Kort Nieuws #195

Blijdorp Bouwt (bijna)

De Gemeente Rotterdam is gedeeltelijk akkoord met de bouwplannen voor het nieuwe olifantenverblijf in Blijdorp. Als onderdeel van de vergunningaanvraag beginnen nu ook steeds meer ontwerpplannen naar buiten te druppelen, wat betekent dat we alvast een tipje van de sluier kunnen oplichten.

Aan de bestaande 3.000 m2 olifantenperk wordt nog eens 4.000 m2 aan buitenperk toegevoegd, geheel op het huidige perceel vleermuizen-kamelen-moeras. Dit nieuwe buitenverblijf bestaat uit drie segmenten en staat in verbinding met een nieuw stalgebouw, dat tegen de oostgevel van de bestaande Vleermuizengrot aan wordt neergezet. Het exterieur van de Vleermuizengrot blijft ongewijzigd, maar van binnen gaat het pand grondig op de schop. Zo ontstaat ruimte voor een binnenverblijf voor François’ langoeren, die op de huidige locatie van de hangbrug ook een buitenverblijf van 450 m2 krijgen. Aangrenzend aan de Bergdierenrots komt een klein horecapalviljoen. De zuidoostelijke hoek, waar nu de kleine moerasvolière en het oude kraanvogelperk zijn, wordt naar verwezen als de ‘witte banaan’ en is nog niet in detail uitgewerkt. Er wordt gesproken over ofwel een verblijf voor baardapen realiseren hier, ofwel een ’theeplantage’ met otterverblijf.

Op de plannen zijn nog veel meer interessante details te zien en te lezen. Een greep hieruit: het monumentale pleintje rondom fontein ‘Liesje’, op de hoek van de Chinese Tuin, wordt in ere hersteld. Bij de ingang van de Vleermuizengroot staat een ‘Vietnamse markt’ ingetekend. De uitgang van de Vleermuizengrot wordt een ‘holle boomstam’ met ruiten, dwars door het langoerenverblijf heen. Er loopt een stroompje door het grootste olifantenperk heen dat uitmondt in een groot bassin, pal voor het terras. Als ‘fase 2’ voor het project worden enkele wijzigingen aan het oude olifantenperk gemaakt, waaronder het dempen van de greppel en het verbouwen van de zwemvijver. Hieronder hebben wij nog een kleine selectie aan interessante beelden gedeeld, de volledige documenten zijn HIER in te zien.

Vietnamese markt bij de ingang van de Vleermuizengrot.

Impressie vernieuwde Vleermuizengrot.

Impressie rotsverblijf langoeren.

Bouwdetails ‘oliduct’ tussen het oude en nieuwe verblijf.

Verschillende landschapsdoorsnedes olifantenverblijf.

Visualisatie nieuw bullenperk (gezien vanuit het noorden).

African Jungle

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Groene kakelaars.

De African Jungle volières beginnen langzaam maar zeker meer kleur te krijgen! De Afrikaanse Mangrove was al het heenkomen van de blauwkeelneushoornvogel, kleine zilverreiger en kwak, en heeft er nu twee inwoners bij. Terug van weggeweest is de gele boomeend, ook wel de rosse fluiteend genoemd. Het was altijd al de bedoeling dat de laatste individuen uit de Grote Vliegkooi zouden doorverhuizen naar het nieuwe verblijf, maar door de dood van de laatste individuen werd hun komst even in twijfel getrokken. Een échte nieuwe diersoort voor Blijdorp is de groene kakelaar, ook wel de groene boomhoop (Phoeniculus purpureus) genoemd. Het is een slanke insecteneter van de savannes en steppes in Sub-Sahara Afrika die in slechts een handjevol dierentuinen te zien is. Het is een erg sociale diersoort, waarbij de jongen vaak nog vele jaren in het territorium van hun ouders blijven om te helpen bij het beschermen van hun jongere broertjes en zusjes. De groene kakelaar rukt op in ontbossingszones en staat als niet bedreigd op de Rode Lijst.

Eeuwige bossen

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Tapir Pooh (2012-2024).

