Kort Nieuws #154

Mickey, meerkatten & meer mangoesten

Foto: Peter Milano (BB-Facebook)

Kort na het definitief uitsterven van de oude stokstaartjesgroep is ook vosmangoest Mickey, de ‘laatste der Mohikanen’, bezweken aan de parasitaire worm die hem eerder al dwong te verhuizen van zijn eilandje bij de zebra’s naar het binnenverblijf bij de Okapi-Kas. Echter, er is nu nieuw leven in de brouwerij: niet alleen is er een vers groepje stokstaartjes gearriveerd om het verblijf bij de Okapi-kas en het Weverkopje te bevolken, maar nieuw in Diergaarde Blijdorp is de dwergmangoest (Helogale parvula). Gezien ze het ex-eiland van de vosmangoesten betrokken hebben, lijkt het erop dat deze soort definitief de ander afwisselt. De dwergmangoest is, met een lichaamslengte van zo’n 25 centimeter, ongeveer 25%-50% kleiner dan de vosmangoest en komt voor van de Hoorn van Afrika tot in Angola en Mozambique, precies aansluitend op het verspreidingsgebied van de vosmangoest ten zuiden ervan. Hun aantallen in het wild zijn stabiel het is dan ook geen bedreigde diersoort. Ze gedijen in de savannebiotoop en zijn in het bijzonder gebonden aan de aanwezigheid van termietenheuvels. Niet alleen gaan ze graag achter dat soort kleine insecten aan voor hun kostje, het zijn ook hun favoriete plekken om te overnachten en om jongen te werpen. Er zijn er nu vier in Blijdorp en momenteel zijn ze nog vrij schrikachtig. Als het even rustig is, komen ze echter al vrij snel tevoorschijn en laten ze zich van hun nieuwsgierige kant zien.

-> Update: na de publicatie van dit bericht hebben wij geleerd dat Mickey is niet overleden, maar verhuisd naar een andere dierentuin.

ZOOmer!

Avondmensen opgelet: Diergaarde Blijdorp is op donderdagen, vrijdagen en zaterdagen t/m augustus tot 21.00 uur geopend! Met uitzondering van Taman Indah, de Grote Vliegkooi, het Mensapengebouw, het Roofdierengebouw en het maki-doorloopverblijf kan je dan de gehele Diergaarde ontdekken terwijl de zon langzaam achter de horizon verdwijnt. Bij de Zee van ZOOvenirs en de Buffalo Shop kan je natuurlijk ook gelijk kijken naar de #ikbeneenBlijdorpert-shirts! De entreeprijzen veranderen op die dagen niet. Voor meer informatie, klik HIER. Enneh… Geen dommelende dieren uit hun roes schreeuwen, s’il vous plaît.

Tuinzania

Afbeelding: Mark Verhoeven (LinkedIn)

Bij gebrek aan tropische reizen in 2020, presenteren Cushman & Wakefield en Urban Departement Store Rotterdam een nieuwe app: Street Safari. Er worden in totaal vijftien dieren in het straatbeeld geplaatst door middel van vloerstickers die verspreid zijn door het winkelgebied van de Maasstad. Scan de stickers met de app en waan je overzees via augmented reality! ”Denk hierbij aan een levensgrote giraffe in de Koopgoot, een olifant op het Binnenwegplein of een buffel in Central Plaza”, zo verklaren de initiatiefnemers. Heb je een dier gespot, dan is het ook nog eens mogelijk om deze vanuit het scorebord ‘mee te nemen’ en tot het einde van deze actie op te roepen op een locatie naar keuze. Deel jouw voortgang via #streetsafari010 op Facebook op Instagram en, wanneer je ze allemaal gevonden hebt, maak je iedere week t/m augustus kans op een gratis jaarabonnement voor Diergaarde Blijdorp. Natuurlijk is het belangrijk om niet te vergeten dat in delen van Rotterdam een mondkapjesplicht geldt, en wat is dan leuker dan shoppen met een Blijdorper Bende Mondkapje op? 😉 Verkrijgbaar door HIER te klikken voor slechts €11,95 + ca. €2,50 verzendkosten!

Blij ei

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Een pulletje trotseert de wateren van het bassin, dat de zeekoet deelt met de drieteenmeeuw, papegaaiduiker, eidereend en goudbrasem.

Bijzonder voorplantingssucces op Bass Rock dit jaar: maar liefst vier zeekoeten zijn uit het ei gekropen dit jaar. Dapper peddelen ze nu al door de stormachtige wateren rondom de nagebouwde zeerots. Hoewel de eieren van de zeekoet bijzonder spits zijn, wat voorkomt dat ze in een rechte lijn kunnen rollen, sneuvelden er voorheen regelmatig legsels doordat ze van de klif af werden gestoten. Een recente ingreep aan Bass Rock, waarbij er een extra randje werd toegevoegd aan sommige richels, werpt nu gelukkig zijn vruchten af. Er zijn slechts zes andere dierentuinen in Europa die de zeekoet, met zijn elegante zwart-witte verenkleed, houden. Dat, terwijl het langs de Europese kusten helemaal niet zo goed gaat met de soort. Op IJsland, goed voor een kwart van de Europese populatie, verkeert de vogelsoort sinds 2005 in een vrije val en volgens BirdLife International zou de populatie van dit continent omstreeks 2050 gehalveerd kunnen zijn. Oh ja, wat kuikens betreft: bij het Weverkopje verkennen drie in juni geboren groenhelmtoerako’s inmiddels het luchtruim. Mogelijk moet er binnenkort nog meer beschuit met muisjes ingeslagen worden, want bij de verpleegsterhaaien in het Oceanium zijn enkele ruwe paringen gezien (zwart x roze, among others) en het gerucht gaat dat Amoerpanter Vatne zwanger is…

Adoptie

Foto: Centercon B.V.

Twee kersverse bedrijfspartners voor Diergaarde Blijdorp! Centercon B.V. voelde zich als specialist in koude- en klimaattechniek geroepen om niet alleen ijsbeer Olinka te ‘adopteren’, maar co-financiert nu ook nog eens Blijdorps jaarlijke bijdrage van €10.000 aan het WWF onderzoek naar klimaatverandering op Spitsbergen. Niet veel later berichtte autodealer Dubbelsteyn en de Fonkert dat zij de komende jaren mobiliteitspartner van de Rotterdamse dierentuin zijn en daarnaast ook Californische zeeleeuw Nick ‘adopteren’. Hierdoor heeft het park nu al een elektrische BMW i3 ter beschikking! Bovendien valt er ook nog een bijzonder arrangement te vergeven…

Kort Nieuws #153

Blijdorp moet blijven!

Donkere wolken pakken zich samen boven Diergaarde Blijdorp. De dierentuin krabbelt op na de corona-sluiting, maar de littekens zijn duidelijk zichtbaar: 8,5 miljoen euro aan omzet is het park tijdens de sluiting misgelopen en de 1,7 miljoen aan noodsteun, verstrekt in het kader van de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, is niet genoeg om het gat in de begroting te dichten. ”Dat is er niet eentje van tonnen, maar van miljoenen”, verklaart directeur Zevenbergen. ”Het kan dan ook niet anders of we moeten moeilijke keuzes maken. Dit heeft niet alleen betrekking op de projecten van ons Masterplan, die met externe financiering konden worden gerealiseerd, maar zeker ook op de inrichting van onze organisatie. We moeten onze kosten meer mee kunnen laten veren met de opbrengsten.” Momenteel wordt zelfs kantoorpersoneel ingezet om de bezoekersstroom in goede banen te leiden, om zo de kosten te drukken. In de tussentijd is Blijdorp met een nieuwe publiekscampagne gekomen: #ikbeneenBlijdorpert. T-Shirts met dit motto zijn nu al online verkrijgbaar (over een weekje ook in de souvenirwinkel) en bijpassende raamposters zullen inbegrepen zijn bij de nieuwe uitgave van abonnementhoudersblad De Giraffe. Hang ‘m op, deel een foto ervan op #Blijdorpert en maak kans op een gratis shirt. Iedere nieuwe abonnee, Vriendenlid, donateur of zakelijk sponsor is een stapje richting financieel herstel, enneh… Mochten er Raadsleden, Statenleden of Kamerleden meelezen: we rekenen natuurlijk ook op jullie betrokkenheid bij natuurbehoud. Als er 10 miljoen naar de Efteling kan, is er toch nog wel wat te vergeven voor de goede zaak?

Ontsnapt!

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Ontsnapte aap bovenop de Okapi-Volière.

Kuifmakaken zijn primaten van het Zuidoost-Aziatische eiland Sulawesi: toen een van deze zwartgekleurde apen rondklauterde in het Hart van Afrika, gingen de alarmbellen dan ook af. Haar escapade heeft even geduurd, maar uiteindelijk liep het jonge vrouwtje een van de vangkooien rondom de Okapi-Volière in. Eigenlijk weet niemand hoe ze de verdwijntruc heeft laten plaatsvinden en voordat het ‘huisarrest’ van de makakengroep een week later tot een einde kwam, was er voor de zekerheid dan ook flink gesnoeid in het Aziatisch Moeras…

Kroko-Kinders

Foto: Remko Heijmans (BB-Facebook). ”Nieuw leven!”

Zoals eerder al eens gemeld is, hebben de drie vrouwelijke klipdassen in de Krokodillenrivier inmiddels een achtkoppige kinderschare gerealiseerd. Je zou bijna denken dat hun koudbloedige overburen er jaloers op waren: er is een nestje nijlkrokodillen uitgekomen. Het is de derde keer sinds 2015 dat de verzorgers er blijkbaar niet in geslaagd zijn om de eieren uit het verblijf te verwijderen. Er bestaat namelijk al een overschot aan nijlkrokodillen in gevangenschap en Blijdorp fokt daarom niet doelgericht met de gigantische reptielen. De koters blijven voorlopig gewoon bij hun ouders en vermoedelijk zullen hun aantallen snel teruglopen. Hoewel nijlkrokodillen territoriaal waken over hun nesten, verdwijnen hun oudergevoelens namelijk al snel nadat de kleintjes te water gaan. Van de vorige twee nesten zijn er geen overlevers.

