Kort Nieuws #172

Welkom

Foto: @christianbos2001 (Instagram)

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: een klein groepje Europese zomertortels (Streptopelia turtur turtur) is laatst gespot in de Okapi-Volière. Alhoewel, nieuw – tot 2017 waren ze er ook al te zien. Hun naam danken ze aan het feit dat het de enige Nederlandse duiven zijn die ’s winters naar de Afrikaanse Sahel migreren. Het gaat deze kleurrijke vogels echter niet voor de wind: ze staan als kwetsbaar op de Rode Lijst. De boosdoeners zijn de intensivering van de landbouw en klimaatverandering, problemen die ook in Nederland spelen. Hier zijn ze nu nog voornamelijk beneden de rivieren te vinden, met nog enkele prominente clusters in het Flevolandse Horsterwold, het Drents-Friese Wold en op Texel. Met een beetje geduld en geluk kan je ze overigens ook tegenkomen in de Vlaardingse Broekpolder.

Noodopvang

Foto: Iguana (iguana.nl). Het dier werd eerst tijdelijk verzorgd in Vlissingen.

Tijdelijk zorgt Diergaarde Blijdorp voor een Kemps zeeschildpad (Lepidochelys kempii). Het dier was ernstig verzwakt aangespoeld nabij Westkapelle, Zeeland. Dit is een kritiek bedreigde soort die normaal gesproken alleen in de Golf van Mexico te vinden is. Vermoedelijk is het dier meegevoerd door de Noord-Atlantische Golfstroom. Het is de bedoeling dat de zeeschildpad weer teruggebracht wordt naar zijn thuis als hij eenmaal opgeknapt is. Blijdorp heeft veel expertise op dit gebied en fungeert als nationaal opvangpunt voor aangespoelde zeeschildpadden.

Weemoedige Wanderoes

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Voor de baardapen zal 2021 de boeken ingaan als een droevig jaar. Nadat er in maart al een mannetje ingeslapen werd, is in augustus een van de vrouwtjes doodgegaan. Eind november leek de geboorte van een baardaap een lichtpuntje, maar helaas is het jong na enkele dagen gestorven. De doodsoorzaak is niet bekend. Het fokprogramma van deze bedreigde primaten uit Zuid-India wordt beheerd door de dierentuin van Keulen. Diergaarde Blijdorp zal in samenspraak met de coördinator kijken naar de toekomst van de resterende dieren.

Blijdorp Bouwt

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

De restauratie van de Bergdierenrots vordert gestaag. Ook de geluidsoverlast voor de naburige rode panda’s en kuifhertjes nam echter toe. Zij verblijven daarom tijdelijk achter de schermen. Op een steenworp afstand, bij de Indische neushoorns, legt Blijdorp de laatste hand aan een extra ‘oprit’ naar het vlonder. Verder gaat Eneco het Oceanium en Amazonica aansluiten op een warmte-koudeopslag, die bestaat uit twee cilinders waarvoor 230 meter diep geboord gaat worden. Ten tijde van het bewind van Marc Damen werd er al nagedacht over zo’n project. Nu wordt overtollige hitte ’s zomers naar buiten geblazen, maar dit opslagsysteem herbruikt deze energie in de winter. Jaarlijks gaat dit honderden tonnen aan broeikasgasuitstoot schelen, waarmee de dierentuin toewerkt naar zijn doel om klimaatneutraal te zijn in 2030. Arno Bonte, wethouder duurzaamheid namens GroenLinks, is enthousiast: ”Ik juich het aardgasvrij maken van het Oceanium en Amazonica erg toe. Blijdorp en Eneco geven hiermee een aansprekend voorbeeld aan andere Rotterdamse bedrijven en organisaties.”

Vriendendeal

Laatst is het Vriendennieuws weer op de deurmat gevallen. Voordat we de inhoud hiervan delen op het Blijdorper Bende Blog, wachten we normaliter enkele maanden uit respect voor de vereniging. Deze keer maken we echter een uitzondering, zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar in gaat. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, doe een geliefde een lidmaatschap cadeau of denk na over het doen van een kleine donatie. Bedankt! Afijn: de onderstaande nieuwtjes met dank aan de Vrienden van Blijdorp.

Alle kleuren van de regenboog

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Vreugde is er op Bass Rock: niet alleen was er voortplantingssucces bij de eidereenden en zeekoeten, maar bij de papegaaiduikers is voor het eerst sinds jaren een vrouwtje uit het ei gekropen. Een zeer welkome aanwinst voor de kolonie, die uit bijna alleen maar mannetjes bestaat! Bijzonder vruchtbaar was 2021 ook voor de purperglansspreeuwen. Zowel het echtpaar bij het Weverkopje als het koppel in de Okapi-Volière heeft gebroed, met in totaal vier prachtige jongen als resultaat. In de Centraal-Afrikaanse kas is dit jaar verder ook een violette schildtoerako geboren en de verzorgers duimen voor kleine hoppen in 2022, nu er een tweede duo van deze feloranje insecteneters aangekomen is. Tot slot meldt het Vriendennieuws nog dat Blijdorp een vrouwelijke witruggier naar Beekse Bergen gestuurd heeft, in ruil voor een mannetje.

Hanenkam

Foto: J. Kuyken (zootierliste.de). Zeilvindonderpad (archieffoto).

Dankzij het Oceanário de Lisboa hebben de Amerikaanse kreeften in het Oceanium gezelschap gekregen van een twintigtal glinsterende brandingbaarzen (Cymatogaster aggregata): kleine, levendbarende vissen die voorkomen van Alaska tot Mexico. Daarnaast is Diergaarde Blijdorp nu de tweede dierentuin in Europa die de zeilvindonderpad (Nautichthys oculofasciatus) houdt. Donderpadden leven op de zeebodem en hebben aangepaste borstvinnen waarmee ze hun bovenlichaam ondersteunen. Deze specifieke soort heeft daarnaast een vergrote rugvin. Ze zijn te vinden in het kleine aquarium tussen het Natuurbehoudscentrum en het grote kelpwoudbassin. Enkele tientallen eikapsels zijn opgevist bij de blonde roggen, die gebruikt zullen worden om alvast wat ervaring op te doen voor het vleetproject. Eieren zijn er tot slot ook bij de McCords doosschildpadden, spinschildpadden en Egyptische landschildpadden, drie uiterst bedreigde soorten.