Alweer ontvalt een oudgediende inwoner van Blijdorp ons: Maleise tapir Pooh is 5 juli overleden na een kort maar hevig ziekbed. Bij de autopsie kwam naar voren dat Pooh leed aan een borstvliesontsteking en longoedeem. Pooh werd in 2012 geboren en woonde de afgelopen tien jaar in Rotterdam. Hier doorbrak ze in 2016 samen met tapirman Vazan de 18 jaar lange ’tapirdroogte’ in de Maasstad met de geboorte van zoontje Penang. Penang woont tegenwoordig in Wilhema Zoo, Stuttgart. In ’22 werd hij voor het eerst vader, al overleed zijn dochter het jaar erna aan longproblemen. In 2018 kwam dochtertje Vasanti ter wereld, die helaas al snel overleed aan bloedarmoede, en in 2021 volgde de nu in ZOO Płock woonachtige Krissy. Droevig is dat Pooh vlak voor het aanbreken van haar ziekbed weer bevrucht was door haar metgezel Ketiga (‘Tycho’). Hij blijft nu alleen achter. De Maleise tapir is een bedreigde diersoort die in slechts 22 Europese dierentuinen wordt gehouden.

Te vroeg gejuicht

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Aziatische leeuwin Lalana.

Vals alarm! Bijna een maand lang waren alle ogen gericht op de Tweeling-Gebouwen nadat Blijdorp begin juni Aziatische leeuw Lalana van de groep separeerde. De aanleiding hiervoor was een plotselinge piek in haar progesteronspiegel, wat normaliter alleen gebeurt wanneer een bevalling aanstaande is. Maar ja, klaarblijkelijk kan het verkeren. Inmiddels is de 14,5 jaar oude leeuwin weer herenigd met mannetje Wishu en haar oude dochter Rena.

Verhuizingen

Foto: ZOO Łódź (Facebook). Otter Harry op z’n nieuwe stek.

Vaarwel otter Harry! Het eind 2022 geboren waterroofdier is verhuisd naar het Poolse Łódź. Hij wordt daar vergezeld door een vrouwelijke soortgenoot. In de Chinese Tuin blijven ouders Jacco en Karin achter. Bij de buren ook een wisseling van de wacht: François’ langoer Andre gaat verhuizen naar Pairi Daiza. Blijdorp laat weten dat er al een opvolger klaarstaat uit een Britse dierentuin. Ook intern heeft er een apentransport plaatsgevonden: de witkruinmangabeygroep bij het Servalkopje is weer wat groter. Fokvrouwtje Esperanza en twee dochters zijn teruggeverhuisd naar de groep van fokman Oda en moeder-overste Casper. Bij het Servalkopje zitten nu maar liefst elf mangabeys, bij de gorilla’s alleen nog puberman C. De transportlijst wordt gecompleteerd met de aankomst van twee gevlekte lipvissen in de Noordzee van het Oceanium en drie barracuda’s (waarvan eentje spoedig overleden) bij de Haaienbak.

Leegstroom

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het Kelpwoud in het Oceanium ligt er troosteloos bij. Niet alleen het grote bassin, maar ook de kleintjes eromheen staan vrijwel volledig leeg. Begin juli heeft een exodus plaatsgevonden van grote en kleine inwoners: zeesterren, donderpadjes, aardbei-anemoontjes, garibaldi-vissen, harige tritonshorens, brandingbaarzen, de lijst gaat maar door. De émigrés gaan een mooie toekomst tegemoet in Stralsund, Duitsland. Eerder dit jaar vertrokken ook al alle stierkophaaien en een groot deel van de luipaardhaaien naar Valencia. In het Rotterdamse Kelpwoud resteren nu alleen nog enkele ‘logerende’ haaien uit ARTIS, de oorkwallen bij de plastic-expo, een Amerikaanse kreeft met een genetische afwijking en natuurlijk de Californische zeeleeuwen. De komende tijd zal dit deel van het Oceanium een lokaal tintje krijgen, als onderdeel van het impactgebied ‘Duurzame Noordzee’. Wat deze plannen precies inhouden, en wat dit betekent voor de bestaande Noordzee-bakken bij de entree van het pand, is niet bekend.

