Kort Nieuws #142

Wat de pot schaft

Foto: @kosmo_photography (BB-Instagram)

De vele geschubde inwoners van het Oceanium kunnen weldra een significante vooruitgang in hun welzijn verwachten. Al jaren lang is het de standaard dat visvoer, ook voor plantetende soorten, gemaakt wordt van stoffen als vismeel, maïs, graan en soja: stuk voor stuk komen deze stoffen niet voor in hun natuurlijke dieet. Verder is het gebruikelijk om het voer te mixen met dierlijk gelatine, wat voor sommige plantetende vissen een uitdaging vormt. Al met al was er ruimte voor verbetering en Blijdorp sleutelt momenteel dan ook aan een eigen visvoer. Het uitgangspunt is het vervangen van dierlijke en landgeteelde ingrediënten door flora uit de zee. Verder wordt gelatine als bindmiddel vervangen door agar, een stof die bestaat uit zeewier. Om het welzijn van algenetende vissoorten te verbeteren, kan dit nieuwe ‘veganistische’ voer op kunstkoralen gesmeerd worden om zo natuurlijk graasgedrag te stimuleren.

Vergrijzing

Foto: @avd55photos (BB-Instagram)

Een sterke sterftegolf heeft aan de stokstaartjespopulatie van Diergaarde Blijdorp flinke schade aangericht. De afgelopen jaren waren deze kleine roofdiertjes op twee verschillende locaties in het park te zien: in de Krokodillenrivier en bij het Weverkopje. Op beide plekken wilde het echter maar niet lukken met de voortplanting en met het verstrijken van de tijd steeg ook de gemiddelde leeftijd van de stokstaartjes. Door ouderdom resteerde in de Krokodillenrivier slechts één dier, terwijl het overlijden van het mannetje bij het Weverkopje betekende dat er ook daar slechts één dier overbleef. Beide vrouwtjes houden elkaar nu gezelschap bij het Weverkopje. Er wordt gehoopt dat Blijdorp op korte termijn een nieuw groepje bestaande uit jonge dieren kan samenstellen en zo een geheel nieuwe start met de soort kan maken.

De Downfall van Down Under

Foto: David Cook (flickr.com). Een van de drie ondersoorten van de bruine raafkaketoe komt alleen voor op Kangaroo Island nabij Adelaide. Meer dan 50% van het eiland, waaronder het gehele beschermde natuurgebied, is in vlammen opgegaan.

Diergaarde Blijdorp maakt zich sterk voor Australië. De bosbranden die het reusachtige eiland na de recordhitte van 2019 teisterden zijn weliswaar grotendeels gedoofd, maar de schade is enorm. Hoewel de branden geen record vestigden qua oppervlak, zijn de gevolgen erger dan ooit tevoren doordat voornamelijk de weelderige bossen van New South Wales getroffen zijn. Publiekslievelingen zoals de koala zijn grote delen van hun leefgebied kwijtgeraakt, maar minder bekende soorten (denk aan buideldassen, buidelmuizen, potoroes, suikereekhoorns, raafkaketoes, skinken, de kwaststaartrotskangoeroe…) hebben het er nog veel slechter vanaf gebracht. Ook dieren die aan de vuurhaard wisten te ontsnappen, zijn hun voedsel en territoria kwijtgeraakt. Voor het herstel van deze habitat is geld nodig: het merendeel van de lokale plantensoorten is niet brandbestendig en kan dus alleen met een beetje hulp terugkeren. Voor ieder verkocht entreekaartje in februari doneert Diergaarde Blijdorp dan ook een euro die ten goede komt aan lokale acties om de natuur een hart onder de riem te steken. Ook de vereniging Vrienden van Blijdorp draagt een steentje bij en doneert al het geld dat deze maand opgehaald wordt met de muntendonatie-verzamelaar in de Vriendenbazaar aan het goede doel.

Bouwput

Blijdorp is altijd in beweging! Momenteel wordt er weer geklust in het Natuurbehoudscentrum. Het zoutwateraquarium, een overblijfsel van de Zee van Cortez, wordt omgezet in een zoetwateraquarium. Nog voordat het Natuurbehoudscentrum geopend werd, was al bekend dat deze tank in de toekomst mogelijk onderdak zou kunnen bieden aan enkele grote cichliden. Toentertijd werd de damba (Paretroplus damii) als kandidaat genoemd: een vis die al snel 30 centimeter of langer kan worden van kop tot staart. Ze leven in rivieren in Noordwest-Madagaskar, waar ze zich voornamelijk voeden met slakken. Op de Rode Lijst staan ze als ‘kwetsbaar’ vermeld. Al sinds 2019 zijn ze achter de schermen aanwezig, wat Blijdorp de enige dierentuin op het Europese continent maakt met deze soort. Deze wissel betekent dat de drie Cortez doktersvissen, het duo bruine egelvissen en de zebramurene voortaan weer in de Mangrove-bak verblijven. Er heeft eveneens onderhoud plaatsgevonden aan het bezoekerspad bij de bizons, het bassin van de pinguïns en de barrière tussen de Nijlkrokodillen en pantserkrokodillen. Ook wordt er momenteel een kleine speeltuin aangelegd bij het terras van De Lepelaar.