-> Update 23-12-2021: een Rotterdams primeur! Diergaarde Blijdorp meldt de geboorte van een Egyptische landschildpad. Sinds kort is Blijdorp de coördinator van het Europese fokprogramma en neemt het park het voortouw bij het professionaliseren en intensiveren hiervan.

Afscheid

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). François’ langoer Najib (archieffoto).

In 2019 stal hij de harten van heel Rotterdam, François’ langoertje Najib. Nu is het echter tijd om op eigen benen te gaan staan. De Vrienden melden dat in Berlijn een nieuw leven op hem staat te wachten. Verder hebben zes koeneusroggen Rotterdam verruild voor de hoofdstad van Hongarije. Een traan is er bij de papoeamaina’s: het mannetje van deze Nieuw-Guineese vogels begon op zijn oude dag sterk af te takelen, waarna hij achter de schermen geplaatst werd. Het laatste nieuws is dat hij sinds de publicatie van het Vriendennieuws helaas overleden is. Voor het vrouwtje zal een nieuwe partner gezocht worden, maar het aantal dierentuinen dat met deze soort werkt, is inmiddels op één hand te tellen. In het sterfteoverzicht zijn verder een wasbeer, een pelikaan, een klipdas, een bizon, een mannelijke kuifseriema en een bongovrouwtje opgenomen. Daarnaast is recentelijk de laatste poolvos van de oude garde, te herkennen aan zijn grijze vacht, overleden. Er resteren nu nog twee poolvossen, zij kwamen allebei in 2020 naar Blijdorp via Stichting AAP.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Papoeamaina’s.

Kort Nieuws #169

Blijdorp Bouwt

Bedrijvigheid op de Prairie. Diergaarde Blijdorp is bezig met het aanleggen van een nieuw bezoekerspad dat aangrijpt op het bestaande panoramapunt bij de bizons en het Amazonicaplein. Via een nieuwe brug kan je je als bezoeker zelfs bóven de wilde runderen begeven zo meteen! Aan de weerszijden van dit traject bevinden zich respectievelijk het grote perk en de separatiekraal. Op een steenworp afstand wordt de laatste hand gelegd aan een nieuwe overkapping. De route is weergegeven op de (onofficiële) afbeelding hierboven, met de brug in het oranje. Eerder dit jaar kondigden de Vrienden van Blijdorp aan een nieuwe aravolière te gaan bekostigen nabij vlinderkoepel Amazonica begin 2022. Mogelijk dat dit pad gerealiseerd wordt met dat project in gedachten.

Het ene hoefdierenproject is nog niet afgerond, of Blijdorp oriënteert zich alweer op de volgende: het college van B&W heeft een vergunningsverzoek ontvangen betreffende de bosrendierenstal, die uit 1940 stamt. Dit gebouw, van de hand van Sybold van Ravesteyn, behoort tot de laatste rijksmonumenten in de Diergaarde die gerestaureerd moet worden. Overigens gebeuren dit soort aanvragen nog lang voor de aanvang van daadwerkelijke werkzaamheden. Er is nog geen definitieve bestemming voor dit hoekje van de Diergaarde uitgestippeld, al wordt het mogelijk meegenomen bij de uitbreiding van het gorillaverblijf in de (verre) toekomst.

Even voorstellen

Foto: Brocken Inaglory (commons.wikimedia.org). Stermurene (archieffoto).

Bezoekers hebben twee nieuwe diersoorten gespot in de mangrovebak in het Oceanium: een stermurene (Echidna nebulosa) en twee aalgrondels (Pholidichthys leucotaenia). Beide vissen leven in de Indo-Pacifische zeeën en hebben een slank lichaam. Murenes zijn echte rif-specialisten, die zich verbergen tussen de rotsen en het koraal. Daar wachten ze in hinderlagen op nietsvermoedende passanten. De aalgrondel is een nijverige vis, die zijn eigen tunnels graaft in het zand. Het langste hol dat ooit gevonden is, was wel zes meter diep! Best indrukwekkend, gezien deze dieren maximaal een halve meter lang van kop tot staart worden. Het mag overigens wel worden opgemerkt dat deze twee soorten thematisch gezien dus niet zo goed bij het (Caraïbische) mangrovebassin passen. Maar ja, dat geldt ook voor een aantal van hun verblijfsgenoten, zoals de zebramurenes en de Cortez doktersvissen…

Weggeweest

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De kritiek bedreigde Vietnamfazanten zijn teruggekeerd naar de Maleise Bosrand. Toen de Sumatraanse gaailijsters eerder dit jaar hun intrede deden in de volière naast de Visaya-wrattenzwijnen, werden de andere inwoners voor de zekerheid achter de schermen geplaatst. De gaailijsters hadden hun draai al snel gevonden en hebben dit jaar meerdere kuikens ter wereld gebracht. Vandaar dat de Diergaarde de twee soorten nu bij elkaar durft te zetten. Wel ontbreken de roodsnavelkitta en de Aziatische blauwe ekster nog altijd. Elders in het park is juist een soort minder te zien: de spinschildpadden zijn weggehaald uit het Natuurbehoudscentrum. Hun verblijf, dat de ingang van het Kelpwoud flankeert, wordt nu bewoond door enkele Egyptische landschildpadden.

Werkbezoek

Foto: Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (LinkedIn)

De werkgroep Dierenwelzijn van D66 was afgelopen week te gast in Diergaarde Blijdorp. Samen met Rotterdamse fokcoördinatoren, educatiemedewerkers en onderzoekers hebben Danny de Man van de EAZA en Wineke Schoo van de NVD het met de partijdelegatie gehad over dierenwelzijn en natuurbehoud. De NVD liet weten dat het een positief gesprek was. D66 heeft zich in het verleden doorgaans opgesteld als voorstander van moderne, conservatiegerichte dierenparken.

