Kort Nieuws #191

Upon a star…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De leeuwen hebben al visueel contact kunnen maken.

Eindelijk goed nieuws bij de Aziatische leeuwen. De afgelopen jaren was het eigenlijk continue treurnis, met het opduiken van heftige neurologische afwijkingen bij verschillende dieren. Dit heeft het leven geëist van onder andere ‘koning’ Aapal en zijn dochter Mette. Twee van Mettes zusjes resteren in Rotterdam, maar ook bij hen zijn de vroege symptomen van ataxie zichtbaar. Hun moeder Lalana oogt gelukkig wel gezond. Voor haar heeft de Europese populatiecoördinator in Denemarken nu een nieuwe partner gevonden. Zijn naam is Wishu, een twee jaar geleden in België geboren mannetje. De kennismaking met de dames wordt binnenkort verwacht, spannend! Wel één frappant detail: Lalana is eigenlijk een tante van Wishu, aan de kant van zijn moeder. De gedeelde schakel is Kolya, de eerste dochter van ‘onze’ Shantee. Maar ja, helaas zijn zulke verwantschappen bij deze bedreigde soort vrijwel onvermijdelijk…

Amazonica Update

Foto: Angelique Wubben (BB-Facebook). Jeberos gifkikker.

Hoe gaat het nu met vlinderkoepel Amazonica? Op 1 september werd de iconische tropenhal gesloten in verband met omvangrijke en diepgaande schade aan de dakconstructie. De bouwkundige inspectie is nog bezig en de meeste dieren zijn nog steeds aanwezig in hun vertrouwde verblijven. Zoals Blijdorper Bende eerder al meldde, is de verwachting desalniettemin dat de meeste inwoners uiteindelijk zullen vertrekken. Ingewijden melden dat Blijdorp al een nieuw heenkomen op het oog heeft voor de Braziliaanse en Jeberos gifkikkers. Schrale troost voor liefhebbers van koudbloedigen: het lijkt erop dat een aantal vissen zullen verhuizen naar de twee Amazone-aquaria in het Oceanium. Enkele zoetwaterroggen zitten al in de quarantaine, vermoedelijk komen zij in de ‘bosbeek’, waar ook de kaaimansnoeken en gevlekte snoekcichlides zwemmen. De roodbuikpiranha’s en gestreepte kopstaanders staan vermeld op het nieuwe soortbordje van het kaaimanbassin. Daar zullen ze hopelijk de leegte opvullen die eerder dit jaar ontstond na de dood van de laatste arowana.

Duurzaamheid

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Plastic is een groot probleem voor klimaat, natuur en mens. Diergaarde Blijdorp introduceerde in 2017 al 100% bio-afbreekbare alternatieven voor onder meer frietzakken, maar gebruikt tot op heden nog een plastic coating voor wegwerpbekers. Vanaf 1 januari 2024 wordt het gebruik daarvan verboden in heel Nederland, wat voor Blijdorp de aanleiding is om te experimenteren met alternatieven. In restaurants De Lepelaar, Poort van Azië, het Caraïbisch Café en de Terraszaal wordt voortaan keramiek servies gebruikt voor koffie en thee. Deze kan je ter plekke weer inleveren. Voor buitenlocaties (Brood & ZOO (Oceanium), Ooievaarsnest, Koedoekraam, Jungle Café (Rivièrahal), Oewanja Lodge en de Winkel van Sinkel) voert Blijdorp nu een pilot uit met statiegeldbekers. Bij aanschaf van een drankje betaal je 1 euro extra, die je terugkrijgt wanneer je je beker retourneert bij een van de aangewezen locaties. Voor dit systeem ontvangt Blijdorp graag feedback van bezoekers via deze online vragenlijst. Alvast bedankt!

Tien jaar Blijdorper Bende

Laatste kans om mee te doen! Als je een schildpad een naam zou geven, hoe zou je haar dan noemen? Blijdorper Bende zamelt geld in voor het Cikananga Wildlife Center op Indonesië. Zo helpen wij deze partner van Diergaarde Blijdorp met het opvangen en revalideren van kritiek bedreigde orlitia-schildpadden. Donateurs ontvangen een persoonlijk certificaat én mogen een mooie naam bedenken voor de orlitia die Blijdorper Bende symbolisch adopteert. Doe jij ook mee aan onze Jubileumactie?

Afscheid

Foto: Theo de Koning (BB-Facebook). Steppeslurfhondje.

Er zijn twee diersoorten minder te zien in Blijdorp. In de Krokodillenrivier staat een verblijf leeg na de dood van het inwonende slurfhondje. Op zich heeft de Diergaarde veel gefokt met deze opmerkelijke insecteneters, ook achter de schermen, dus naar verwachting zal deze leegstand van korte duur zijn. Het is tevens opmerkelijk stil in de Victoria Serre, waar de reusachtige zwerm molonetispreeuwen ‘verdwenen’ is zonder verdere communicatie van de dierentuin. Mocht er meer bekend worden hierover, dan zal Blijdorper Bende dat vanzelfsprekend laten weten.

