Kort Nieuws #194

Een nieuw hoofdstuk

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Tijger Alia.

Lief en leed in de Rotterdamse Tijgerkreek. Op 3 april viel het doek voor Sumatraanse tijgerin Alia op de mooie leeftijd van 19 jaar. Alia, geboren te Wuppertal, was al sinds 2007 te zien in Diergaarde Blijdorp. Daarmee was ze – na het overlijden van gorilla Bokito en olifant Irma en 2023 – in zekere zin de bekendste grijsaard van het park. Alia beviel tijdens het WK voetbal in 2010 van twee zoontjes, die Gio en Vanni gedoopt werden. Gio woont tegenwoordig samen met een jong vrouwtje in het Hongaarse Sosto. Van welpjes is het helaas nog niet gekomen. Vanni overleed in 2021 in Frankfurt aan een maagtumor. Verdere nestjes heeft Alia niet meer gehad. De Sumatraanse tijger mag dan wel een kritiek bedreigde diersoort zijn, maar in gevangenschap speelt altijd het risico op woningnood. Alia zat daarom de laatste jaren aan de anticonceptie. Wel heeft Alia tussen 2015 en 2022 veel tijd mogen doorbrengen met tijger Emas, voor wie ook een fokverbod gold.

Foto: Ron Goud (BB-Facebook). Tijger Geram.

Graag zet de Diergaarde zijn betrokkenheid bij het EAZA Ex-situ Programma (EEP) van de Sumatraanse tijger voort. In overleg met de fokcoördinator is besloten om in de Maasstad een nieuw fokstel samen te stellen. Op 24 mei verwelkomde Blijdorp het vijf jaar oude mannetje German uit Aalborg Zoo, Denemarken. Hij lijkt zich op zijn gemak te voelen in zijn nieuwe omgeving. Deze week volgde een Française, de negen jaar oude Nonja. Het liefdesnestje is alvast spic en span gemaakt voor hun uiteindelijke kennismaking.

Welkom

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Nieuwe individuen, maar ook nieuwe soorten in Blijdorp! Nu te zien in het Aziëhuis is de geelkoplandschildpad (Indotestudo elongata). Deze reptielen, met hun karakteristieke gele kop en langgerekte schild, komen van nature voor in de laaglandbossen van Zuidoost-Azië. Er is niet veel bekend over hun gedrag in het wild, maar ze hebben een divers dieet en kunnen zich ook goed aanpassen aan veranderende omstandigheden. Ze zijn vooral ’s ochtends en ’s avonds actief. Om veilig uit te rusten, graven ze zich overdag in in de strooisellaag. Helaas zijn ze niet opgewassen tegen de grote hoeveelheid wildvangst die plaatsvindt voor de illegale huisdierenhandel. De resterende individuen kampen met extreme habitatversnippering. In de afgelopen drie schildpadgeneraties is het aantal individuen in de natuur naar schatting met 80% afgenomen, waardoor de soort als kritiek bedreigd op de Rode Lijst staat. Gelukkig doen ze het vrij goed in dierentuinen en fokcentra.

Het doek valt

Foto: Ray Beers (BB-Facebook)

Ook zijn er de afgelopen maanden veel dieren uitgezwaaid. Bijzonder spraakmakend was het transport van twee volgroeide arapaima’s (plus een groepje pacu’s) naar Duisburg in april. Blijdorp claimt dat er nooit eerder zulke grote individuen succesvol verhuisd zijn en dankt een Braziliaanse expert voor zijn input. Inmiddels zijn alle inwoners van Amazonica dan toch écht uitgeplaatst. In 2023 werd de Zuid-Amerikaanse vlinderkoepel gesloten vanwege omvangrijke schade aan de dakconstructie en de fundering. Het is het gevolg van ongelukkige ontwerp- en materiaalkeuzes tijdens de bouw in 2013. Nu die vervloekte luchtkussens weggehaald zijn, waarmee die narigheid allemaal begon, is het houten geraamte van de koepel goed zichtbaar van buitenaf. Er wordt nog steeds nagedacht over of elementen van het pand nog herbruikt kunnen worden voor een nieuwe kas. Die zal waarschijnlijk wel een Afrikaans tintje krijgen, want Blijdorp heeft besloten om gefaseerd afscheid te nemen van zijn Amerikaanse inwoners. Zo ontstaat ruimte voor het park om zich toe te spitsen op de natuurbehoudprojecten die de dierentuin elders al heeft lopen.

Mangrove & Bosrand

Foto: @Zooish (ZooChat). Blauwkeelneushoornvogel (archieffoto).

Een Afrikaanse reïncarnatie van Amazonica is nog toekomstmuziek, maar toch nadert het allereerste stukje van impactgebied African Jungle in rap tempo. Op 13 juli openen de Vrienden van Blijdorp twee nieuwe volières direct tegenover de oude vlinderkoepel. Voorheen verbleven op deze plek onder andere de rode ibissen en hyacinthara’s uit Zuid-Amerika. Wie hun plek zouden innemen, bleef lange tijd ongewis. De nieuwste editie van Vriendennieuws brengt verduidelijking. Het complex komt te bestaan uit een ‘Afrikaanse Mangrove’ (ex-ibissen) en een ‘Afrikaanse Bosrand’ (ex-ara’s). De eerstgenoemde zijde wordt bij de opening in ieder geval bewoond door een koppeltje blauwkeelneushoornvogels, afkomstig uit Zie-ZOO Volkel, plus de kwakken en kleine zilverreigers die nu nog in de Grote Vliegkooi wonen. Ook de gele boomeenden zouden overgeplaatst worden, maar de laatste individuen van die soort zijn recent overleden. Wat volgt is nog een uitgebreid wensenlijstje: de Afrikaanse stekelstaart, Afrikaanse nimmerzat, Afrikaanse lepelaar, knobbeleend, dodaars, steltkluut, zwartbandbaardvogel en groene kakelaar. Waarschijnlijk zullen deze soorten nog niet bij de opening te zien zijn. Voor de Afrikaanse Bosrand staat vast dat er grijze roodstaartpapegaaien te zien zullen zijn, alsmede de groenhelmtoerako’s, purperglansspreeuwen en witwangboomeenden die reeds elders in het park wonen. Op het wensenlijstje staan verder de zwartwang-agapornis en smidsplevier.

Oude Wereld

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Ook nieuws uit het ‘oude’ Centraal-Afrikaanse themagebied, Hart van Afrika. Op 2 juni is okapi M’buti na een zwangerschap van 14 maanden bevallen van alweer haar vierde kalf. Het is een kerngezond meisje, Makimzie geheten. Moeder en kind vertoeven voorlopig nog in de rustige kraamstal, onttrokken aan het zicht van de bezoekers. De vader van de spruit is Ngwani, die tegenwoordig in Frankfurt woont. De twee oude zussen van Makimzie, Mhina (2019) en Mayala (2021), zijn ook nog altijd te bewonderen in Blijdorp. Hun enige zoon, Mboshi (2017), woont alweer enige tijd in Arcachon. Nu we het toch over de Okapi-Volière hebben: helaas heeft de stokoude vrouwelijke bananeneter haar laatste adem uitgeblazen. Voorlopig moeten manlief en hun laatste zoon het zonder vrouwelijk gezelschap stellen. Het koppeltje casarca’s is kort na hun intrede weer achter de schermen geplaatst omwille van hun temperament richting hun kleinere medebewoners. Vrolijker is de geboorte van enkele geelkeelfrankolijnen in april.

Een bende ben je samen!