Koddig

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Er is weer een langnekje geboren! Netgiraffe Maartje kwam eind januari met een salto en een plof ter wereld. Haar moeder is Anne, een vrouwtje uit 2003 en een ervaren moeder. Voorlopig blijft de kleine in het Savannehuis, vanwaar ze alvast nieuwsgierig gluurt naar haar torenhoge soortgenoten. Ondanks het stormachtige weer blijft ze daar lekker warm door het slimme ontwerp van het met duurzame materialen gebouwde pand (dat overigens een Afrikaanse kraal moet symboliseren en geen ui). De tussenwanden worden namelijk verwarmd door een houtsnipperkachel, waar lokaal snoeiafval wordt omgezet in groene energie. Overigens is dat niet al het geboortenieuws: in het Natuurbehoudscentrum heeft een paartje kotsovatocichliden eieren afgezet op een van de rotsen in het aquarium. Hoewel het onzeker is of de ouders de jongen in leven kunnen houden in de tank, is het een goed teken dat Blijdorp met deze bedreigde vissen kan kweken. De kotsovato wordt slechts in tien Europese dierentuinen gehouden. Overigens zal er weldra ook weer een kans ontstaan op baby hyena’s: er is recent een nieuw vrouwtje gearriveerd uit Safaripark Beekse Bergen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Kort Nieuws #118

Ontsnapt…?

Foto: Willem Moesman (BB-Facebook). ”Zo vreselijk leuk. Tijdens de ZOOmeravond in Amazonica zie je de dieren weer op een andere manier. Vlinders slapend aan een tak en een gestreepte pijlgifkikker.”

Een tijdje geleden dook er al een foto op: een gifkikkertje – door een van onze leden al snel herkend als een driekleurige gifkikker (Epipedobates tricolor) – dat naar verluid vrij rondsprong in Amazonica. Wat blijkt? Niet alleen wij hadden geen idee wat er aan de hand was, maar ook de verzorgers krabden zich achter het hoofd. Waarschijnlijk zouden de diertjes onopgemerkt gebleven zijn, ware het niet dat ze ’s ochtends nogal hard fluiten. Bij een grondige inspectie bleek dat de kikkers in grote getale voorkomen in de vlinderkoepel. Hoe zijn ze er gekomen? Tja, wie zal het zeggen, mogelijk zijn ze uitgezet door een bezoeker. Hoe dan ook, ze kunnen de vlinders en bezoekers geen kwaad doen en helpen zelfs tegen ongedierte en mogen dus blijven. Welkom!

Meer nieuwkomers

Foto: Seriously Fish (seriouslyfish.com). De clownmesvis, niet in Blijdorp.

Het aquarium in Taman Indah bruist als nooit tevoren. In de bak zijn nu niet alleen een aantal grote haaivinbarbelen te zien, maar ook een aantal jongere Siambarbelen (Barbus schwanenfeldi). Ze zijn gemakkelijk te onderscheiden dankzij hun felrode staarten. Minder makkelijk te spotten zijn de twee mesvissen die zijn toegevoegd. Ze zijn nogal schuw en verstoppen zich graag tussen de wortels achterin het verblijf. Hoewel de soort niet bekend gemaakt is door de Diergaarde, lijkt het te gaan om een paartje clownmesvissen (Chitala ornata). In totaal zwemmen er nu dus zes vissoorten rond: reuzengoerami’s, clownmodderkruipers, schuttervissen, de clownmesvissen en de twee barbelensoorten.

Bass Rock

Nadat een parasiet begin dit jaar het einde betekende van de zeebaarzen, werd het steeds leger in de wateren van Bass Rock, maar dankzij Van Schmidt Zeevis is er nu een nieuwe onderhuurder! Het bedrijf had een wedstrijd georganiseerd waarbij mensen het gewicht van twee kreeften moest raden. Na afloop kon men het echter niet over hun hart krijgen om de dieren te doden, dus zijn ze overgedragen aan Diergaarde Blijdorp. Een van hen heeft het niet gered, maar de ander leeft nu dus een luizenleven op de uitgestrekte zeebodem van Bass Rock. Van Schmidt Zeevis levert wel vaker kreeften aan de dierentuin. Op de kliffen die op het bassin uitkijken zijn overigens momenteel drie jonge zeekoeten te spotten die deze zomer het levenslicht zagen.