Wel en wee

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Er is een nieuwe vrouwelijke hamerkop uitgezet in de Gierenrots-volière, zo melden bezoekers. Hopelijk kunnen we volgend jaar weer eieren verwelkomen bij deze markante vogels! Een stukje verderop, bij de servals, wordt juist een verhuizing voorbereid. Het mannetje dat in 2020 geboren werd, is achter de schermen geplaatst in afwachting van zijn transport. De bestemming zou Singapore zijn, zo melden de verzorgers. Nu zoonlief achter de schermen zit, is mannetje Titus weer te bezichtigen. Vrouwtje Jina leeft nog altijd samen met haar dochter. Verdriet is er bij de Chileense poedoes, daar is het jonkie overleden. Zijn vader heeft ook even geworsteld met zijn gezondheid, maar hij is inmiddels aan de beterende hand. Hij knapt achter de schermen op. Wat er precies gebeurd is, wordt nog steeds onderzocht.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Kort Nieuws #159

Roffa-Lotto

Aangezien Diergaarde Blijdorp geen enkele bezoeker mag ontvangen tijdens de kerstvakantie, moet het park andere manieren zoeken om hun duizenden inwoners te voeren. En daar komt de Blijdorp-loterij om de hoek kijken! Er zijn meer dan 250 prijzen te winnen, waaronder souvenirs en arrangementen, maar ook andere Rotterdamse bedrijven en organisaties bieden belevenissen aan. Dat, voor slechts €2,50 per lot! De trekking is op 5 januari en vindt plaats onder toeziend oog van de notaris. De prijswinnaars worden daarna per e-mail op de hoogte gesteld. Klik HIER voor meer informatie. En, voor zij die liever zelf bepalen wat ze met hun geld willen doen: neem eens een kijkje in de nieuwe webshop op blijdorp.nl. Verder kan je ook met aankopen die je elders doet het park helpen. Via deze speciale pagina op de website van de Vrienden van Blijdorp, kan je namelijk via het menu van Sponsorkliks online winkelen. Zo zorg je ervoor dat die bedrijven een deel van hun winst doneren aan de Vrienden.

Een tikkie trager

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Vrolijk schildpaddennieuws! In de Krokodillenrivier hebben de verzorgers drie baby pannenkoekschildpadden gevonden, zo meldt de eindejaarsuitgave van het Vriendennieuws. Het zullen voorlopig de laatste jongen zijn voor deze groep, want de vrouwtjes zijn achter de schermen geplaatst, terwijl het publieksverblijf omgedoopt is tot man cave. Voor nu kruipen er namelijk genoeg schildpadjes met het DNA van deze individuen rond in Europa. Het laatste nieuws is dat één kleintje helaas overleden is aan een aangeboren afwijking, maar met de andere twee gaat het goed. Een soort waarmee wel gefokt mag worden, is de Egyptische landschildpad. Blijdorp had er al drie, waarvan er twee bij het Natuurbehoudscentrum te zien zijn, maar recentelijk zijn er zeven nieuwe dieren in ontvangst genomen, zo staat genoteerd in De Giraffe. Het betreft de voltallige groep van de dierentuin van Londen. Waarschijnlijk blijven er een paar in Rotterdam en gaan er een paar op doorreis. Daar wordt momenteel naar gekeken door de Diergaarde, want het Europese fokprogramma van deze kritiek bedreigde diersoort wordt hier gecoördineerd. Tel daar de geboorte van een spinschildpad in april en de geboorte van twee McCords doosschildpadden in februari bij op, en dan blijkt 2020 voor deze reptielen zo slecht nog niet te zijn geweest. Voor alle genoemde soorten geldt dat ze kritiek bedreigd zijn in hun voortbestaan.

Schubbenrubriek

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook). Tarpoen.

Maar dat is niet het enige nieuws bij de koudbloedigen. Zoals de Vrienden het verwoorden: ”in het Oceanium is een ware stoelendans
gaande”. De Mangrove is verlost van vijf tarpoens, een permit en een paardmakreel. Stuk voor stuk waren deze dieren flink uit de klauwen gegroeid en zij komen beter tot hun recht bij de Haaientunnel. De leegte die zij achterlaten is opgevuld door de vier jonge koeneusroggen die dit jaar geboren waren, en eerder achter de schermen leerden om voedsel van de verzorgers aan te nemen. Ook zijn de neerkijkers uit het naburige ondiepe aquarium overgeheveld naar de koeneusroggen. Dat verblijf is op zijn beurt verrijkt met wat geelstaartdoktersvissen. Zij zaten eerst bij het Great Barrier Reef, maar moesten steeds meer hun best doen om niet verdrongen te worden door de andere soorten. Nu we het toch over het Oceanium hebben: de fluitkikkers zijn terug! Eerder dit jaar stierf het laatste hoogbejaarde individu van deze soort, die hun verblijf deelde met een helmbasilisk. De nieuwe groep komt uit Thoiry, nabij Parijs. De vijf volwassenen zijn inmiddels te zien bij het Caraïbisch Café, terwijl zes kleintjes achter de schermen zitten. Nadat menselijke consumptie, oprukkende menselijke activiteit en een enorme vulkaanuitbarsting de wilde populatie al flink geschaad hadden, trof de beruchte schimmelziekte Bd tussen 2000 en 2010 zowel Dominica als Montserrat, de twee laatste bastions van deze soort in het wild. Het was een ramp: er bestaat tegenwoordig geen levensvatbare populatie meer op Montserrat en slechts een handjevol resteert op Dominica. Kortom: voorlopig moet deze soort het hebben van fokprogramma’s in gevangenschap.

Rotterdam overzees

Een update uit Nepal! In 2017 bekostigde Diergaarde Blijdorp het installeren van een reeks cameravallen in het Aziatische bergstaatje, met als doel om meer te weten te komen over de lokale populatie rode panda’s. Duizenden foto’s heeft dat opgeleverd, waarop tientallen soorten vastgelegd zijn: denk aan nieuwsgierige makaken, zwarte beren, lynxen, luipaarden (zowel ‘normaal’ als met een zwarte vacht), parende muntjakken en natuurlijk wat klauterende rode panda’s. Maar, nu is er wel een heel bijzondere soort vastgelegd op beeld: een Bengaalse tijger. Het is de allereerste foto van een tijger in Ilam, de meest oostelijke streek van Nepal. Voorheen werd gedacht dat deze grote vleeseters in Nepal alleen langs de zuidwestelijke grens met India voorkwamen, in de laaglanden van het zogenaamde Terai Arc Landscape. Tevens is deze foto de hoogste waarneming van een tijger in Nepal ooit, op maar liefst 3.000 meter boven zeeniveau. In recente jaren werden in India en Bhutan al tijgers gespot op tot wel 4.000 meter hoogte. Hoewel het natuurlijk mooi is om te zien dat deze bedreigde diersoort herstellende is, maken wetenschappers zich ook zorgen. Biologen denken dat de tijger deze gebieden heeft kunnen koloniseren dankzij klimaatverandering. Mogelijk vormen ze een bedreiging voor andere zeldzame dieren die hier wél van origine voorkomen.

All I want for Christmas…

Een beetje liefde voor de hoefdieren: drie bedrijven hebben zich namelijk recentelijk ontfermd over hen! De bizonkudde is geadopteerd door de accuspecialisten van Hefra B.V. en het bedrijf Pixelzebra, dat zich bezighoudt met klantenservice, adopteerde (hoe kan het ook anders) drie vrouwelijke Chapmans zebra’s. Van Omme & De Groot, projectontwikkelaars, besloot dit jaar om geen relatiegeschenken te versturen, maar om zwarte neushoorns Naima en Nasor te adopteren. Bedankt allen! Daarnaast deelde kunstenaar Tommy Kleyn het volgende bericht online: ”Om Diergaarde Blijdorp te steunen roep ik Rotterdamse illustratoren, vormgevers en andere kunstenaars op om in hun portfolio te duiken en een werk online te koop aan te bieden. Op deze manier kunnen we samen bijdragen om Blijdorp de winter door te helpen! Ik stel ‘Wall Of Sound‘ ter beschikking.” Een mooi initiatief!

Nothing but mammals

Diergaarde Blijdorp intensiveert zijn rol in het fokprogramma van het kuifhertje. Voorheen beheerde de Rotterdamse dierentuin namelijk een European Studbook (ESB), maar dat is deze zomer overgegaan tot een European Endangered Species Programme (EEP). Hoewel het doel van beide soorten fokprogramma hetzelfde is, verschillen ze qua werkwijze. De stamboekhouder van een ESB houdt alle mutaties van een zekere soort in Europese dierentuinen bij: geboortes, sterftegevallen en verhuizingen. Dierentuinen kunnen het stamboek raadplegen voor advies. Als een dierentuinpopulatie kwetsbaar wordt bevonden of er actief nagedacht wordt over herintroductie, kan het overgaan tot een EEP. Hierbij wordt nauwlettender bekeken welke dieren zich met elkaar mogen voortplanten, maar ook bij andere kwesties kan de EEP-coördinator advies geven en doelen stellen. In november heeft EEP-coördinator Janno Weerman bijvoorbeeld speciale Best Practice Guidelines opgesteld voor het kuifhertje. Waarschijnlijk is hun relatief kleine populatiegrootte in gevangenschap de aanleiding geweest voor Blijdorp om zich grotere zorgen te maken over hun toekomst. Slechts 14 EAZA-leden houden de soort en al deze dieren zijn vrij nauw aan elkaar verwant, doordat er oorspronkelijk maar een handjevol dieren uit China geïmporteerd is. Diergaarde Blijdorp beheert ook de EEPs van de Aziatische olifant, de Rüppells gier, de Egyptische landschildpad en de rode panda. Voor die laatste soort beheert Blijdorp eveneens een Global Species Management Plan (GSMP), een mondiaal fokprogramma. Tip: de laatste weken hebben we de ‘Ontdek…’-pagina’s op het Blijdorper Bende Blog grotendeels geactualiseerd wat betreft officiële populatiegroottes, fokprogramma’s en IUCN-statussen. Sommige soorten, zoals de secretarisvogel, worden nu helaas ook als bedreigd gezien, terwijl nieuw onderzoek naar de wolnekooievaar en manoel juist gunstig uitvalt. Onder andere de giraffen en Amoerpanters hebben nieuwe fokcoördinators, dus er valt genoeg te lezen!

Verenrubriek

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook)

De feestdagen zijn een goed moment om terug te blikken op het voortplantingssucces bij de vogels. De eindstand bij Bass Rock bedraagt één papegaaiduiker, drie eidereenden, drie zeekoeten en vier drieteenmeeuwen. Geen slecht resultaat! De rode ibissen hebben ook hun best gedaan, want die kolonie is dit jaar met maar liefst 19 dieren uitgebreid. Binnenkort zal een flink deel van de groep weggevangen worden voor een verhuizing naar Frankrijk. Het hyacinthara-jong uit 2019 ging hen voor. De verzorgers hopen dat zijn ouders in 2021 wederom succes zullen hebben in de Zuid-Amerikaanse volière, nu hun kroost uit 2020 alweer uitgevlogen is. Het is bewonderenswaardig dat het tegenwoordig allemaal op rolletjes lijkt te lopen bij deze grote papegaaien, want voorafgaand aan 2016 viel er weinig te berichten over het liefdesleven van het echtpaar. Ook in het Oceanium was er bescheiden succes: één ezelspinguïn en twee koningspinguïns. Dat is minder dan in voorgaande jaren, maar er was dan ook de nodige onrust dit jaar met defecte koelsystemen, verbouwingen en verhuizingen. In het najaar is bij beide pinguïnsoorten één ouder dier overleden, dus de groepsgrootte is vrij constant. Waarschijnlijk zal de ‘winst’ volgend jaar weer wat groter zijn. De reuzentoekans in de Rivièrahal hebben dit jaar ook een kuiken groot weten te brengen, zo weet het Vriendennieuws te vermelden.

Vrienden voor het leven

Foto: Robert Post (BB-Facebook). Archieffoto.

Het mutatieoverzicht van het Vriendennieuws stelt ons op de hoogte van enkele sterfgevallen die dusver nog niet vermeld waren op Blijdorper Bende. In Noord-Amerika zijn in de loop van het derde kwartaal van 2020 een wasbeer en een poolvos overleden. Beide dieren waren al goed bejaard. Zoals al eens in eerdere editie van Kort Nieuws vermeld werd, geldt voor deze twee soorten dat er ieder jaar weer mensen zijn die jonge individuen weten te bemachtigen en als huisdier proberen te houden. Aanvankelijk schattig, maar als ze ouder worden… Het is het welbekende verhaal en vaak komen dit soort afgedankte dieren terecht bij Stichting AAP. Zij kampen echter regelmatig met ruimtegebrek en dan springt Diergaarde Blijdorp graag bij. Daarom wordt er ook niet gefokt met ze. Ook is er een overlijdensbericht voor een vrouwelijke ringstaartmaki. Verder is Californische zeeleeuw Toos helaas opgenomen in het mutatieoverzicht. Ze is 24 jaar oud geworden, een respectabele leeftijd. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp hebben wij een paar weken gewacht met het delen van de nieuwtjes uit het Vriendennieuws. Wil jij direct op de hoogte worden gebracht van de actualiteit? Word dan lid van de vereniging!

Koolhydraten

Heb je wel eens een smoothie met tarwegras op? Het schijnt zeer voedzaam te zijn, al drinken de meeste mensen het niet per se voor de smaak. In Diergaarde Blijdorp is het plantje echter niet aan te slepen, want het is het nieuwe lievelingskostje van de gelada’s. Zoals je vast niet ontgaan zal zijn, hebben deze dieren vakkundig ieder grassprietje rondom het Roofdieren-Gebouw opgegeten sinds ze hier in 2018 werden losgelaten. De dieren kregen vanaf het begin al extra groenvoer en bij het inzaaien van het gras was gekozen voor een van de meest onvernietigbare grassoorten van Nederland, maar het mocht niet baten. Het is een gemis voor de dieren, want van nature grazen ze dag in, dag uit op de hoogvlaktes van Ethiopië. Zitten, plukken, eten, een stukje opschuiven, weer plukken, weer eten. Het is zo’n prominente bezigheid dat deze soort geen rode derrière geëvolueerd heeft om de dames te imponeren, zoals hun nauwste verwanten, de bavianen, maar een rode borst. De botanisten van Blijdorp hebben echter iets gevonden op de grasschaarste. Achter de schermen zaaien ze bakken in met tarwegraszaadjes en na een kleine week kunnen de platen bij de gelada’s geplaatst worden, om daar met precisie geplunderd te worden. Abonnementhoudersblad De Giraffe meldt dat er inmiddels een hele kas gewijd is aan de grasvoorziening van de gelada’s. Oh, en nu we het toch over de botanische afdeling hebben: zij houden er tegenwoordig een eigen podcast op na, ‘BlijdorpOpGroen’. Zeker een aanrader!

Foto: Jan de Groen (Algemeen Dagblad)

Kort Nieuws #155

It’s a rich man’s world

Foto: Florien de Graaf (BB-Facebook)

De overheid laat dierentuinen niet geheel aan hun lot over, zo blijkt uit het derde steunpakket voor de bedrijven die het zwaarst getroffen zijn door de pandemie. Nederlandse dierentuinen staan zeker op dat lijstje: door de wekenlange sluitingen, beperkte bezoekersaantallen en weggevallen partners verliezen zij dit jaar collectief 132 miljoen euro aan omzet. Het is een bijgestelde prognose sinds de Nederlandse Vereniging van Dierentuinen in juli een geschat omzetverlies 150 miljoen rapporteerde. Toen vroeg de branche-organisatie om 110 miljoen euro van de overheid. Het Rijk komt nu met een potje van 39 miljoen om parken die faillissement moeten aanvragen financieel te ondersteunen. Alleen instellingen die in het bezit zijn van een dierentuinvergunning, bij de Kamer van Koophandel ingeschreven staan als dierentuin, plantentuin of kinderboerderij en die financieel gezond waren voorafgaand aan de crisis, kunnen aanspraak maken op de tegemoetkoming. De precieze invulling van de regeling wordt momenteel uitgewerkt. Directeur Erik Zevenbergen van Diergaarde Blijdorp heeft laten weten dat het Rotterdamse dierenpark momenteel uitgaat van een omzetverlies van 17 miljoen in 2020, waarvan zij zelf slechts 7 miljoen kunnen dragen. Diergaarde Blijdorp ontvangt tegenwoordig op een gemiddelde dag slechts 20% van de normale bezoekerscapaciteit. Al met al is deze handreiking een welkom steuntje in de rug, maar Blijdorp is nog niet uit de problemen.

Across the pond

Foto: Greet van Norde (BB-Facebook)

Een nieuweling in het Noord-Amerikaanse themagebied: een jonge poolvos is bij de Rotterdamse groep geplaatst. De reeds aanwezige dieren zijn allemaal mannetjes en vermoedelijk is de nieuweling dat dus ook, maar beide kampen kunnen nog niet echt met elkaar opschieten. Wat opvalt is dat deze poolvos een egaal witte vacht heeft. Dat, terwijl poolvossen in de zomer normaliter een donkere vacht krijgen onder invloed van het toenemende zonlicht. Dat de nieuwkomer nu pas een deel van zijn winterse kledij verliest, lijkt te verklappen dat hij afkomstig is uit een noordelijke dierentuin. Een stukje verderop, op de Prairie, is er ook sprake van uitbreiding: de bizonkudde telt met de geboorte van een mannetje nu maar liefst elf individuen. De moeder is Bep. Vader Aiden heeft vorig jaar ook al twee keer voor nageslacht gezorgd.

In koelen bloede

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)

Ondanks de huidige stand van zaken in Blijdorp is het Natuurbehoudscentrum toch nog een beetje gegroeid. Een van de verblijven die uit de Zee van Cortez stamt, is nu het onderkomen geworden van enkele spinschildpadden. Deze reptielen uit Madagaskar waren al vaker te zien in het Oceanium: zo was de rechterflank van het ploegschaarschildpadden-perk een tijdje afgezet voor enkele spinschildpadden en ook in het centrale ‘glazen huis’ duiken van tijd tot tijd wat jonge exemplaren op. De spinschildpad is een kritiek bedreigde diersoort: van nature komen ze voor langs de zuidwestkust van het Oost-Afrikaanse eiland, een gebied rijk aan doornige struiken. Het vrouwtje legt slechts één ei per nest, wat deze soort sowieso vrij kwetsbaar maakt voor menselijke verstoring. En verstoring, dat is er massaal: Madagaskar behoort tot de tien armste landen ter wereld en de overheid heeft weinig zeggenschap over kwesties als natuurbehoud. De habitat van de spinschildpad is in de periode 1970-2000 gehalveerd door de oprukkende landbouw en in de periode 2000-2012 is zijn resterende leefgebied vermoedelijk wéér gehalveerd. Verder vormt de introductie van niet-inheemse plantensoorten een serieuze bedreiging, net als toenemende menselijke consumptie (nu andere schildpaddensoorten al lokaal uitgeroeid zijn) en de illegale handel voor de Chinese medicijnen- en huisdierenmarkt. Een schrijnend gebrek aan kennis over de spinschildpad maakt internationale actie lastig. Vanuit Tsjechië wordt een Europees Stamboek (ESB) bijgehouden voor de spinschildpadden die in gevangenschap aanwezig zijn om voortplantingssucces te bevorderen.

Tropisch Transport

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De bantengs in de Maleise Bosrand moeten het voorlopig zonder heer stellen. De stier staat momenteel apart in de Spoorwegdriehoek in afwachting van zijn verhuizing naar een ander park. De EEP-coördinator in Chester heeft dat besloten omdat dit mannetje een jong is van een van de dames in de Rotterdamse kudde. Wat er gebeurd is met de volwassen stier die vorig jaar uit Burgers’ Zoo overkwam, is onduidelijk, net als het vraagstuk of deze stier de vader is van de twee bantengs die dit jaar geboren zijn in de Diergaarde. Doordat Blijdorp jaarlijks voortplantingssucces weet te behalen met de bantengs, gaan er wel vaker dieren op transport. Zo is een stier die vorig jaar naar Safaripark Beekse Bergen vertrok recentelijk voor het eerst vader geworden.

Nassen

Foto: Angelique Wubben (BB-Facebook)

De Koedoekraam heeft weer een gedaanteverwisseling ondergaan! Het horecapuntje, gesitueerd tussen de Gierenrots en de weide van de bongo’s, is nu geheel in Afrikaanse sferen gehuld. Nouja, met uitzondering van de afgebeelde Aziatische olifant en hyacinthara… Oh ja, voor zij die zich zorgen maken: geen reden tot paniek, de klassieke vuilnisbak in de vorm van een nijlpaard staat er nog steeds 😉

Klein maar fijn

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

De Oostvleugel van de Rivièrahal, de Victoria Serre, is nog altijd niet toegankelijk voor bezoekers vanwege de COVID-19-preventiemaatregelen, maar dat lijken de inwoners niet zo erg te vinden. In juli is er namelijk een kroonduif uit het ei gekropen, zo meldt de Diergaarde. De Sclaters kroonduif is een grote blauw-rode vogel uit Nieuw-Guinea. Pas sinds 2018 worden ze gezien als een aparte diersoort in plaats van als variant van de Scheepmakers kroonduif. Er zijn in het wild nog twee andere soorten kroonduiven uit het geslacht Goura, dat een nauwe verwantschap deelt met de manenduif en dodo. Dit is de eerste keer dat er in Rotterdam is gefokt met deze zeldzame vogelsoort sinds er in 2018 een kleintje uit het ei kroop in de Maleise Bosrand. Een interessante observatie op de achtergrond van de bovenstaande foto is dat het erop lijkt dat er een kleine verandering is geweest in de Tropenvleugel: het gaas dat de Van-Harencarspel-volière, met zijn markante groene tegeltjes, van de rest van de Victoria Serre scheidde, lijkt te zijn weggehaald. Dit deel van de Rivièrahal begon zijn bestaan in de jaren ’40 als verblijf voor krokodillen, maar heeft sinds 1965 onder andere paradijsvogels, Hollandse duinvogels, flamingo’s, ibissen, oropendola’s, ara’s en toekans gehuisvest.

-> Update: wat blijkt? Deze foto is ín de Van-Harencarspel-kooi gemaakt, het gaas is er nog altijd. De kroonduiven zijn recent in dit hok geplaatst, samen met de manenduiven en papoeamaina’s.

Mutaties

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook)

De derde editie van het Vriendennieuws van dit jaar is een feit! Zoals gewoonlijk stond het kwartaalblad van de vereniging Vrienden van Blijdorp vol met interessante behind-the-scenes-verhalen en zelfs directeur Erik Zevenbergen voerde even het woord in een emotionele brief over de kwetsbare financiële situatie van ”ons dierbare Blijdorp.” Bovendien werden er ook enkele nieuwtjes gedeeld die dusver niet gemeld waren op het Blijdorper Bende Blog. Zo is er in juni een slanke lori geboren in het Aziëhuis. Het is de vierde keer dat deze nachtactieve halfapen in Rotterdam voor nageslacht gezorgd hebben. Dat is bewonderenswaardig, want deze bedreigde diersoort wordt in slechts tien andere Europese dierentuinen gehouden. Overlijdensberichten zijn er voor een mannelijke wasbeer, een vrouwelijke zebra en een vrouwelijke wallaby. Verder is er veel berichtgeving afkomstig van de hoefdieren. Bij de bongo’s heeft in de loop van mei en juni een wisseling van de wacht plaatsgevonden: een mannelijke bongo is naar Antwerpen verstuurd, terwijl het Zuid-Franse Montepellier hun mannetje naar Blijdorp gestuurd heeft. Ook bij de Mhorr-gazelles was het een drukte van belang: voorafgaand aan de geboorte van twee mannetjes in mei en juni zijn twee heren van deze kritiek bedreigde diersoort vertrokken naar het Belgische Planckendael. Ze maken daar nu onderdeel uit van een nieuwe mannengroep, die samenleeft met de eveneens kritiek bedreigde addax en Kordofangiraffe. Hoewel ze voorlopig dus niet zullen bijdragen aan het fokprogramma, zijn dit soort mannengroepen wel degelijk zeer belangrijk. Doordat Mhorr-gazelles van nature in harems leven, ontstaat er in gevangenschap een zogenaamd ‘mannenoverschot’. Het vormen van bachelor-kuddes gaat dat tegen. In 2015 keerde de Mhorr-gazelle, na vier decennia uitsluitend in gevangenschap bestaan te hebben, terug naar de wildernis van de Westelijke Sahara dankzij het harde werk van Europese dierentuinen en een donatie door UNESCO.

Ringstaart-Oorlog

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Heden ten dage is het doorloopverblijf van de ringstaartmaki’s niet toegankelijk, maar toen het dat nog wél was, is je wellicht wel eens iets opgevallen: er zat altijd één groepje lemuren buiten en één in het voorste segment van het nachtverblijf. Dat had zo zijn redenen: ringstaartmaki’s zijn onderling pittige beesten. Kibbelen over rangordes en dominantie is een van hun voornaamste bezigheden en vaak lopen de frontlinies bij zulke conflicten precies tussen verschillende families. Zo ook in Blijdorp. Uit Apenheul kwamen in 2018 twee stammen over: de Kanto-clan en de Iza-clan. Eigenlijk heeft het nooit geboterd tussen de twee partijen. Aanvankelijk waren ze in grootte ongeveer gelijk aan elkaar: Kanto had vier dochters en Iza drie. Inmiddels zijn er echter vijf kleine Kanto’tjes geboren en opeens had Iza’s familie wel erg veel vijandigheid om zich heen… De stress eiste zijn tol op een dochter van Iza, Ileen, en zij werd gevaarlijk ziek. Iza’s familie is daarom half mei achter de schermen geplaatst, in de quarantaineverblijven achter het Henri Martinhuis. Het Vriendennieuws meldt dat Ileen al snel weer de oude was dankzij een kuurtje van antibiotica en maagbeschermer. Het is niet bekend wat het lot van de Iza-clan zal zijn. Tip: uit respect voor de Vrienden van Blijdorp hebben wij een paar weken gewacht met het delen van de nieuwtjes uit het Vriendennieuws. Wil jij direct op de hoogte worden gebracht van de actualiteit? Word dan lid van de vereniging!

Buiten Blijdorp

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)

Hoe gaat het nu met… De araparkieten? Als je het idee hebt dat de aravolière er dit jaar een beetje leeg uitziet, heb je geen ongelijk. De laatste araparkiet, een mannetje, is in januari namelijk verhuisd naar de Exmoor Zoo in Groot-Brittannië. Het dierenpark heeft aan Blijdorper Bende laten weten dat zij en Rotterdam de laatste twee dierentuinen in Europa waren die probeerden te fokken met deze bedreigde vogelsoort uit Mexico. Vorig jaar hebben de twee araparkieten van de Exmoor Zoo een dochter verwekt en toen het laatste vrouwtje in Blijdorp wegviel, was de keuze om het mannetje op transport te doen snel gemaakt. De Rotterdamse emigrant is aan het volwassen vrouwtje gekoppeld en zij hebben inmiddels voor nageslacht gezorgd! Het geslacht van het kuiken is nog onbekend, maar mogelijkerwijs kan dit jong gematched worden met die van vorig jaar om zo nog een generatie te realiseren. Het is geen ideaal koppel vanwege hun verwantschap, maar veel andere opties zijn er niet zolang er geen andere araparkieten opduiken in privécollecties of overzeese dierentuinen. Er zijn nog maar 2.000 tot 3.000 araparkieten in het wild.

Foto: Exmoor Zoo (Facebook). Dit jaar geboren araparkiet.

Masterplan 2030: de directeur vertelt verder…

Foto: Greet van Norde (Vrienden van Blijdorp)

Tweeëndertig jaar: alweer zo lang vindt Blijdorp houvast bij het eens zo ambitieuze Masterplan. Toen de visie in 1988 gepresenteerd werd, was de Diergaarde op sterven na dood. De bezoekersbeleving van de dierentuin moest het afleggen tegen die van Burgers’ Zoo en Beekse Bergen, de wow-factor was ver te zoeken. Het Masterplan wist Blijdorp om te toveren van irrelevante stadstuin tot de de drukst bezochte dierentuin van Nederland. De Rotterdamse oase heeft nu een nieuwe droom: onomstotelijk de mooiste dierentuin van Europa worden. Het is een doelstelling die gehaald moet worden dankzij het Masterplan 2030, zoals deze vandaag gepresenteerd werd tijdens de winterlezing van de Vrienden van Blijdorp. Beloftes over de vele details van de megaprojecten doet het park nog niet, maar de vooruitzichten zijn mooi. Startdatum: vandaag.

De presentatie werd niet afgetrapt met plattegronden of sfeerimpressies, maar met een indringende foto van houtkap in de Amazone. Erik Zevenbergen: ”Het Masterplan gaat niet zomaar over de toekomst van de dierentuin, maar over natuurbehoud, over dat we het gevoel van verbondenheid kwijtraken met de natuur en het vernietigen. Het uitsterven van planten- en diersoorten is iets waar wij als mens schuldig aan zijn, ver weg maar ook dicht bij huis. Wat laten wij achter? Het gaat niet lukken om het tij te keren in de komende tien jaar, maar we kunnen wel de volgende generaties het geloof en de hoop meegeven dat het niet te laat is. Wij kunnen dat positieve geluid zijn, wij kunnen dat verschil maken.” De toon was direct gezet.

Initiatieven die al binnen de dierentuin lopen om te bouwen aan een betere wereld, kregen een speciaal plekje in de schijnwerpers: het gebruiken van afval als compost, onderzoek naar de Komodovaraan, bescherming van de rode panda. Blijdorp wil zich intensiever gaan focussen op vier grote, meerjarige natuurbeschermingsprojecten, met ook nog ruimte in de begroting voor kleinere en spontane acties, zoals dat laatst ook gebeurde voor de bosbranden in Australië. In het Blijdorp van de toekomst zullen soms lastige keuzes gemaakt moeten worden om dierenwelzijn binnen de beperkte grenzen van de stadstuin te garanderen: met welke soorten gaat de Diergaarde verder en welke biotopen moeten het veld ruimen om dieren, waarvoor de nood hoger is, te huisvesten? Kan de continentale indeling gehandhaafd worden? ”Onze doelstellingen zijn ambitieus, maar niet onhaalbaar”, aldus Zevenbergen.

De eerste verbouwing in het Masterplan 2030 zal de veelbesproken overnetting van het Flamingo-Strand zijn. Goed nieuws, binnen twee weken hoopt Blijdorp nu écht die langverwachte vergunning te krijgen! Om de blauwdrukken door de kritische Welstandscommissie heen te krijgen, zijn er wel wat wijzigingen in het ontwerp gemaakt. De volière blijft cirkelvormig, maar om het oorspronkelijke ontwerp van Van Ravesteyn eer aan te doen, wordt het kijkpunt verplaatst. Nu is dit nog onderdeel van het entreeplein, maar tijdens de verbouwing zal er een nieuw bezoekerspad in de volière worden gerealiseerd waar nu de kleine Amoervolière staat. Vanaf daar kijk je deels uit op het grasveld van de flamingo’s en deels op hun waterpartij, die verlegd zal worden om mee te krullen met de rand van de netconstructie.

Ontwerp volière flamingo's
Verleden: entreegebied Diergaarde Blijdorp 1940
« van 5 »

Gebruik de pijltjes om door de galerij te navigeren.

Ook aan de Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium kan hopelijk dit jaar nog begonnen worden. De video die werd vertoond tijdens de presentatie behoorde ongetwijfeld tot de hoogtepunten van de dag! Deze driedimensionale impressie liet tot in detail de toekomstige kas zien. Vanaf de ijsschotsen bij de pinguïns kom je een kleine hal binnen, vanwaar je het binnenverblijf van de ringstaartmaki’s kan bekijken, hun buitenverblijf in kan gaan en meer informatie krijgt over Madagaskar. Eveneens onderdeel van deze kamer zou een tweetal terraria voor de Henkels bladstaartgekko en de gouden mantella (een Malagassische gifkikker) zijn. Vanaf deze zaal heb je toegang tot de grote Madagaskar-hal. Er wordt een gradiënt-ecosysteem weergegeven, dat van een vrij dor gebied overgaat in een moerassig regenwoud. Planten zijn hier prominent aanwezig: van de baobab, een echte droogte-expert, tot de waterbanaan en reizigerspalm. Drie aparte verblijfjes maken onderdeel uit van de kas: tegen de oostmuur staat een verblijf gepland voor spinschildpadden en Madagaskarleguanen, in de zuidwestelijke hoek een onderkomen voor ploegschaarschildpadden en panterkameleons. Daartussenin is ook nog een iets uitgebreider onderkomen voor de boky-boky te vinden, mogelijk krijgen zij zelfs een eigen buitenverblijf. Wat volgt is een vlonder, laag boven het water, welke leidt tot de ingang van het ‘Komodo Ranger Station’, een tussenruimte waar alvast enige informatie wordt verstrekt over de natuur van de Kleine Soenda-eilanden. Het verblijf voor de Komodovaranen zelf ligt lager dan het bezoekerspad, waardoor je (vergelijkbaar met de Krokodillenrivier) van bovenaf de dieren kan bewonderen. De beelden spreken voor zich: het wordt een erg mooi perk. De overgang tussen Komodo en de Galapagos wordt gevormd door een nagebouwde romp van de HMS Beagle, het schip waarmee Charles Darwin eens deze archipel aandeed. Veel aandacht gaat hier uit naar invasieve diersoorten en evolutie. Het verblijf voor de reuzenschildpadden is als een soort tropische savanne vormgegeven, het bezoekerspad is een vlonder waar de dieren onderdoor kunnen bewegen. De overgang tussen de Eilandhoppen-kas en het Natuurbehoudcentrum wordt gevormd door nog een klein educatief kamertje met een interactieve quiz.

Ontwerp Eilandhoppen
Impressie introductie Eilandhoppen
« van 6 »

Gebruik de pijltjes om door de galerij te navigeren.

Afbeelding: impressie gerestaureerde Bergdierenrots. Klik HIER voor groot formaat.

Ook de toekomstvisie voor de Bergdierenrots werd met een video getoond. De rots wordt in ere hersteld en in het kader van de restauratie wordt ook het terrein achter de rots weer bij het perk gevoegd, om zo een ruim en afwisselend verblijf te creëren voor de rode panda’s. Het huisvesten van grotere dieren uit de Himalaya is niet mogelijk, daar zijn de aanwezige binnenverblijven te krap voor. Wel worden kuifhertjes als optie genoemd om de begane grond verder aan te kleden.

Een belangrijke boodschap die werd overgedragen, is dat het Masterplan 2030 nog geen verfijnd bouwplan is. ”Wat wij presenteren is niet hoe de dierentuin zal worden, maar hoe het zou kunnen worden”, zo verklaarde de directeur. De ‘route’, zoals die gepresenteerd werd afgelopen vrijdag, is de leidraad voor wat er komen gaat. Waar mogelijk zal Blijdorp andere verblijven bij de plannen betrekken om ook de onbekende en minder opvallende dieren een prominente plaats te geven. De hoop is dan ook dat er rondom de Bergdierenrots wat extra verblijven gerealiseerd kunnen worden. Zo ook voor de Victoria Serre: hoewel de nadruk daar op het botanische ligt, is het waarschijnlijk dat ook een aantal vogels terugkeert. De paradijsvogels werden als mogelijkheid genoemd. De François’ langoeren, die ook moeten verhuizen vanwege de restauratie van de Tropenvleugel, kunnen mogelijk een nieuw verblijf krijgen langs de Vleermuizengrot, die op zijn beurt waarschijnlijk weer onderdeel gaat uitmaken van het uitgebreidere olifantenverblijf.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). Impressie gerestaureerde Rivièrahal. Klik HIER voor groot formaat.

Een van de hoogtepunten van het Masterplan 2030 is natuurlijk de restauratie van de Rivièrahal. Deze wordt weer in volle glorie hersteld: het moet net als vroeger een ontmoetingsplek worden met regelmatige evenementen en tentoonstellingen. Na de wederopbouw verloor de Rivièrahal haar aanzien aan Ahoy en De Doelen, iets dat Blijdorp graag anders had gezien. Er wordt nog volop gebrainstormd over manieren om de Rivièrahal weer dé Rotterdamse ontmoetingsplaats te maken: zou het bijvoorbeeld niet leuk zijn als je op een of andere manier zonder toegangskaartje alsnog de Rivièrahal zou kunnen bezoeken? Het majestueuze karakter van de centrale hal blijft behouden, in combinatie met moderne voorzieningen. De binnentuinen van Madrid en Wenen worden als inspiratiebronnen genoemd. Ook de restauratie van de centrale hal van de Rivièrahal zal een domino-effect hebben: het is niet langer mogelijk om dieren te huisvesten in de Westvleugel, met het oog op de beschikbare ruimte én de te verwachten geluidsoverlast. De ruimte die door hun vertrek vrijkomt, kan ook betrokken worden bij de vernieuwde Rivièrahal: een mogelijkheid is het veranderen van het Mensapengebouw in een binnenspeeltuin, al zijn andere opties ook zeker niet uitgesloten. Wanneer de gorilla’s een nieuw verblijf krijgen (ongeveer bij het huidige vrijwilligers- en educatiecentrum), kan dat mogelijkerwijs weer gecombineerd worden met een nieuw verblijf voor de dwergnijlpaarden. Het is niet uitgesloten dat de Wolvenvallei bij deze plannen betrokken zou worden.

De boodschap is duidelijk: Blijdorp durft weer te dromen! Dat is misschien wel de belangrijkste conclusie om te trekken uit deze presentatie. Niet alle vragen kunnen al beantwoord worden, maar dat hoeft ook nog niet: het komende decennium kan de dierentuin prachtige nieuwe biotopen uit de grond stampen, waarbij de monumenten gecombineerd worden met vooruitstrevend dierenwelzijn.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). ‘Tijdlijn Masterplan 2030.’ Klik HIER voor groot formaat.