters. Cema en Vatne mochten de afgelopen tijd regelmatig bij elkaar en hun haat-liefderelatie eindigde zelfs in wat paringen. De stamboekhouder, die gaat over het fokprogramma, heeft echter besloten dat Vatne niet zwanger mag worden, dus er is een implantaat geplaatst om dat te voorkomen. Hun samenzijn dient momenteel enkel ter verrijking. De precieze reden voor dit besluit is niet bekend, maar Vatne heeft een niet al te beste reputatie als moeder. Al haar zwangerschappen zijn uiteindelijk geëindigd met de dood van het kroost, haar miskraam in Blijdorp vorig jaar was geen uitzondering. Dat terwijl nageslacht juist zo hard nodig is voor deze kritiek bedreigde diersoort. Hetzelfde besluit geldt overigens ook voor de Sumatraanse tijgers Emas en Alia, maar dat was al langer bekend.

Cadeautje!

Foto: Joanne Siepman-van Koeveringe (Diergaarde Blijdorp fans)

In het wasberenverblijf is een nieuw huisje neergezet. Het is een miniatuurhutje, compleet met schoorsteen en bloempotjes. Met het golfplaten dak en de ruwe afwerking sluit het thematisch gezien perfect aan op de blokhut die al sinds de opening van het verblijf in 2011 aanwezig is. Een leuk Sinterklaasgeschenk voor de groep dieren die toentertijd uit de opvang van Stichting AAP zijn gehaald door de Rotterdamse dierentuin.

Buiten Blijdorp: hoe gaat het nu met…

… Takin Benny! In 2012 verhuisde hij van Rotterdam naar het Poolse Warschau, de enige herinnering aan hem is de tegenwoordig uitgestorven Takinrots; zijn oude verblijf is al jaren letterlijk aan het afbrokkelen. Tegenwoordig is hij gelukkig weer helemaal in zijn element in Polen! Warszawskie Zoo was verheugd om het publiek kennis te laten maken met deze bizarre diersoort, die nog nergens anders in het land te zien was – en met succes! Het schijnt dat ‘Benek’, zoals hij liefkozend wordt genoemd, tegenwoordig een echte publiekslieveling is. Op de website van de dierentuin is dan ook een hele pagina speciaal toegewijd aan hem, waar tevens wordt vermeldt dat de dierentuin druk op zoek is naar een partner voor hem… Hoe dan ook, een attent Blijdorper Bendelid wees op ons een foto waarop te zien is dat hij het als een echte Himalayabewoner helemaal naar zijn zin heeft in het winterweer. Het ga je goed, Benny!

Foto: Warszawskie ZOO. Takin Benny (ofwel ‘Benek’) in Warschau.