Het zal de trouwe lezers van Blijdorper Bende niet ontgaan zijn dat we de afgelopen tijd minder frequent nieuws gedeeld hebben. Het is het jammere gevolg van een overvolle agenda in ons privéleven. Ben jij het extra paar handen dat wij nodig hebben? Wij zoeken een coördinator voor de fotowedstrijden op de BB-Facebook en BB-Instagram! Ook staan we open voor een extra schrijver voor het Blijdorper Bende Blog. Geïnteresseerd? Stuur een mailtje naar blijdorper.bende.beheer@gmail.com!

In ooievaarsvlucht

Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). Een van de jonge stokstaartjes.

Er is een heuse baby boom gaande in Diergaarde Blijdorp! De gebruikelijke diersoorten zijn ook in 2024 weer van de partij. De tussenstand: zes kroeskoppelikanen, vijf Indische antilopen, vier Amerikaanse steppebizons, twee ringstaartmaki’s (bij het Oceanium), één bosrendier (achter de schermen), één witkruinmangabey (op de Savanne), één oostelijk kuifhertje (bij de Chinese Tuin), één Darwins nandoe, één Chileense poedoe en op 6 juni ook nog eens een Californische zeeleeuw. Ook zijn er vier kleine stokstaartjes gespot: naar zoo-standaarden niet erg bijzonder, maar gegeven de jarenlange drama met deze roofdiertjes in Rotterdam (zie ook Kort Nieuws #192) toch reden tot feest. Bij de Mhorr-gazellen wordt de kleine Noah inmiddels vergezeld door halfzusje Mila, van de nog wat onervaren moeder Marijke. Inmiddels is duidelijk geworden dat beide jonkies niet afkomstig zijn van fokman Theo, maar van een mannetje dat in 2023 op doorreis was. Zijn scharrel met Marijke is genetisch gezien niet zo erg, maar voor Noah geldt helaas dat hij het gevolg van directe inteelt is. Waarschijnlijk zal hij daarom gecastreerd worden.

Aziatisch Moeras: zonsondergang…

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Een drukte van belang in het Aziatisch Moeras. Dit themagebied is gesitueerd op de beoogde locatie voor de uitbreiding van het olifantenverblijf. Niet alle huidige soorten zullen dan ook in Blijdorp blijven, wat zich laatste uitte in het vertrek van enkele zwartkopibissen en wolnekooievaars. Voor de achterblijvers gaat het leven echter gewoon door. De jonge witnekkraanvogel van vorig jaar is inmiddels ‘op kamers’ in Burung Asia, terwijl z’n ouders een nieuw nest begonnen zijn in de kleine moerasvolière. Opmerkelijk genoeg doen ze dat vrijwel direct naast het bezoekerspad. Of ze hier voldoende rust krijgen, zal moeten blijken. Meneer en mevrouw kraanvogel worden trouwens ook vergezeld door de kwakken en kleine zilverreigers nu, die zoals eerder genoemd binnenkort zullen doorstromen naar de African Jungle.

Azitisch Moeras: … en zonsopkomst

Ontwerp: Diergaarde Blijdorp (Gemeenteblad Rotterdam). Klik HIER voor groot formaat.

Het is een kwestie van lange adem, die omschakeling van het Aziatisch Moeras naar een nieuw olifantenperk. Bij de jaarlijkse algemene ledenvergadering van de Vrienden van Blijdorp werd bekend gemaakt dat de aanvang van werkzaamheden nu voor het najaar van 2024 gepland staat. Inmiddels is er een vergunningaanvraag ingediend op basis van de bijgevoegde plattegrond. Bij de ALV werd toegelicht dat in de oude Vleermuizengrot een nieuw verblijfje gerealiseerd zal worden voor plompe lori’s. Langs de gevel van de Vleermuizengrot verschijnt tevens een verblijf voor de François’ langoeren. Ook keert langs de zuidrand van het geheel een eiland voor een tweede apensoort terug.

Lekker dobberen

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Zeekoet bij Bass Rock.

Van een meerjarendossier na een project dat binnen een jaar van de grond is gekomen: de Vrienden van Blijdorp steken €15.000 euro in het oplappen van Bass Rock. Dit geld komt uit het jaarlijkse dierenwelzijnspotje van de vereniging, en wordt gebruikt om de kustvolière bij het Oceanium te voorzien van een nieuwe golfslagmachine. Het is een functionaliteit die er ook al was bij de opening van Bass Rock 24 jaar geleden, maar die al vrij snel werd uitgezet omdat het de inwonende vissen te veel verstoorde. Die zwemmen van nature immers op tientallen meters diepte, en niet rechtstreeks in de branding. Tegenwoordig zwemmen er echter geen vissen meer rond en willen de verzorgers de vogels weer wat extra gedragsverrijking bieden. De exacte bouwplannen worden momenteel opgetekend. De Vrienden van Blijdorp investeren dit jaar ook €40.000 in een facelift voor het wallabyverblijf en €5.000 aan een nieuwe kweekopstelling voor de Rwandese warmwaterlelies achter de schermen.

Schildpadden in de schijnwerpers

Foto: @gleeksily36 (BB-Instagram). Vier ploegschaarschildpadden zijn momenteel al te zien in het Natuurbehoudscentrum.

En dat is niet alles: de Vrienden reserveren dit jaar alvast €100.000 voor een gedeeltelijke bijdrage aan de restauratie van de Victoria Serre. Naar verwachting wordt in 2026 of 2027 begonnen met de broodnodige opknapbeurt van de monumentale kas uit 1940. Hoewel de plannen nog in een heel vroeg en veranderlijk stadium verkeren, lijkt het erop dat de Victoria Serre er drastisch anders uit gaat zien. Het huidige semi-overwoekerde uiterlijk maakt plaats voor oorspronkelijke statige en strakke padenstructuur. De Victoria Serre betreed je nu vanuit de centrale hal van de Rivièrahal, maar potentieel verplaatst de entree naar de buitengevel, waar nu de Chinese Tuin gesitueerd is (ontwikkelingsgebied ‘Last Resort’). In het achterste segment, het ‘jaarvogeldeel’, wordt de bijzondere ‘spiny forest’ vegetatie van Zuid-Madagaskar nagebootst. Dat wordt in het middelste segment gecontrasteerd met een Oost-Malagassisch regenwoud. De waterleliekoepel blijft het domein van de Victoria reuzenwaterlelies, plus de Rwandese warmwaterlelies en de bromeliacollectie. Een deel van de beoogde planten staat al achter de schermen, waaronder de waterbanaan en een nieuwe cactuscollectie uit de Trompenburg Tuinen. In dit alles is geen plekje voor zangvogels weggelegd, de huidige sterrenspelers van de Victoria Serre. Op kosten van de Vrienden van Blijdorp verschijnt op de huidige plek van de toekankooien wel een verblijf voor de kritiek bedreigde ploegschaarschildpad.

In mei…

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Een van de jonge Vietnamfazanten.

Leggen alle vogels een ei! In de Gierenrots-volière zijn inmiddels bij alle vier de gierensoorten jongen uit het ei gekropen. Ook de maraboes zijn na een paar overgeslagen seizoenen weer van de partij. In de Victoria Serre van de Rivièrahal is het ‘alweer’ raak bij de molonetispreeuwen, Palawan-pauwfazanten en shamalijsters. Dat, plus een fokprimeur bij de kritiek bedreigde Vietnamfazanten, te zien in de Van-Harencarspel-kooi in de Tropenvleugel. Het vrouwtje is onverwachts overleden, maar de vader ontfermt zich goed over de twee kleintjes. Tijdelijk logeren de Sumatraanse gaailijsters trouwens ook in de Victoria Serre, want in hun reguliere optrekje bij het Aziëhuis zitten de geelkeelgaailijsters op het nest. In die volière zijn ook roodoorbuulbuuls en, sinds kort, een koppeltje Chinese bospatrijzen te zien. Een vrijgezelle bospatrijs blijft achter op hun oude adres, bij het Palawanhuisje tegenover de bantengs. Oh ja, terug naar de geelkeelgaailijsters: hun soortgenoten in het Natuurbehoudscentrum hebben voor het eerst drie kleintjes de wijde wereld in gestuurd.

