Dierentuinen mogen dan wel dicht zijn, maar Moeder Natuur heeft geen pauzeknop! Een kleine update vanuit de Rotterdamse dierentuin. Daar laait het Blijdorp-Syndroom namelijk weer in volle kracht op: meerdere exceptionele baby’s bij uitermate zeldzame dieren, maar bij de ABC-dierentuinsoorten gaat het een stuk moeizamer.
Foto: Maxime Stok (BB-Facebook)
Te beginnen bij de stokstaartjes. Hoewel er vroeger regelmatig jonge ‘aardmannetjes’ te zien waren in de Maasstad, stokte de stokstaartenfok de laatste jaren geheel. Vermoedelijk bestond er veel agressie binnen de oude groep en als er al jongen geboren werden, stierven zij waarschijnlijk in hun ondergrondse gangenstelsels. Vorig jaar overleed de laatste seniore mangoest en in de herfst begon Blijdorp dus met een schone lei. Monsieur en madame lieten er geen gras over groeien en in februari vonden de verzorgers een nestje van vier.
Helaas blijkt nu dat de stokstaartensoap nog niet voorbij is. Diergaarde Blijdorp meldt op zijn website dat de moeder van het kroost onverwachts overleden is. Volgens onbevestigde berichtgeving is de nestkamer ingestort terwijl zij zich daar bevond. Hoewel stokstaartjes normaliter pas na drie maanden gespeend worden, moeten ze het nu doen met de kleine stukjes meelworm en gehakt die de verzorgers aan hen geven. De dierentuin laat weten dat het goed gaat met de groei van de kleintjes. Hoe nu verder, dat is de grote vraag. Wanneer een groep overgenomen wordt door een ander vrouwtje, is het niet ongehoord dat ze de jongen van onderdanige vrouwtjes doodt.
Foto: Maxime Stok (BB-Facebook)
Aan de andere kant van de zoo, in het Oceanium, heerst een feestelijke stemming. Voor de tweede keer ooit zijn er namelijk zwartsnuithaaien geboren in gevangenschap! Vorig jaar vestigde Blijdorp een wereldprimeur hiermee. Haaien staan niet bekend als fantastische ouders en toentertijd had de moeder dan ook drie van haar vier jongen gedood voordat de verzorgers konden ingrijpen. De dappere overlever zwemt tegenwoordig in het ondiepe Mangrove-aquarium. Dit jaar was het park beter voorbereid en bedraagt de opbrengst drie gezonde haaitjes.
Haaien hebben het moeilijk. Sinds de jaren ’90 verdwijnen jaarlijks minimaal 100 miljoen haaien uit de zee, met als belangrijkste eindbestemming de markten van Oost-Azië. Populaties kelderen wereldwijd en onder zulke omstandigheden zou een fokprogramma in gevangenschap goed van pas komen. Bij kleinere soorten, denk aan de hondshaai, vindt er regelmatig voortplanting plaats, maar grote, migrerende soorten voelen zich wat minder snel op hun gemak in aquaria. Des te indrukwekkender dus dat Blijdorp nu de ‘hofleverancier’ van de zwartsnuithaai lijkt te worden. In 2013 voegde de Diergaarde zich tevens bij het korte lijstje van parken dat foksucces met de Californische stierkophaai heeft gehad en ook is de kans op jonge verpleegsterhaaien nog altijd zeer reëel. Dankzij deze jongen wordt het voortbestaan van de haai gegarandeerd, worden publieksaquaria minder afhankelijk van wildvang en zijn de haaien in het wild weer wat ambassadeurs rijker.
Wat is er gebeurd sinds de publicatie van ”Blijdorp & Corona: een update”? Het voornaamste: een absolute wildgroei aan krantenartikelen. Leefbaar Rotterdam heeft als grootste oppositiepartij in de Gemeenteraad gepleit voor de terugkeer van structurele subsidie voor Diergaarde Blijdorp, maar dat voorstel sneuvelde al snel. Na het overlijden van de ernstig zieke ijsbeer Olinka laaide het eeuwenoude dierentuindebat weer op in het AD. De opmerkelijke afwezige in dat debat: Diergaarde Blijdorp zelf. Het opmerkelijkste nieuwsbericht bouwt voort op de ijsberen zelf: hoe nu verder met mannetje Wolodja? IJsberen zijn sterk solitaire dieren en waarschijnlijk vindt Wolodja het helemaal niet zo erg om voorlopig over extra bewegingsruimte te beschikken. Toch lijkt het AD te claimen dat er ofwel direct een nieuwe partner gevonden moet worden, ofwel de soort geheel uit Rotterdam moet vertrekken. Met betrekking tot dat laatstgenoemde scenario suggereerde de woordvoerster van Blijdorp wederom dat euthanasie niet ondenkbaar zou zijn, ook al verbiedt de EAZA dat, zoals Blijdorper Bende laatst benadrukte. Gelukkig lijkt de retoriek van het park eindelijk te veranderen, nu directeur Erik Zevenbergen weer van zich laat horen in de media. ”[Het inslapen van dieren] is in de meest pessimistische scenario’s niet aan de orde nu.” Daarnaast kondigt hij aan dat het aantal te ontslaan personeelsleden met de helft verminderd wordt.