NBC: wel en (vooral) wee

Themawedstrijd XIII: Least Wanted
Foto: Thijs Sluys (BB-Facebook). Na de dood van de laatste lintslang en het vertrek van de gele anaconda zijn de cobra in het Aziëhuis en de tijgerpython in Taman Indah de laatste slangen in Blijdorp. Dat, terwijl er bijna 300 soorten op de Rode Lijst staan.

De laatste Californische lintslang in het Natuurbehoudscentrum is overleden. Daarmee is hun kleine terrarium langs de buitenwand van de zaal leeg komen te staan. Dit relatief nieuwe deel van het Oceanium is nog altijd een pijnpuntje voor de Diergaarde. Zo zaten de lintslangen oorspronkelijk in een veel groter verblijf, maar sinds hier in een vroeg stadium lekkages ontdekt werden, staan de lampen daar uit. Ook is de kamer met broedmachines onvoldoende geïsoleerd van de buitenlucht waardoor het voor veel reptielen niet volstaat, en het grote wandrek met kleine terraria biedt onvoldoende mogelijkheid tot het ophangen van warmtelampen en staat daardoor grotendeels leeg. Het is niet bekend of het langverwachte ‘herstelplan’ voor het Natuurbehoudscentrum al vorm aan begint te nemen. Een schrale troost: de jonge geelkeelgaailijster heeft inmiddels gezelschap gekregen van een jonge roodoorbuulbuul.

Virtuele langnek

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook). Verzorgers lezen de allerlaatste editie van De Giraffe.

Abonnementhoudersblad ‘De Giraffe’ verschijnt vanaf dit najaar alleen nog maar digitaal en krijgt dan de naam ‘Mijn Blijdorp’. Blijdorp laat weten de keuze te hebben gemaakt om de klimaatimpact van het blad te verminderen, al heeft het park geen cijfers gepresenteerd over de uitstoot van eenmalig drukken en bezorgen versus permanente opslag op servers. Zo komt een einde aan 72 jaar lang fysieke Blijdorp-magazines. De vereniging Vrienden van Blijdorp blijft hun kwartaalblad Vriendennieuws voorlopig wél fysiek uitbrengen.

Geboortegolf

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Baardapen.

Het beschuit met muisjes is deze zomer niet aan te slepen in Blijdorp. Rode panda’s Miyuko en Kwina hebben in het bosverblijf weer een tweeling ter wereld gebracht. Hun zoon uit 2023, Tiwari, was gelukkig net uitgevlogen naar Tsjechië. Blijdorp ontfermt zich momenteel ook nog eens over vier rode panda’s die op doorreis zijn, twee vrouwtjes bij de Bergdierenrots en twee mannetjes achter de schermen. Ook bij de grote flamingo’s is het een huis vol, met zo’n twintig kuikens dusver. Ook is het de verwachting dat er binnenkort weer enkele Mhorr-gazelles geboren zullen worden. Mannetje Noah van de eerste leg is alvast naar Planckendael vertrokken om plaats te maken. De Kaapse klipdassen in de Krokodillenrivier zijn voor het eerst in enkele jaren weer van de partij met acht kleintjes. Bij de baardapengroep zijn inmiddels nóg twee jonkies gezien, waarmee de teller bij deze bedreigde primaten op drie komt te staan. Minder opvallend, maar zeker noemenswaardig zijn de drie kleine Darwin-nandoes in Zuid-Amerika en een veelbelovende nestpoging bij de wolnekooievaars in de Grote Vliegkooi.

Blijdorp op Bonaire

Het zijn spannende dagen op Bonaire! Blijdorp is werk aan het maken van zijn ambitie om in dit deel van Caraïbisch Nederland een permanente aanwezigheid te realiseren. De opvallende container hieronder vertrok begin juli naar de Antillen om onderzoeksmaterialen te leveren aan het onderzoeksteam van RoffaReefs. Hierna wordt de container ook in gebruik genomen als onderzoeksruimte voor koralen. Het onderzoek naar drijvende kraamkamers voor koraalvissen is nog altijd vol op gang. Blijdorp was in juni ook al aanwezig op een congres de Dutch Caribbean Nature Alliance.

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Kort Nieuws #161

Vogelverhuizingen

Foto: Sahara Conservation Fund (saharaconservation.org)

Een wisseling van de wacht op de Afrikaanse Savanne. De mannelijke Zuid-Afrikaanse struisvogel, Mo, is eind 2020 vertrokken naar ZOO Płock, in Polen. De zebra’s hoefden echter niet lang zonder huisgenoten te doen. Inmiddels is Blijdorp namelijke de troste houder van een andere, zeldzamere struisvogelsoort geworden: de Noord-Afrikaanse struisvogel (Struthio camelus camelus). Deze loopvogels, de grootste gevederde wezens op de planeet, komen van nature voor langs de randen van de Sahara, maar zijn uitgeroeid in het merendeel van de landen waarin ze eens leefden. Alleen in Kameroen, Tsjaad, Senegal en Centraal Afrika hielden ze stand. Inmiddels hebben biologen de soort geherintroduceerd in Marokko, de Westelijke Sahara en Tunesië en dankzij het Sahara Conservation Fund worden lokale struisvogelfokkers in Niger tegenwoordig ondersteund. In 2011 werden enkele eieren uit Marokko naar Hannover gebracht om ook in Europese dierentuinen een fokprogramma op te richten. Diergaarde Blijdorp is de twaalfde dierentuin op het continent die Noord-Afrikaanse struisvogel in ontvangst heeft genomen: een mannetje en twee vrouwtjes. De verwachtingen zijn hooggespannen.

Vogelverhuizingen (deel 2)

Dat is echter niet de enige nieuwe soort in het park! De gelada’s hebben sinds kort gezelschap van een tweetal blauwvleugelganzen (Cyanochen cyanoptera). Ze staan op de Rode Lijst als kwetsbaar en er is een fokprogramma opgericht voor de soort in Europese dierentuinen. De watervogels komen oorspronkelijk voor in de hooggebergtes van Ethiopië, net als de gelada’s. Ze zwemmen niet zo vaak, maar scharrelen graag op de grond. Hun kennismaking met de gelada’s en geelkeelfrankolijnen verliep gemoedelijk. Het zijn twee broertjes en op eieren hoeven we voorlopig dan ook niet te rekenen in Rotterdam. Toch draagt het park zo bij aan hun instandhouding: mogelijk kan de fokcoördinator een van hen uiteindelijk koppelen aan een vrouwtje en tot die tijd hebben ze een fijn heenkomen. Blijdorp is nu het enige park in de Benelux waar de blauwvleugelgans te bewonderen is.

Nog meer veren

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Witruggier.

Tot slot vieren vogelliefhebbers ook de recente geboorte van een witruggier in Diergaarde Blijdorp. Nog nooit eerder gebeurde dat in Rotterdam en ook in andere parken gebeurt dit zelden. Dat, terwijl de witruggier wel een kritiek bedreigde diersoort is: hun populatie is in een halve eeuw tijd met 90% gekrompen. Het kuiken wordt overigens niet door zijn biologische ouders opgevoed. Het ei is uitgekomen in de broedmachine en toen hij teruggeplaatst werd in het nest, moesten de verzorgers hem tot twee keer toe weer weghalen omdat hij geen eten van zijn ouders kreeg. Een ervaren echtpaartje Rüppells gieren, wiens eigen ei niet uitgekomen is, heeft hem nu geadopteerd. Zulke wisseltrucs worden wel vaker toegepast bij de gieren. Het EEP (EAZA Ex-situ Programme) wordt gecoördineerd door het Britse Hawk Conservancy Trust.

Natura artis magistra

De Kunsthal Rotterdam bericht op Facebook: ”Zoek de verschillen… En binnenkort meer over Kunsthal x Blijdorp x We Are Animals!” Daarbij delen zij ook de afbeelding die je hiernaast ziet staan. Wordt vervolgd dus! Eerder verscheen de Rotterdamse dierentuin ook al op het NPO-programma ‘Project Rembrandt’.