-> Update december 2023: de molonetispreeuwen zijn terug! Hun nestboom is grondig gereinigd en de verzorgers maakten gelijk gebruik van deze gelegenheid om de gezondheid van de dieren een tijdje van dichtbij te monitoren.

Diverse pluimage

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Grijze bananeneters.

Er zijn nog meer vogelnieuwtjes! Zo is in de Okapi-Volière weer een grijze bananeneter uitgevlogen. Dat is best bijzonder, want deze West-Afrikaanse vogelsoort is in nog geen tien Europese dierentuinen te zien. Ook kleine geelkeelfrankolijnen worden groot: twee mannetjes zijn overgeplaatst van het Hart van Afrika naar de Gierenrots. Eveneens bijzonder foksucces in de Victoria Serre, waar twee Balispreeuwen uitgevlogen zijn. De Balispreeuw leeft nog maar in één klein reservaat in Indonesië en is voor zijn voortbestaan sterk afhankelijk van fokprogramma’s in Westerse dierentuinen. Nog recenter is de geboorte van twee Palawan-pauwfazanten. Blijdorp verzoekt bezoekers om de rust van het schuchtere gezin te respecteren. Tot slot ook de heugelijke aankomst van een tiental rijstvogeltjes. Een welkome impuls voor de flink vergrijsde kolonie in de Maleise Bosrand.

Chromosomale kwesties

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Gevlekte hyena’s.

In Kort Nieuws #190 meldden we al dat Blijdorp zes poolvosjes uit Oekraïne opgevangen heeft. In hun papieren stond dat het om drie mannetjes en drie vrouwtjes ging, maar de verzorgers zetten daar al vroeg hun vraagtekens bij… Nu de dieren gewend zijn aan hun nieuwe heenkomen, was het dan ook tijd voor nadere inspectie. Het oordeel: het zijn in feite twee mannetjes en vier vrouwtjes! Overigens hoeven we niet op jongen te wachten, want ze zijn gesteriliseerd. Ook bij de jonge hyena’s hebben de verzorgers eindelijk van dichtbij kunnen gluren: het zijn een mannetje en een vrouwtje. Het nageslacht van mama Kaidi en papa Karoi gaat, geheel toepasselijk, voortaan door het leven als Kanzai en Khenzi. Wat zoogdieren betreft: er is een tweede vicuña geboren in het Zuid-Amerikaanse themagebied! Het is een vrouwtje, Kally is de trotse moeder. De temperamentvolle vader Pedro staat nog altijd apart van de groep.

Aandoenlijk

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Is ‘ie niet leuk? Er is weer een rode panda geboren in Diergaarde Blijdorp. Het is het tweede nestje van vader Miyuko en vrouwtje Kwina. De koter is een mannetje en is Tiwari gedoopt, vernoemd naar een Nepalese natuurbeschermer die opgeleid is door Blijdorp. Het prille gezinnetje is te zien in het bosverblijf in de Himalaya-biotoop; bij de Bergdierenrots logeren momenteel twee jongvolwassen zusjes uit Tsjechië.

Doorreis

Over logees gesproken: maak kennis met zwarte neushoorn Malte! In zijn thuistuin Magdeburg was deze winter geen geschikte stal beschikbaar voor de kritiek bedreigde dikhuid en daarom biedt Blijdorp tijdelijk onderdak aan. Hij zal niet bij ons vrouwtje Naima geplaatst worden, daarvoor is hij nog wat jong. Wel staat hij als vorm van gedragsverrijking af en toe op het perk van Naima’s jongvolwassen zoon Nasor. Er wordt veel gestoeid tussen de twee, wat toch wel indrukwekkende tafrelen oplevert…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook)

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook)

Kort Nieuws #184

Welkom

Foto: piranha-info.com. Archieffoto.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de luipaardcactusmeerval (Pseudacanthicus leopardus). Een klein groepje is uitgezet in het bassin van de dwergkaaiman. Het is een soort uit de familie der pantsermeervallen, bodembewonende zoetwatervissen met zuignapmondjes. Daarmee schrapen ze algen van rotsen en eten ze kleine ongewervelden. Pantsermeervallen worden in de aquariumhandel ook wel pleco’s genoemd. Als je er eentje adopteert, check dan altijd om welke soort het gaat: sommige kunnen erg groot worden en zijn dan lastig te verzorgen.

De grote inhaalslag

Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2022 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!

Groot klein nieuws

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Blijdorp fokte een paar jaar geleden ook al met de kantjils.

Te beginnen bij een zege in de Maleise Bosrand: er zijn afgelopen zomer twee Balabac-kantjils geboren in Diergaarde Blijdorp! Dat is erg bijzonder, want de vader van de kleintjes is een van slechts twee fokmannetjes voor deze bedreigde soort in heel Europa. Het is dus erg belangrijk dat hij zijn genen doorgeeft. Beide kalfjes zijn vrouwelijk, maar hopelijk kan hij volgend jaar wat zonen verwekken. Blijdorp heeft drie fokvrouwtjes waarmee hij potentieel gekoppeld kan worden. Met in totaal zes individuen herbergt Rotterdam eigenhandig ongeveer de helft van alle kantjils in gevangenschap wereldwijd. Een paar van deze nachtactieve ‘dwergherten’ zijn te zien in het nachtdierenhok in het Aziëhuis.