Boomgaarde

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook). Niet alleen zijn er momenteel traliestinkzwammen te vinden in de Chinese Tuin, maar bij het Amazonica-plein staan enkele Noord en Midden-Amerikaanse zonnebloemen in bloei!

Je zou het bijna vergeten, maar Blijdorp is niet alleen een Diergaarde, maar ook een botanische tuin. Sterker nog: Blijdorp mag zichzelf sinds kort een Arboretum noemen, nu ze als eerste Nederlandse bomencollectie het internationaal erkende level II keurmerk van ArbNet hebben ontvangen. ArbNet is een wereldwijd netwerk van meer dan 2.000 geregistreerde bomencollecties, waarvan er slechts 391 in deze categorie vallen. Blijdorp bevindt zich nu in de tweede van de vier niveaus , wat inhoudt in dat er meer dan 100 soorten bomen en struiken geregistreerd staan, er vakkundige medewerkers zijn en er een bijdrage is met educatieve programma’s en activiteiten die gericht zijn op het behoud en de bescherming van bomen. ArbNet heeft als doel om professionele bomencollecties in kaart te brengen en in stand te houden voor wetenschappelijk onderzoek en natuurbescherming. Daarnaast promoten en bevorderen zij het aanplanten, bestuderen en de bescherming van bomensoorten. Eerder werd Blijdorp als eerste Nederlandse dierentuin lid van de prestigieuze Botanic Gardens Conservation International (BGCI), een organisatie waartoe ook onder andere de Hortus Botanicus Leiden behoort.

Aangebrande friet

De Himalaya: een ijzige streek die je niet snel zou associëren met hitte. Des te zorgwekkender waren de rookpluimen die vanuit dit themagebied opstegen begin juli… Er is een korte maar hevige brand geweest in het herentoilet van de Toko Tjitjak. De brandweer vermoedt dat kortsluiting de boosdoener is geweest. Tegen de tijd dat zij ter plekke waren, was de vuurzee gelukkig al ingedamd. Er zijn geen slachtoffers gevallen en er was ook geen sprake van gevaar voor de dieren. De schade aan het oostelijke uiteinde van het rijksmonument is echter vrij substantieel: bezoekers kunnen voorlopig dan ook geen gebruik maken van de bezoekersfaciliteiten hier.

Stokoud

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De laatste der Mohikanen is niet meer: het enige resterende stokstaartje is een natuurlijke dood gestorven. Hoewel stokstaartjes zeker niet bekend staan als lastige dieren om mee te fokken – in tegendeel zelfs – heeft Blijdorp maar weinig geluk gehad met de Zuidwest-Afrikaanse carnivoortjes. Vermoedelijk zijn er af en toe wel jongen geboren in de Krokodillenrivier, maar deze zouden gedood zijn door een jaloers vrouwtje. Daarom werd één paartje uiteindelijk gescheiden van de rest en in het nieuwe verblijf bij het Weverkopje geplaatst. De gemiddelde leeftijd van de stokstaartjes was toen echter al dusdanig gestegen dat het niet lang meer duurde voordat bij beide groepen slechts één vrouwtje overbleef, die elkaar op hun oude dag gezelschap mochten houden bij het Weverkopje. Het bestand liep uiteindelijk terug tot één dier, die haar laatste maanden heeft gesleten op het leegstaande vosmangoesten-eiland. De Diergaarde hoopt op termijn met een schone lei te beginnen. Oh ja, over die vosmangoesten gesproken: nadat ook daar een sterftegolf heeft plaatsgevonden, is het overgebleven mannetje Mickey nu aan het herstellen van wormen in het ex-stokstaartenperk in de Krokodillenrivier. Volg je ‘m nog?

Buiten Blijdorp

In Rotterdam zijn we inmiddels wel gewend aan kleine mensapen: de gorillagroep bestaat immers niet alleen uit zilverrug Bokito, de vrouwtjes Aya en Tamani en oma Annet, maar ook uit vier jongen! Sterker nog, wie het Europese stamboek bekijkt, kan overal DNA uit de Maasstad terugvinden. Zo ook in Beekse Bergen: daar is Tuena, een dochter van Bokito en Tamani uit 2009, op 15 juli moeder geworden. Ze blijkt een liefdevolle en beschermende moeder te zijn en ze zit bovendien goed in haar vel: ze heeft er zelf voor gekozen om gewoon in het buitenverblijf te bevallen, om 9 uur ’s ochtends. Pas één keer eerder werd er een gorilla geboren in de dierentuin van Hilvarenbeek. Het was de eerste zwangerschap voor Tuena, maar gelukkig heeft ze in haar kindertijd al over de schouder van Tamani kunnen meekijken toen zusje Tonka geboren werd. Dat is een erg waardevol leermoment voor gorilla’s. Voor Tamani is het ‘omaschap’, zij het op een afstandje, niks nieuws: haar zoon Thomas, verwekt door ene Ashmar, werd in 2019 al eens vader in Duitsland. Voor Bokito is de nieuwe spruit wel zijn eerste kleinkind.

Foto: Safaripark Beekse Bergen (nu.nl)

Kort Nieuws #149

Kamergenoten 

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)

Oplettende bezoekers kunnen nu een diersoort spotten in Blijdorp die er voor de sluiting nog niet was: nieuw in de Rotterdamse Diergaarde is de Edwards’ fazant (Lophura edwardsi), een verblijfsgenoot van de kroonduiven, blauwe eksters en roodsnavelkitta’s bij het Aziëhuis. De Edwards’ fazant is een kritiek bedreigde vogelsoort uit Centraal-Vietnam, waar ze sinds 2000 niet in het wild waargenomen zijn. Hun leefgebied is rap geslonken door het gebruik van chemische wapens die vegetatie doodden tijdens de Vietnamoorlog in de jaren ’60-’70 en de resterende snippers bos staan onder druk door oprukkende menselijke activiteit. Het is goed mogelijk dat de soort alleen nog voortleeft in gevangenschap, hun fokprogramma (EEP) wordt gecoördineerd vanuit Praag. Het zijn schitterende dieren: qua lichaamsbouw doen ze het meest denken aan de goudfazanten, al komt hun verenkleed meer overeen met dat van een Himalayaglansfazant. Hun romp is donker met een blauw-groene glans en hun huid, zichtbaar bij hun poten en rond hun ogen, is rood. Een witte kuif maakt het plaatje af. Momenteel heeft Blijdorp alleen een mannetje: of er nog een vrouwelijke soortgenoot komt, die overigens veel bruiner van kleur zou zijn, is niet bekend.

Titaan op wielen

Foto: Ineke Salvaterra-Dames (BB-Facebook)

Vandaag was het tijd voor een monsterklus: olifant Timber is verhuisd naar WILDLANDS Adventure Zoo in Emmen. Daar volgt hij Mekong op, een bul die deze week Nederland heeft verruild voor Zwitserland. Timber werd in 1998 in Blijdorp geboren als zoon van Ramon en Khaing Phyo Phyo, maar moest het jaar erop noodgedwongen verhuizen samen met zijn moeder en nog drie olifanten vanwege een machtsstrijd binnen de olifantengroep. In 2007 keerde hij, heel wat kilo’s zwaarder, terug naar Rotterdam. Bij Bangka verwekte hij Faya en Sunay; bij Douanita dochter Tonya en de in Tsjechië geboren Sita; en bij Trong Nhi dochter Nhi Linh. Faya is inmiddels alweer tien jaar: zo oud was moeder Bangka ook toen Faya geboren werd. Het is dus niet uit te sluiten dat Timber binnenkort met Faya zou paren en zo op incestueuze wijze nog een kind zou verwekken. Het vervoeren van een mannelijke olifant is mogelijk de meest uitdagende verhuizing die denkbaar is binnen de dierentuinwereld en Timber werd dan ook al enige tijd getraind voor zijn transport. Uiteindelijk heeft hij maar één middagje in de zwaar verstevigde transportkist gestaan en inmiddels is hij vermoedelijk alweer uitgestapt in het prachtige en moderne olifantenverblijf in Emmen. De leegte in Blijdorp wordt weldra opgevuld door de in 2005 geboren Fahim uit het Belgische Bellewaerde. Hij ziet er wat jonger uit, maar dat komt doordat hij bij een stoeipartij zijn slagtanden is kwijtgeraakt.

Corona-Update

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Directeur Zevenbergen schenkt 500 kaartjes aan het personeel van het Maasstad Ziekenhuis.

Nadat het giraffenverblijf voorbijkwam in de videoclip van rapper Josylvio en zangeres DO en de aanvoerdersband van Feyenoord kortstondig aan directeur Zevenbergen overhandigd werd, kwam het corona-rariteitenkabinet vandaag tot een einde. De abonnementhouders mochten weer, met een speciale verwelkoming door burgemeester Aboutaleb! ”Diergaarde Blijdorp heeft actief de samenwerking gezocht met de Veiligheidsregio om samen te werken aan een veilige heropening. De enorme inzet van alle medewerkers om dit voor elkaar te krijgen was hartverwarmend. Ik ben blij dat Blijdorp, als Rotterdams icoon, weer heel veel mensen een veilig en ontspannen dagje uit kan bieden.” Om de bezoekersaantallen in te perken, moest er online een tijdsslot gereserveerd worden: iets dat vanaf maandagochtend om 10 uur kon. Nog voor 10 uur was de digitale wachtrij om de website te betreden al duizenden gegadigden lang, wat betekende dat de servers van blijdorp.nl vrijwel direct bezweken. Mensen die vooraan stonden werden zonder reden weer gedegradeerd naar 4000ste of verloren mid-reservering hun verbinding. Gelukkig kalmeerde de chaos later op de dag en kon het merendeel van de geïnteresseerden alsnog een entreebewijs bemachtigen. Vermoedelijk mogen niet-abonnementhouders per 2 juni weer langskomen en vanaf dat moment kan ook begonnen worden met het wegwerken van de 4.500 kaartjes die door Blijdorp aan zorgpersoneel en kwetsbare kinderen gedoneerd zijn tijdens de actie ‘Samen Sterk’…

Veel lief, een beetje leed

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De jonge kuifmakaak.