In blijde verwachting

Foto: Corina van Dijk (BB-Facebook). “Ik heb eind mei deze foto gemaakt en wilde niet als betweter tevoorschijn komen, maar het leek mij al een zwangerschapsbuikje.”

Wordt de Maasstad binnenkort opgeschud door een koningskind? Aziatische leeuwin Lalana verblijft momenteel in de separatiekooi. De progesteronlevels in haar mest hebben een piek bereikt, wat betekent dat een bevalling aanstaande lijkt. De vader in spe is Wishu. Het zou voor het eerst sinds 2018 zijn dat er leeuwen geboren worden in Blijdorp. Toen was de moeder ook Lalana, met als partner Aapal. In de jaren die volgden bleek dat Aapal kampte met een genetische afwijking, die hij ook heeft doorgegeven aan de drieling. Bijgevolg is uit dat nestje alleen nog Reena in leven, al worstelt zij ook met steeds intensere symptomen. DNA-onderzoek wijst erop dat Wishu en Lalana wel een goede genetische match zijn.

Kopzorgen

Foto: Marian de Neijs (BB-Facebook). “Kaapse grondeekhoorn met bezoek.” 

Wat te doen met het Weverkopje? De kleine volière bij de ‘afrit’ van giraffenstal De Ui kampt met een rattenplaag. Meerdere inspecties hebben geen soelaas geboden. Het restant van de eens zo fiere kolonie textorwevers werd eerder dit jaar al geëvacueerd naar de Krokodillenrivier. Hun leegte werd toen opgevuld met de bruine muisvogels uit de Okapi-Volière, maar ook zij zijn nu weer weggevangen door de verzorgers en bij de wevervogeltjes ondergebracht. Alleen de robuustere grondeekhoorns, purperglansspreeuwen, sneeuwkaptapuiten en groenhelmtoerako’s resteren in het verblijf. Schrale troost: laatstgenoemden hebben weer twee kuikens in hun midden.

Buiten Blijdorp: hoe gaat het nu met…

De nazaten van Aziatische olifant Irma (1970-2023)? De oude matriarch heeft vier kinderen succesvol grootgebracht. Over Bangka kunnen we kort zijn, zij staat natuurlijk nog altijd in Blijdorp. Irma’s enige zoon, Sibu, is in maart verhuisd van Dierenrijk Mierlo naar het Amsterdamse ARTIS. De hoofdstad herbergt een groepje dat bestaat uit het genetisch waardevolle vrouwtje Thong Tai en haar kinderen. Sibu is de beoogde partner voor het jonge vrouwtje Sanuk. Het in 2017 opgeleverde verblijf van ARTIS is zeker geen kandidaat voor de titel ‘grootste olifantenperk’, maar telt wel een spectaculair buitenbad waar ook Sibu gretig gebruik van maakt. Ook met de dames lijkt het te klikken. Duimen maar!

Artikel gaat verder onder de video.

De oudste dochter van Irma is de in 1984 geboren Bernhardine, doorgaans Dina genoemd. In 2006 vloog zij uit naar het Ierse Dublin, waar ze goed tot haar recht komt als hoofd van een indrukwekkende dynastie. Ze wordt er vergezeld door drie dochters en een kleindochter. Dat, en tot zeer recent werd Dina vergezeld door Yasmin, Irma’s tweede dochter. Ook Yasmin is sinds haar aankomst in Ierland meermaals bevallen en is zelfs al twee keer oma geworden. Over het algemeen nam Yasmin genoegen met Dina als leidkoe, maar de laatste jaren begonnen er toch scheurtjes te ontstaan tussen de twee stambomen. Na een maandenlang trainingstraject is Yasmin in november 2023 daarom samen met haar kinderen Anak en Kabir en kleinkind Sanjay verhuisd naar de Amerikaanse Cincinnati Zoo. Vorige week mochten ze daar voor het eerst één van de nieuwe buitenperken van ‘Elephant Trek’ verkennen, het grootste verblijf dat de dierentuin ooit heeft gebouwd. Yasmin gaat in de VS door het leven als SheRa. Waarschijnlijk heeft ze het niet door, maar bijzonder genoeg deelt Yasmin haar nachtverblijf in Cincinnati met Irma’s enige nog levende zus, Schottzie. Het is de bedoeling dat zij de komende maanden aan elkaar voorgesteld zullen worden.

Kort Nieuws #188

Blijdorp Bouwt!

Foto: Vrienden van Blijdorp (Facebook)

De schep gaat weer in de grond in Rotterdam! De verbouwing van de Zuid-Amerikaanse volières is in volle gang. Na twee decennia lang weer en wind te hebben verduurd, is het tijd om de houten steunbalken en fragiele netten te vervangen. Enkele oude palen van het RET-stadsvervoer van tien meter lang worden nieuw leven in blazen, zoals eerder ook al werd gedaan bij het naburige makiverblijf. Ook wordt steviger gaas gebruikt, zodat baldadige inwoners in de toekomst geen problemen meer opleveren. Behalve deze bouwtechnische wijzigingen, plús het wegnemen van fysiek contact tussen mens en dier, blijft de opzet ongeveer hetzelfde. Het is de bedoeling dat het geheel in december opgeleverd wordt. Tot die tijd bivakkeren de oude inwoners van de volière achter de schermen – met uitzondering van de witwangfluiteenden, zij zwemmen tegenwoordig rond in de Okapi-Volière.

Hyena-hiaat

Foto: Marian de Neijs (BB-Facebook)

Groots geboortenieuws op de Savanne! Twee gevlekte hyena’s zagen in mei het levenslicht. Aanvankelijk ervoer moeder Kaidi best veel stress, wat zich uitte in het continu verplaatsen van haar pups. De verzorgers waren dan ook bezorgd of de kleintjes dit kwetsbare stadium wel zouden doorstaan. Een maand verder lijken die zorgen gelukkig ongegrond. Worden dit dan toch de eerste succesvolle hyenajongen in Rotterdam sinds 2016? Je kan je steentje bijdragen door het prille gezin een beetje rust te gunnen: als het druk is op het vlonder, kom dan later terug. Namens de hyena’s, alvast bedankt!

Beschuit in overvloed

Foto: Angelique Blijleven (BB-Facebook)

De hyena’s zijn niet de enige zoogdieren waar je op kraamvisite kan gaan. De maki-groep bij het Oceanium is dit jaar uitgebreid met zes prille ringstaartjes: een tweeling van alfavrouwtje Ketaka, een tweeling bij haar jongere zus Kyra, plus jongen bij oudere zus Kely en moeder-overste Kanto. De geslachten zijn nog onbekend. Even verderop, bij de bizons, zijn twee meisjes geboren. In het Europese themagebied ontfermt ervaren moeder Rita zich over een vrouwelijk bosrendiertje. Geboortes zijn er ook bij de poedoes en Indische antilopen.