Natuurbehoudscentrum

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het is nooit bekend gemaakt waarom de bladstaartgekko’s achter de schermen zitten, maar mogelijk is luchtvochtigheid in het NBC het probleem.

Het is gemakkelijk om de kluts kwijt te raken in het Natuurbehoudscentrum. Het is een eeuwig komen en gaan van dieren! Dit jaar hebben is een roodoorbuulbuul uitgevlogen hier. Achter de schermen is tevens een kritiek bedreigde Annam-waterschildpad uit het ei gekropen, mogelijk dat hij uiteindelijk voor de schermen geplaatst wordt. Al enkele jaren zijn de Annam-waterschildpadden niet zichtbaar voor bezoekers. De totale afwezigheid van de bladstaartgekko’s is tevens nog altijd een groot gemis onder bezoekers. De dieren lijken het achter de schermen echter naar hun zin te hebben, met laatst zelfs een onverwachtse geboorte.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Wel te zien zijn een heleboel pasgeboren Maleise wandelende bladeren (goed zoeken!) en een paar jonge gilamonsters. Blijdorp heeft de smaak aardig te pakken met de laatstgenoemde soort: dit jaar zijn een aantal gila’s uitgevlogen naar andere parken en laatst zijn wederom zeven gila-eieren uitgekomen. Het zijn de enige gilamonsters die dit jaar geboren zijn in de dierentuinwereld. De teller staat nu op zeventien gilamonsters in Blijdorp, waarmee het park de grootste populatie ter wereld herbergt.

Vogelvlucht (deel 1)

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Slechts een handjevol dierentuinen houdt papegaaiduikers.

Ook in de grote volières is het makkelijk om de tel kwijt te raken tijdens het broedseizoen. Uiteindelijk een bescheiden resultaat op de klippen van Bass Rock, het vogelverblijf bij de entree van het Oceanium. Eén jonge papegaaiduiker is toegevoegd aan de kolonie, net als drie zeekoeten. De opbrengst bij de Falklands lag iets lager dan normaal met drie koningspinguïns en één ezelspinguïn, maar daar zijn de verzorgers niet rouwig om. Er is juist sprake van actief populatiebeheer om overbevolking te voorkomen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De laatste blauwgele ara’s zijn op transport gegaan.

Een bewogen jaar bij de Zuid-Amerikaanse vogels. Er waren ‘gebruikelijke’ succesjes bij de hyacinthara’s, rode ibissen en kuifseriema’s; voor de jonge seriema en een deel van de ibissen is alweer een nieuw tehuis gevonden, net als voor een hyacinthara (uit ’21). Dat mag ook wel, want de volgende baby-hyacinth is alweer onderweg! Minder opvallend, maar wel uniek was de geboorte van een witwangfluiteend. Toch was het vooral een jaar van afschalen: Blijdorp heeft dit jaar afscheid genomen van de laatste geelvleugelara’s, blauwgele ara’s en groenvleugelara’s. Achter de schermen is nog maar één soldatenara aanwezig. Deze soorten werden gehouden bij de Vrije Vlucht Voorstellingen, maar deze vogelshow zal niet terugkeren.

 Vogelvlucht (deel 2)

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De geboorte van een secretarisvogel dit jaar was een primeur.

In de Gierenrots-volière, op de Savanne, zijn dit jaar voor de verandering geen maraboes uitgevlogen. Zij bleven wat langer in het winterverblijf vanwege de nestbouw van de secretarisvogels. Behalve de jonge secretaris zijn dit jaar drie Rüppells gieren, één kapgier en twee witkopgieren uitgevlogen. Voor twee daarvan, een witkop en een Rüppells, waren geen geschikte pleegouders beschikbaar in Blijdorp en daarom zijn zij ‘geadopteerd’ door Vogelpark Avifauna. Nu we het toch over de Gierenrots hebben: laatst is de volière weer opengesteld voor bezoekers. Door wat kleine aanpassingen zijn bezoekers nu te allen tijde afgeschermd van de vogels. Er geldt namelijk nog altijd een afschermplicht in verband met de griepepidemie onder watervogels en pluimvee in Europa.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Weinig dierentuinen hebben zoveel succes met de violette schildtoerako als Blijdorp.

En wat is er dit jaar gebeurd in de Okapi-Volière? Een heleboel! Niet alleen was er een ware ‘baby boom’ bij de muisvogels, geelkeelfrankolijnen en driekleurglansspreeuwen, maar ook de violette schildtoerako’s hebben maar liefst twee nestjes met twee jongen grootgebracht. De groenhelmtoerako’s zijn ook weer van de partij met twee kuikens. De zomertortels hebben twee eieren uitgebroed en er waren ook twee legsels bij de sneeuwkaptapuiten, de recentste daarvan was goed voor maar liefst drie kuikens! Oh, en dan waren er ook nog de vier kleine marmertalingen bij de vijver. Helaas suggereren nieuwe bronnen dat zij het niet gered hebben. De klad zat er dit jaar ook weer in bij de vergrijzende groep bijeneters en zwaluwen, met wederom nul eieren. Zout in de wonden is de recente dood van een van de twee hoppen.

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook). De eerste jonge flamingo’s sinds 2004.

Drie gezonde purperglansspreeuwen bij de buren, bij het Weverkopje, zijn een schrale troost. De aanwas bij de textorwevers zelf bedraagt vijf à tien kuikens, waar de verzorgers genoegen mee nemen. In de Krokodillenrivier zijn (voor zover bij ons bekend) dit jaar geen vogels uitgevlogen. Daar staat tegenover dat op het Flamingo-Strand maar liefst twaalf van deze roze langpoten uit het ei kropen, plus broedsucces bij de Baers witoogeenden én de noordelijke pijlstaarten!

 Vogelvlucht (deel 3)

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). De kolonie molinettispreeuwen bereikte dit jaar recordgrootte.

Grotendeels hetzelfde liedje als altijd in de Victoria Serre: Balispreeuwen, muisvogels, roodoorbuulbuuls en kroonduiven alom. Het liedje, of beter gezegd het oorverdovende getjirp, van de molinettispreeuwen klinkt echter luider dan ooit tevoren: de kolonie is meer dan verdubbeld in grootte dit jaar, tot een zestigtal vogels! Er zijn al een paar kandidaten gevonden voor het opvangen van de nieuwe generaties. Totdat het zover is, voorkomen de verzorgers handmatig dat er nog meer eieren uitkomen.

Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). De nieuwsgierige jonge shama’s stalen de show in de Victoria Serre deze zomer.

Met zo’n imposante zwerm zou je bijna vergeten dat ook de geelkeelgaailijsters (3x) en de shamalijsters (10x) een erg productief broedseizoen achter de rug hebben. De meeste shama’s zijn al doorverhuisd. Op de valreep van 2022 ook nog een langverwacht kuiken bij de manenduiven. Er waren ook onsuccesvolle broedpogingen bij de irenabuulbuuls, zwartnekvruchtenduiven en dolksteekduiven, maar wie weet pakt dat beter uit in 2023. Blijdorp gaat het nieuwe seizoen in met vijf reuzentoekans, na een jaar met twee sterfgevallen en één geboorte.

Uitzwaaien

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Sumatraanse tijger Emas laat de polder achter zich. In Duitsland heeft de fokcoördinator een vrouwtje gevonden waarmee hij zich mag voortplanten. Voorlopig blijft ons vrouwtje Alia, inmiddels al aardig op leeftijd, alleen achter in de Tijgerkreek. Eveneens vertrokken naar de oosterburen zijn twee kuifhertjes. Het betreft het koppel dat tot voor kort in het ‘bosverblijf’ van de Himalaya-biotoop verbleef. Op deze plek hadden de dieren veel last van stress.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Dan nog een paar oude nieuwtjes die we niet eerder gemeld hadden op het Blijdorper Bende Blog. In mei heeft Rotterdam afscheid genomen van vicuña Evita (2020), zij is inmiddels helemaal ingeburgerd in Berlijn. Het nieuwe Vriendennieuws meldt het vertrek van verschillende jongvolwassenen, waaronder een violette schildtoerako, een Visaya-wrattenzwijn, twee slurfhondjes en twee Balispreeuwen. In het mutatieoverzicht staan tevens zes kortsnuitzeepaardjes: dit betreft opvangdieren die, na een uitgebreid revalidatieproces, deze zomer in het volste geheim teruggeplaatst zijn in de Oosterschelde.

In memoriam

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De doodsoorzaak van de koedoeman is niet bekend gemaakt.

Helaas zijn er dit jaar ook weer een paar weduwes en weduwnaren bijgekomen in Blijdorp. Na jarenlang succes is de fok bij de Himalaya-glansfazanten opeens stilgevallen met de dood van het vrouwtje. Manlief is naar verluidt achter de schermen geplaatst. Bij de grote koedoes is het mannetje gestorven. Zonde, want de jonge bok heeft zich nooit kunnen bewijzen als vader. Ingewijden melden dat Blijdorp momenteel nadenkt over de toekomst van de resterende koedoes in de dierentuin, omdat de kudde steeds vaker ruzie heeft met de giraffen. Het Vriendennieuws meldt verder het overlijden van een slanke lori, een koningspinguïn, een Balispreeuw, een textorwever en een flamingo. Nog recenter is de onverwachtse dood van vicuña Marion, in april van dit jaar geboren, en de dood van de laatste huiscavia.

Dier zoekt dier

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Elders is Blijdorp druk bezig met het samenstellen van nieuwe koppeltjes. Er is een mannelijke toepaja in ontvangst genomen om het vrouwtje in het Aziëhuis gezelschap te houden. Ook de wallaby’s hebben weer een heer in hun midden (uit Wildlands Emmen), al zit de groep voorlopig aan de anticonceptie. De onvruchtbare bongobok is op transport gegaan naar Tsjechië. Ons overgebleven vrouwtje heeft nu gezelschap van een jongedame uit GaiaZOO en het verblijf kan weer eventjes mee dankzij een kleine facelift. Rotterdam is nog in afwachting van een nieuwe bongoman om de dames het hof te maken. Er zijn sinds 2019 geen bongo’s geboren in Rotterdam.

Botanisch Blijdorp

De plantenkundigen in Diergaarde Blijdorp zitten niet stil. Op de Savanne zijn nieuwe bomen aangeplant. Ondergronds zijn speciale structuren van kunststof aangebracht die de wortels moeten beschermen tegen het gewicht van giraffen. Hieronder zie je hoe de transplantatie eraan toeging.

Kort Nieuws #174

Dakdoorbraak

Storm Corrie heeft huisgehouden in Diergaarde Blijdorp. Het park lijkt de rukwinden zonder noemenswaardige schade doorstaan te hebben, op één rake klap na: een van de luchtkussens van het dak van Amazonica is gesneuveld. Nu heeft de vlinderkoepel wel vaker lekkages getrotseerd, waarbij de buitenste laag bezweek, maar nooit eerder werden beide lagen van het dak aan flarden gescheurd. Vandaag zijn noodreparaties uitgevoerd, een blauw zeil bedekt inmiddels de wond. Het gebouw is afgesloten voor bezoekers. Of er tropische vlinders ontsnapt zijn of gestorven door de kou, is niet bekend. Vorig jaar maakte de vereniging Vrienden van Blijdorp al duidelijk dat de Diergaarde werkt aan een langetermijnoplossing voor het fragiele dak.

Waar komt de panda vandaan?

Nee, ze leven niet op de Afrikaanse Savanne! Toch verblijven deze Himalaya-bewoners tijdelijk in het Afrikaanse themagebied van Diergaarde Blijdorp. De dierentuin lijkt gebruik te willen maken van de bouwput bij de aangrenzende Bergdierenrots en verricht nu ook grondig onderhoud aan de bestaande pandastek. Het complete vlonder wordt opnieuw gelegd. Ook lijkt het erop dat er een nieuwe achterwand gemaakt wordt, wat mogelijk samenhangt met de aangekondigde routewijziging in dit deel van het park i.v.m. het nieuwe olifantenverblijf. Toch is het wel zo leuk als de soort nog te zien is voor bezoekers en daarom bewoont vrouwtje Fang-Pi nu tijdelijk een verblijf waar in een ver verleden ook rode panda’s gehuisvest werden: het mangoesteneiland tussen de zebra’s en tijgers. Soortgenootje Pici is laatst vertrokken naar een Franse dierentuin. Toen zij vanuit Hongarije naar Rotterdam kwam vorig jaar, was het de bedoeling dat ze zou doorreizen naar India om deel te nemen aan een herintroductie, maar dat project lijkt dus afgeblazen. Panda Kwina en de kuifhertjes verblijven voorlopig achter de schermen, net als de Mantsjoerijse kraanvogels en zwarte kuifmakaken overigens: in het Aziatisch Moeras wordt gebaggerd.

Groot verdriet

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Over het mangoesteneiland gesproken: de dwergmangoesten zijn ook gewoon nog aanwezig hier. In de weg zitten de tijdelijke huisgenoten elkaar niet, want de onderhuurder verlaat de bomen amper. Toch is het niet een en al pais en vree bij de dwergmangoesten, een heus familiedrama heeft zich afgespeeld bij de ‘Leukste Nieuwe Diersoort‘ van 2020. Tijdens de laatste coronasluiting beviel het alfavrouwtje van een nestje, maar kort daarna werd ze geconfronteerd door een brutale blauwe reiger. Helaas heeft het strijdlustige vrouwtje de confrontatie met haar leven moeten bekopen en ook haar kroost heeft het incident niet overleefd. Er resteren nu nog vier mangoesten. Het mag duidelijk zijn dat de verzorgers nogal geschrokken zijn van het voorval. Er wordt nagedacht over een verhuizing naar de Krokodillenrivier.

Ademruimte

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Violette schildtoerako (archieffoto).

Blijdorp bereidt de Victoria Serre voor op de lente. Er is flink gesnoeid in de kas en ook zijn een aantal vogels weggehaald. De Tropenvleugel moet het nu zonder de violette schildtoerako, grijze bananeneter en roelroels stellen, die voorheen allemaal te zien waren in het centrale segment. Dit deel heeft ook afscheid genomen van de sneeuwkaptapuit: meneer is opgeschoven naar de waterleliekoepel, waar hij de Sumatraanse gaailijster vervangt. De Van-Harencarspel-volière, het heenkomen van onder andere de kroonduiven, huisvest nu ook een koppeltje Balispreeuwen. Elders in het park, in de Krokodillenrivier, is het bestand juist wat aangevuld: twee violette schildtoerako’s en twee purperglansspreeuwen zijn hier recentelijk uitgezet. Daar staat tegenover dat het verblijfje van de slurfhondjes en sneeuwkaptapuiten momenteel leegstaat in verband met onderhoud. Dat geldt ook voor het schildpaddenverblijf bij de uitgang van het Natuurbehoudscentrum. Het gerucht gaat dat hier de jonge Komodovaranen geplaatst gaan worden.

Scheepsrecht

Een bijzondere geboorte: de gelada’s hebben sinds 29 januari een baby in hun midden. Deze grasetende apen uit Ethiopië betrokken in 2018 het oude Roofdieren-Gebouw. Het was de bedoeling dat zo het zaadje geplant zou worden voor een grote apengroep tegenover de Rivièrahal, maar tot op heden gaat het om een vrij bescheiden ‘band’. Dat komt onder andere doordat er geen gelada’s meer geboren zijn in Rotterdam sinds de oorspronkelijke haremheer, Hagos, samen met zijn dames achter de schermen woonde. Zijn opvolger, Salto, had geen klik met de vrouwtjes, maar Jaba kennelijk wel! Leuk feitje: dit is het eerste kleintje dat ter wereld is gekomen in dit monumentale pand sinds de leeuwenwelpjes Shanto en Rani in 2011.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Kort Nieuws #171

Breaking

Update 19.15: ietwat onverwachts is op de webcams op blijdorp.nl te zien dat er een okapi geboren is in het Hart van Afrika. De Diergaarde heeft nog niks bericht. We proberen momenteel uit te vogelen wie de moeder is, al gaat het vermoedelijk om M’buti. Dit zou haar derde jong zijn na Mhina (2019) en Mboshi (2017), en de vijfde okapi die ooit in dit verblijf geboren is. De vader is Ngwani. 

-> Update 22 november: Diergaarde Blijdorp heeft bevestigd dat de bovenstaande informatie correct is.

Uitstel…

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook)

In tegenstelling tot wat de dierentuin van Kopenhagen eerder liet weten, begeeft Aziatische olifant Fahim zich nog altijd op Nederlandse grond. Het is niet helemaal duidelijk wat de reden voor de vertraging van zijn vertrek is. Er wordt door fans druk gespeculeerd over problemen met zijn papierwerk, of medische testen die niet de gewenste uitslag zouden geven, of belemmerende coronaregels. Blijdorper Bende kan vooralsnog niks bevestigen, maar we houden jullie op de hoogte. Klik HIER voor ons eerdere bericht.

… Maar geen afstel!

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Het lijkt erop dat gevlekte hyena Kaidi eindelijk gezelschap gaat krijgen van een soortgenoot. Alweer bijna twee jaar geleden kwam zij vanuit Safaripark Beekse Bergen naar Diergaarde Blijdorp, als beoogde partner voor Kara. Helaas overleed dit mannetje kort na haar aankomst. Extra pijnlijk, want hij was genetisch gezien van grote waarde voor het Europese fokrpogramma. Afijn, sindsdien leeft Kaidi alleen, maar vrijdag verschenen foto’s van een transportkist in het hyenaverblijf op het internet. Er is nog geen informatie beschikbaar over de nieuwkomer. Kaidi is te herkennen aan wat fikse littekens die ze heeft overgehouden aan haar tijd in Hilvarenbeek, waar ze tevens al een paar keer moeder geworden is.

Logeren

Elders op de Savanne zijn de witkruinmangabeys tijdelijk niet te zien. Hun verblijf wordt opgeknapt. Wat de werkzaamheden precies inhouden en wanneer Oda, Casper en haar drie jongen weer te zien zullen zijn, is niet bekend.

Inhaalronde

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De septemberuitgave van het Vriendennieuws is online geplaatst. Wat blijkt? Dit jaar is het voortplantingssucces bij de witruggieren niet tot één kuiken beperkt gebleven! Een tweede kuiken is uiteindelijk liefdevol opgevoed door een koppel Rüppells gieren in Avifauna. Een kuiken was er dit seizoen ook bij de pruimkopparkieten in de Maleise Bosrand, al wordt daar ook gerouwd om de dood van de vader. De opbrengst van de eidereenden bij Bass Rock bedraagt dit jaar één jong. Verderop in het Oceanium werd deze zomer de geboorte van vier koeneusroggen gevierd. Een vrouwelijk slurfhondje completeert dit lijstje ‘vergeten geboortes’. Verder was het vertrek van een slurfhondje naar Leipzig dusver nog niet genoemd op het Blijdorper Bende Blog, net als de verhuizing van een mannelijke maraboe naar de Canarische Eilanden.

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het haaienjong uit 2020.

Het mutatielijstje noemt ook nog enkele sterfgevallen. In de lente is de mannelijke moeraswallaby overleden, gevolgd door een vrouwelijke koningspinguïn. Een grotere impact heeft de dood van de vrouwelijke zwartsnuithaai in het Oceanium. In 2020 behaalde Blijdorp een mondiaal primeur door te fokken met deze roofvissen en in 2021 lukte dat nog een keer. Even leek het erop dat Rotterdam de Europese ‘hofleverancier’ van deze imposante dieren zou worden, maar die droom lijkt nu in duigen te vallen. Een rekensommetje met de (geschatte) leeftijd van het dier leert dat ouderdom wel eens de boosdoener geweest zou kunnen zijn. Bij de Haaientunnel zwemt nu nog één mannelijke zwartsnuithaai rond.

