Kort Nieuws #190

Blijdorp Bouwt

Foto: @AgainErick (Wikimedia Commons). Archieffoto.

De schop gaat weer in de grond in Diergaarde Blijdorp! Momenteel worden voorbereidingen getroffen voor de restauratie van de rendierenstal. Dit monumentale pand uit 1940, dat in de zuidelijke hoek van de dierentuin staat, zal in oude luister hersteld worden. In abonnementhoudersblad ‘De Giraffe’ laat Blijdorp weten dat de klus op z’n vroegst begin 2024 afgerond zal zijn. In de tussentijd worden de bosrendieren en moeraswallaby’s ondergebracht in het quarantaineverblijf in de spoorwegdriehoek, wat betekent dat ze alleen vanuit de trein zichtbaar zullen zijn (trajecten R’dam-S’dam, R’dam-Alexander & de HSL). Naar verluidt zal tegelijkertijd ook het oude berentheather hersteld wordt. Momenteel is dit betonnen terras bedolven onder wat aarde en beplanting, omdat het park worstelde met een invulling geven aan dit piepkleine verblijf. Al geruime tijd wordt gespeculeerd over het lot van de kleinschalige Europese en Australische themagebieden. Blijdorper Bende heeft begrepen dat de focus nu uitsluitend ligt op het toekomstbestendig maken van het bouwwerk. De verwachting is dan ook dat de bosrendieren en wallaby’s in ieder geval nog een paar jaar zullen blijven.

Welkom!

Foto: Míla Stehlík (biolib.cz). Archieffoto.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de Chinese bospatrijs (Arborophila gingica), ook wel de Ricketts bospatrijs of withalsbospatrijs genoemd. Deze kleurrijke grondvogel deelt zijn natuurlijke leefgebied in de kustregio Jiangnan met onder andere het kuifhertje en de geelkeelgaailijster. Net als deze landgenoten gaat de Chinese bospatrijs gebukt onder habitatverlies en jacht, waardoor de soort als ‘gevoelig’ op de Rode Lijst staat. Hoewel er nog geen officieel populatiemanagement programma bestaat voor de Chinese bospatrijs in Europa, verloopt de fok in dierentuinen steeds beter. Blijdorp heeft recent twee jonge mannetjes uit Antwerpen opgevangen. Zij zullen binnenkort te zien zijn in de volière van de pruimkopparkieten en rijstvogels, in de Maleise Bosrand.

… En vaarwel!

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)

Diergaarde Blijdorp herbergt niet langer de Himalaya-glansfazant, blijkt uit een rondgang van Blijdorper Bende. Jarenlang fokte Rotterdam erg succesvol met de kleurrijke vogels uit Centraal-Azië, maar vorig jaar overleed onverwachts het vrouwtje en bleef de haan alleen achter. Het is niet bekend of hij overleden of slechts verhuisd is. Met de naderende sluiting van hun oude verblijf, de Grote Vliegkooi, en met weinig zicht op uitbreiding van de nog wat bescheiden Himalaya-biotoop lijkt het onwaarschijnlijk dat de glansfazant op korte termijn terugkeert naar Rotterdam. De soort is nog in een vijftigtal Europese dierentuinen te bewonderen. De Vietnamfazanten in de Victoria Serre zijn nu de enige fazanten in het park dat eens begonnen is als fazanterie.

Klein dier, groot verlies

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook)

Eveneens een pijnlijk afscheid in de Krokodillenrivier. Onverwachts is de diadeemroodstaart overleden. Dit mannetje werd vorig jaar geleden geconfisqueerd door de douane, waarna hij opgevangen werd door Diergaarde Blijdorp. Het leek alsof hij in rap tempo revalideerde van zijn traumatische achtergrond, maar mogelijk worstelde hij toch met zijn gezondheid. Voor zover bekend was hij de enige van zijn soort in de Europese Unie. De diadeemroodstaart is afkomstig uit de bergweides van Noord-Afrika, over hun natuurlijke gedrag is weinig bekend.

Noodopvang

Foto: Frans van Arkel (BB-Facebook)

Diergaarde Blijdorp verwelkomt een nieuw groepje poolvossen. Het zestal (drie mannetjes, drie vrouwtjes) woonde oorspronkelijk in een Oekraïense dierentuin, maar werd na de Russische invasie geëvacueerd naar een opvangcentrum in Polen. Daar konden ze niet permanent blijven, maar toevallig stond het poolvossenverblijf in Blijdorp sinds kort leeg. Eén plus één is twee! Gelukkig lijken ze zich helemaal thuis te voelen in Rotterdam, waar de energieke dieren heel wat bekijks trekken. Vier mogen hun oude dag in de Maasstad slijten, twee gaan nog op doorreis naar Ierland.

Dankjewel!

Foto: dejong.nl.