Tijdens de sluiting is er heel wat geboortenieuws onopgemerkt gebleven. Zo is er in een van de volières bij het Aziëhuis een Bengaalse oehoe uit het ei gekropen en ook elders in de Maleise Bosrand, bij de bantengs, is het raak: de geboorte van een stiertje, de zoon van moeder Joke, betekent dat er nu drie generaties van deze wilde rundersoort rondstappen. Dat, en het is vermoedelijk het eerste jong van de mannelijke banteng die eind vorig jaar uit Burgers’ Zoo overkwam. In het Aziatisch Moeras is er ook nieuw leven te bewonderen in de vorm van een kuifmakaakje. Het jong, waarvan het geslacht nog onbekend is, is het eerste jong van moeder Dunja. De vader van de nieuwe spruit is Kersen. Helaas ook minder vrolijk nieuws: de oudgediende kuifmakaak Leontien, die met haar 15 jaar heel wat kwaaltjes onder de leden had, is overleden. Bij de buren van de kuifmakaken, de Mantsjoerijse kraanvogels, is er een ei gespot. Op de Afrikaane Savanne is het fokresultaat bij de gieren inmiddels uitgebreid met twee kritiek bedreigde kapgiertjes.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). ”De jongen van vorig jaar zijn er ook nog, dus het is een dolle boel!”

Ook aan de andere kant van de dierentuin heeft de burgerlijke stand niet stilgestaan: bij het Caraïbisch Café zijn er weer twee pinchéaapjes geboren. Vrijwel een precies een jaar geleden gebeurde dat voor het eerst bij deze kritiek bedreigde primaten en deze jongen wonen nog altijd in bij hun ouders. Pinchéaapjes vormen van nature (familie)groepjes van tot wel tien dieren, waarbij alleen een dominant paar zich mag voortplanten. Alle groepsleden dragen hun steentje bij aan de opvoeding. Een stukje verderop in het Oceanium zijn de pinguïns massaal tot voortplanting overgegaan. Bij de ezelspinguïns, te onderscheiden van de koningspinguïns doordat ze kleiner zijn, hebben zelden zóveel koppels kiezelnestjes gebouwd. Sowieso is het feit dat er in Rotterdam jaarlijks foksucces is een unicum binnen Europa. Bij de Palawan-pauwfazanten, inwoners van het Natuurbehoudscentrum, lopen twee pluizige jongen mee met de moeder. Dat ook de kuifseriema’s en de kuifhoenderkoeten in de Zuid-Amerikaanse volières op het nest zitten, stemt hoopvol dat dit tafereel zich ook daar zal voordoen.

Huizenruil

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Gelada-vrouwtjes.

Dat de transporten tussen verschillende dierentuinen de laatste weken stilvielen, betekent niet dat er binnen Blijdorp niet geschoven is met de invulling van verblijven. De meest opvallende wissel heeft plaatsgevonden in het Afrika-themagebied: de stokstaartjes en vosmangoesten zijn van verblijf geruild. Nouja: enkelvoud, bij beide soorten is er nog maar één dier over. Bij de vosmangoesten is het in 2019 gearriveerde vrouwtje gestikt in haar eten en het mannetje heeft de afgelopen tijd veel gewicht verloren. Daardoor kon hij uit zijn verblijf tegenover de zebra’s klauteren en ook toen de verzorgers hem overplaatsten naar het buitenverblijf van de stokstaartjes, bij het Weverkopje, wist hij te ontsnappen. Totdat hij wat aangesterkt is, blijft hij dus in het binnenverblijf in de Okapi-Kas. Wat de andere verhuizingen betreft: drie jongvolwassen geladamannetjes, verwekt door Hagos toen hij nog de haremheer was, zijn herenigd met hun vader bij de vrijgezellengroep. Ze lagen in de clinch met de nieuwe haremheer, Salto. Hun introductie tot hun vader, hun halfbroer Pim en het jonge mannetje Jaba (en de onderhuurders, de geelkeelfrankolijnen) verliep vlekkeloos. In de Zuid-Amerikaanse sectie zijn de witwangfluiteenden verhuisd van de ibisvolière naar de naburige aravolière. In het Oceanium zijn de sierlijke Geophagus sveni-cichliden overgeplaatst naar het voormalige piranha-aquarium, waar tegenwoordig kaaimansnoeken, zoetwaterroggen en een zuignapmeerval wonen. Ze zijn al druk in de weer met het claimen van stenen om hun eieren op af te zetten: iets wat hier vermoedelijk beter zal lukken dan bij hun voormalige verblijfsgenoten, de dwergkaaiman en zilveren arowana’s. Er heeft nog een tweede verhuizing plaatsgevonden in het Oceanium: de zwartsnuithaai die eerder dit jaar achter de schermen geboren werd, een wereldprimeur voor Blijdorp, is inmiddels verhuisd naar het ondiepe Mangrove-bassin! Hier wonen onder andere ook neerkijkers, bruine egelvissen, zebramurenes en een jonge pijlstaartrog.