Longen van de Aarde

Diergaarde Blijdorp is van plan om vanaf 1 januari 2024 geheel rookvrij te zijn. Momenteel worden peuken en vapes in een groot deel van het park nog getolereerd, maar in samenwerking met de Hartstichting wil de dierentuin deze de komende zes maanden geheel uitbannen. In 2018 nam de Gemeenteraad Rotterdam al de motie ‘Rookvrij Blijdorp’ aan, ingediend door DENK en gesteund door GroenLinks, PvdA, NIDA, SP, CU-SGP, Partij voor de Dieren, 50PLUS en een deel van de VVD-fractie.

Naar de haaien (1/2)

Foto: Oceanogràfic Valencia. Jonge zandbankhaaien.

Wildvang is tegenwoordig gelukkig een zeldzaamheid in de dierentuinwereld, met één grote uitzondering: vissen. Gevaarlijke filters, complexe huisvestingseisen en hongerige verblijfsgenoten belemmeren het voortplantingssucces van veel vissensoorten in gevangenschap. Diergaarde Blijdorp behoort tot een select groepje Europese organisaties dat hier op korte termijn verandering in wil brengen. De afgelopen jaren kreeg Blijdorp al een voorproefje van zulk succes met de zwartsnuithaaien, maar dat bleek een kortstondige doorbraak toen het vrouwtje in 2021 helaas overleed. Blijdorp gaat het nu proberen met hun verblijfsgenoten, de zandbankhaaien. Laatst zijn drie extra individuen van deze soort verwelkomd, enkele jaren geleden geboren in het Oceanogràfic Valencia. Hopelijk zijn deze zwaargewichten over enkele jaren net zo succesvol als hun kleine buren uit de Noordzee, de hondshaaien. Enkele maanden geleden heeft Rotterdam die groep nieuw leven in geblazen met de aankomst van drie vrouwtjes uit het Dolfinarium Harderwijk, wat zich nu al vertaalt naar een heleboel nieuwe eieren, te zien in het Publiekslab!

Naar de haaien (2/2)

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het runnen van een serieus fokprogramma betekent ook lastige keuzes maken. Blijdorp is al enkele jaren ontevreden met de stand van zaken in het grote Kelpwoud-bassin. Het bevolkingsregister van dit aquarium staat eigenlijk eeuwig in de min, een handjevol jonge stierkophaaien in de loop der jaren daargelaten. De Diergaarde hoopt dat de vergrijzende inwoners elders beter tot hun recht komen. Inmiddels heeft het park afscheid genomen van vier luipaardhaaien en vier stierkophaaien, die in het Oceanogràfic Valencia ongetwijfeld een mooie toekomst tegemoet gaan. In het Kelpwoud-aquarium zwemmen nu alleen nog vier luipaardhaaien rond die Blijdorp tijdelijk verzorgt vanwege de verbouwing van het Artis-Aquarium. Wat er op lange termijn gebeurt met dit hoekje van het Oceanium staat nog niet vast. Mogelijk wordt dit flinke bassin in de strijd gegooid voor de fok van andere bedreigde diersoorten, zoals het langverwachte fokprogramma voor de vleet.

Gevonden vogels

Foto: Bert van Duijn (BB-Facebook).

Eigenlijk begon het park de hoop al op te geven, maar ze is terecht! De vrouwelijke Rüppells gier die in april wist te ontsnappen uit een separatiekooi is begin mei gevangen door een valkenier in de buurt van het Duitse Leipzig. Inmiddels heeft de fokcoördinator voor deze kritiek bedreigde diersoort een mooi heenkomen voor haar gevonden in Berlijn. Ondertussen zitten haar soortgenootjes in Rotterdam niet stil: dit jaar zijn maar liefst tien Rüppells gieren uit het ei gekropen in de Maasstad! Door de eerste leg naar de broedmachine te verplaatsen, worden de ouders aangemoedigd om een tweede ei te leggen. De biologische ouders van dit recordbrekende tiental bevinden zich in Blijdorp en Avifauna, maar om deze generatie liefdevol groot te brengen, zijn er inmiddels zelfs aasetertjes ondergebracht bij kinderloze koppels in DierenPark Amersfoort en Safaripark Beekse Bergen! Het gaat daarbij zowel om Rüppells gieren als om duo’s van verwante gierensoorten, waaronder zelfs een man-man-koppel in Avifauna. Ondertussen gaat het ook vlot bij de witruggieren, witkopgieren én kapgieren in Blijdorp. Wordt vervolgd!

Vrienden voor het leven

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook). Groenhelmtoerako.

Met de publicatie van de zomereditie van het Vriendennieuws is maart-uitgave openbaar gemaakt. Wat blijkt? Eind 2022 is een McCords doosschildpad uit het ei gekropen achter de schermen. Jongen bij deze kritiek bedreigde Aziaten zijn altijd meer dan welkom! Bijzonder is ook de geboorte van nog twee Komodovaranen en de aankomst van een tweede dwergkoraalduivel. Verder laten de Vrienden weten dat een heleboel jonge vogels van vorig jaar uitgevlogen zijn naar andere parken. De kroon spant een transport naar Singapore, bestaande uit maar liefst twee geelkeelgaailijsters, drie pruimkopparkieten, vier groenhelmtoerako’s, één grijze bananeneter, twee Palawan-pauwfazanten en acht ezelspinguïns. Oh ja, én de vijftien muisvogels waar we het in Kort Nieuws #186 al over hadden. Het exacte mutatieoverzicht kan je HIER teruglezen. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Kiss & Bye

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Tapir Krissy naast haar moeder Pooh.

Vaarwel Krissy! De tot ‘Leukste Geboorte van 2021‘ verkozen Maleise tapir gaat een mooie toekomst tegemoet in ZOO Płock. Ook kleine panda’s worden groot: het is tijd voor de tweeling van ’22 om het ouderlijk nest te verlaten. Mannetje Prem is met Krissy meegereisd naar Polen en vrouwtje Muna is inmiddels heelhuids aangekomen in GaiaZOO, Limburg. Precies op tijd, want naar verluidt zijn papa Miyuko en mama Kwina alweer in blijde verwachting… Minder spraakmakend maar wel bijzonder is het transport van twee zeepaardjes. Eindbestemming: de Oosterschelde! Zij waren dit voorjaar aangespoeld op het strand en naar Blijdorp gebracht om aan te sterken. Beelden van de operatie zijn HIER te zien. Er zijn ook een paar interne verhuizingen te melden: een groepje mannelijke sneeuwkaptapuiten zijn ingetrokken in de Krokodillenrivier. Ze moeten nog een beetje wennen aan alle bewegingsvrijheid en hun geschubde onderburen, maar vermoedelijk doen ze binnen afzienbare tijd hun bijnaam ‘lawaaimakers’ weer eer aan. Er is ook een vrouwelijke violette schildtoerako verhuisd naar de kas, waar al een mannetje aanwezig was. Duimen maar! Een vrijgezelle shamalijster vertoeft voorlopig in de kleine volière tegenover de bantengs.

Kraanvogels op een kiertje

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Twee vrouwtjes hebben een ei in hetzelfde nest gelegd – interessant!

Blijdorp is in zijn nopjes met de geboorte van een witnekkraanvogel in het Aziatisch Moeras. Voortplanting bij deze majestueuze vogels is een zeldzaamheid in gevangenschap, soms zijn er zelfs jaren waarin er geen enkele witnekkraanvogel wordt geboren in de dierentuinwereld. Ook de verzorgers in Rotterdam moesten even in de boeken duiken om hun geheugen op te frissen… Interne bronnen melden tevens dat de wolnekooievaars en nimmerzaten in de Grote Vliegkooi aan het baltsen zijn, wat ook maar zelden voorkomt. Blijkt het Aziatisch Moeras op zijn oude dag toch nog een geslaagd onderkomen voor deze zeldzame dieren? De fok bij die andere langpoten, de flamingo’s, verloopt in ieder geval voor het tweede jaar op rij soepel. De eerste eieren kunnen ieder moment uitkomen. Geboortenieuws is er ook bij de geelkeelfrankolijnen in de Okapi-Volière, de Sumatraanse gaailijsters in de Maleise Bosrand en de Balispreeuwen, molonetispreeuwen, kroonduiven en geelkeelgaailijsters in de Victoria Serre. Nu we het toch over eieren hebben: Diergaarde Blijdorp meldt eveneens de geboorte van twee kritiek bedreigde Egyptische landschildpadden.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De witnekkraanvogels bewonen de kleine moerasvolière tegenover de kuifmakaken.