Ruggensteuntjes stelt Blijdorp altijd op prijs! De A. de Jong Foundation doneert 4.000 euro aan het dierenpark voor de vernieuwing van de Zuid-Amerikaanse volières. Op haar website schrijft de stichting: “[wij zetten ons in voor] het behoud van de natuurlijke wereld en het welzijn van dieren (…) en zijn al lang een bewonderaar van het werk dat Diergaarde Blijdorp verricht. De dierentuin heeft een indrukwekkende staat van dienst op het gebied van dierbehoud en educatie, en de inspanningen om bedreigde diersoorten te beschermen zijn altijd prioriteit geweest.” Het moederbedrijf van de stichting, A. de Jong Installatietechniek, is een vaste klant van Blijdorp en beheert verscheidende werktuigkundige installaties in de dierentuin. Naar verwachting worden de nieuwe volières voor de ara’s en ibissen medio 2024 opgeleverd.

Ontsnapt!

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer)

Diergaarde Blijdorp probeert de baardapengroep nieuw leven in te blazen, maar dat is makkelijker gezegd dan gedaan! Eind vorig jaar werd het laatste vrouwtje, Trine, gekoppeld aan een nieuwe man. Helaas klikte het niet tussen de twee, Trine liet manlief alle hoeken van het verblijf zien. Gehoopt werd dat de komst van nog eens drie vrouwtjes uit Groot-Brittannië zou helpen met de groepsdynamiek. Aanvankelijk leek een soort gewapende vrede neer te dalen in de Maleise Bosrand, maar nu dondert het toch weer. Op 10 augustus ging het er zelfs zó hard aan toe, dat een van de baardapen van het eiland af stoof, rechtstreeks over de sloot en het schrikdraad heen! Nadat haar belagers naar binnen geloodst waren, keerde ze uit zichzelf weer terug naar het verblijf via een overhangende boom. Een verhaal met een staartje…

Beschuit alom

Foto: @celine_alders_photography (BB-Instagram)

De flamingokolonie barst uit zijn voegen! Inmiddels staat de teller op meer dan 150 individuen en een tiental koppeltjes zit nog op het nest. In het verblijf zijn tevens twee jonge noordelijke pijlstaarteenden uit het ei gekropen. Ook een bijzondere geboorte in de Victoria Serre: na enkele mislukte pogingen hebben de Barletts dolksteekduiven eindelijk een jong grootgebracht. Met veel geduld kan je schuwe gezinnetje spotten in het centrale segment van de kas. Dat geldt ook voor mevrouw Palawan-pauwfazant, die in het hoekje van de voederkooi op het eieren zit, en voor een reuzentoekan, die zich verschuilt in een nestholte. Geboortenieuws is er ook in het Hart van Afrika, waar een violette schildtoerako uitgevlogen is. Het jong groeit als kool. Dat geldt ook voor de drie jonge nandoes, die inmiddels zichtbaar zijn voor het publiek. Het vierde nandoekuiken heeft het helaas niet gered. Tot slot ook nog geboortenieuws in het Oceanium, waar dit jaar drie koeneusroggen het levenslicht zagen. Achter de schermen worden ze getraind om voer aan te nemen van de verzorgers, daarna worden ze bij hun ouders teruggeplaatst. Blijdorp is de Europese ‘hofleverancier’ van deze bijzondere vissen, in februari vertrokken nog vier jonkies naar Valencia.

Lastpakken

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook)

Een opmerkelijke gast in de Victoria Serre! In de Facebookgroep van Blijdorper Bende verscheen deze foto van een loslopende kreefachtige. Biologen van de Universiteit Leiden hebben aan Blijdorper Bende bevestigd dat het gaat om een Amerikaanse rivierkreeft, vermoedelijk van de soort Orconectes virilis of Procambarus clarkii. In Nederland is de inheemse Europese rivierkreeft halverwege de 20ste eeuw vrijwel volledig verdwenen door de slechte waterkwaliteit, waarna de introductie van Amerikaanse rivierkreeften (en schimmelziektes) via de visserij en huisdierenhandel de genadeklap vormde. Het is niet duidelijk hoe deze exoot de Rivièrahal heeft weten te bereiken. Bezoekers die rivierkreeften spotten in Blijdorp worden gevraagd om er melding van te doen.

Betoverend

Foto: Sharon de Vink (BB-Facebook)

De kwallenhoek is definitief buiten gebruik genomen. De naburige lampen van de steureneducatie veroorzaakten sterke algengroei, waar de kwallen last van hadden. Herhaaldelijke aanpassingen mochten niet baten. De oorkwallen zijn nog steeds te zien in de plasticexpositie bij de uitgang van het Oceanium. De kwallenhoek is inmiddels afgeschermd met meer educatieve materialen over het steurenproject. Naar verwachting zal dit hoekje van het pand op termijn grondig in de lak gezet worden, want behalve de kwallenkoepels staan hier nóg twee afgetimmerde aquaria. Iets met die rivierkreeften, wellicht…?

Uitzwaaien

Foto: Samantha de Blij (BB-Facebook). Okapi Ngwani.

Bye bye! De servaltweeling uit 2020 heeft Rotterdam verruild voor… Singapore! De Zuidoost-Aziatische dierentuin handhaaft hoge welzijnsstandaarden en is zelfs lid van de EAZA (Europese dierentuinvereniging). Een iets grotere transportkist vertrok laatst richting Duitsland. Okapi Ngwani gaat een mooie toekomst tegemoet in Frankfurt. Tussen 2017 en 2021 heeft de hengst vijf veulens verwekt bij de Blijdorpse dames. Om genetische diversiteit te waarborgen worden nu nieuwe koppels samengesteld. Ook bij de Noord-Amerikaanse steppebizons staat een mannetje minder, maar helaas komt dat door een sterfgeval.

Vriendennieuws

Foto: Jan de Neijs (BB-Facebook)

De publicatie van de augustus-editie van Vriendennieuws nadert, wat betekent dat de juli-editie openbaar gemaakt is! De Vrienden melden een bijzonder transport bij de geelkeelgaailijsters. Blijdorp heeft elf van deze kritiek bedreigde zangvogels overgenomen van een particulier. Voorlopig verblijft de luidruchtige groep in de volière bij het Longhouse, uiteindelijk zal de fokcoördinator in Londen een permanent heenkomen zoeken voor hen. Leegloop is er juist bij de pinchéaapjes, met het vertrek van een jong mannetje en de dood van het stokoude fokvrouwtje (30 jaar!). In Rotterdam resteren nu het fokmannetje en twee pubers. Het is de bedoeling dat een nieuw koppeltje samengesteld wordt. Tot slot vermeldt het Vriendennieuws ook de dood van een kortsnuitzeepaardje, het vertrek van een Visaya-wrattenzwijn en het ‘uitvliegen’ van een koningspinguin naar Spanje. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Buiten Blijdorp

Foto: ZOO Planckendael (Facebook)

ZOO Planckendael rouwt om Aziatische olifant Yu Yu Yin. De 44-jarige dikhuid overleed onverwachts aan acute spijsverteringsproblemen. Yu Yu Yin werd geboren in een houtwerkkamp in Myanmar en verhuisde eind jaren ’80 naar Ouwehands Dierenpark Rhenen. Van 1995 tot 1999 verbleef ze in Diergaarde Blijdorp. Hoewel de verzorgers in die periode erg blij waren met de geboorte van Yu Yu Yins enige gezonde jong, Maxim, was het niet één en al pais en vree. Er speelde namelijk een hevige ruzie tussen enerzijds olifant Irma en haar nageslacht en anderzijds het Rhenense trio Tin Tin Htoo, Yu Yu Yin en Khaing Phyo Phyo. De vriendinnen vertrokken daarom naar Port Lympne, gevolgd door Antwerpen en uiteindelijk Planckendael. Tin Tin overleed in 2005 tijdens een bevalling en in 2018 werden nierfalen Phyo Phyo fataal. Tevergeefs probeerde Yu Yu Yin zich toen als oudste lid van de Mechelense kudde nog te ontfermen over Phyo Phyo’s pasgeboren zoontje, Tarzen. Yu Yu Yin leeft voort in haar zoon Maxim, die in het Tsjechische Ostrava drie vrouwtjes het hof probeert te maken momenteel.

Foto: Jeroen Verwimp (Dierentuinen Onze Hobby). Aziatische olifant Yu Yu Yin (1979-2023).

Kort Nieuws #169

Blijdorp Bouwt

Bedrijvigheid op de Prairie. Diergaarde Blijdorp is bezig met het aanleggen van een nieuw bezoekerspad dat aangrijpt op het bestaande panoramapunt bij de bizons en het Amazonicaplein. Via een nieuwe brug kan je je als bezoeker zelfs bóven de wilde runderen begeven zo meteen! Aan de weerszijden van dit traject bevinden zich respectievelijk het grote perk en de separatiekraal. Op een steenworp afstand wordt de laatste hand gelegd aan een nieuwe overkapping. De route is weergegeven op de (onofficiële) afbeelding hierboven, met de brug in het oranje. Eerder dit jaar kondigden de Vrienden van Blijdorp aan een nieuwe aravolière te gaan bekostigen nabij vlinderkoepel Amazonica begin 2022. Mogelijk dat dit pad gerealiseerd wordt met dat project in gedachten.

Het ene hoefdierenproject is nog niet afgerond, of Blijdorp oriënteert zich alweer op de volgende: het college van B&W heeft een vergunningsverzoek ontvangen betreffende de bosrendierenstal, die uit 1940 stamt. Dit gebouw, van de hand van Sybold van Ravesteyn, behoort tot de laatste rijksmonumenten in de Diergaarde die gerestaureerd moet worden. Overigens gebeuren dit soort aanvragen nog lang voor de aanvang van daadwerkelijke werkzaamheden. Er is nog geen definitieve bestemming voor dit hoekje van de Diergaarde uitgestippeld, al wordt het mogelijk meegenomen bij de uitbreiding van het gorillaverblijf in de (verre) toekomst.

Even voorstellen

Foto: Brocken Inaglory (commons.wikimedia.org). Stermurene (archieffoto).

Bezoekers hebben twee nieuwe diersoorten gespot in de mangrovebak in het Oceanium: een stermurene (Echidna nebulosa) en twee aalgrondels (Pholidichthys leucotaenia). Beide vissen leven in de Indo-Pacifische zeeën en hebben een slank lichaam. Murenes zijn echte rif-specialisten, die zich verbergen tussen de rotsen en het koraal. Daar wachten ze in hinderlagen op nietsvermoedende passanten. De aalgrondel is een nijverige vis, die zijn eigen tunnels graaft in het zand. Het langste hol dat ooit gevonden is, was wel zes meter diep! Best indrukwekkend, gezien deze dieren maximaal een halve meter lang van kop tot staart worden. Het mag overigens wel worden opgemerkt dat deze twee soorten thematisch gezien dus niet zo goed bij het (Caraïbische) mangrovebassin passen. Maar ja, dat geldt ook voor een aantal van hun verblijfsgenoten, zoals de zebramurenes en de Cortez doktersvissen…

Weggeweest

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De kritiek bedreigde Vietnamfazanten zijn teruggekeerd naar de Maleise Bosrand. Toen de Sumatraanse gaailijsters eerder dit jaar hun intrede deden in de volière naast de Visaya-wrattenzwijnen, werden de andere inwoners voor de zekerheid achter de schermen geplaatst. De gaailijsters hadden hun draai al snel gevonden en hebben dit jaar meerdere kuikens ter wereld gebracht. Vandaar dat de Diergaarde de twee soorten nu bij elkaar durft te zetten. Wel ontbreken de roodsnavelkitta en de Aziatische blauwe ekster nog altijd. Elders in het park is juist een soort minder te zien: de spinschildpadden zijn weggehaald uit het Natuurbehoudscentrum. Hun verblijf, dat de ingang van het Kelpwoud flankeert, wordt nu bewoond door enkele Egyptische landschildpadden.

Werkbezoek

Foto: Nederlandse Vereniging van Dierentuinen (LinkedIn)

De werkgroep Dierenwelzijn van D66 was afgelopen week te gast in Diergaarde Blijdorp. Samen met Rotterdamse fokcoördinatoren, educatiemedewerkers en onderzoekers hebben Danny de Man van de EAZA en Wineke Schoo van de NVD het met de partijdelegatie gehad over dierenwelzijn en natuurbehoud. De NVD liet weten dat het een positief gesprek was. D66 heeft zich in het verleden doorgaans opgesteld als voorstander van moderne, conservatiegerichte dierenparken.

Wel en wee

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Er is een nieuwe vrouwelijke hamerkop uitgezet in de Gierenrots-volière, zo melden bezoekers. Hopelijk kunnen we volgend jaar weer eieren verwelkomen bij deze markante vogels! Een stukje verderop, bij de servals, wordt juist een verhuizing voorbereid. Het mannetje dat in 2020 geboren werd, is achter de schermen geplaatst in afwachting van zijn transport. De bestemming zou Singapore zijn, zo melden de verzorgers. Nu zoonlief achter de schermen zit, is mannetje Titus weer te bezichtigen. Vrouwtje Jina leeft nog altijd samen met haar dochter. Verdriet is er bij de Chileense poedoes, daar is het jonkie overleden. Zijn vader heeft ook even geworsteld met zijn gezondheid, maar hij is inmiddels aan de beterende hand. Hij knapt achter de schermen op. Wat er precies gebeurd is, wordt nog steeds onderzocht.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Kort Nieuws #145

Lege paden door een oneindig laagland…

Foto: Florien de Graaf (Rondom Blijdorp). Tja, als de poorten gesloten zijn maar de magnolia’s in bloei staan, moet je toch iets…

Het is stil in Blijdorp… Té stil. Sinds de Rotterdamse dierentuin op 16 maart dicht ging in verband met de COVID-19-pandemie, zijn de paden nagenoeg verlaten. Met een minimale bezetting waarborgt een groepje van zo’n 25 dierenverzorgers (alsmede één botanist) iedere dag het welzijn van de honderden inwoners van het park, groot en klein. Verzorger Stefan Timmermans toonde in een video hoe het park erbij ligt: onwennig om te zien, zowel voor medewerkers als voor trouwe bezoekers. Ook voor de dieren heeft het gevolgen. Van nature schuchtere dieren zoals antilopen schrikken, nu ze doorgaans met rust gelaten worden, extra van de sporadische aanwezigheid van medewerkers. De gorilla’s beleven de situatie op een andere manier: het is inmiddels wetenschappelijk bewezen dat alle primaten op vergelijkbare wijze ziek kunnen worden door het coronavirus, laat staan mensachtigen die 98% van hun DNA met ons delen. Om het zekere voor het onzekere te nemen, werken de verzorgers daar voorlopig met handschoenen en gezichtsmaskers. Vanzelfsprekend geldt ook hier het gebod dat iedere medewerker met ook maar enig symptoom thuis moet blijven en in NVD-dierentuinen zijn tot op heden geen zieke dieren bekend. Rotterdam-Rijnmond kent inmiddels 325 bevestigde gevallen van COVID-19, waarmee het tot de Nederlandse middenmoot behoort. Natuurlijk lopen de verzorgers die dagelijks erop uit moeten bij lange na niet hetzelfde gevaar als het personeel in de zorg, maar toch: bij de vele steunbetuigingen klappen wij in ieder geval óók een beetje voor hen.

Pandaperikelen

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Mooie beelden uit de Diergaarde: rode panda Kwina mag op pad! Kwina kwam vorig jaar ter wereld, maar haar moeder, Yukiko, kwam onverwachts te overlijden. Haar broetje bleek nog niet sterk genoeg en stierf uiteindelijk ook, maar Kwina doet het goed. Nadat ze een tijdje intensief verzorgd werd in een verblijfje achter het reguliere perk, is ze inmiddels klaar om het grote perk te verkennen. Kwina is, gezien haar moeder een ‘immigrant’ uit Japan was, genetisch gezien van grote waarde voor de gezondheid van het Europese fokprogramma. De Diergaarde heeft als EEP-coördinator dan ook geregeld dat haar vader, Hima, binnenkort naar Zweden zal verhuizen (waar je overigens naar hem kan vragen onder de naam ‘Arjun’) om ruimte te maken voor een kamergenootje voor Kwina: jong vrouwtje Chima uit Berlijn. Als het tweetal volgend jaar geslachtsrijp is, gaat Chima op doorreis en wordt er een date geregeld voor Kwina. Wordt vervolgd!

Wederom weinig welstand…

Afbeelding: ontwerp overnetting Flamingo-Strand. Klik HIER voor groot formaat.

Ken je die mop van Blijdorp die een volière wilde bouwen? Ook de bouwagenda van de Diergaarde zal naar verwachting enige vertraging oplopen. Eindelijk lag het er: een ontwerp voor de overnetting van het Flamingo-Strand waar de Welstandscommissie over te spreken was. Dat werd ook wel eens tijd, want al sinds 2015 worstelt de dierentuin met dat dossier. Op 18 maart zou de knoop omtrent de vergunningverstrekking doorgehakt worden, maar toen schopte een zeker virus roet in het eten… Minimaal tot april komen de verschillende commissies van de Gemeente Rotterdam uit voorzorg niet bijeen en zodoende zal het ook nog wel even duren voordat het hoge woord eruit is.

Ladies night

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Archieffoto: na tien dagen worden jonge maki’s te groot en verhuizen ze naar de rug van de moeder.

Geboortenieuws! Blijdorp is sinds kort een ringstaartje rijker. Makivrouwtje Ketaka is voor het eerst moeder geworden en de kleine houdt zich goed vast aan haar buik. De vader is Leo, het mannetje dat vorig jaar overkwam uit DierenPark Amersfoort. Daarmee is dit de eerste makibaby die in Rotterdam verwekt is, maar niet de eerste geboorte! Vrijwel exact een jaar geleden ontdekten de verzorgers namelijk dat maki Kely al zwanger was toen zij, samen met haar soortgenoten, Apenheul verruilde voor het nieuwe doorloopverblijf bij het Oceanium. Ketaka, Kely en nog twee dames vormen de kinderschare van moeder Kanto. Zij vormen tezamen dan ook een clan en staan elkaar altijd bij in de continu kibbelende makimaatschappij. De andere clan in de Diergaarde bestaat uit Iza en haar drie dochters. De twee kampen zijn al meermaals uit elkaar gehaald, want er loopt nogal een vete tussen de twee, zo is gebleken.

Digitaal dagje uit

Foto: Annemieke de Wit (BB-Facebook)

Goed nieuws voor zij die naar Blijdorp hunkeren: er zijn online nieuwe webcams te bekijken! De camera’s in de nestkasten bij de Gierenrots zijn aangezet nu twee koppeltjes Rüppells gieren aan het broeden zijn. Zodra de nachtelijke temperaturen wat hoger zijn, zullen ook de nesten van de maraboes zichtbaar zijn. Elders in de volière zitten ook twee kapgier-paartjes en de witkopgieren op het nest. Dat laatste duo probeert zich al jaren tevergeefs voort te planten, maar dit jaar zijn alle voortekenen gunstig… Een koppel witruggieren dat bij de Vrije Vlucht Voorstellingen verblijft, treedt momenteel zelfs op als pleeggezin voor een Rüppells-kuiken dat in de broedmachine uit het ei was gekropen. Enneh… Mocht je niet zozeer een webcam-kijker zijn, schroom je dan niet om eens te kijken naar onze uitgebreide collectie van ‘Ontdek…’-pagina’s en specials… Tot slot zouden we graag een Vrienden-lidmaatschap als optie willen aanbevelen. Als Vriend van Blijdorp draag je met een jaarlijkse contributie van nog geen €50,- bij aan een scala aan vernieuwingen in de Rotterdamse Diergaarde en als dank krijg je ook ieder kwartaal een Vriendennieuws-tijdschrift opgestuurd. In de meest recente uitgave daarvan staat mogelijkerwijs zelfs een interview met een zekere beheerder van een zeker blog…

Kraamverlof

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Eén gezin dat wel blij is met het verlaten straatbeeld, is de serval-familie. Aan het begin van de maand beviel servalvrouwtje Jina van een tweeling. Jina staat enigszins bekend als een zenuwpees: nadat ze in 2017 kitten Mosi succesvol grootbracht, stierven in 2018 en 2019 haar nestjes vroegtijdig. Beide keren was ze zo gestrest dat ze de jongen de hele dag heen en weer sleepte van verstopplaats naar verstopplaats, wat leidde tot verwondingen aan hun nekvel. Dit jaar gooit Blijdorp het dus over een andere boeg: Jina bleef uit verzorg in het rustige binnenverblijf en partner Titus werd naar een verblijf achter de schermen verplaatst. Nu er geen horde aan luidruchtige mensen is, kan de tweeling als geluk bij een ongeluk het buitenverblijf in alle rust verkennen. Blijdorp liet, bij gebrek aan beter, alvast online zien hoe de kleintjes het momenteel doen. Let voorlopig een beetje op elkaar, dan kunnen we snel genoeg zelf op kraambezoek.

Kort Nieuws #135

Op een roze wolk

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). ”Geweldig om de kleine vissende katjes te zien.”

De jaarlijkse geboortegolf mag haar piek dan wel gehad hebben, maar er zijn alsnog genoeg kleine bewoners van Blijdorp om van te genieten. Met de okapi die eerder deze maand ter wereld kwam, inmiddels Kisala gedoopt, is het nog altijd goed gesteld. Sinds haar geboorte is ze flink gegroeid en dat zal nog wel even doorzetten. Naar verwachting zal het nog even duren voordat we haar kunnen zien, want jonge okapi’s blijven na hun geboorte voor een langere tijd in hetzelfde gebied. Moeder Kamina houdt het kalf goed in de gaten, maar instinctief houdt ze enige afstand zodat roofdieren het jong niet opmerken. Dat is eveneens de reden dat jonge okapi’s pas na een maand voor het eerst poepen! In de Aziatische helft van de Diergaarde zijn twee nieuwe geboortes te melden. In de Maleise Bosrand is vissende kat Saray moeder geworden van een tweeling. Vader Mumbai kwam in de zomer van 2018 over vanuit Tsjechië en dat najaar was het ook al raak. Hij speelt geen rol in de verdere opvoeding van de kleintjes en Saray houdt hem dan ook nauwlettend in de gaten als hij in de buurt komt. Wees er snel bij, want net als bij huiskatten groeien de kittens als kool. Op een steenworp afstand, in het Aziëhuis, is er voor de derde keer een slanke lori ter wereld gekomen. In 2017 waren deze nachtactieve halfapen de winnaars van de Blijdorper Bende Award in de categorie ‘Nieuwe Diersoorten’. Hun snelle voortplantingssucces is opmerkelijk, al helemaal gezien er nog geen tien dierentuinen in Europa zijn die de soort houden. Diergaarde Blijdorp heeft laten weten dat de vorige kleintjes in afwachting van een nieuw tehuis achter de schermen verblijven.

Verlies

Helaas ook minder vrolijk nieuws. De jonge serval, eind vorige maand geboren, is overleden. Extra zuur is dat ook vorig jaar moeder Jina er niet in wist te slagen om haar jong in leven te houden. Toen werd achteraf duidelijk dat ze de kleine zoveel rondsleepte dat er een wond was ontstaan in de nek van de kitten, die ondanks medische behandeling niet kon genezen. Gezien bezoekers wederom hebben gemeld meer verplaatsingen te hebben gezien dan gebruikelijk, is het niet ondenkbaar dat dit ook ditmaal de boosdoener was. Het gedrag is moeilijk te verklaren, gezien Jina in 2017 geen enkele moeite had met het grootbrengen van zoontje Mosi. Om de rust te bewaren, was het verblijf afgezet met extra hekken, zodat bezoekers minder dichtbij konden komen. Of Blijdorp in het vervolg meer maatregelen gaat treffen, zal moeten blijken.

Vlam in de pan

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Net zoals dat bij mensen het geval is, kunnen dieren elkaar van tijd tot tijd in de haren vliegen. In Rotterdam gebeurde dat twee keer in korte tijd: ten eerste ging het fout bij de dwergnijlpaarden. Floris en Eveline hebben enige tijd apart van elkaar geleefd. Niet alleen is dat een natuurlijkere en minder stressvolle levenswijze voor deze solitaire oerwoudbewoners, maar de kans op voortplanting wordt ook groter als de dieren niet continu in elkaars gezelschap verkeren. Hun reünie lijkt echter te suggereren dat we niet hoeven te rekenen op dwerg-dwergnijlpaardjes in de nabije toekomst. Schermutselingen bij nijlpaarden gaan er hard aan toe, maar gelukkig is hun huid (ook bij de dwergsoort) meerdere centimeters dik en uiterst beschermend tegen dit soort verwondingen. Het tweetal ging dan ook zonder permanent letsel weer uit elkaar. Iets serieuzer ging het eraan toe bij de Aziatische leeuwen. Daar is Lalana, moeder van drie, flink te grazen genomen door Bente en Chica. Vrijwilligers melden dat de laatstgenoemde vrouwtjes beide krols waren, wat bij leeuwen gepaard gaat met extreme agressie. Met oog op het tumult waren de welpjes al tijdelijk achter de schermen geplaatst. Ondanks de recente periode van rust wringt het al langere tijd in de groep: nadat Lalana bevallen was, duldde ze de andere dames lange tijd niet in de buurt van haar kroost. Sommige confrontaties verliepen zelfs zo heftig dat mannetje Aapal tussen de twee partijen moest komen. Lalana is na een controle door de dierenarts overigens gewoon weer in het buitenverblijf te vinden.

Beleef Blijdorp Anders

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Voor de groep trouwe Blijdorpbezoekers die regelmatig hetzelfde rondje door de dierentuin wandelen, deed zich laatst een buitenkansje voor om eens wat nieuws te proberen. Tijdens de Open Monumentendagen liet Diergaarde Blijdorp, goed voor 21 rijksmonumenten van nationale architectonische waarde, vanzelfsprekend van zich horen. Vrijwilligers gaven, tegen een bijdrage van €5,- bedoeld voor natuurbehoudprojecten, bezoekers een rondleiding van circa een uur. De gegadigden waren zeer te spreken over de tour. Mooi meegenomen is natuurlijk het feit dat de restauratie van de laatste paar vervallen pareltjes, waaronder de Bergdierenrots en de Rivièrahal, niet lang meer op zich zal laten wachten. Het verschil tussen de vernieuwde bouwwerken en de nog versleten panden benadrukt hoe nodig een intensieve onderhoudsbeurt is. Verder organiseerde de dierentuin in het kader van het Gergiev Festival van het Rotterdams Philharmonisch Orkest in het Oceanium en de Rivièrahal speciale optredens van de protegees van het Hellendaal Muziekinstituut. Bovendien was er ook nog een speurtocht beschikbaar. Oh, en de Blijdorp-ervaring strekte zich uit tot buiten de grenzen van de tuin: Blijdorps Oceaniumboot, ook wel liefkozend de ‘Haaibaai’ genoemd, deed mee aan de Wereldhavendagen. Alweer meer dan tien jaar geleden kreeg de Diergaarde dit schip cadeau van het Havenbedrijf en sindsdien bevoorraadt het de aquaria van de dierentuin met schoon ballastwater. Bijzonder is dat dit schip volledig draait op het gebruikte frituurvet van de restaurants in het park. Tot slot is Blijdorp het toneel van de nieuwste toevoeging aan de kinderboekenreeks Pinkeltje. Eerder werden onder andere de Efteling en het Rijksmuseum al aangedaan. Voor €10,99 is het boek verkrijgbaar in de Zee van ZOOvenirs.

Foto: Ries van Wendel de Jood(PortOfRotterdam.com). Blijdorp-directeur Erik Zevenbergen en communicatiedirecteur Richard van der Eijk van het Havenbedrijf op de Haaibaai.

Kort Nieuws #134

Inburgeren

Foto: @surfariseychelles (Instagram). Seychellen reuzenmiljoenpoot (archieffoto).

Het bestand van Diergaarde Blijdorp is uitgebreid met twee nieuwe diersoorten! In het Natuurbehoudscentrum kan je nu kennismaken met de Seychellen reuzenmiljoenpoot (Sechelleptus seychellarum). Deze kruipers kunnen een lengte van zo’n 15 centimeter bereiken – al impliceert de titel ‘reuzenmiljoenpoot’ al dat dit niet zomaar een oorwurm is. Wellicht gaat dit beestje niet de harten van de massa’s veroveren, maar de Diergaarde hoopt dat ze het gewoon naar hun zin gaan hebben in hun onderkomen: jongen zijn gewenst! Tussen 2000 en 2005 is de wilde populatie namelijk gehalveerd ten gevolge van habitatvernietiging. Of dat nou was in de vorm van landbouw, invasieve bamboesoorten of verdroging. Het is dan ook een bedreigde diersoort.

Foto: ”thelittleman” (inaturalist.org). De bloedzuigerhagedis (archieffoto).

Met de andere nieuwkomer is het minder slecht gesteld: de bloedzuigerhagedis (Calotes versicolor). Nee, hij is geen parasiet, maar in de paartijd krijgen de mannetjes een dieprode kop. Ze zijn familie van de agamen en hun huid is dan ook bedekt met grove schubben, over hun rug loopt een kam. Deze mooie reptielen worden maar in vier andere Europese dierentuinen gehouden. In Blijdorp zijn ze te vinden in het Aziëhuis, waar ze het verblijf van de neushoornboomslangen hebben overgenomen. Waar zij naartoe zijn gegaan, is onbekend.

Komen en gaan…

-> Geüpdatet 02-09-2019

Foto: Arenda Marcel Lola Romi Nijs‎ (BB-Facebook). In Rotterdam geboren en getogen, nu in Beekse Bergen te zien.

Bloeit er wellicht een nieuwe romance op in het Aziatisch Moeras? Ruim een jaar nadat de vrouwelijke witnekkraanvogel het leven liet op de respectabele leeftijd van 42, heeft het mannetje gezelschap gekregen van een nieuwe soortgenoot. Om te voorkomen dat de nieuweling het op een lopen zet, is het hek langs het vlonder verhoogd. Even verderop is het ook een komen en gaan van transportkisten: een bantengstier die vorig jaar in Rotterdam ter wereld kwam, is afgereisd naar Hilvarenbeek. De Blijdorpse verzorgers kwamen terug met de bul van het Safaripark, als beoogde troonopvolger voor de overleden banteng Bas. Bronnen melden dat hij helaas kort na zijn aankomst in de Maasstad overleden is. Later is een tweede bantengstier overgekomen, ditmaal afkomstig uit Burgers’ Zoo. Verder is de kudde Mhorr-gazelles versterkt met een vrouwtje uit de dierentuin van Wenen. Om enige genetische diversiteit te waarborgen bij deze zeer zeldzame diersoort, is het belangrijk dat er regelmatig nieuwe fokpaartjes worden samengesteld. Een minder vrolijk bericht komt uit Hart van Afrika, daar is een van de vrouwelijke penseelzwijnen bezweken aan een longaandoening. Het tweetal dat resteert, vliegt elkaar nog wel eens in de haren, dus biggetjes lijken vooralsnog uitgesloten. De mutatielijst van de zomeruitgave van het Vriendennieuws wordt afgesloten met de overlijdensberichten van twee vrouwelijke hutia’s.

Virtual Reality? Reality!

Screenshot: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Videospellen worden steeds realistischer, maar Blijdorp neemt dat nog een stapje verder met Blijdorp The Game, een nieuw zakelijk arrangement dat afgehuurd kan worden voor personeelsuitjes, teambuilding of familiedagen vanaf 25 deelnemers. Het scenario, het zogenaamde Miss Jane Mysterie, gaat over een vlogster die vermist raakt in de Diergaarde. De spelers nemen in groepen de rol aan van rechercheurs en aan hen is de taak om uit te zoeken wat er is gebeurd en krijgen een kijkje op bijzondere plekken zoals het laboratorium en het voedselmagazijn. Medewerkers, zoals de dierenarts, directeur en dierverzorgers vertellen hen meer over hun bijzondere werk. Ieder team heeft een tablet en trekt ten strijde tegen de andere teams. Het slimste en oplettendste team zal zegevieren. Voor meer informatie, klik HIER.

De ooievaar wordt overspannen…

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Geelkeelfrankolijn met jongen.

De pakken beschuit en muisjes zijn niet aan te slepen in het park – nieuw leven alom. De servals zijn voor het derde jaar op rij ouders geworden. De kleine maakt het goed, maar het geslacht is dusver nog giswerk en de kleine houdt zich vaak schuil. De kuifmakaken doen een stuk minder moeite om hun jongste telg te verbergen: de gehele groep bekommert zich om het jonkie. Maria is een ervaren moeder en draagt hem of haar continu met zich mee. Toen Kersen, de vader, eerder dit jaar werd voorgesteld aan de groep, was hij direct een geliefd lid van de groep. De kennismaking vond plaats in maart en met een draagtijd van iets langer dan vijf maanden, was het duidelijk al snel raak. Op de Amerikaanse Prairie is de derde bizongeboorte van het jaar een feit: het is een meisje dat Lieke is gedoopt. In de Okapi-Volière hebben de geelkeelfrankolijnen voor het eerst voor nageslacht gezorgd. Ook is er goed nieuws voor de liefhebbers van koudbloedigen: zowel de La Palma tandkarpers (Cyprinodon longidorsalis) als de Madagaskartandkarpers (Pachypanchax omalonotus), sinds dit jaar aanwezig in Blijdorp, hebben al voor nageslacht gezorgd. Dat is maar goed ook, want met beide soorten is het bedroevend gesteld – de La Palma tandkarpers zijn zelfs uitgestorven in het wild. Daarnaast vermeldt het Vriendennieuws dat er dit jaar in totaal vijf kroeskoppelikanen uit het ei zijn gekropen. Daarmee telt de groep 56 leden! Best opmerkelijk, gezien de vogels er pas een paar jaar geleden voor het eerst in slaagden om zelf kuikens groot te brengen. En daar houdt het niet bij op: de gilamonsters hebben inmiddels voor eieren gezorgd, er zijn dekkingen waargenomen bij de olifanten en de ijsberen Olinka en Wolodja hebben kennisgemaakt. Wordt hopelijk vervolgd…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De kleine kuifmakaak.