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook). Stokstaartje in zijn nieuwe verblijf.

Kort Nieuws #142

Wat de pot schaft

Foto: @kosmo_photography (BB-Instagram)

De vele geschubde inwoners van het Oceanium kunnen weldra een significante vooruitgang in hun welzijn verwachten. Al jaren lang is het de standaard dat visvoer, ook voor plantetende soorten, gemaakt wordt van stoffen als vismeel, maïs, graan en soja: stuk voor stuk komen deze stoffen niet voor in hun natuurlijke dieet. Verder is het gebruikelijk om het voer te mixen met dierlijk gelatine, wat voor sommige plantetende vissen een uitdaging vormt. Al met al was er ruimte voor verbetering en Blijdorp sleutelt momenteel dan ook aan een eigen visvoer. Het uitgangspunt is het vervangen van dierlijke en landgeteelde ingrediënten door flora uit de zee. Verder wordt gelatine als bindmiddel vervangen door agar, een stof die bestaat uit zeewier. Om het welzijn van algenetende vissoorten te verbeteren, kan dit nieuwe ‘veganistische’ voer op kunstkoralen gesmeerd worden om zo natuurlijk graasgedrag te stimuleren.

Vergrijzing

Foto: @avd55photos (BB-Instagram)

Een sterke sterftegolf heeft aan de stokstaartjespopulatie van Diergaarde Blijdorp flinke schade aangericht. De afgelopen jaren waren deze kleine roofdiertjes op twee verschillende locaties in het park te zien: in de Krokodillenrivier en bij het Weverkopje. Op beide plekken wilde het echter maar niet lukken met de voortplanting en met het verstrijken van de tijd steeg ook de gemiddelde leeftijd van de stokstaartjes. Door ouderdom resteerde in de Krokodillenrivier slechts één dier, terwijl het overlijden van het mannetje bij het Weverkopje betekende dat er ook daar slechts één dier overbleef. Beide vrouwtjes houden elkaar nu gezelschap bij het Weverkopje. Er wordt gehoopt dat Blijdorp op korte termijn een nieuw groepje bestaande uit jonge dieren kan samenstellen en zo een geheel nieuwe start met de soort kan maken.

De Downfall van Down Under

Foto: David Cook (flickr.com). Een van de drie ondersoorten van de bruine raafkaketoe komt alleen voor op Kangaroo Island nabij Adelaide. Meer dan 50% van het eiland, waaronder het gehele beschermde natuurgebied, is in vlammen opgegaan.

Diergaarde Blijdorp maakt zich sterk voor Australië. De bosbranden die het reusachtige eiland na de recordhitte van 2019 teisterden zijn weliswaar grotendeels gedoofd, maar de schade is enorm. Hoewel de branden geen record vestigden qua oppervlak, zijn de gevolgen erger dan ooit tevoren doordat voornamelijk de weelderige bossen van New South Wales getroffen zijn. Publiekslievelingen zoals de koala zijn grote delen van hun leefgebied kwijtgeraakt, maar minder bekende soorten (denk aan buideldassen, buidelmuizen, potoroes, suikereekhoorns, raafkaketoes, skinken, de kwaststaartrotskangoeroe…) hebben het er nog veel slechter vanaf gebracht. Ook dieren die aan de vuurhaard wisten te ontsnappen, zijn hun voedsel en territoria kwijtgeraakt. Voor het herstel van deze habitat is geld nodig: het merendeel van de lokale plantensoorten is niet brandbestendig en kan dus alleen met een beetje hulp terugkeren. Voor ieder verkocht entreekaartje in februari doneert Diergaarde Blijdorp dan ook een euro die ten goede komt aan lokale acties om de natuur een hart onder de riem te steken. Ook de vereniging Vrienden van Blijdorp draagt een steentje bij en doneert al het geld dat deze maand opgehaald wordt met de muntendonatie-verzamelaar in de Vriendenbazaar aan het goede doel.

Bouwput

Blijdorp is altijd in beweging! Momenteel wordt er weer geklust in het Natuurbehoudscentrum. Het zoutwateraquarium, een overblijfsel van de Zee van Cortez, wordt omgezet in een zoetwateraquarium. Nog voordat het Natuurbehoudscentrum geopend werd, was al bekend dat deze tank in de toekomst mogelijk onderdak zou kunnen bieden aan enkele grote cichliden. Toentertijd werd de damba (Paretroplus damii) als kandidaat genoemd: een vis die al snel 30 centimeter of langer kan worden van kop tot staart. Ze leven in rivieren in Noordwest-Madagaskar, waar ze zich voornamelijk voeden met slakken. Op de Rode Lijst staan ze als ‘kwetsbaar’ vermeld. Al sinds 2019 zijn ze achter de schermen aanwezig, wat Blijdorp de enige dierentuin op het Europese continent maakt met deze soort. Deze wissel betekent dat de drie Cortez doktersvissen, het duo bruine egelvissen en de zebramurene voortaan weer in de Mangrove-bak verblijven. Er heeft eveneens onderhoud plaatsgevonden aan het bezoekerspad bij de bizons, het bassin van de pinguïns en de barrière tussen de Nijlkrokodillen en pantserkrokodillen. Ook wordt er momenteel een kleine speeltuin aangelegd bij het terras van De Lepelaar.

Koddig

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Er is weer een langnekje geboren! Netgiraffe Maartje kwam eind januari met een salto en een plof ter wereld. Haar moeder is Anne, een vrouwtje uit 2003 en een ervaren moeder. Voorlopig blijft de kleine in het Savannehuis, vanwaar ze alvast nieuwsgierig gluurt naar haar torenhoge soortgenoten. Ondanks het stormachtige weer blijft ze daar lekker warm door het slimme ontwerp van het met duurzame materialen gebouwde pand (dat overigens een Afrikaanse kraal moet symboliseren en geen ui). De tussenwanden worden namelijk verwarmd door een houtsnipperkachel, waar lokaal snoeiafval wordt omgezet in groene energie. Overigens is dat niet al het geboortenieuws: in het Natuurbehoudscentrum heeft een paartje kotsovatocichliden eieren afgezet op een van de rotsen in het aquarium. Hoewel het onzeker is of de ouders de jongen in leven kunnen houden in de tank, is het een goed teken dat Blijdorp met deze bedreigde vissen kan kweken. De kotsovato wordt slechts in tien Europese dierentuinen gehouden. Overigens zal er weldra ook weer een kans ontstaan op baby hyena’s: er is recent een nieuw vrouwtje gearriveerd uit Safaripark Beekse Bergen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Kort Nieuws #118

Ontsnapt…?

Foto: Willem Moesman (BB-Facebook). ”Zo vreselijk leuk. Tijdens de ZOOmeravond in Amazonica zie je de dieren weer op een andere manier. Vlinders slapend aan een tak en een gestreepte pijlgifkikker.”

Een tijdje geleden dook er al een foto op: een gifkikkertje – door een van onze leden al snel herkend als een driekleurige gifkikker (Epipedobates tricolor) – dat naar verluid vrij rondsprong in Amazonica. Wat blijkt? Niet alleen wij hadden geen idee wat er aan de hand was, maar ook de verzorgers krabden zich achter het hoofd. Waarschijnlijk zouden de diertjes onopgemerkt gebleven zijn, ware het niet dat ze ’s ochtends nogal hard fluiten. Bij een grondige inspectie bleek dat de kikkers in grote getale voorkomen in de vlinderkoepel. Hoe zijn ze er gekomen? Tja, wie zal het zeggen, mogelijk zijn ze uitgezet door een bezoeker. Hoe dan ook, ze kunnen de vlinders en bezoekers geen kwaad doen en helpen zelfs tegen ongedierte en mogen dus blijven. Welkom!

Meer nieuwkomers

Foto: Seriously Fish (seriouslyfish.com). De clownmesvis, niet in Blijdorp.

Het aquarium in Taman Indah bruist als nooit tevoren. In de bak zijn nu niet alleen een aantal grote haaivinbarbelen te zien, maar ook een aantal jongere Siambarbelen (Barbus schwanenfeldi). Ze zijn gemakkelijk te onderscheiden dankzij hun felrode staarten. Minder makkelijk te spotten zijn de twee mesvissen die zijn toegevoegd. Ze zijn nogal schuw en verstoppen zich graag tussen de wortels achterin het verblijf. Hoewel de soort niet bekend gemaakt is door de Diergaarde, lijkt het te gaan om een paartje clownmesvissen (Chitala ornata). In totaal zwemmen er nu dus zes vissoorten rond: reuzengoerami’s, clownmodderkruipers, schuttervissen, de clownmesvissen en de twee barbelensoorten.

Bass Rock

Nadat een parasiet begin dit jaar het einde betekende van de zeebaarzen, werd het steeds leger in de wateren van Bass Rock, maar dankzij Van Schmidt Zeevis is er nu een nieuwe onderhuurder! Het bedrijf had een wedstrijd georganiseerd waarbij mensen het gewicht van twee kreeften moest raden. Na afloop kon men het echter niet over hun hart krijgen om de dieren te doden, dus zijn ze overgedragen aan Diergaarde Blijdorp. Een van hen heeft het niet gered, maar de ander leeft nu dus een luizenleven op de uitgestrekte zeebodem van Bass Rock. Van Schmidt Zeevis levert wel vaker kreeften aan de dierentuin. Op de kliffen die op het bassin uitkijken zijn overigens momenteel drie jonge zeekoeten te spotten die deze zomer het levenslicht zagen.

Mutaties

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Er is laatst nog een Mhorr-gazelle geboren! Daarmee komt het aantal jonkies bij deze dieren, die in het wild zijn uitgestorven, dit jaar op vier in Rotterdam. Eveneens vertederend is het nestje vissende katten dat recentelijk ter wereld is gekomen. Het mannetje arriveerde deze zomer in Blijdorp: klaarblijkelijk is het tweetal een goede match. De Maleise Bosrand telde deze zomer ook twee jonge Indische antilopes, zo staat in het Vriendennieuws vermeld. De bewoners van de Gierenrots genoten eveneens van het warme weer, daar kropen een kapgier en een aantal maraboes uit het ei. In de andere Afrikaanse volières zijn een bananeneter, twee groenhelmtoerako’s, zes textorwevers en een stuk of wat driekleurglansspreeuwen uitgevlogen. Bij de rode ibissen zijn minstens acht jongen geteld en de konijnenuiltjes hebben achter de schermen voor drie jongen gezorgd. Ook bij de wilde cavia’s, die tegenover de poedoes wonen, kan heel wat jong grut worden gespot.

Als een vis in het water

Er is weer leven in de brouwerij! Nadat de school makrelen was teruggelopen tot één enkel exemplaar, is er eindelijk weer een nieuwe school uitgezet in het Noordzee-aquarium. Net als een aantal andere scholenvissen, plant makreel zich niet voort in gevangenschap, dus wildvang is de enige optie. Omdat ze zeer gemakkelijk gewond raken, zijn de dieren op uiterst delicate wijze gevangen en in een tank geplaatst op het schip. In hetzelfde bassin zijn ze uiteindelijk aangekomen in het Oceanium. De school heeft inmiddels de quarantaineperiode doorstaan en is te zien voor het publiek. Overigens zal de school haringen, die ook door sterftegevallen erg is geslonken, niet worden aangevuld met nieuwe dieren.

Gestokte Stokstaartenfok

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Als je wel eens in een andere dierentuin komt, zal je weten dat stokstaartgroepen altijd wel wat kleintjes tellen. Alleen in Blijdorp is het altijd opmerkelijk rustig. Het Vriendennieuws laat weten dat de verzorgers een vermoeden hebben dat er wel eens jongen ter wereld komen in het nieuwe stokstaartjesverblijf bij het Weverkopje, alleen zou een jaloers vrouwtje deze telkens in het geniep doodbijten. Daarom is de dame in kwestie overgeplaatst naar het verblijf in de Krokodillenrivier en blijft een koppeltje achter in het nieuwe onderkomen. Hopelijk gaat deze keuze lonen! Wordt vast en zeker vervolgd…

Krokodillenrivier

Foto: Theo de Kaper (BB-Facebook). De vorkstaartscharrelaar bij de VVV, een vrouwtje genaamd Imani.

De Krokodillenrivier begint eindelijk weer een beetje vol te lopen. Nadat er eerder al een paartje purperglansspreeuwen en een aantal driekleurglansspreeuwen werden vrijgelaten in de hal, leven er nu ook twee bananeneters en twee vorkstaartscharrelaars. Het zijn allebei bekende namen in de Diergaarde: er leven bananeneters in de Okapi-Volière en er doet een vorkstaartscharrelaar mee aan de Vrije Vlucht Voorstellingen. De Krokodillenrivier, die alweer bijna tien jaar geleden zijn deuren opende voor het publiek, bood aanvankelijk onderdak aan een scala aan vogels waaronder bijeneters, kroonplevieren en grauwe buulbuuls; helaas zijn er maar weinig soorten bij wie het echt een succes werd en de kas liep geleidelijk leeg. Na wat aanpassingen aan het gebouw vorig jaar, hoopt de Diergaarde dat meer vogels er zich thuis gaan voelen. In eerste instantie worden er vogels geïntroduceerd die relatief weinig eisen stellen aan hun huisvesting, na verloop van tijd zullen er steeds meer zeldzame soorten toegevoegd worden.

Vosmangoesten

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ook bij de vosmangoesten gaat de fok niet van een leien dakje. Niet alleen is het verblijf in de vergetelheid geraakt vanwege zijn locatie, er is vaak ook gewoon weinig te zien. Wederom biedt het Vriendennieuws inzicht. Tot voor kort leefden er twee vrouwtjes, maar begin deze zomer is een jonge knaap uit Duitsland geïntroduceerd tot de dames. Bij de introductie boterde het tussen de drie – dat stemt hoopvol! Helaas werd een van de vrouwtjes kort daarop ziek en moest ze uit haar lijden verlost worden. Het vrouwtje dat overblijft is te oud om nog jongen voort te brengen, dus voorlopig is de Diergaarde weer terug bij af.