Kort Nieuws #186

#SpringInBlijdorp

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Na een paar kalme maanden begint de natuur te ontwaken uit haar winterslaap. Dat merkt Diergaarde Blijdorp ook! De Rotterdamse dierentuin viert het voorjaar met de nieuwe actie #SpringInBlijdorp. Op het Amazonicaplein en het voorplein bij de Rivièrahal kan je hoog- en verspringen. De leukste foto’s die via de hashtag gedeeld worden, maken kans op een uniek Blijdorp-springtouw. Check de details van de campagne HIER.

Van onschatbare waarde

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Zijn ze niet schattig? In februari mocht de Visaya-vierling voor het eerst buitenspelen in de Maleise Bosrand. De drie meisjes en het jongetje werden eind vorig jaar op de wereld gezet door ervaren moeder Olga. Voor de zekerheid worden ze nog even apart gehouden van hun vader CJ en hun oudere zus Martine. Dankzij de opknapbeurt die het verblijf in 2021 kreeg van de Vrienden van Blijdorp kunnen beide groepjes wel tegelijkertijd naar buiten. Blijdorp is trots op zijn herhaaldelijke foksucces met deze Zuidoost-Aziatische varkens, die kritiek bedreigd worden in hun voortbestaan. In 1999 ondertekende Diergaarde Blijdorp een overeenkomst met de regering van de Filipijnen, waardoor in 2004 een fokprogramma afgetrapt kon worden in Europa.

Voorjaarsbode

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Ook in de Gierenrots-volière is jong leven te bewonderen. Het gaat om een Rüppells giertje wiens biologische ouders in Avifauna wonen, maar dat uitgebroed is in de broedmachine in Diergaarde Blijdorp. Gelukkig ontfermen de Rotterdamse pleeggieren zich liefdevol over het kuiken. In de broedmachine liggen trouwens nog heel wat andere eieren van Rüppells gieren, witruggieren en witkopgieren. Spannend! Aaseters vormen een essentieel onderdeel van het Afrikaanse voedselweb, maar zijn de afgelopen decennia sterk achteruit gegaan. Een van de oorzaken daarvoor is dat stropers soms karkassen vergiftigen, omdat rondcirkelende gieren hun aanwezigheid verklappen.

Blijdorp Bouwt

Foto: Cobie Kievit van der Steenoven (Facebook)

Stamgasten kunnen het haast niet gemist hebben: het voorplein bij de hoofdingang staat in de steigers! Het lijkt te gaan om een algemene ophoging en cosmetische modernisering. Bronnen melden dat ook de omringende beplanting aangevuld wordt met nieuwe Noord-Amerikaanse soorten. Blijdorp hoopt het project uiterlijk begin april af te ronden. De werkzaamheden hebben overigens geen gevolgen voor de bereikbaarheid van het Oceanium en Arctica.

Rotterdams Rif

Foto: Diergaarde Blijdorp (LinkedIn)

Als een soort zwaard scheidt de Landtong Rozenburg de Nieuwe Waterweg van het Calandkanaal. Zodoende krijgt het nauwe schiereiland heel wat natuurgeweld te verduren, wat betekent dat het afbrokkelen van de kade altijd op de loer ligt. Wat nou als we hier zouden werken mét de natuur, in plaats van tegen de natuur? Dat is het idee achter de gloednieuwe golfbreker die het Delfste bedrijf Reefy geïnstalleerd heeft. Het kunstmatige rif is ongeveer 25 meter lang en 3 meter hoog en bestaat uit zeventien reusachtige ‘legoblokken’. Die zijn zo ontworpen dat ze een heenkomen bieden aan een breed scala aan planten, vissen en ongewervelden. De kunstrifblokken zijn getest in het Oceanium van Diergaarde Blijdorp: een schaalmodel van deze modulaire kustverdediging is te zien in de koraalbak. Bij laagtij kan je de bovenkant van het echte rif trouwens ook spotten in de haven.

Het echte leven in de dierentuin

Foto: I Care Producties (Facebook)

Blijdorp schittert weer op tv! Een nieuw seizoen van ‘Het echte leven in de dierentuin’ werd in februari afgetrapt op NPO1. De eerste aflevering trok meer dan 1 miljoen kijkers en nog altijd staat de documentaire z’n mannetje tegenover programma’s zoals ‘Beat the Champions’, ‘Langs de nieuwe zijderoute’ en ‘De Nieuwe Vermeer’. Vanzelfsprekend loopt ‘Het echte leven in de dierentuin’ achter op de actualiteit en gaat het soms om gedramatiseerde verhaallijnen, maar desalniettemin biedt de show een bijzonder kijkje achter de schermen in dierentuinland. De serie bestaat in totaal uit zes aflevering, wekelijks te zien om 21.30 uur op NPO1. Tip: op blijdorp.nl houdt de dierentuin een mini-serie bij waar je kan zien hoe het nú gaat het met de tv-sterren!

Brandjes blussen

Foto: Jan van Keulen (BB-Facebook)

Dat was even schrikken! Op 9 maart arriveerde de brandweer met gierende banden bij het Oceanium in Blijdorp. Achter de schermen van het aquariumpand was brand uitgebroken. De evacuatie van bezoekers verliep rustig en snel. Uiteindelijk duurde het slechts twee uur voordat het Oceanium weer vrijgegeven werd. De materiële schade is beperkt en er zijn geen dieren of mensen gewond geraakt. De exacte oorzaak van de brand is nog wat mysterieus, al waren er even verderop werkzaamheden gaande. Naar verluidt ging het om de filterruimte van het Great Barrier Reef. Het park heeft laten weten dat er preventieve maatregelen getroffen zijn.

Victoria-Verslag

Foto: Carolina van Dijk (BB-Facebook). Bruine muisvogel.

Liefhebbers van de bruine muisvogels opgelet! Deze sociale vogeltjes zijn voortaan alleen nog maar in de Okapi-Volière te bewonderen. Zo’n vijftien van de twintig individuen uit de Rivièrahal zijn op transport gegaan naar Singapore. Het resterende vijftal is overgeplaatst naar hun soortgenoten in het Hart van Afrika. Verder logeert er momenteel een pruimkopparkiet in de Van-Harencarspel-voliere van de Victoria Serre. Dat is de kooi waar ook de kroonduiven en de Papoeamaina leven. Vermoedelijk gaat het om een jong mannetje waarvoor nog geen permanent heenkomen gevonden is. Zijn ouders wonen in de Maleise Bosrand.

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Jonge shamalijster.

Tot slot moeten we enkele uitspraken uit Kort Nieuws #185 corrigeren. De schuiven tussen de waterleliekoepel en het centrale segment van de Victoria Serre zijn toch níet geopend. Dat betekent dat er momenteel alleen een paartje roodoorbuulbuuls en een Braziliaanse tangara te vinden zijn in de waterleliekoepel. In het centrale deel zijn elf vogelsoorten te zien, waaronder de Palawan-pauwfazanten. Dat betreft trouwens niet een surplusdier, maar het fokstel. Sinds zij daar ingetrokken zijn, hebben ze zelfs alweer een kuiken grootgebracht! Ook de meldingen over een ingebroken roodborstje blijken onwaar. Het lijkt om een foutief geïdentificeerde shamalijster te gaan, waarvan er in januari nog eentje is uitgevlogen.