Zorgenkindjes

Foto: Silvana Bouman (BB-Facebook)

Diergaarde Blijdorp schoot in mei de Rotterdamse haven te hulp, zo schrijft het Vriendennieuws. In een pakketje, afkomstig uit Singapore, bleek een ernstig verzwakte gekko (soort onbekend) verstopt te zitten. Inmiddels is het diertje aangesterkt en is hij losgelaten in Amazonica, waar hij zich vermoedelijk helemaal thuis voelt tussen de weelderige beplanting. Het Vriendennieuws verklapt overigens ook dat de Diergaarde nadenkt over het maken van enkele aanpassingen aan de vlinderkoepel. Steeds meer luchtkussens in het dak raken lek tijdens noodweer. Van een doorbraak van beide zeilen is gelukkig nog geen sprake, maar de isolerende werking neemt hierdoor wel drastisch af. Op termijn moet er hoe dan ook iets aangepast worden.

Vletenvloot

Foto: Peter Verhoog (wwf.nl). Wilde vleet.

Het Wereld Natuur Fonds (WWF), ARK Natuurontwikkeling en Diergaarde Blijdorp zijn een nieuw partnerschap aangegaan, weet het Vriendennieuws. Deze organisaties, die eerder al samenwerkten om de steur terug te brengen naar de Rijn, oriënteren zich nu op een soortgelijk project voor de vleet (Dipturus spp. flossada & intermedius). Ooit kwamen deze reusachtige roggen ‘bij de vleet’ voor in de Noordzee, maar dat is helaas niet meer zo. De manier waarop het WWF en ARK dat willen veranderen, is door in gevangenschap te fokken met de vleet en de jonge roggen vervolgens uit te zetten. Het Oceanium is de faciliteit van voorkeur hiervoor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Dinoflippers

De Europese dierentuinvereniging, EAZA, heeft voor het eerst Best Practice Guidelines voor zeeschildpadden gepubliceerd. Dit document, 58 pagina’s lang, stelt onder andere dat deze reptielen alleen in aquaria gehouden moeten worden als het gaat om gewonde individuen die niet meer vrijgelaten kunnen worden. Ook roept de EAZA op tot onderzoek naar het (mogelijke) belang van UV-licht voor de gezondheid van zeeschildpadden. Verder wordt er veel informatie gegeven over huisvestingseisen en over technieken om medische controles mogelijk te maken. De Best Practice Guidelines zijn samengesteld door de Sea Turtle Working Group, waarvan ‘onze’ Mark de Boer de voorzitter is. Diergaarde Blijdorp fungeert als nationaal opvang- en rehabilitatiecentrum voor aangespoelde zeeschildpadden. In het Oceanium zijn een groene zeeschildpad en een karetschildpad te bewonderen.

Kritiek bedreigd

In de Maleise Bosrand is laatst een Visaya-wrattenzwijn ter wereld gekomen. De kleine is regelmatig te zien en leeft samen met zijn/haar ouders, CJ en Olga, alsmede twee oudere zussen uit 2019. Blijdorper Bendelid Greet van Norde maakte de onderstaande foto. Zeg nu zelf: is het geen knapperd?

Kort Nieuws #158

Leguaan: lief en leed

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)

Actie bij de leguanen! Tegenover de Mangrove in het Oceanium wonen twee dieren: een neushoornleguaan en een zwarte leguaan. Laatstgenoemde heeft Blijdorp onder zijn hoede genomen in 2011, toen hij opdook in een bananencontainer, en is de enige van zijn soort in West-Europa. De neushoornleguaan zit echter om een andere reden alleen: haar partner is in 2018 gestorven. Even leek het erop dat ze wellicht nog eieren van hem bij zich droeg, maar helaas is dat op niks uitgelopen. Nu, twee jaar later, krijgt ze toch weer gezelschap: twee oude dochters, allebei allang volwassen, zijn teruggekeerd. De bedoeling is dat het drietal binnenkort uitgebreid wordt met een mannetje. Vooralsnog gaat het er allemaal gemoedelijk aan toe. Duimen maar! Gelijk een update over de derde leguanensoort: de kleine Antilliaanse leguaan die eerder dit jaar uit het ei kroop, een Nederlands primeur, is Igie gedoopt. Er was een namenwedstrijd uitgeschreven op Sint Eustatius, waar de ouders van de spruit vandaan komen. Zij werden in 2018 namelijk ‘geëvacueerd’ met het regeringsvliegtuig toen bleek dat dit deel van Caraïbisch Nederland niet langer veilig was voor hen. De komst van de groene leguaan, van het Zuid-Amerikaanse vasteland, heeft op al acht eilanden geresulteerd in het uitroeien van de Antilliaanse soort, waaronder ook Sint Maarten. Op nog vijf andere eilanden, waaronder Sint Eustatius, zijn momenteel beide soorten te vinden, wat betekent dat alleen het eilandstaatje Dominica nog écht veilig te noemen is. Het Europese fokprogramma is in het leven geroepen op advies van het IUCN, de organisatie die de Rode Lijst bijhoudt.

Dikhuidje

Foto: Peter Milano (BB-Facebook)

De jonge zwarte neushoorn is inmiddels regelmatig te bewonderen in Rotterdam. Op 8 november, de verjaardag van vader Vungu, volgden 400.000 dierenliefhebbers live zijn geboorte via de webcams. Het kalf, een mannetje, stond binnen een half uur op en huppelde de volgende ochtend onvermoeibaar achter moeder Naima aan in de Dikhuidenvleugel van de Rivièrahal. Bij redelijk weer – het zijn en blijven tropische dieren – mag hij meestal rond 11 uur buitenspelen. Hij heeft inmiddels ook een naam gekregen: Nasor. Het is een verwijzing naar iets dat bijna een eeuw geleden plaatsvond. In 1931 ontving de Diergaarde namelijk voor het eerst een zwarte neushoorn: Kali, overgekomen uit Afrika. Waar het park echter geen enkel idee van had toen het transport werd geregeld, is dat ze een reisgenootje zou hebben: een achtjarig jongetje uit hedendaags Tanzania, Nasor geheten. Je kan je voorstellen dat Diergaarde Blijdorp met een mond vol tanden stond! De opbouw van de Rotterdamse samenleving was dan wel een stuk monotoner toentertijd, wat overigens helaas veelal resulteerde in nare blikken van bezoekers naar het kind, maar dit soort twijfelachtige pseudo-slavernijpraktijken werden gelukkig toch echt als achterhaald beschouwd. Na twee maanden werd het hechte duo, dat samen in de stal overnachtte, dan ook uit elkaar gehaald toen Nasor herenigd werd met zijn familie in Afrika. Nu, bijna honderd jaar later, draagt de jonge zwarte neushoorn dus zijn naam als eerbetoon.

Shoutout

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Dankjewel, Dura Vermeer! Het bouwbedrijf schonk Diergaarde Blijdorp een nieuwe heftruck waarmee interne transporten door de tuin kunnen blijven doorgaan. Ze kwamen direct in actie toen ze hoorden dat de oude heftruck op sterven na dood was. De organisatie laat weten: ”Wij wensen het dierentuinpersoneel en natuurlijk de dieren veel goeds en hopen dat deze nieuwe heftruck en fruittaart daarbij zullen helpen.”

Bomen over bomen

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

De Blijdorpse botanisten zijn in hun nopjes met de komst van een aantal bijzondere planten uit Trompenburg Tuinen & Arboretum in Kralingen: wat mini-eiken. Het zijn nazaten van verschillende eikensoorten van over de hele wereld. Veel van de jonge bomen zijn opgekweekt uit zaden en stekken die afkomstig zijn van bomen uit het wild. Genetisch gezien zijn de bomen hierdoor zeer bruikbaar om hun soort in botanische tuinen voor uitsterven te behoeden. Eiken groeien langzaam, waardoor ze gevoelig zijn voor bedreigingen. En die zijn er volop: de laatste vijftig jaar zijn grote gebieden met eikenbos-ecosystemen verdwenen. Vaak spelen er meerdere factoren mee, maar klimaatverandering, het verdwijnen van roofdieren die planteters doden, loslopend vee en geïntroduceerde ziektes spelen allemaal mee. Momenteel staan de kleine boompjes achter de schermen. Het is de bedoeling dat zij in het voorjaar een plek in de buurt van het Oceanium krijgen.

Shuffle

Het voorjaar mag dan nog wel even op zich laten wachten, maar dat houdt de Palawan-pauwfazanten niet tegen! In het Natuurbehoudscentrum scharrelen weer twee kuikentjes rond van deze schitterende Filipijnse grondvogels. In mei was het ook al raak en die jongen wonen nu in de volière tegenover de bantengs. Ook de steppeslurfhondjes in de Krokodillenrivier hebben weer voor nageslacht gezorgd. Het is een tweeling. Elders op de Savanne is er juist verdriet: witkruinmangabey Ignazio is op 25-jarige leeftijd overleden. In 2009 kwam hij vanuit Rome naar Blijdorp, waar hij datzelfde jaar samen met de uit Spanje afkomstige Esperanza voor de eerste geboorte van een mangabey in Nederland zorgde. Later werd de groep uitgebreid met vrouwtje Casper en het drietal wist Rotterdam al snel om te toveren tot dé Europese hofleverancier van deze zeldzame diersoort. Iganzio’s troon wordt nu bekleed door ene Oda, uit Dublin. Omdat de wissel nogal wat commotie heeft gecreëerd, heeft de dierentuin een jong mannetje en drie vrouwtjes ‘op kamers’ laten gaan in het verblijf in de gorilla-kijkhut. De fokcoördinator in Barcelona zal een nieuw tehuis zoeken voor hen. Tot slot is de poolvossenpopulatie gegroeid, zij het niet door geboortenieuws maar door een verhuizing: uit Alicante is een jonge poolvos overgekomen. Het betreft een afgedankt huisdier dat daar in Primadomus beland was, de Spaanse vestiging van Stichting AAP. In het Arctische themagebied van Diergaarde Blijdorp waren al enkele soortgenoten van hem te vinden: een clubje heren op leeftijd, alsmede een ander opvangdier dat in september bij de groep gevoegd werd. Net als bijvoorbeeld bij de wasberen fokt de Diergaarde niet met deze soort, maar probeert de dierentuin het wilde vlammetje bij dit soort getekende individuen weer aan te wakkeren. Opmerkelijk detail: de nieuweling heeft blauwe ogen.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)