Mutaties

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Er is laatst nog een Mhorr-gazelle geboren! Daarmee komt het aantal jonkies bij deze dieren, die in het wild zijn uitgestorven, dit jaar op vier in Rotterdam. Eveneens vertederend is het nestje vissende katten dat recentelijk ter wereld is gekomen. Het mannetje arriveerde deze zomer in Blijdorp: klaarblijkelijk is het tweetal een goede match. De Maleise Bosrand telde deze zomer ook twee jonge Indische antilopes, zo staat in het Vriendennieuws vermeld. De bewoners van de Gierenrots genoten eveneens van het warme weer, daar kropen een kapgier en een aantal maraboes uit het ei. In de andere Afrikaanse volières zijn een bananeneter, twee groenhelmtoerako’s, zes textorwevers en een stuk of wat driekleurglansspreeuwen uitgevlogen. Bij de rode ibissen zijn minstens acht jongen geteld en de konijnenuiltjes hebben achter de schermen voor drie jongen gezorgd. Ook bij de wilde cavia’s, die tegenover de poedoes wonen, kan heel wat jong grut worden gespot.

Als een vis in het water

Er is weer leven in de brouwerij! Nadat de school makrelen was teruggelopen tot één enkel exemplaar, is er eindelijk weer een nieuwe school uitgezet in het Noordzee-aquarium. Net als een aantal andere scholenvissen, plant makreel zich niet voort in gevangenschap, dus wildvang is de enige optie. Omdat ze zeer gemakkelijk gewond raken, zijn de dieren op uiterst delicate wijze gevangen en in een tank geplaatst op het schip. In hetzelfde bassin zijn ze uiteindelijk aangekomen in het Oceanium. De school heeft inmiddels de quarantaineperiode doorstaan en is te zien voor het publiek. Overigens zal de school haringen, die ook door sterftegevallen erg is geslonken, niet worden aangevuld met nieuwe dieren.

Gestokte Stokstaartenfok

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Als je wel eens in een andere dierentuin komt, zal je weten dat stokstaartgroepen altijd wel wat kleintjes tellen. Alleen in Blijdorp is het altijd opmerkelijk rustig. Het Vriendennieuws laat weten dat de verzorgers een vermoeden hebben dat er wel eens jongen ter wereld komen in het nieuwe stokstaartjesverblijf bij het Weverkopje, alleen zou een jaloers vrouwtje deze telkens in het geniep doodbijten. Daarom is de dame in kwestie overgeplaatst naar het verblijf in de Krokodillenrivier en blijft een koppeltje achter in het nieuwe onderkomen. Hopelijk gaat deze keuze lonen! Wordt vast en zeker vervolgd…

Krokodillenrivier

Foto: Theo de Kaper (BB-Facebook). De vorkstaartscharrelaar bij de VVV, een vrouwtje genaamd Imani.

De Krokodillenrivier begint eindelijk weer een beetje vol te lopen. Nadat er eerder al een paartje purperglansspreeuwen en een aantal driekleurglansspreeuwen werden vrijgelaten in de hal, leven er nu ook twee bananeneters en twee vorkstaartscharrelaars. Het zijn allebei bekende namen in de Diergaarde: er leven bananeneters in de Okapi-Volière en er doet een vorkstaartscharrelaar mee aan de Vrije Vlucht Voorstellingen. De Krokodillenrivier, die alweer bijna tien jaar geleden zijn deuren opende voor het publiek, bood aanvankelijk onderdak aan een scala aan vogels waaronder bijeneters, kroonplevieren en grauwe buulbuuls; helaas zijn er maar weinig soorten bij wie het echt een succes werd en de kas liep geleidelijk leeg. Na wat aanpassingen aan het gebouw vorig jaar, hoopt de Diergaarde dat meer vogels er zich thuis gaan voelen. In eerste instantie worden er vogels geïntroduceerd die relatief weinig eisen stellen aan hun huisvesting, na verloop van tijd zullen er steeds meer zeldzame soorten toegevoegd worden.

Vosmangoesten

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ook bij de vosmangoesten gaat de fok niet van een leien dakje. Niet alleen is het verblijf in de vergetelheid geraakt vanwege zijn locatie, er is vaak ook gewoon weinig te zien. Wederom biedt het Vriendennieuws inzicht. Tot voor kort leefden er twee vrouwtjes, maar begin deze zomer is een jonge knaap uit Duitsland geïntroduceerd tot de dames. Bij de introductie boterde het tussen de drie – dat stemt hoopvol! Helaas werd een van de vrouwtjes kort daarop ziek en moest ze uit haar lijden verlost worden. Het vrouwtje dat overblijft is te oud om nog jongen voort te brengen, dus voorlopig is de Diergaarde weer terug bij af.