Kiss & Fly

Foto: Annemieke de Wit (BB-Facebook). Soldatenara.

Het is een drukte van jewelste bij de vogelafdeling. De transporten volgen elkaar momenteel zó snel op, dat Blijdorper Bende nog even wacht met verslag doen hiervan. Voor één verhuizing maken we echter een uitzondering: recent is de allerlaatste soldatenara vertrokken uit Diergaarde Blijdorp. Dat betekent dat de hyacinthara’s en pruimkopparkieten nu de enige kromsnavels in Rotterdam zijn. In Kort Nieuws #184 berichtten wij al over de reden voor deze ara-exodus: Blijdorp is bezig met het volledig afbouwen van de oude vogelshow. En tja, als de ara’s geen gelegenheid meer krijgen om hun vleugels te strekken, zijn de nachtverblijven bij de Vrije Vlucht Voorstellingen toch wel aan de kleine kant… Bovendien kampt het complex met bouwvalligheid en gaat deze op termijn tegen de vlakte. Meneer gaat een mooie toekomst tegemoet in Polen. Hij werd onderweg vergezeld door zes zwartkopibissen uit de Grote Vliegkooi. Die volière staat eveneens op de slooplijst.

Zwart-wit

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Een lach en een traan bij de zebra’s. Alweer enkele maanden is Blijdorp bezig met het introduceren van Kitoko, een jonge hengst uit Wallonië. Om woningnood te voorkomen heeft Rotterdam enkele jaren niet gefokt met deze wilde paardachtigen uit Afrika, maar inmiddels is de kudde door natuurlijk verloop behoorlijk geslonken. Gelukkig lijkt het te boteren met Emma, de laatste merrie waarvan de verzorgers denken dat ze nog vruchtbaar is. Ook oude Eva stelt zich kalm op tegenover Kitoko. Alleen met Marjolein wilde het maar niet vlotten. Na 28(!) jaar was ze niet zo bewegelijk meer, maar sinds de komst van Kitoko was ze erg onrustig. Al dat driftige gesprint over de vlakte deed haar helaas geen goed. De laatste weken liep ze steeds moeilijker en had ze zichtbaar pijn aan haar achterpoten. Na veel wikken en wegen heeft de dierenarts daarom besloten om Marjolein in te slapen. Het lichaam van de zebra is aan de leeuwen gegeven ter gedragsverrijking.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Overleden zebra wordt aan de leeuwen gevoerd.

Kort Nieuws #184

Welkom

Foto: piranha-info.com. Archieffoto.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de luipaardcactusmeerval (Pseudacanthicus leopardus). Een klein groepje is uitgezet in het bassin van de dwergkaaiman. Het is een soort uit de familie der pantsermeervallen, bodembewonende zoetwatervissen met zuignapmondjes. Daarmee schrapen ze algen van rotsen en eten ze kleine ongewervelden. Pantsermeervallen worden in de aquariumhandel ook wel pleco’s genoemd. Als je er eentje adopteert, check dan altijd om welke soort het gaat: sommige kunnen erg groot worden en zijn dan lastig te verzorgen.

De grote inhaalslag

Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2022 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!

Groot klein nieuws

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Blijdorp fokte een paar jaar geleden ook al met de kantjils.

Te beginnen bij een zege in de Maleise Bosrand: er zijn afgelopen zomer twee Balabac-kantjils geboren in Diergaarde Blijdorp! Dat is erg bijzonder, want de vader van de kleintjes is een van slechts twee fokmannetjes voor deze bedreigde soort in heel Europa. Het is dus erg belangrijk dat hij zijn genen doorgeeft. Beide kalfjes zijn vrouwelijk, maar hopelijk kan hij volgend jaar wat zonen verwekken. Blijdorp heeft drie fokvrouwtjes waarmee hij potentieel gekoppeld kan worden. Met in totaal zes individuen herbergt Rotterdam eigenhandig ongeveer de helft van alle kantjils in gevangenschap wereldwijd. Een paar van deze nachtactieve ‘dwergherten’ zijn te zien in het nachtdierenhok in het Aziëhuis.

Natuurbehoudscentrum

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het is nooit bekend gemaakt waarom de bladstaartgekko’s achter de schermen zitten, maar mogelijk is luchtvochtigheid in het NBC het probleem.

Het is gemakkelijk om de kluts kwijt te raken in het Natuurbehoudscentrum. Het is een eeuwig komen en gaan van dieren! Dit jaar hebben is een roodoorbuulbuul uitgevlogen hier. Achter de schermen is tevens een kritiek bedreigde Annam-waterschildpad uit het ei gekropen, mogelijk dat hij uiteindelijk voor de schermen geplaatst wordt. Al enkele jaren zijn de Annam-waterschildpadden niet zichtbaar voor bezoekers. De totale afwezigheid van de bladstaartgekko’s is tevens nog altijd een groot gemis onder bezoekers. De dieren lijken het achter de schermen echter naar hun zin te hebben, met laatst zelfs een onverwachtse geboorte.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Wel te zien zijn een heleboel pasgeboren Maleise wandelende bladeren (goed zoeken!) en een paar jonge gilamonsters. Blijdorp heeft de smaak aardig te pakken met de laatstgenoemde soort: dit jaar zijn een aantal gila’s uitgevlogen naar andere parken en laatst zijn wederom zeven gila-eieren uitgekomen. Het zijn de enige gilamonsters die dit jaar geboren zijn in de dierentuinwereld. De teller staat nu op zeventien gilamonsters in Blijdorp, waarmee het park de grootste populatie ter wereld herbergt.

Vogelvlucht (deel 1)

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Slechts een handjevol dierentuinen houdt papegaaiduikers.

Ook in de grote volières is het makkelijk om de tel kwijt te raken tijdens het broedseizoen. Uiteindelijk een bescheiden resultaat op de klippen van Bass Rock, het vogelverblijf bij de entree van het Oceanium. Eén jonge papegaaiduiker is toegevoegd aan de kolonie, net als drie zeekoeten. De opbrengst bij de Falklands lag iets lager dan normaal met drie koningspinguïns en één ezelspinguïn, maar daar zijn de verzorgers niet rouwig om. Er is juist sprake van actief populatiebeheer om overbevolking te voorkomen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De laatste blauwgele ara’s zijn op transport gegaan.

Een bewogen jaar bij de Zuid-Amerikaanse vogels. Er waren ‘gebruikelijke’ succesjes bij de hyacinthara’s, rode ibissen en kuifseriema’s; voor de jonge seriema en een deel van de ibissen is alweer een nieuw tehuis gevonden, net als voor een hyacinthara (uit ’21). Dat mag ook wel, want de volgende baby-hyacinth is alweer onderweg! Minder opvallend, maar wel uniek was de geboorte van een witwangfluiteend. Toch was het vooral een jaar van afschalen: Blijdorp heeft dit jaar afscheid genomen van de laatste geelvleugelara’s, blauwgele ara’s en groenvleugelara’s. Achter de schermen is nog maar één soldatenara aanwezig. Deze soorten werden gehouden bij de Vrije Vlucht Voorstellingen, maar deze vogelshow zal niet terugkeren.

 Vogelvlucht (deel 2)

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De geboorte van een secretarisvogel dit jaar was een primeur.