Klauterwoud

Foto: Carla Dekkers (BB-Facebook)

Dierenverblijven worden wel vaker opgefrist, maar zelden is daar een hijskraan voor nodig! Met de nodige bombarie is het buitenverblijf van de gorilla’s opnieuw ingericht. De versleten boomstammen krijgen elders in het park een tweede leven en worden deels ook gebruikt voor de bouw van insectenhotels. Een kleine montage van de monsterklus is HIER te zien.

Overstap

Foto: Debrecen Zoo (zoodebrecen.hu)

Er is een rode panda, Pici geheten, uit een Hongaarse dierentuin aangekomen in Blijdorp. Lang zal ze echter niet blijven: samen met een Deense panda, reist ze binnenkort door naar een dierentuin in India. Het transport is tot stand gekomen in het kader van het mondiale fokprogramma (GSMP) dat hier in de Maasstad gecoördineerd wordt.

Stekelig

Foto: Hart van Nederland (hartvannederland.nl)

Friese wetenschappers zijn erin geslaagd te kweken met de zeldzame rotszee-egel (Diadema antillarum). Tot nu toe lukte dat biologen slechts sporadisch. Hoewel ze nog niet geëvalueerd zijn door de Rode Lijst, is het duidelijk dat het niet goed met ze gaat: in de jaren ’80 werd de wilde populatie bijna geheel weggevaagd door een onbekende ziekte. Dat leidde tot een stille ecologische ramp: algen, die de zee-egels normaal zouden opeten, kregen opeens de kans om zich razendsnel te vermenigvuldigen. Voor koralen, die al enorm te lijden hebben onder de gevolgen van klimaatverandering, is dit funest. De hoop is dat de in gevangenschap gekweekte zee-egels uiteindelijk terug kunnen naar de Caraïben, om het natuurlijke evenwicht te herstellen. Tot het zover is, mogen ze in Diergaarde Blijdorp vertoeven. Dat laat Hart van Nederland weten (klik HIER).

Blijdorp Bouwt

Hoe staat het ervoor bij de flamingo’s? Vrienden-voorzitter Marcel Kreuger kwam hoogstpersoonlijk poolshoogte nemen…

Kort Nieuws #120

Nuevo in El Bosque Nuevo

Foto: Ingrid Bruggeman-Bussching (BB-Facebook)

Leuk nieuws uit het dorpje in Amazonica, El Bosque Nuevo. De Peruaanse wandelende takken zijn daar overgegaan tot voortplanting. Als je goed kijkt, kan je in het verblijf de kleintjes spotten. In het Engels worden ze ook wel black beauties genoemd en uit hun uiterlijk blijkt waarom: deze insecten, meestal enkele centimeters lang, hebben een pikzwart lichaam. De volwassen dieren hebben wel een paar felrode vleugeltjes, overblijfselen uit een vervlogen tijd: tegenwoordig lijken ze geen nut meer te hebben. Ook een kleine verandering in het andere grote terrarium in hartje Amazonica: waar eens een grote Ecuadoraanse roodvoetspin regeerde, zijn drie van haar jongen in haar voetsporen getreden. Het verhaal dat hieraan voorafging, is een opmerkelijke. Een tijdje verbleef ze in de Diergaarde, zonder in contact gekomen te zijn met een mannelijke soortgenoot. Des te vreemder was dus de vondst van een flinke groep baby-spinnen in haar verblijf! Is deze soort in staat om zichzelf te bevruchten, een evolutionaire noodgreep om het voortbestaan van de soort te garanderen? Het blijft een mysterie. De spinnetjes zijn in kleine bakjes grootgebracht en nu ze groot genoeg zijn, mag een aantal van hen het koninkrijk van hun moeder overnemen. De andere roodvoetspinnen krijgen in andere dierentuinen onderdak.

Schandalige Schapenhoofden: het vervolg

Weet je het nog? In augustus van dit jaar berichtten we over de California sheep head-vissen. Een zeldzaamheid in aquaria en een fascinerende soort – kortom, een welkome aanwinst voor het Oceanium, zou je denken. Dat dachten de verzorgers in 2014 ook toen een groepje van vijf in ontvangst werd genomen. Ze kregen een plekje in het Kelpwoud, maar het bleek dat ze regelmatig hun sterke kaken zetten in de kwetsbare vinnen van de inwonende haaiensoorten. Inmiddels is het voormalige zeeotterbassin in gereedheid gebracht voor ze en zijn ze weer te bewonderen. Eind goed, al goed.

Slurfhondjes

Foto: Jeroen de Bruijn (BB-Facebook)

Nieuw leven in de Krokodillenrivier! In het verblijf van de slurfhondjes ritselt sinds kort een derde slurfje rond tussen het gevallen gebladerte. Het is het eerste jong dat de ouderdieren succesvol grootbrengen. Waarom het eerder niet lukte, is niet bekend volgens de Diergaarde. Een aantal maanden geleden liet Blijdorp weten dat er een aantal slurfhondjes uit Amerikaanse dierentuinen zou overkomen om de Europese genenpoel aan te vullen. Alle dieren in Europa zijn namelijk nazaten van Gloria en Gambit, het oorspronkelijke Rotterdamse fokstel. De incestueuze stamboom die zo is ontstaan kan op termijn rampspoed betekenen voor de populatie in gevangenschap. Helaas zijn er nog geen dieren aangekomen uit Amerika en is dit jong dus uit hetzelfde bedje ziek afkomstig.

In Memoriam

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook)

Banteng Bas is overleden. Ruim negen jaar geleden kwam hij ter wereld in de Maleise Bosrand en sindsdien is hij uitgegroeid tot hoofd van zijn kudde. Hij is veelvuldig vader geworden en ook nu zijn er drie van zijn nazaten te bewonderen in Rotterdam. In principe kunnen bantengs wel meer dan 20 jaar oud worden, al helemaal in gevangenschap. Het is dus niet ondenkbaar dat hem iets mankeerde.

Finding Coral

Screenshot: Diergaarde Blijdorp (YouTube)

Hè hè, eindelijk! De levend-koraalbak van het Great Barrier Reef is nu meer dan slechts een lege tank. Op uiterst delicate wijze is een aantal koraalstekjes bevestigd aan de kunstkoralen, door ze met een speciale soort klei vast te plakken. Ook zorgen wat zee-egels en doktersvissen voor de nodige dynamiek. Eind 2016 werd de rest van het Great Barrier Reef-gedeelte van het Oceanium al opgeleverd, maar het heeft lang geduurd totdat dit aquarium gereed was voor zijn inwoners. Koraal-poliepen zijn uitermate gevoelige diertjes die snel sterven als de belichting of waterkwaliteit niet voldoet. Het zal nog jaren duren voordat de koralen enigszins spectaculaire formaten aannemen.

Oceanium op stelten

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook). Het Publiekslab per 25/11/18.

Een kleine bouwupdate vanuit het Oceanium. Het Publiekslab is nog altijd een tamelijk droevig aanzicht. Op het aquarium waar eens koffervisjes zaten na, is het gehele wandrek gesloopt en ook de algenkweek ligt stil. In augustus werd een parasiet aangetroffen in het systeem, wat reden geweest zou zijn voor de medewerkers om de hele boel stil te leggen en, zo blijkt dus, alles op z’n zachts gezegd grondig te desinfecteren. De inwoners verblijven in de tussentijd achter de schermen. Een heel stuk verderop in de onderwaterwereld, waar eens een Mexicaanse kustbiotoop onderdak bood aan een scala aan woestijndieren, wordt hard gewerkt om de deadline van 10 februari te halen. De verblijven van het nieuwe Natuurbehoudscentrum beginnen vorm aan te nemen en iedere dag is er wel vooruitgang waar te nemen. Kijk gerust alvast even ‘rond’ via de galerij hieronder.

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)
De vorm van de centrale ruimte is goed te zien hier. Hier komt een aantal uiterst zeldzame diersoorten, waaronder Egyptische landschildpadden, San Francisco-kousenbandslangen en nog onbekende zoetwatervissen. Er komen ook kleine verblijfjes voor jonge dieren en een 'doe-tafel' als educatief element. Deze ruimte is alleen toegankelijk wanneer er vrijwilligers zijn om toezicht te houden.
« van 4 »