Vozende vogels
Foto: Nicole de Vries (BB-Facebook)
De Rüppells gieren zijn er vroeg bij dit jaar. Eén van de koppeltjes in de Gierenrots-volière is alweer aan hun tweede leg toe. Het eerste ei is in de broedmachine gelegd en zo hoopt Blijdorp uiteindelijk twee kuikens van dit bedreigde echtpaar te krijgen. Vorig jaar kropen er in Blijdorp in totaal drie Rüppells gieren en twee kapgieren uit het ei, alsmede zeven(!) maraboes. Dit jaar wordt er ook met veel belangstelling gekeken naar hun huisgenoten: de witkopgieren, de witruggieren, de secretarisvogels en de hamerkoppen. Bij die twee gierensoorten loopt het zo’n vaart niet, terwijl nageslacht wel degelijk fantastisch nieuws zou zijn voor de Europese dierentuinpopulatie. Voor de secretarisvogels geldt dat vorig jaar als ‘oefenseizoen’ werd gezien voor het jonge koppel. Inmiddels zijn ze oud genoeg, maar de vraag is of de maraboes hun gesjor met takken zullen dulden. De hamerkoppen werden de afgelopen jaren veelal weggepest door bemoeizuchtige kraaien, maar dat probleem is inmiddels verholpen. Gaat hun gigantische nest boven het bezoekerspad eindelijk weer wat hamertjes huisvesten? Aan de andere kant van het park, in de Maleise Bosrand, wordt het trouwens ook een spannend voorjaar. De mannelijke Edwards fazant, ook wel de Vietnamfazant genoemd, heeft in december voor het eerst gezelschap gekregen van wat vrouwelijk schoon. Deze diersoort is mogelijk uitgestorven in het wild.
-> Update 25-02-2021: een tweede Rüppells koppel is inmiddels tot broeden overgegaan. Het ei dat in de broedmachine was gelegd, is uitgekomen. Het kuiken wordt grootgebracht door een paartje witruggieren achter de schermen.
-> Update: 03-03-2021: het geadopteerde Rüppells kuiken is helaas overleden.
Cams op de Coolsingel
Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)
Meegluren met de broedende gieren? Of een kijkje nemen bij de olifanten, gelada’s en leeuwen? Dat kan nu op verschillende locaties in de binnenstad van Rotterdam via live camera’s. JCDecaux, het bedrijf dat reclamezuilen en -borden in Rijnmond beheert, heeft dat mogelijk gemaakt. Voor een kaart van de actielocaties, klik HIER. Het is niet het enige ‘samenwerkingsnieuws’. Zo doneerde Groene Cirkels 150.000 bloembollen aan de dierentuin, die inmiddels aangeplant zijn op verschillende plekken. Groene Cirkels en Diergaarde Blijdorp trappen op deze manier het project ‘Rotterdams bijenlandschap‘ af, samen met de Groene Connectie en 1000 stapstenen voor de Bij. In januari doneerden Paleis Noordeinde en Paleis Huis ten Bosch hun kerstbomen aan het park, en een groot aantal gebiedscommissies in Rotterdam hebben abonnementen aangeschaft en verloot onder hun inwoners. Wildbeheerders rondom de Zeeuwse delta doneren sinds kort aangereden wild en afgeschoten ganzen aan Blijdorp. Kleine beetjes maken veel!
Stokjes
Geboortenieuws! De stokstaartjes hebben voor nageslacht gezorgd. Het is inmiddels alweer een flink aantal jaar geleden sinds dat voor het laatst gebeurde. Vermoedelijk bestond er veel agressie binnen de oude groep in hun ondergrondse tunnels. Vorig jaar overleed de laatste seniore mangoest echter en in de herfst begon Blijdorp dus met een schone lei. Het prille gezin woont in een in 2015 opgeleverd verblijf tussen de okapi’s en wevervogels in. Van nature komen ze voor in Zuid-Namibië en omstreken, waar families uiteindelijk enkele tientallen individuen kunnen tellen. In regel telt zo’n groep één dominant paartje dat zich mag voortplanten, de andere groepsleden helpen bij de opvoeding. Blijdorp laat overigens weten dat de ouders ook zonder onderdanige helpers zich prima weten te redden.
Kort na het definitief uitsterven van de oude stokstaartjesgroep is ook vosmangoest Mickey, de ‘laatste der Mohikanen’, bezweken aan de parasitaire worm die hem eerder al dwong te verhuizen van zijn eilandje bij de zebra’s naar het binnenverblijf bij de Okapi-Kas. Echter, er is nu nieuw leven in de brouwerij: niet alleen is er een vers groepje stokstaartjes gearriveerd om het verblijf bij de Okapi-kas en het Weverkopje te bevolken, maar nieuw in Diergaarde Blijdorp is de dwergmangoest (Helogale parvula). Gezien ze het ex-eiland van de vosmangoesten betrokken hebben, lijkt het erop dat deze soort definitief de ander afwisselt. De dwergmangoest is, met een lichaamslengte van zo’n 25 centimeter, ongeveer 25%-50% kleiner dan de vosmangoest en komt voor van de Hoorn van Afrika tot in Angola en Mozambique, precies aansluitend op het verspreidingsgebied van de vosmangoest ten zuiden ervan. Hun aantallen in het wild zijn stabiel het is dan ook geen bedreigde diersoort. Ze gedijen in de savannebiotoop en zijn in het bijzonder gebonden aan de aanwezigheid van termietenheuvels. Niet alleen gaan ze graag achter dat soort kleine insecten aan voor hun kostje, het zijn ook hun favoriete plekken om te overnachten en om jongen te werpen. Er zijn er nu vier in Blijdorp en momenteel zijn ze nog vrij schrikachtig. Als het even rustig is, komen ze echter al vrij snel tevoorschijn en laten ze zich van hun nieuwsgierige kant zien.
-> Update: na de publicatie van dit bericht hebben wij geleerd dat Mickey is niet overleden, maar verhuisd naar een andere dierentuin.
ZOOmer!
Avondmensen opgelet: Diergaarde Blijdorp is op donderdagen, vrijdagen en zaterdagen t/m augustus tot 21.00 uur geopend! Met uitzondering van Taman Indah, de Grote Vliegkooi, het Mensapengebouw, het Roofdierengebouw en het maki-doorloopverblijf kan je dan de gehele Diergaarde ontdekken terwijl de zon langzaam achter de horizon verdwijnt. Bij de Zee van ZOOvenirs en de Buffalo Shop kan je natuurlijk ook gelijk kijken naar de #ikbeneenBlijdorpert-shirts! De entreeprijzen veranderen op die dagen niet. Voor meer informatie, klik HIER. Enneh… Geen dommelende dieren uit hun roes schreeuwen, s’il vous plaît.
Tuinzania
Afbeelding: Mark Verhoeven (LinkedIn)
Bij gebrek aan tropische reizen in 2020, presenteren Cushman & Wakefield en Urban Departement Store Rotterdam een nieuwe app: Street Safari. Er worden in totaal vijftien dieren in het straatbeeld geplaatst door middel van vloerstickers die verspreid zijn door het winkelgebied van de Maasstad. Scan de stickers met de app en waan je overzees via augmented reality! ”Denk hierbij aan een levensgrote giraffe in de Koopgoot, een olifant op het Binnenwegplein of een buffel in Central Plaza”, zo verklaren de initiatiefnemers. Heb je een dier gespot, dan is het ook nog eens mogelijk om deze vanuit het scorebord ‘mee te nemen’ en tot het einde van deze actie op te roepen op een locatie naar keuze. Deel jouw voortgang via #streetsafari010 op Facebook op Instagram en, wanneer je ze allemaal gevonden hebt, maak je iedere week t/m augustus kans op een gratis jaarabonnement voor Diergaarde Blijdorp. Natuurlijk is het belangrijk om niet te vergeten dat in delen van Rotterdam een mondkapjesplicht geldt, en wat is dan leuker dan shoppen met een Blijdorper Bende Mondkapje op? 😉 Verkrijgbaar door HIER te klikken voor slechts €11,95 + ca. €2,50 verzendkosten!
Blij ei
Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Een pulletje trotseert de wateren van het bassin, dat de zeekoet deelt met de drieteenmeeuw, papegaaiduiker, eidereend en goudbrasem.
Bijzonder voorplantingssucces op Bass Rock dit jaar: maar liefst vier zeekoeten zijn uit het ei gekropen dit jaar. Dapper peddelen ze nu al door de stormachtige wateren rondom de nagebouwde zeerots. Hoewel de eieren van de zeekoet bijzonder spits zijn, wat voorkomt dat ze in een rechte lijn kunnen rollen, sneuvelden er voorheen regelmatig legsels doordat ze van de klif af werden gestoten. Een recente ingreep aan Bass Rock, waarbij er een extra randje werd toegevoegd aan sommige richels, werpt nu gelukkig zijn vruchten af. Er zijn slechts zes andere dierentuinen in Europa die de zeekoet, met zijn elegante zwart-witte verenkleed, houden. Dat, terwijl het langs de Europese kusten helemaal niet zo goed gaat met de soort. Op IJsland, goed voor een kwart van de Europese populatie, verkeert de vogelsoort sinds 2005 in een vrije val en volgens BirdLife International zou de populatie van dit continent omstreeks 2050 gehalveerd kunnen zijn. Oh ja, wat kuikens betreft: bij het Weverkopje verkennen drie in juni geboren groenhelmtoerako’s inmiddels het luchtruim. Mogelijk moet er binnenkort nog meer beschuit met muisjes ingeslagen worden, want bij de verpleegsterhaaien in het Oceanium zijn enkele ruwe paringen gezien (zwart x roze, among others) en het gerucht gaat dat Amoerpanter Vatne zwanger is…
Adoptie
Foto: Centercon B.V.
Twee kersverse bedrijfspartners voor Diergaarde Blijdorp! Centercon B.V. voelde zich als specialist in koude- en klimaattechniek geroepen om niet alleen ijsbeer Olinka te ‘adopteren’, maar co-financiert nu ook nog eens Blijdorps jaarlijke bijdrage van €10.000 aan het WWF onderzoek naar klimaatverandering op Spitsbergen. Niet veel later berichtte autodealer Dubbelsteyn en de Fonkert dat zij de komende jaren mobiliteitspartner van de Rotterdamse dierentuin zijn en daarnaast ook Californische zeeleeuw Nick ‘adopteren’. Hierdoor heeft het park nu al een elektrische BMW i3 ter beschikking! Bovendien valt er ook nog een bijzonder arrangement te vergeven…
Donkere wolken pakken zich samen boven Diergaarde Blijdorp. De dierentuin krabbelt op na de corona-sluiting, maar de littekens zijn duidelijk zichtbaar: 8,5 miljoen euro aan omzet is het park tijdens de sluiting misgelopen en de 1,7 miljoen aan noodsteun, verstrekt in het kader van de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, is niet genoeg om het gat in de begroting te dichten. ”Dat is er niet eentje van tonnen, maar van miljoenen”, verklaart directeur Zevenbergen. ”Het kan dan ook niet anders of we moeten moeilijke keuzes maken. Dit heeft niet alleen betrekking op de projecten van ons Masterplan, die met externe financiering konden worden gerealiseerd, maar zeker ook op de inrichting van onze organisatie. We moeten onze kosten meer mee kunnen laten veren met de opbrengsten.” Momenteel wordt zelfs kantoorpersoneel ingezet om de bezoekersstroom in goede banen te leiden, om zo de kosten te drukken. In de tussentijd is Blijdorp met een nieuwe publiekscampagne gekomen: #ikbeneenBlijdorpert. T-Shirts met dit motto zijn nu al online verkrijgbaar (over een weekje ook in de souvenirwinkel) en bijpassende raamposters zullen inbegrepen zijn bij de nieuwe uitgave van abonnementhoudersblad De Giraffe. Hang ‘m op, deel een foto ervan op #Blijdorpert en maak kans op een gratis shirt. Iedere nieuwe abonnee, Vriendenlid, donateur of zakelijk sponsor is een stapje richting financieel herstel, enneh… Mochten er Raadsleden, Statenleden of Kamerleden meelezen: we rekenen natuurlijk ook op jullie betrokkenheid bij natuurbehoud. Als er 10 miljoen naar de Efteling kan, is er toch nog wel wat te vergeven voor de goede zaak?
Ontsnapt!
Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Ontsnapte aap bovenop de Okapi-Volière.
Kuifmakaken zijn primaten van het Zuidoost-Aziatische eiland Sulawesi: toen een van deze zwartgekleurde apen rondklauterde in het Hart van Afrika, gingen de alarmbellen dan ook af. Haar escapade heeft even geduurd, maar uiteindelijk liep het jonge vrouwtje een van de vangkooien rondom de Okapi-Volière in. Eigenlijk weet niemand hoe ze de verdwijntruc heeft laten plaatsvinden en voordat het ‘huisarrest’ van de makakengroep een week later tot een einde kwam, was er voor de zekerheid dan ook flink gesnoeid in het Aziatisch Moeras…
Zoals eerder al eens gemeld is, hebben de drie vrouwelijke klipdassen in de Krokodillenrivier inmiddels een achtkoppige kinderschare gerealiseerd. Je zou bijna denken dat hun koudbloedige overburen er jaloers op waren: er is een nestje nijlkrokodillen uitgekomen. Het is de derde keer sinds 2015 dat de verzorgers er blijkbaar niet in geslaagd zijn om de eieren uit het verblijf te verwijderen. Er bestaat namelijk al een overschot aan nijlkrokodillen in gevangenschap en Blijdorp fokt daarom niet doelgericht met de gigantische reptielen. De koters blijven voorlopig gewoon bij hun ouders en vermoedelijk zullen hun aantallen snel teruglopen. Hoewel nijlkrokodillen territoriaal waken over hun nesten, verdwijnen hun oudergevoelens namelijk al snel nadat de kleintjes te water gaan. Van de vorige twee nesten zijn er geen overlevers.
Boomgaarde
Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook). Niet alleen zijn er momenteel traliestinkzwammen te vinden in de Chinese Tuin, maar bij het Amazonica-plein staan enkele Noord en Midden-Amerikaanse zonnebloemen in bloei!
Je zou het bijna vergeten, maar Blijdorp is niet alleen een Diergaarde, maar ook een botanische tuin. Sterker nog: Blijdorp mag zichzelf sinds kort een Arboretum noemen, nu ze als eerste Nederlandse bomencollectie het internationaal erkende level II keurmerk van ArbNet hebben ontvangen. ArbNet is een wereldwijd netwerk van meer dan 2.000 geregistreerde bomencollecties, waarvan er slechts 391 in deze categorie vallen. Blijdorp bevindt zich nu in de tweede van de vier niveaus , wat inhoudt in dat er meer dan 100 soorten bomen en struiken geregistreerd staan, er vakkundige medewerkers zijn en er een bijdrage is met educatieve programma’s en activiteiten die gericht zijn op het behoud en de bescherming van bomen. ArbNet heeft als doel om professionele bomencollecties in kaart te brengen en in stand te houden voor wetenschappelijk onderzoek en natuurbescherming. Daarnaast promoten en bevorderen zij het aanplanten, bestuderen en de bescherming van bomensoorten. Eerder werd Blijdorp als eerste Nederlandse dierentuin lid van de prestigieuze Botanic Gardens Conservation International (BGCI), een organisatie waartoe ook onder andere de Hortus Botanicus Leiden behoort.
Aangebrande friet
De Himalaya: een ijzige streek die je niet snel zou associëren met hitte. Des te zorgwekkender waren de rookpluimen die vanuit dit themagebied opstegen begin juli… Er is een korte maar hevige brand geweest in het herentoilet van de Toko Tjitjak. De brandweer vermoedt dat kortsluiting de boosdoener is geweest. Tegen de tijd dat zij ter plekke waren, was de vuurzee gelukkig al ingedamd. Er zijn geen slachtoffers gevallen en er was ook geen sprake van gevaar voor de dieren. De schade aan het oostelijke uiteinde van het rijksmonument is echter vrij substantieel: bezoekers kunnen voorlopig dan ook geen gebruik maken van de bezoekersfaciliteiten hier.
Stokoud
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)
De laatste der Mohikanen is niet meer: het enige resterende stokstaartje is een natuurlijke dood gestorven. Hoewel stokstaartjes zeker niet bekend staan als lastige dieren om mee te fokken – in tegendeel zelfs – heeft Blijdorp maar weinig geluk gehad met de Zuidwest-Afrikaanse carnivoortjes. Vermoedelijk zijn er af en toe wel jongen geboren in de Krokodillenrivier, maar deze zouden gedood zijn door een jaloers vrouwtje. Daarom werd één paartje uiteindelijk gescheiden van de rest en in het nieuwe verblijf bij het Weverkopje geplaatst. De gemiddelde leeftijd van de stokstaartjes was toen echter al dusdanig gestegen dat het niet lang meer duurde voordat bij beide groepen slechts één vrouwtje overbleef, die elkaar op hun oude dag gezelschap mochten houden bij het Weverkopje. Het bestand liep uiteindelijk terug tot één dier, die haar laatste maanden heeft gesleten op het leegstaande vosmangoesten-eiland. De Diergaarde hoopt op termijn met een schone lei te beginnen. Oh ja, over die vosmangoesten gesproken: nadat ook daar een sterftegolf heeft plaatsgevonden, is het overgebleven mannetje Mickey nu aan het herstellen van wormen in het ex-stokstaartenperk in de Krokodillenrivier. Volg je ‘m nog?
Buiten Blijdorp
In Rotterdam zijn we inmiddels wel gewend aan kleine mensapen: de gorillagroep bestaat immers niet alleen uit zilverrug Bokito, de vrouwtjes Aya en Tamani en oma Annet, maar ook uit vier jongen! Sterker nog, wie het Europese stamboek bekijkt, kan overal DNA uit de Maasstad terugvinden. Zo ook in Beekse Bergen: daar is Tuena, een dochter van Bokito en Tamani uit 2009, op 15 juli moeder geworden. Ze blijkt een liefdevolle en beschermende moeder te zijn en ze zit bovendien goed in haar vel: ze heeft er zelf voor gekozen om gewoon in het buitenverblijf te bevallen, om 9 uur ’s ochtends. Pas één keer eerder werd er een gorilla geboren in de dierentuin van Hilvarenbeek. Het was de eerste zwangerschap voor Tuena, maar gelukkig heeft ze in haar kindertijd al over de schouder van Tamani kunnen meekijken toen zusje Tonka geboren werd. Dat is een erg waardevol leermoment voor gorilla’s. Voor Tamani is het ‘omaschap’, zij het op een afstandje, niks nieuws: haar zoon Thomas, verwekt door ene Ashmar, werd in 2019 al eens vader in Duitsland. Voor Bokito is de nieuwe spruit wel zijn eerste kleinkind.
Oplettende bezoekers kunnen nu een diersoort spotten in Blijdorp die er voor de sluiting nog niet was: nieuw in de Rotterdamse Diergaarde is de Edwards’ fazant (Lophura edwardsi), een verblijfsgenoot van de kroonduiven, blauwe eksters en roodsnavelkitta’s bij het Aziëhuis. De Edwards’ fazant is een kritiek bedreigde vogelsoort uit Centraal-Vietnam, waar ze sinds 2000 niet in het wild waargenomen zijn. Hun leefgebied is rap geslonken door het gebruik van chemische wapens die vegetatie doodden tijdens de Vietnamoorlog in de jaren ’60-’70 en de resterende snippers bos staan onder druk door oprukkende menselijke activiteit. Het is goed mogelijk dat de soort alleen nog voortleeft in gevangenschap, hun fokprogramma (EEP) wordt gecoördineerd vanuit Praag. Het zijn schitterende dieren: qua lichaamsbouw doen ze het meest denken aan de goudfazanten, al komt hun verenkleed meer overeen met dat van een Himalayaglansfazant. Hun romp is donker met een blauw-groene glans en hun huid, zichtbaar bij hun poten en rond hun ogen, is rood. Een witte kuif maakt het plaatje af. Momenteel heeft Blijdorp alleen een mannetje: of er nog een vrouwelijke soortgenoot komt, die overigens veel bruiner van kleur zou zijn, is niet bekend.
Titaan op wielen
Foto: Ineke Salvaterra-Dames (BB-Facebook)
Vandaag was het tijd voor een monsterklus: olifant Timber is verhuisd naar WILDLANDS Adventure Zoo in Emmen. Daar volgt hij Mekong op, een bul die deze week Nederland heeft verruild voor Zwitserland. Timber werd in 1998 in Blijdorp geboren als zoon van Ramon en Khaing Phyo Phyo, maar moest het jaar erop noodgedwongen verhuizen samen met zijn moeder en nog drie olifanten vanwege een machtsstrijd binnen de olifantengroep. In 2007 keerde hij, heel wat kilo’s zwaarder, terug naar Rotterdam. Bij Bangka verwekte hij Faya en Sunay; bij Douanita dochter Tonya en de in Tsjechië geboren Sita; en bij Trong Nhi dochter Nhi Linh. Faya is inmiddels alweer tien jaar: zo oud was moeder Bangka ook toen Faya geboren werd. Het is dus niet uit te sluiten dat Timber binnenkort met Faya zou paren en zo op incestueuze wijze nog een kind zou verwekken. Het vervoeren van een mannelijke olifant is mogelijk de meest uitdagende verhuizing die denkbaar is binnen de dierentuinwereld en Timber werd dan ook al enige tijd getraind voor zijn transport. Uiteindelijk heeft hij maar één middagje in de zwaar verstevigde transportkist gestaan en inmiddels is hij vermoedelijk alweer uitgestapt in het prachtige en moderne olifantenverblijf in Emmen. De leegte in Blijdorp wordt weldra opgevuld door de in 2005 geboren Fahim uit het Belgische Bellewaerde. Hij ziet er wat jonger uit, maar dat komt doordat hij bij een stoeipartij zijn slagtanden is kwijtgeraakt.
Corona-Update
Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Directeur Zevenbergen schenkt 500 kaartjes aan het personeel van het Maasstad Ziekenhuis.
Nadat het giraffenverblijf voorbijkwam in de videoclip van rapper Josylvio en zangeres DO en de aanvoerdersband van Feyenoord kortstondig aan directeur Zevenbergen overhandigd werd, kwam het corona-rariteitenkabinet vandaag tot een einde. De abonnementhouders mochten weer, met een speciale verwelkoming door burgemeester Aboutaleb! ”Diergaarde Blijdorp heeft actief de samenwerking gezocht met de Veiligheidsregio om samen te werken aan een veilige heropening. De enorme inzet van alle medewerkers om dit voor elkaar te krijgen was hartverwarmend. Ik ben blij dat Blijdorp, als Rotterdams icoon, weer heel veel mensen een veilig en ontspannen dagje uit kan bieden.” Om de bezoekersaantallen in te perken, moest er online een tijdsslot gereserveerd worden: iets dat vanaf maandagochtend om 10 uur kon. Nog voor 10 uur was de digitale wachtrij om de website te betreden al duizenden gegadigden lang, wat betekende dat de servers van blijdorp.nl vrijwel direct bezweken. Mensen die vooraan stonden werden zonder reden weer gedegradeerd naar 4000ste of verloren mid-reservering hun verbinding. Gelukkig kalmeerde de chaos later op de dag en kon het merendeel van de geïnteresseerden alsnog een entreebewijs bemachtigen. Vermoedelijk mogen niet-abonnementhouders per 2 juni weer langskomen en vanaf dat moment kan ook begonnen worden met het wegwerken van de 4.500 kaartjes die door Blijdorp aan zorgpersoneel en kwetsbare kinderen gedoneerd zijn tijdens de actie ‘Samen Sterk’…
Veel lief, een beetje leed
Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De jonge kuifmakaak.
Tijdens de sluiting is er heel wat geboortenieuws onopgemerkt gebleven. Zo is er in een van de volières bij het Aziëhuis een Bengaalse oehoe uit het ei gekropen en ook elders in de Maleise Bosrand, bij de bantengs, is het raak: de geboorte van een stiertje, de zoon van moeder Joke, betekent dat er nu drie generaties van deze wilde rundersoort rondstappen. Dat, en het is vermoedelijk het eerste jong van de mannelijke banteng die eind vorig jaar uit Burgers’ Zoo overkwam. In het Aziatisch Moeras is er ook nieuw leven te bewonderen in de vorm van een kuifmakaakje. Het jong, waarvan het geslacht nog onbekend is, is het eerste jong van moeder Dunja. De vader van de nieuwe spruit is Kersen. Helaas ook minder vrolijk nieuws: de oudgediende kuifmakaak Leontien, die met haar 15 jaar heel wat kwaaltjes onder de leden had, is overleden. Bij de buren van de kuifmakaken, de Mantsjoerijse kraanvogels, is er een ei gespot. Op de Afrikaane Savanne is het fokresultaat bij de gieren inmiddels uitgebreid met twee kritiek bedreigde kapgiertjes.
Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). ”De jongen van vorig jaar zijn er ook nog, dus het is een dolle boel!”
Ook aan de andere kant van de dierentuin heeft de burgerlijke stand niet stilgestaan: bij het Caraïbisch Café zijn er weer twee pinchéaapjes geboren. Vrijwel een precies een jaar geleden gebeurde dat voor het eerst bij deze kritiek bedreigde primaten en deze jongen wonen nog altijd in bij hun ouders. Pinchéaapjes vormen van nature (familie)groepjes van tot wel tien dieren, waarbij alleen een dominant paar zich mag voortplanten. Alle groepsleden dragen hun steentje bij aan de opvoeding. Een stukje verderop in het Oceanium zijn de pinguïns massaal tot voortplanting overgegaan. Bij de ezelspinguïns, te onderscheiden van de koningspinguïns doordat ze kleiner zijn, hebben zelden zóveel koppels kiezelnestjes gebouwd. Sowieso is het feit dat er in Rotterdam jaarlijks foksucces is een unicum binnen Europa. Bij de Palawan-pauwfazanten, inwoners van het Natuurbehoudscentrum, lopen twee pluizige jongen mee met de moeder. Dat ook de kuifseriema’s en de kuifhoenderkoeten in de Zuid-Amerikaanse volières op het nest zitten, stemt hoopvol dat dit tafereel zich ook daar zal voordoen.
Huizenruil
Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Gelada-vrouwtjes.
Dat de transporten tussen verschillende dierentuinen de laatste weken stilvielen, betekent niet dat er binnen Blijdorp niet geschoven is met de invulling van verblijven. De meest opvallende wissel heeft plaatsgevonden in het Afrika-themagebied: de stokstaartjes en vosmangoesten zijn van verblijf geruild. Nouja: enkelvoud, bij beide soorten is er nog maar één dier over. Bij de vosmangoesten is het in 2019 gearriveerde vrouwtje gestikt in haar eten en het mannetje heeft de afgelopen tijd veel gewicht verloren. Daardoor kon hij uit zijn verblijf tegenover de zebra’s klauteren en ook toen de verzorgers hem overplaatsten naar het buitenverblijf van de stokstaartjes, bij het Weverkopje, wist hij te ontsnappen. Totdat hij wat aangesterkt is, blijft hij dus in het binnenverblijf in de Okapi-Kas. Wat de andere verhuizingen betreft: drie jongvolwassen geladamannetjes, verwekt door Hagos toen hij nog de haremheer was, zijn herenigd met hun vader bij de vrijgezellengroep. Ze lagen in de clinch met de nieuwe haremheer, Salto. Hun introductie tot hun vader, hun halfbroer Pim en het jonge mannetje Jaba (en de onderhuurders, de geelkeelfrankolijnen) verliep vlekkeloos. In de Zuid-Amerikaanse sectie zijn de witwangfluiteenden verhuisd van de ibisvolière naar de naburige aravolière. In het Oceanium zijn de sierlijke Geophagus sveni-cichliden overgeplaatst naar het voormalige piranha-aquarium, waar tegenwoordig kaaimansnoeken, zoetwaterroggen en een zuignapmeerval wonen. Ze zijn al druk in de weer met het claimen van stenen om hun eieren op af te zetten: iets wat hier vermoedelijk beter zal lukken dan bij hun voormalige verblijfsgenoten, de dwergkaaiman en zilveren arowana’s. Er heeft nog een tweede verhuizing plaatsgevonden in het Oceanium: de zwartsnuithaai die eerder dit jaar achter de schermen geboren werd, een wereldprimeur voor Blijdorp, is inmiddels verhuisd naar het ondiepe Mangrove-bassin! Hier wonen onder andere ook neerkijkers, bruine egelvissen, zebramurenes en een jonge pijlstaartrog.
Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook). Stokstaartje in zijn nieuwe verblijf.
Donkere wolken pakken zich samen boven Diergaarde Blijdorp. De dierentuin krabbelt op na de corona-sluiting, maar de littekens zijn duidelijk zichtbaar: 8,5 miljoen euro aan omzet is het park tijdens de sluiting misgelopen en de 1,7 miljoen aan noodsteun, verstrekt in het kader van de Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid, is niet genoeg om het gat in de begroting te dichten. ”Dat is er niet eentje van tonnen, maar van miljoenen”, verklaart directeur Zevenbergen. ”Het kan dan ook niet anders of we moeten moeilijke keuzes maken. Dit heeft niet alleen betrekking op de projecten van ons Masterplan, die met externe financiering konden worden gerealiseerd, maar zeker ook op de inrichting van onze organisatie. We moeten onze kosten meer mee kunnen laten veren met de opbrengsten.” Momenteel wordt zelfs kantoorpersoneel ingezet om de bezoekersstroom in goede banen te leiden, om zo de kosten te drukken. In de tussentijd is Blijdorp met een nieuwe publiekscampagne gekomen: #ikbeneenBlijdorpert. T-Shirts met dit motto zijn nu al online 