In de Gierenrots-volière, op de Savanne, zijn dit jaar voor de verandering geen maraboes uitgevlogen. Zij bleven wat langer in het winterverblijf vanwege de nestbouw van de secretarisvogels. Behalve de jonge secretaris zijn dit jaar drie Rüppells gieren, één kapgier en twee witkopgieren uitgevlogen. Voor twee daarvan, een witkop en een Rüppells, waren geen geschikte pleegouders beschikbaar in Blijdorp en daarom zijn zij ‘geadopteerd’ door Vogelpark Avifauna. Nu we het toch over de Gierenrots hebben: laatst is de volière weer opengesteld voor bezoekers. Door wat kleine aanpassingen zijn bezoekers nu te allen tijde afgeschermd van de vogels. Er geldt namelijk nog altijd een afschermplicht in verband met de griepepidemie onder watervogels en pluimvee in Europa.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Weinig dierentuinen hebben zoveel succes met de violette schildtoerako als Blijdorp.

En wat is er dit jaar gebeurd in de Okapi-Volière? Een heleboel! Niet alleen was er een ware ‘baby boom’ bij de muisvogels, geelkeelfrankolijnen en driekleurglansspreeuwen, maar ook de violette schildtoerako’s hebben maar liefst twee nestjes met twee jongen grootgebracht. De groenhelmtoerako’s zijn ook weer van de partij met twee kuikens. De zomertortels hebben twee eieren uitgebroed en er waren ook twee legsels bij de sneeuwkaptapuiten, de recentste daarvan was goed voor maar liefst drie kuikens! Oh, en dan waren er ook nog de vier kleine marmertalingen bij de vijver. Helaas suggereren nieuwe bronnen dat zij het niet gered hebben. De klad zat er dit jaar ook weer in bij de vergrijzende groep bijeneters en zwaluwen, met wederom nul eieren. Zout in de wonden is de recente dood van een van de twee hoppen.

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook). De eerste jonge flamingo’s sinds 2004.

Drie gezonde purperglansspreeuwen bij de buren, bij het Weverkopje, zijn een schrale troost. De aanwas bij de textorwevers zelf bedraagt vijf à tien kuikens, waar de verzorgers genoegen mee nemen. In de Krokodillenrivier zijn (voor zover bij ons bekend) dit jaar geen vogels uitgevlogen. Daar staat tegenover dat op het Flamingo-Strand maar liefst twaalf van deze roze langpoten uit het ei kropen, plus broedsucces bij de Baers witoogeenden én de noordelijke pijlstaarten!

 Vogelvlucht (deel 3)

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). De kolonie molinettispreeuwen bereikte dit jaar recordgrootte.

Grotendeels hetzelfde liedje als altijd in de Victoria Serre: Balispreeuwen, muisvogels, roodoorbuulbuuls en kroonduiven alom. Het liedje, of beter gezegd het oorverdovende getjirp, van de molinettispreeuwen klinkt echter luider dan ooit tevoren: de kolonie is meer dan verdubbeld in grootte dit jaar, tot een zestigtal vogels! Er zijn al een paar kandidaten gevonden voor het opvangen van de nieuwe generaties. Totdat het zover is, voorkomen de verzorgers handmatig dat er nog meer eieren uitkomen.

Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). De nieuwsgierige jonge shama’s stalen de show in de Victoria Serre deze zomer.

Met zo’n imposante zwerm zou je bijna vergeten dat ook de geelkeelgaailijsters (3x) en de shamalijsters (10x) een erg productief broedseizoen achter de rug hebben. De meeste shama’s zijn al doorverhuisd. Op de valreep van 2022 ook nog een langverwacht kuiken bij de manenduiven. Er waren ook onsuccesvolle broedpogingen bij de irenabuulbuuls, zwartnekvruchtenduiven en dolksteekduiven, maar wie weet pakt dat beter uit in 2023. Blijdorp gaat het nieuwe seizoen in met vijf reuzentoekans, na een jaar met twee sterfgevallen en één geboorte.

Uitzwaaien

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Sumatraanse tijger Emas laat de polder achter zich. In Duitsland heeft de fokcoördinator een vrouwtje gevonden waarmee hij zich mag voortplanten. Voorlopig blijft ons vrouwtje Alia, inmiddels al aardig op leeftijd, alleen achter in de Tijgerkreek. Eveneens vertrokken naar de oosterburen zijn twee kuifhertjes. Het betreft het koppel dat tot voor kort in het ‘bosverblijf’ van de Himalaya-biotoop verbleef. Op deze plek hadden de dieren veel last van stress.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Dan nog een paar oude nieuwtjes die we niet eerder gemeld hadden op het Blijdorper Bende Blog. In mei heeft Rotterdam afscheid genomen van vicuña Evita (2020), zij is inmiddels helemaal ingeburgerd in Berlijn. Het nieuwe Vriendennieuws meldt het vertrek van verschillende jongvolwassenen, waaronder een violette schildtoerako, een Visaya-wrattenzwijn, twee slurfhondjes en twee Balispreeuwen. In het mutatieoverzicht staan tevens zes kortsnuitzeepaardjes: dit betreft opvangdieren die, na een uitgebreid revalidatieproces, deze zomer in het volste geheim teruggeplaatst zijn in de Oosterschelde.

In memoriam

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De doodsoorzaak van de koedoeman is niet bekend gemaakt.

Helaas zijn er dit jaar ook weer een paar weduwes en weduwnaren bijgekomen in Blijdorp. Na jarenlang succes is de fok bij de Himalaya-glansfazanten opeens stilgevallen met de dood van het vrouwtje. Manlief is naar verluidt achter de schermen geplaatst. Bij de grote koedoes is het mannetje gestorven. Zonde, want de jonge bok heeft zich nooit kunnen bewijzen als vader. Ingewijden melden dat Blijdorp momenteel nadenkt over de toekomst van de resterende koedoes in de dierentuin, omdat de kudde steeds vaker ruzie heeft met de giraffen. Het Vriendennieuws meldt verder het overlijden van een slanke lori, een koningspinguïn, een Balispreeuw, een textorwever en een flamingo. Nog recenter is de onverwachtse dood van vicuña Marion, in april van dit jaar geboren, en de dood van de laatste huiscavia.

Dier zoekt dier

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Elders is Blijdorp druk bezig met het samenstellen van nieuwe koppeltjes. Er is een mannelijke toepaja in ontvangst genomen om het vrouwtje in het Aziëhuis gezelschap te houden. Ook de wallaby’s hebben weer een heer in hun midden (uit Wildlands Emmen), al zit de groep voorlopig aan de anticonceptie. De onvruchtbare bongobok is op transport gegaan naar Tsjechië. Ons overgebleven vrouwtje heeft nu gezelschap van een jongedame uit GaiaZOO en het verblijf kan weer eventjes mee dankzij een kleine facelift. Rotterdam is nog in afwachting van een nieuwe bongoman om de dames het hof te maken. Er zijn sinds 2019 geen bongo’s geboren in Rotterdam.

Botanisch Blijdorp

De plantenkundigen in Diergaarde Blijdorp zitten niet stil. Op de Savanne zijn nieuwe bomen aangeplant. Ondergronds zijn speciale structuren van kunststof aangebracht die de wortels moeten beschermen tegen het gewicht van giraffen. Hieronder zie je hoe de transplantatie eraan toeging.

Kort Nieuws #180

Zout in de wonden

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

De soap bij de gevlekte hyena’s duurt voort. De laatste keer dat er een hyena geboren werd in Blijdorp was in 2016, sindsdien worstelde Rotterdam met sterfgevallen en mislukte koppelingen. De verzorgers waren dan ook in hun nopjes toen Kaidi, te herkennen aan wat roze littekens, achterin het verblijf een hol groef! Eind juni verscheen een pup. De vader was Karoi, die eind vorig jaar via Antwerpen vanuit Singapore overkwam. In de hyenamaatschappij zijn mannetjes onderdanig en hij hield zich dan ook op gepaste afstand van het nest. Kaidi leek aanvankelijk nerveus en verplaatste de kleine regelmatig, maar het jong wist die kwetsbare eerste weken te doorstaan. Maar helaas mocht het niet zo zijn. Begin augustus kwam de pup klem te zitten onder een boomstam en kwam hij ter overlijden.

Licht aan het einde van de tunnel

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Over langverwachte voortplanting gesproken: er zijn kuikens bij de flamingo’s! De verzorgers hadden dit seizoen eigenlijk al afgeschreven, maar wellicht hebben ze zich laten inspireren door de Baers witoogeenden, waarmee Blijdorp laatst een primeur had. Er zijn een stuk of twintig eieren gelegd in totaal. Sinds 2004 lag de fok in de Maasstad compleet stil, wat een van de redenen was voor de moeizame verbouwing van het Flamingo-Strand in 2020-2021. Door de komst van het net worden lokale roofdieren geweerd en hoeven de vleugels van de flamingo’s niet langer gewiekt te worden. Bijzonder zijn ook de kuikens bij de witwangfluiteenden in Zuid-Amerika, de purperglansspreeuwen bij het Weverkopje, de sneeuwkaptapuiten in de Okapi-Volière de Sumatraanse gaailijsters in de Maleise Bosrand en de shamalijsters en Balispreeuwen in de Victoria Serre.

Opgewonden gaailijsters

Foto: Angelique Blijleven (BB-Facebook)

Nog meer waardevolle kuikens. In de Victoria Serre is een kritiek bedreigde geelkeelgaailijster uitgevlogen. De ouders hadden zich voor het laatst in 2020 bewezen, in ’21 produceerde de stokoude man enkel onbevruchte eieren. Het lijkt erop dat hij toch nog niet met pensioen hoeft! Inmiddels is het koppel namelijk zelfs bezig met een tweede leg… Mogelijk zitten ook de geelkeelgaailijsters in het Natuurbehoudscentrum op het nest, maar dat moet nog bevestigd worden.

Rivièra-Reorganisatie

Foto: Marja Troost-van Dam (BB-Facebook). Waar het jaarvogelvrouwtje heen vertrokken is, is niet bekend.

Wie de Victoria Serre opzoekt, zal het opvallen dat er het een en ander veranderd is in de vogelkas. De grootste wijziging is dat het centrale segment samengevoegd is met het segment van de jaarvogels. Herstel: het segment waar voorhéén een jaarvogel woonde. De soort is nu uitsluitend te zien in Taman Indah nu. Verwijderd uit de Victoria Serre is tevens de sneeuwkaptapuit, dat mannetje zat er slechts tijdelijk. Tot slot is het prille gezin van de geelkeelgaailijsters overgeplaatst naar het (vergrootte) centrale segment.

Blijdorp Bouwt

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer)

Nog wat andere bouwtechnische ingrepen in Blijdorp. Halsoverkop zijn er aanpassingen gemaakt aan het zeeleeuwenverblijf. De aanleiding is het filmpje waarin een jong mannetje bijna ontsnapt uit het bassin, dat even terug het hele internet over ging en zelfs op tv getoond werd. De schuldige, de in 2020 geboren Don, werd voor de zekerheid achter de schermen geplaatst. Nu is het hek opgehoogd en is Don herenigd met zijn familie. Gesloopt wordt er juist bij de kijkhut van de gorilla’s, naast de Oewanja Kinderjungle. Voorheen verbond een kooiconstructie dit monumentale pand met het buitenverblijf, maar het lijkt erop dat deze nu ontmanteld is. Tot voor kort overnachtten de mangabeys hier, maar zij zijn inmiddels (terug)verhuisd naar een van de koepelkooien van de Rivièrahal. In de steigers stond ook een van de ingangen van Taman Indah. Aan de ‘neushoornkant’ van dit gebouw is de draaideur vervangen door een dubbele schuifdeur.

Als kool

Foto: @avd55photos (BB-Instagram)

Beschuit met blaadjes op de Afrikaanse Savanne: tegenover de dierenkliniek is witkruinmangabey Cheche, een van de dochters van fokvrouwtje Casper, voor het eerst zelf moeder geworden. De trotse vader is Oda. Blijdorp is een van de weinige dierentuinen waar deze zeldzame apen zich vrijwel ieder jaar voortplanten. Aan de andere kant van de Diergaarde, in de Maleise Bosrand, is een andere inwoner klaar om het nest te verlaten. Een van de jonge vrouwelijke vissende katten is uitgevlogen naar Frankrijk. Haar zusje blijft alleen achter hier, voor haar wordt een partner gezocht.

Rotterdamser wordt het niet

Foto: Havenbedrijf Rotterdam (portofrotterdam.com)

Het Havenbedrijf Rotterdam en Diergaarde Blijdorp hebben een nieuw partnerschap gesloten. De komende drie jaar draagt de transportgigant bij aan de ontwikkeling van RoffaReefs: hightech, drijvende kraamkamers voor rifbewoners in het wild en in aquaria. Ook steekt het Havenbedrijf geld in de expositie ‘ZOO veel plastic’ en andere educatieprojecten, samen met Eneco. Directeur Erik Zevenbergen: ”Het Havenbedrijf Rotterdam en Diergaarde Blijdorp zijn al jarenlang verbonden met elkaar. De laatste jaren weten we elkaar steeds meer te vinden op te gebied van duurzaamheid en behoud van biodiversiteit. De samenwerking om het kweeksysteem te testen en verder te ontwikkelen is daarvan een goed voorbeeld.”

Nog meer muisjes

Foto: Diergaarde Blijdorp (Instagram). De kleine vuursalamander.

Voor de tweede keer heeft Diergaarde Blijdorp gefokt met de vuursalamanders. De larve is te zien in het Natuurbehoudscentrum. De vuursalamander kwam tot recent voor in Zuid-Limburg, maar is door de introductie van een schimmelziekte zo goed als uitgestorven. Stichting RAVON runt een fokprogramma voor de amfibieën en wordt hierin bijgestaan door Diergaarde Blijdorp en GaiaZOO. Nog meer koudbloedige verrassingen: bij de Nijlkrokodillen is weer een nestje kleine kroko’s gespot. Het lijkt er echter op dat alle jongen gedood zijn door de ouders. Blijdorp probeert eieren bij deze roofdieren tijdig weg te halen, want er is geen ruimte voor meer Nijlkrokodillen in gevangenschap. Soms zijn de moeders echter heel territoriaal over hun strandjes en dan kunnen de verzorgers er niet goed bij. Een grote hoeveelheid jongen is er tot slot ook bij de Kaapse klipdassen, tegenover de krokodillen, en bij de rode ibissen, in de Zuid-Amerikaanse volières.

Hoog bezoek

Fotograaf Joel Sartore deed in juni Diergaarde Blijdorp aan. Voor zijn project Photo Ark, een samenwerking met National Geographic, heeft hij een van de reuzenschildpadden in het Oceanium vereeuwigd. Voor de Photo Ark fotografeerde hij al meer dan 13.000 diersoorten, een onderneming die gedeeltelijk te zien is in de documentaire RARE en waarvoor hij meerdere awards ontvangen heeft.

Joel Sartore was in Diergaarde Blijdorp to take pictures for the Photo Ark of National Geographic - YouTube

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook)