Blijdorp sluit Oceanium deels: nieuwe nadruk op Noordzee

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). De afgezette ingang van de Kelpwoud-zaal.

Bezoekers van het aquariumgebouw van de Rotterdamse dierentuin moeten voorlopig rekening houden met bouwhekken. Op meerdere plekken in het pand wordt druk geklust. Het doel: een duurzamere toekomst, zowel voor het Oceanium zelf als voor de natuur in onze eigen achtertuin.

Het einde van het Kelpwoud

Een houten schot onttrekt de laatste ecodisplay van het Oceanium geheel aan het zicht: het doek valt voor het Californische Kelpwoud. Een grondige overhaul van deze ruimte hing al een tijdje in de lucht. Sinds 2010 staat het verblijf van de zeeotters leeg en in 2018 overleden de laatste octopussen, waarmee twee publieksfavorieten verdwenen.

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook). In het Kelpwoud waren zowel grote als kleine waterdieren uit het Californische kustgebied te zien.

Ook in de omringende aquaria werd het steeds stiller. De meeste gevinde bewoners van deze bassins zijn omstreeks de millenniumwisseling ingevlogen uit de VS. Zo kon destijds een uniek stukje onderwaternatuur minitieus nagebootst worden, van de kleinste aardbei-anemoon tot de geduchte zwelhaai.

Helaas heeft het merendeel van de inwonende vissen nooit gekweekt, met een handjevol jonge stierkophaaien als enige noemenswaardige uitzondering. Vergrijzing en geleidelijke leegloop was het natuurlijke gevolg. Blijdorp stond voor een keuze: is het importeren van wildgevangen dieren uit Amerika anno 2024 te rechtvaardigen, wanneer we daarmee geen concrete bijdrage leveren aan natuurbehoud?

Het roer om

Foto: Marga van den Berg (BB-Facebook). Wrakbaars bij het bestaande Noordzee-gedeelte.

Na veel wikken en wegen is besloten dat het antwoord daarop ‘nee’ is. In plaats daarvan grijpt Blijdorp dit moment aan om weer een klein stukje van het Masterplan 2050 te verwezenlijken. In deze toekomstvisie staat omgeschreven dat Blijdorp zich gaat toespitsen op twee maritieme ecosystemen. Dit zijn de ‘Caribbean Coast’, met de doktersvis als focussoort, en de ‘Duurzame Noordzee’, met als impactsoort de vleet.

Volgens bronnen binnen de Diergaarde is het het laatstgenoemde impactgebied waarop Blijdorp in deze zaal wil inzetten. Er zou samen met externe partijen worden nagedacht over het nabootsen van een windmolenpark. Hoewel niet duidelijk is hoe grootschalig de werkzaamheden precies zijn, is het kennelijk dusdanig ingrijpend dat bezoekers voorlopig vroegtijdig hun reis door de onderwaterwereld moeten beëindigen via een nabije nooduitgang.

Wedergeboorte

Foto: Jim Louwerens (BB-Facebook). De afgelopen tien jaar zijn de kleinere aquaria in de bestaande Noordzee-hoek veelal hun blikvangende bewoners kwijtgeraakt.

Het zal het nog niet makkelijk worden om inwoners te vinden voor de nieuwbakken Noordzee-bakken. De oversterfte die in het Kelpwoud speelde, heeft ook huisgehouden in de reeds bestaande Noordzee-hoek van het Oceanium, bij de ingang. Het dijkhellingaquarium, de voelpoel en het koornaarvis-aquarium liggen er vrij kaal bij. De laatste tanks in de kwallenhoek zijn in 2023 buiten gebruik genomen. In de drie grote aquaria die resteren, loopt de teller net zo goed terug.

Er wordt onder fans druk gespeculeerd over een bijzonder spectaculaire, doch onwaarschijnlijke optie voor het nieuwe Noordzee-deel: de vleet. Deze reusachtige rog is één van de tien soorten zijn die Blijdorp anno 2050 van de Rode Lijst af wil hebben geholpen. De terugkeer van een gezonde populatie vleten naar de Noordzee is daarbij de ultieme droom. Momenteel wordt de vleet niet in aquaria gehouden, maar al enige tijd bestuderen onderzoekers in Blijdorp of het mogelijk is om een volwaardig kweekprogramma op touw te zetten. Echter, voor zover bekend is daar nog geen doorbraak in geweest.

Diergaarde Blijdorp is niet ingegaan op vragen van Blijdorper Bende omtrent de herbestemming van het Kelpwoud.

Uitzwaaien

Foto: Sharon de Vink (BB-Facebook). De oorkwallen waren na het sluiten van de kwallenhoek alleen nog te zien bij de ‘ZOO veel plastic’ expositie in de Kelpwoud-zaal.

In Kort Nieuws #195 meldde Blijdorper Bende al dat de meeste seniore Kelpwoud-bewoners uitgeplaatst waren naar het aquarium van Stralsund, Duitsland. Sindsdien is de opvallende Amerikaanse kreeft, die links-rechts een andere kleur heeft door een genetische afwijking, stilletjes overgeplaatst naar een van de kleine aquaria bij het ‘oude’ Noordzee-themagebied. Het is niet bekend waar de laatste oorkwallen en luipaardhaaien naartoe verhuisd zijn.

Overigens blijft één stukje van het Californische Kelpwoud voorlopig behouden. De zeeleeuwen, sinds jaar en dag de speelse en luidruchtige portiers van het Oceanium, blijven zitten waar ze zitten. Hoewel deze Amerikanen een gat creëren tussen het ‘oude’ Noordzee-hoekje en de nieuwe dependance, heeft de Diergaarde geen concrete plannen om hen uit huis te zetten.

Nog meer geklus

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Er staat tijdelijk geen water in het Mangrove-bassin.

Ook elders wordt volop verbouwd. Zelfs op betrekkelijk stille dagen staan er wel bezoekers naar ze te turen, maar nu zitten ze achter de schermen: de koeneusroggen en andere inwoners van de Mangrove. Het tweedelige bassin, gesitueerd tussen het Great Barrier Reef en het Caraïbisch Café, wordt voorzien van nieuwe ruiten. In tegenstelling tot voorheen kunnen bezoekers niet langer hun hand in het bassin van de koeneusroggen steken. Er stonden al bordjes die dat ontmoedigden, maar helaas werd daar niet altijd gehoor aan gegeven. Ook de filters worden meteen aangepakt.

De technische dienst is ook druk bezig bij vogelverblijf ‘Bass Rock’, bij de entree van het Oceanium. Dankzij een gift van de Vrienden van Blijdorp worden de levens van de inwonende papegaaiduikers, eidereenden, zeekoeten en drieteenmeeuwen binnenkort letterlijk opgeschud. De wens van de verzorgers is om weer een beetje deining terug te brengen in het bassin.

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Met twintig zeekoeten heeft Blijdorp bij Bass Rock de grootste kolonie van alle dierentuinen. Het betreft zowel dieren van Noord-Atlantische komaf als dieren uit de Beringzee.

Omstreeks de opening van de volière twintig jaar geleden was dat ook zo, maar die machine werd destijds al snel weer uitgezet. De golfslag viel niet in de smaak bij de eveneens aanwezige vissen, die van nature eigenlijk alleen op grotere dieptes voorkomen.

Inmiddels moet Bass Rock het echter alweer een paar jaar zonder bass stellen. Het enige wat de verzorgers ervan weerhoudt om de zeeslagmachine weer aan te zetten, is dat deze in de tussentijd volledig vastgeroest wordt! De machine zal daarom volledig vervangen worden. De oplevering hiervan staat rondom de herfstvakantie gepland.

Foto: Jop Kempkes (Blijdorper Bende Beheer). De nieuwe ruiten van het Mangrove-bassin.

Kort Nieuws #192

In de familie

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Aziatische leeuw Asha (2018-2023).

Hoe gaat het bij de Aziatische leeuwen? Een paar maanden geleden ontving Blijdorp het jonge mannetje Wishu uit Planckendael. Hij is inmiddels voorgesteld aan leeuwin Reena, maar de verzorgers merken aan Wishu’s gedrag dat hij best nog wel onrustig en onervaren is. Daarom wordt Reena’s dominante moeder (en Wishu’s beoogde partner) Lalana nog even apart gehouden. Helaas zal Reena’s zus Asha het niet meer meemaken: zij is eind oktober ingeslapen. De laatste maanden ging haar gezondheid snel achteruit, net als eerder dit jaar bij Mette gebeurde. Helaas verwacht Blijdorp dat dit op een gegeven moment ook met Reena zal gebeuren, maar tot die tijd mag ze gezellig optrekken met haar soortgenoten.

Welkom!

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Casarca’s.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de casarca (Tadorna ferruginea). Deze roestkleurige eendachtige komt van nature voor in het Middellandse Zeegebied, het Midden-Oosten en subtropisch Azië, maar is via ontsnapte huisdieren ook verspreid naar West-Europa en Noord-Amerika. ’s Zomers strijken vanuit Duitsland en Zwitserland nu tot wel 2.000 casarca’s neer in de Randmeren om daar te ruien. Een klein groepje is nu te zien in de Gierenrots-volière.

Uitzwaaien (deel 1)

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Mantsjoerijse kraanvogel.

Helaas zijn elders in Blijdorp een paar soorten uit het bestand verdwenen. Te beginnen in de Grote Vliegkooi: de drie Indische nimmerzatten hebben afscheid genomen van de Maasstad voor een mooie toekomst elders. De Diergaarde voegde deze ooievaarsachtigen in 2012 toe aan de collectie en af en toe werd er wel gebaltst, maar van eieren is het nooit gekomen. Deze Zuid-Aziatische vogel is in Europa alleen nog te zien in Niendorf, Labenne en Zlín, maar gelukkig gaat het vrij goed in het wild. De directe aanleiding voor het transport is de geplande sloop van de Grote Vliegkooi. Dat is ook de aanleiding voor het vertrek van acht kwakken. De resterende mannetjes en vrouwtjes in Rotterdam worden gescheiden gehouden en zullen spoedig volgen. Ook is de vrijgezelle Mantsjoerijse kraanvogel vertrokken naar Frankfurt. Hij verbleef in het openluchtdeel van het Aziatisch Moeras, zijn hoekje staat nu leeg.

Uitzwaaien (deel 2)

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook). Arrauschildpad.

Ook leegstand in het Aziëhuis, in de Maleise Bosrand. Helaas waren daar in een paar maanden tijd drie sterfgevallen bij de Belangers toepaja’s te betreuren. Het is niet zeker of Rotterdam de groep nieuw leven in gaat blazen: er werd af en toe wel gefokt, maar de dieren kampten nog wel eens met stress in hun vrij kale verblijf en hebben heel wat ontsnappingspogingen ondernomen. Hun bordje is inmiddels weggehaald. Een uitgaand transport in het Zuid-Amerikaanse themagebied zet tevens een punt achter het verhaal van de arrauschildpad in Diergaarde Blijdorp. De drie vrouwtjes zijn vertrokken naar het Franse Biotropica. Hopelijk kunnen zij ook een mannetje vinden, want er wordt vrijwel nooit gekweekt met deze kritiek bedreigde koudbloedigen in Europa en de populatie krimpt in rap tempo. Het vertrek van de arrauschildpadden hangt samen met de sluiting van vlinderkoepel Amazonica en het uitfaseren van de Zuid-Amerikaanse collectie.

Alweer raak!

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). De jonge Balabac-kantjil.

Yes! Een bijzondere geboorte in het Natuurbehoudscentrum van het Oceanium: begin december zag een Balabac-kantjil (of dwerghert) daar het levenslicht. Dit kleine hoefdier komt enkel voor op enkele eilandjes in het zuidwesten van de Filipijnen. De soort wordt bedreigd door onder andere de vernietiging van hun leefgebied. Ook in dierentuinen is het een zeldzame verschijning, Blijdorp is de enige dierentuin in Nederland waar je ze kan zien. Eerder dit jaar stond de teller in Rotterdam kortstondig op één mannetje en vijf vrouwtjes, waarmee het park eigenhandig de helft van alle Balabac-kantjils in Europa telde. Na een transport naar Berlijn en twee sterfgevallen is daar nu alleen het fokpaartje van over. Nouja, en hun spruit dus.

Meer Filipijns succes

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Visaya-wrattenzwijnen (archieffoto).

Ook de Visaya-wrattenzwijnen voelen zich helemaal thuis in de Maasstad! Achter de schermen ontfermt het fokvrouwtje zich weer over een drietal biggetjes: twee jongetjes en één meisje. Naar verwachting mag het jonge gezin rondom de jaarwisseling voor het eerst buitenspelen. Helaas zullen ze geen kennis meer maken met hun vader: hij is laatst ingeslapen in verband met artrose. Door grootschalige ontbossing is het Visaya-wrattenzwijn teruggedrongen tot enkele restantjes bos op de eilanden Panay en Negros. Ze zijn zo zeldzaam geworden dat de eerste foto van een wild Visaya-wrattenzwijn pas in 2012 werd gemaakt! Blijdorp nam begin jaren ’00 het voortouw bij het opzetten van een reservepopulatie in Westerse dierentuinen.

Dwaalgast

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Ietwat onverwachts heeft Diergaarde Blijdorp twee nieuwe inwoners. Medio oktober troffen vissers voor de kust van Zuid-Beveland opeens een Kemps zeeschildpad aan in hun netten. Het jonge vrouwtje heeft een flinke tocht achter de rug: deze soort leeft normaliter in en rondom de Golf van Mexico. Vermoedelijk is ze meegevoerd door de Noord-Atlantische Drift, de constante zeestroom die West-Europa relatief warm houdt voor onze hoge breedtegraat. Vorige week spoelde een tweede Kemps zeeschildpad aan op het strand van Zoutelande. Beide dieren maken het naar omstandigheden goed. Diergaarde Blijdorp functioneert als landelijk opvang- en revalidatiecentrum voor zeeschildpadden. Het is de bedoeling dat ‘Boeier’ en ‘Bløf’ volgend jaar weer uitgezet worden in de buurt van Florida. Mogelijk zullen ze tijdelijk in het Mangrove-bassin te zien zijn voor bezoekers. Twee volwassen zeeschildpadden zijn permanent te zien vanuit de Haaientunnel.

Lockdown

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook). Witkopgier.

Helaas weer een tegenvaller voor onze gevederde vrienden: de ophok- en afschermplicht is sinds november weer van kracht in heel Nederland. In juli werd officieel een punt gezet achter de langste griepepidemie onder vogels ooit in Europa, maar waarschijnlijk hebben we te vroeg gejuicht. De schuldige, het influenzavirus H5N1, gaat voornamelijk rond bij pluimvee en watervogels, maar er is geen fundamenteel verschil tussen vogelgriep en mensengriep. H5N1 is zeer gevaarlijk wanneer het overspringt op mensen en daarom wordt de zekere voor het onzekere genomen. Doorloopvolières gaan tot nader order weer op slot. Alleen de Okapi-Volière wordt risicovrij geacht en is geopend nu de witwangfluiteenden achter de schermen geplaatst zijn.

Inhaalslag

Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2023 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2023 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!

Mhorr-Shuffle

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De nieuwe Mhorr-man.

Een drukte van belang bij de Mhorr-gazelles. Sinds de dood van bok Jengo in 2020 moeten de dames het zonder een aanvoerder stellen. Dat wil nog wel eens voor frictie en gekibbel zorgen. Daarom is Blijdorp al een paar jaar naarstig op zoek naar een nieuw mannetje, wat qua papierwerk een flinke kluif bleek met alle transportrestricties die de revue blijven passeren. Deze zomer heeft de dierentuin daarom noodgedwongen een volgroeide zoon van een van de vrouwtjes teruggehaald. Hij heeft vrij resoluut de vrede hersteld, maar inteelt is natuurlijk niet wenselijk. Inmiddels is hij daarom op doorreis gegaan naar Wenen en hebben de dames eindelijk kennisgemaakt met fokman Theo uit Planckendael. Eind goed, al goed!

Cadeautjes

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Vuursalamanders.

Ken je die mop van Blijdorp die niet probeert te fokken met de vuursalamanders? In april zagen opnieuw 14 ‘ongelukjes’ het levenslicht achter de schermen. Diergaarde Blijdorp biedt aan Stichting RAVON een omgebouwde container aan waar zij deze amfibieën mogen ‘opslaan’. Het idee is dat Stichting RAVON de fok voor rekening neemt en dat de jonge salamanders in Blijdorp op geslacht gescheiden worden. Maar ja, een fout zit in een klein hoekje… Een deel van de jongen is nu te zien in het Natuurbehoudscentrum. Dat geldt ook voor de Maleise wandelende bladeren, waarbij dit jaar maar liefst 150 eieren uitgekomen zijn. Over eieren gesproken: dit jaar hebben de Egyptische landschildpadden hun best weer gedaan, maar uit angst voor woningnood zijn de eieren uiteindelijk vernietigd. Blijdorp coördineert het Europese populatiemanagement programma voor deze kritiek bedreigde reptielen. Na het versturen van drie mannetjes naar Apenheul en de ontvangst van één mannetje uit Neurenberg staat de teller in Rotterdam nu op negen dieren.

In memoriam

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Bongo-vrouwtje Kaylah.

Helaas meldt Vriendennieuws 2023-4 ook een paar sterfgevallen. Te beginnen bij de oostelijke bongo’s: daar is het oude vrouwtje Kaylah na een kort ziekbed geëuthanaseerd. Bij sectie bleek ze last te hebben van meerdere ouderdomskwaaltjes. Jammer, want de introductie van de nieuwe bongovrouw Cheza verliep eindelijk goed. Ook bij de Noord-Afrikaanse struisvogels staat een dame minder. Een van de vrouwtjes kampte van jongs af aan al met klachten aan één poot, waarschijnlijk een probleem met de botgroei. In augustus constateerde de dierenarts dat er geen uitzicht was op een waardig bestaan. Op de Savanne stappen nu nog één mannetje en één vrouwtje. Bijzonder droevig is ook de dood van twee Raggi’s paradijsvogels achter de schermen. In 2016 ontving Blijdorp een viertal uit de San Diego Zoo. De nog jonge en schuchtere vogels verbleven sindsdien achter de schermen, in de hoop dat ze daar tot voortplanting zouden overgaan. Er zijn wel eens onbevruchte eieren gevonden, maar daar zal het dus ook bij blijven. Eén mannetje is nu nog over van het oorspronkelijke groepje, het staat niet vast wat er met hem zal gebeuren. Zeer recent zijn ook een vrouwelijke baardaap en een mannelijk bosrendier overleden, beide flink op leeftijd en versleten.

Eindstand

Foto: Marja Suurs (BB-Facebook). Koningspinguïns (archieffoto).

Tijdens het broedseizoen is het best lastig om bij te houden welke vogels er nou allemaal op het nest zitten. Daarom blikt Blijdorper Bende in december altijd kort terug op het reilen en zeilen van enkele grote volières. De Noordzee-vogels bij Bass Rock beleefden een goed seizoen, met de geboorte van één papegaaiduiker, twee zeekoeten en drie drieteenmeeuwen. Even verderop in het Oceanium, bij Falklands, blijft de opbrengst steken op drie koningspinguïns. De jonge ezelspinguïn leek op te knappen nadat hij van zijn nalatige ouders overgeheveld werd naar een pleegkoppel, maar heeft het uiteindelijk toch niet gered.

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Rüppells gieren (archieffoto).

Een heel ander verhaal bij de Gierenrots. Dit jaar beleefde Blijdorp een record met maar liefst tien jonge Rüppells gieren in de broedmachine, wat ermee te maken had dat ook de eieren uit Avifauna naar Rotterdam gebracht werden. Om deze bijzondere generatie van liefdevolle ouders te voorzien, is een groot deel van deze kuikens weer op doorreis gegaan naar Avifauna, Beekse Bergen en DierenPark Amersfoort. Een soortgelijke ‘eiercarrousel’ resulteerde in de geboorte van drie witkopgieren (twee naar Avifauna, eentje overleden in Blijdorp) en een witruggier. Wat de huisgenoten betreft: er is één maraboe uitgevlogen, de kapgieren, secretarisvogels en zwarte wouwen sloegen een jaartje over.

Pril geluk?

Foto: Jolanda Veldhoen (BB-Facebook)

De Blijdorp-Paradox: de Rotterdamse Diergaarde beleeft soms fenomenale successen met erg kieskeurige en uitdagende dieren, maar worstelt met de ‘ABC’-soorten. Zo ook de stokstaartjes, waar een nieuw hoofdstuk wordt toegevoegd aan een érg lange soap. Een geheugensteuntje: nadat de Zuid-Afrikaanse roofdiertjes oorspronkelijk naar de Krokodillenrivier verhuisden, werden er nooit meer jongen gezien. Vermoedelijk werden zij wel degelijk geboren af en toe, maar werden zij doodgebeten door jaloerse groepsgenoten. Het opdelen van de groep na de opening van het verblijf bij het Weverkopje in 2015 mocht niet baten. Vergrijzing was het gevolg en in 2020 stierf de kolonie definitief uit. Al snel arriveerde een nieuw koppeltje en begon Blijdorp met een schone lij. Dat resulteerde begin 2021 in een drieling en even leken de strubbelingen verleden tijd, totdat die zomer de nestkamer instortte en vrouwlief kwam te overlijden… Tja, hoe geef je dan een doorstart aan de groep, als de hele sociale dynamiek bij deze soort draait om alfakoppels en familiedynastiën? Blijdorp heeft nu zijn hoop gevestigd op een nieuw fokvrouwtje. Het klikt al snel met pa stokstaart, maar het kroost uit ’21 moest er inderdaad niets van weten. Eén zoon heeft inmiddels vrede gesloten, maar de twee andere kleintjes blijven voorlopig achter de schermen. Hopelijk brengt 2024 ook voor de stokstaartjes wat broodnodige rust en voorspoed.

Foto: Jolanda Berkelmans (BB-Facebook)

Kort Nieuws #184

Welkom

Foto: piranha-info.com. Archieffoto.

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de luipaardcactusmeerval (Pseudacanthicus leopardus). Een klein groepje is uitgezet in het bassin van de dwergkaaiman. Het is een soort uit de familie der pantsermeervallen, bodembewonende zoetwatervissen met zuignapmondjes. Daarmee schrapen ze algen van rotsen en eten ze kleine ongewervelden. Pantsermeervallen worden in de aquariumhandel ook wel pleco’s genoemd. Als je er eentje adopteert, check dan altijd om welke soort het gaat: sommige kunnen erg groot worden en zijn dan lastig te verzorgen.

De grote inhaalslag

Dit is het laatste nieuwsbericht dat in 2022 zal verschijnen op het Blijdorper Bende Blog. Fijne feestdagen toegewenst, lieve lezers! Zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar ingaat, is deze nieuwskatern extra lang en delen we nog wat nieuwtjes die we eerder over het hoofd zagen. Daarbij delen we ook wat informatie uit de meest recente uitgave van het Vriendennieuws, die normaliter pas over een paar maanden openbaar zouden worden. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, schenk een geliefde een lidmaatschap als cadeau of doe een kleine donatie aan Blijdorp. Dankjewel!

Groot klein nieuws

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook). Blijdorp fokte een paar jaar geleden ook al met de kantjils.

Te beginnen bij een zege in de Maleise Bosrand: er zijn afgelopen zomer twee Balabac-kantjils geboren in Diergaarde Blijdorp! Dat is erg bijzonder, want de vader van de kleintjes is een van slechts twee fokmannetjes voor deze bedreigde soort in heel Europa. Het is dus erg belangrijk dat hij zijn genen doorgeeft. Beide kalfjes zijn vrouwelijk, maar hopelijk kan hij volgend jaar wat zonen verwekken. Blijdorp heeft drie fokvrouwtjes waarmee hij potentieel gekoppeld kan worden. Met in totaal zes individuen herbergt Rotterdam eigenhandig ongeveer de helft van alle kantjils in gevangenschap wereldwijd. Een paar van deze nachtactieve ‘dwergherten’ zijn te zien in het nachtdierenhok in het Aziëhuis.

Natuurbehoudscentrum

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Het is nooit bekend gemaakt waarom de bladstaartgekko’s achter de schermen zitten, maar mogelijk is luchtvochtigheid in het NBC het probleem.

Het is gemakkelijk om de kluts kwijt te raken in het Natuurbehoudscentrum. Het is een eeuwig komen en gaan van dieren! Dit jaar hebben is een roodoorbuulbuul uitgevlogen hier. Achter de schermen is tevens een kritiek bedreigde Annam-waterschildpad uit het ei gekropen, mogelijk dat hij uiteindelijk voor de schermen geplaatst wordt. Al enkele jaren zijn de Annam-waterschildpadden niet zichtbaar voor bezoekers. De totale afwezigheid van de bladstaartgekko’s is tevens nog altijd een groot gemis onder bezoekers. De dieren lijken het achter de schermen echter naar hun zin te hebben, met laatst zelfs een onverwachtse geboorte.

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Wel te zien zijn een heleboel pasgeboren Maleise wandelende bladeren (goed zoeken!) en een paar jonge gilamonsters. Blijdorp heeft de smaak aardig te pakken met de laatstgenoemde soort: dit jaar zijn een aantal gila’s uitgevlogen naar andere parken en laatst zijn wederom zeven gila-eieren uitgekomen. Het zijn de enige gilamonsters die dit jaar geboren zijn in de dierentuinwereld. De teller staat nu op zeventien gilamonsters in Blijdorp, waarmee het park de grootste populatie ter wereld herbergt.

Vogelvlucht (deel 1)

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Slechts een handjevol dierentuinen houdt papegaaiduikers.

Ook in de grote volières is het makkelijk om de tel kwijt te raken tijdens het broedseizoen. Uiteindelijk een bescheiden resultaat op de klippen van Bass Rock, het vogelverblijf bij de entree van het Oceanium. Eén jonge papegaaiduiker is toegevoegd aan de kolonie, net als drie zeekoeten. De opbrengst bij de Falklands lag iets lager dan normaal met drie koningspinguïns en één ezelspinguïn, maar daar zijn de verzorgers niet rouwig om. Er is juist sprake van actief populatiebeheer om overbevolking te voorkomen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De laatste blauwgele ara’s zijn op transport gegaan.

Een bewogen jaar bij de Zuid-Amerikaanse vogels. Er waren ‘gebruikelijke’ succesjes bij de hyacinthara’s, rode ibissen en kuifseriema’s; voor de jonge seriema en een deel van de ibissen is alweer een nieuw tehuis gevonden, net als voor een hyacinthara (uit ’21). Dat mag ook wel, want de volgende baby-hyacinth is alweer onderweg! Minder opvallend, maar wel uniek was de geboorte van een witwangfluiteend. Toch was het vooral een jaar van afschalen: Blijdorp heeft dit jaar afscheid genomen van de laatste geelvleugelara’s, blauwgele ara’s en groenvleugelara’s. Achter de schermen is nog maar één soldatenara aanwezig. Deze soorten werden gehouden bij de Vrije Vlucht Voorstellingen, maar deze vogelshow zal niet terugkeren.

 Vogelvlucht (deel 2)

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De geboorte van een secretarisvogel dit jaar was een primeur.

In de Gierenrots-volière, op de Savanne, zijn dit jaar voor de verandering geen maraboes uitgevlogen. Zij bleven wat langer in het winterverblijf vanwege de nestbouw van de secretarisvogels. Behalve de jonge secretaris zijn dit jaar drie Rüppells gieren, één kapgier en twee witkopgieren uitgevlogen. Voor twee daarvan, een witkop en een Rüppells, waren geen geschikte pleegouders beschikbaar in Blijdorp en daarom zijn zij ‘geadopteerd’ door Vogelpark Avifauna. Nu we het toch over de Gierenrots hebben: laatst is de volière weer opengesteld voor bezoekers. Door wat kleine aanpassingen zijn bezoekers nu te allen tijde afgeschermd van de vogels. Er geldt namelijk nog altijd een afschermplicht in verband met de griepepidemie onder watervogels en pluimvee in Europa.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook). Weinig dierentuinen hebben zoveel succes met de violette schildtoerako als Blijdorp.

En wat is er dit jaar gebeurd in de Okapi-Volière? Een heleboel! Niet alleen was er een ware ‘baby boom’ bij de muisvogels, geelkeelfrankolijnen en driekleurglansspreeuwen, maar ook de violette schildtoerako’s hebben maar liefst twee nestjes met twee jongen grootgebracht. De groenhelmtoerako’s zijn ook weer van de partij met twee kuikens. De zomertortels hebben twee eieren uitgebroed en er waren ook twee legsels bij de sneeuwkaptapuiten, de recentste daarvan was goed voor maar liefst drie kuikens! Oh, en dan waren er ook nog de vier kleine marmertalingen bij de vijver. Helaas suggereren nieuwe bronnen dat zij het niet gered hebben. De klad zat er dit jaar ook weer in bij de vergrijzende groep bijeneters en zwaluwen, met wederom nul eieren. Zout in de wonden is de recente dood van een van de twee hoppen.

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook). De eerste jonge flamingo’s sinds 2004.

Drie gezonde purperglansspreeuwen bij de buren, bij het Weverkopje, zijn een schrale troost. De aanwas bij de textorwevers zelf bedraagt vijf à tien kuikens, waar de verzorgers genoegen mee nemen. In de Krokodillenrivier zijn (voor zover bij ons bekend) dit jaar geen vogels uitgevlogen. Daar staat tegenover dat op het Flamingo-Strand maar liefst twaalf van deze roze langpoten uit het ei kropen, plus broedsucces bij de Baers witoogeenden én de noordelijke pijlstaarten!

 Vogelvlucht (deel 3)

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). De kolonie molinettispreeuwen bereikte dit jaar recordgrootte.

Grotendeels hetzelfde liedje als altijd in de Victoria Serre: Balispreeuwen, muisvogels, roodoorbuulbuuls en kroonduiven alom. Het liedje, of beter gezegd het oorverdovende getjirp, van de molinettispreeuwen klinkt echter luider dan ooit tevoren: de kolonie is meer dan verdubbeld in grootte dit jaar, tot een zestigtal vogels! Er zijn al een paar kandidaten gevonden voor het opvangen van de nieuwe generaties. Totdat het zover is, voorkomen de verzorgers handmatig dat er nog meer eieren uitkomen.

Foto: Shirley Kroos (BB-Facebook). De nieuwsgierige jonge shama’s stalen de show in de Victoria Serre deze zomer.

Met zo’n imposante zwerm zou je bijna vergeten dat ook de geelkeelgaailijsters (3x) en de shamalijsters (10x) een erg productief broedseizoen achter de rug hebben. De meeste shama’s zijn al doorverhuisd. Op de valreep van 2022 ook nog een langverwacht kuiken bij de manenduiven. Er waren ook onsuccesvolle broedpogingen bij de irenabuulbuuls, zwartnekvruchtenduiven en dolksteekduiven, maar wie weet pakt dat beter uit in 2023. Blijdorp gaat het nieuwe seizoen in met vijf reuzentoekans, na een jaar met twee sterfgevallen en één geboorte.

Uitzwaaien

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Sumatraanse tijger Emas laat de polder achter zich. In Duitsland heeft de fokcoördinator een vrouwtje gevonden waarmee hij zich mag voortplanten. Voorlopig blijft ons vrouwtje Alia, inmiddels al aardig op leeftijd, alleen achter in de Tijgerkreek. Eveneens vertrokken naar de oosterburen zijn twee kuifhertjes. Het betreft het koppel dat tot voor kort in het ‘bosverblijf’ van de Himalaya-biotoop verbleef. Op deze plek hadden de dieren veel last van stress.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Dan nog een paar oude nieuwtjes die we niet eerder gemeld hadden op het Blijdorper Bende Blog. In mei heeft Rotterdam afscheid genomen van vicuña Evita (2020), zij is inmiddels helemaal ingeburgerd in Berlijn. Het nieuwe Vriendennieuws meldt het vertrek van verschillende jongvolwassenen, waaronder een violette schildtoerako, een Visaya-wrattenzwijn, twee slurfhondjes en twee Balispreeuwen. In het mutatieoverzicht staan tevens zes kortsnuitzeepaardjes: dit betreft opvangdieren die, na een uitgebreid revalidatieproces, deze zomer in het volste geheim teruggeplaatst zijn in de Oosterschelde.

In memoriam

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De doodsoorzaak van de koedoeman is niet bekend gemaakt.

Helaas zijn er dit jaar ook weer een paar weduwes en weduwnaren bijgekomen in Blijdorp. Na jarenlang succes is de fok bij de Himalaya-glansfazanten opeens stilgevallen met de dood van het vrouwtje. Manlief is naar verluidt achter de schermen geplaatst. Bij de grote koedoes is het mannetje gestorven. Zonde, want de jonge bok heeft zich nooit kunnen bewijzen als vader. Ingewijden melden dat Blijdorp momenteel nadenkt over de toekomst van de resterende koedoes in de dierentuin, omdat de kudde steeds vaker ruzie heeft met de giraffen. Het Vriendennieuws meldt verder het overlijden van een slanke lori, een koningspinguïn, een Balispreeuw, een textorwever en een flamingo. Nog recenter is de onverwachtse dood van vicuña Marion, in april van dit jaar geboren, en de dood van de laatste huiscavia.

Dier zoekt dier

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Elders is Blijdorp druk bezig met het samenstellen van nieuwe koppeltjes. Er is een mannelijke toepaja in ontvangst genomen om het vrouwtje in het Aziëhuis gezelschap te houden. Ook de wallaby’s hebben weer een heer in hun midden (uit Wildlands Emmen), al zit de groep voorlopig aan de anticonceptie. De onvruchtbare bongobok is op transport gegaan naar Tsjechië. Ons overgebleven vrouwtje heeft nu gezelschap van een jongedame uit GaiaZOO en het verblijf kan weer eventjes mee dankzij een kleine facelift. Rotterdam is nog in afwachting van een nieuwe bongoman om de dames het hof te maken. Er zijn sinds 2019 geen bongo’s geboren in Rotterdam.

Botanisch Blijdorp

De plantenkundigen in Diergaarde Blijdorp zitten niet stil. Op de Savanne zijn nieuwe bomen aangeplant. Ondergronds zijn speciale structuren van kunststof aangebracht die de wortels moeten beschermen tegen het gewicht van giraffen. Hieronder zie je hoe de transplantatie eraan toeging.

Kort Nieuws #181

Bevolkingsregister

Foto: Mike Rodenburg (BB-Facebook)

Eindelijk! Na eerdere pogingen die op de valreep sneuvelden, is in augustus voor het eerst een secretarisvogel uit het ei gekropen in Diergaarde Blijdorp. Ook voor de ouderdieren is het een primeur, maar het ouderschap lijkt hen goed te vergaan. Omstreeks november gaat het jong op eigen kracht de Gierenrots-volière verkennen, verwachten de verzorgers. De secretarisvogel is een bedreigde diersoort uit de savannes van Afrika. Hoewel de verentooi op hun kop hen een ietwat stoffige naam heeft opgeleverd, is de secretarisvogel een geduchte roofvogel. Het is een havikachtige die geëvolueerd is tot een hoofdzakelijk grondbewonend bestaan met een breed scala aan jachttechnieken. De secretarisvogel werd in 2018 verkozen tot ‘Leukste Nieuwe Diersoort’ bij de Blijdorper Bende Awards.

Als kool

Foto: Leo Brentjes (BB-Facebook). Jonge kroonduif (archieffoto).

Nog meer heugelijke kuikens! In de Okapi-Volière is Blijdorp in zijn nopjes met de geboorte van een aantal marmertalingen. Deze moerasvogel uit het Middellandse Zeegebied en het Midden-Oosten staat als kwetsbaar op de Rode Lijst. Bezoekers melden daarnaast dat er weer een ’treintje’ geelkeelfrankolijntjes rondhobbelt in dit verblijf. Een stukje verderop, in de Victoria Serre van de Rivièrahal, zijn een Sclaters kroonduif en een reuzentoekan uitgevlogen. En kleine vogels worden groot: acht Afrikaanse maraboes zijn verhuisd van de holding bij de oude vogelshow naar Zie-ZOO in Brabant.

Una paloma… azul?

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Ook geboortenieuws bij de Zuid-Amerikanen. Bij de hyacinthara’s is dit jaar weer een ei succesvol uitgebroed. Met een beetje geluk kan je de kleine al zien zitten in de nestkast. Het kuiken uit 2021 staat op het punt om te verhuizen naar een andere dierentuin, meldt Blijdorp. Ook bij de pinchéaapjes in het Oceanium zijn twee pubers uitgevlogen: eentje naar Santillana del Mar, Spanje, en eentje naar Longleat, Groot-Brittannië. Gezinsuitbreiding is er voor de tweede keer dit jaar bij de vicuña’s. De gelukkige ouders zijn wederom Pedro en Kim. De kudde telt nu vijf van deze ‘wilde alpaca’s’. Bij hun verblijfsgenoten, de nandoes, zijn jongen helaas uitgebleven dit jaar.

Andere koers

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Diergaarde Blijdorp heeft na meer dan 35 jaar afscheid genomen van de bonte muskaatduif. Deze kustvogel uit Zuidoost-Azië bewoonde tot voor kort de Grote Vliegkooi in het Aziatisch Moeras. De exacte aanleiding voor het verdwijnen van de soort uit het bestand is niet bekend bij Blijdorper Bende. De Grote Vliegkooi is al enige tijd niet toegankelijk voor bezoekers in verband met preventieve maatregelen tegen het coronavirus (2020-2022) en het griepvirus (begin 2020 en weer sinds 2021).

Vacatures!

Blijdorper Bende is op zoek naar twee nieuwe teamleden! Heb je een passie voor fotografie en lijkt het je gaaf om de regie over onze fotowedstrijden te nemen? Of wil je je creativiteit uitleven op onze Instagram? Check snel de uitgebreide omschrijving!

Vriendelijk

Foto: A. Kantorovich (zootierliste.de). Archieffoto.

Een nieuwe uitgave van Vriendennieuws is weer op de deurmat gevallen, wat betekent dat het vorige nummer nu openbaar gemaakt is op vriendenvanblijdorp.nl. De nieuwtjes die hieronder volgen zijn (grotendeels) afkomstig uit deze juni-editie. Wil jij het tijdschrift kunnen lezen zodra het uitkomt? Word dan lid van de vereniging en steun de Diergaarde! Nieuw in Diergaarde Blijdorp is de Filipijnse eend (Anas luzonica). Twee mannetjes en vier vrouwtjes uit Avifauna wonen nu in de Grote Vliegkooi. Het is een relatief grote en zware watervogel, met een sober maar sierlijk verenkleed. De Filipijnse eend staat als kwetsbaar op de Rode Lijst, omdat de afgelopen decennia steeds meer belangrijke kolonies weggevaagd zijn door de jacht en het droogleggen van moerasgebieden. Er is geen formeel fokprogramma, maar er leven circa zestig Filipijnse eenden verspreid over een twintigtal Europese dierentuinen.

Stormschade

Foto: Marja Troost van Dam (BB-Facebook)

Begin 2022 werd Nederland geteisterd door stormen Corrie, Dudley, Eunice en Franklin. Dat heeft één inwoner van Diergaarde Blijdorp met haar leven moeten bekopen, onthult het Vriendennieuws. Het prille echtpaar hamerkop, dat vorig jaar samengesteld werd, was bij aanvang van het stormseizoen bezig met het bouwen van een nest. De vrouwelijke hamerkop was vastberaden om haar nest te bewaken tijdens het noodweer, maar bij een extreme windstoot viel het complete vlechtwerk op de grond en raakte ze eronder bedolven. Een complexe pootbreuk was het resultaat, met geen perspectief op herstel. De dierenarts moest besluiten om haar uit haar lijden te verlossen.

When it rains, it pours

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

Het is bijna niet te geloven, maar het blijft maar tegenzitten bij de baardapen. Eind vorig jaar schreven wij al over het wegvallen van twee seniore groepsleden en de onfortuinlijke dood van de baby van Trine. Daar komen nu nog eens twee sterfgevallen bovenop: vrouwtje Elly is ingeslapen op 32-jarige leeftijd. Haar artrose begon extreme vormen aan te nomen en was waarschijnlijk erg pijnlijk. Ook het laatste mannetje is doodgegaan. Dat betekent dat Trine eenzaam overbleef. Aan dat isolement is gelukkig snel een einde gekomen, want recent is een potentiële partner aangekomen. Vooralsnog laat Trine hem overigens alle hoeken van het eiland zien, dus op korte termijn lijkt verdere groepsuitbreiding onwaarschijnlijk.

Wisseltruc

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Het nieuwe mannetje.

Het wil nog niet vlotten bij de Vietnamfazanten in de Maleise Bosrand. Het Vriendennieuws meldt dat de haan overleden is na een lang ziekbed. Gelukkig kon binnen enkele maanden een nieuw mannetje gevonden voor vrouwlief en het lijkt te boteren tussen de twee. Kuikens lijken in dit jaargetij onwaarschijnlijk, maar de verzorgers kijken al halsreikend uit naar het volgende broedseizoen. De Vietnamfazant is een kritiek bedreigde diersoort die mogelijk uitgestorven is in het wild. Gelukkig bestaat er een vrij robuuste bufferpopulatie in gevangenschap. In 2022 werd de eerste stap gezet richting herintroductie, met het opsturen van zes Vietnamfazanten uit Europa naar Singapore. Het is de bedoeling dat hun kuikens opgestuurd worden naar een fokcentrum in Vietnam, en dat hún kuikens uitgezet worden in het wild.

Hoe nu verder?

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Helaas is er nog maar één Mantsjoerijse kraanvogel aanwezig in Blijdorp. Een kwaadaardige tumor is het vrouwtje fataal geworden. Het is erg lastig om een nieuwe partner voor manlief te vinden. In Rotterdam leven de Mantsjoerijse kraanvogels in een openluchtverblijf, wat alleen werkt als de inwoners bij de geboorte geleewiekt worden. Die methode is nu verboden, wat betekent dat de ‘vleugellamme’ populatie in dierentuinland vergrijst en uitsterft. Het is een stap in de juiste richting wat betreft welzijn, maar betekent ook dat het huidige kraanvogelverblijf in het Aziatische Moeras z’n beste tijd wel gehad heeft…

Bliksemronde

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Dat was in de eerste helft van 2022 niet het enige afscheid. Het Vriendennieuws meldt de dood van een mannelijke bizon, twee vrouwelijke bantengs, een mannelijke papegaaiduiker, een mannelijke grondeekhoorn, een Rüppells gier, een kwak, een pelikaan en twee hutia’s. Een hele rits jongvolwassen vogels heeft Rotterdam verlaten: drie Balispreeuwen, een kuifseriema, een Palawan-pauwfazant, een Sumatraanse gaailijster, een kroonduif, een reuzentoekan en twee Himalayaglansfazanten. Ook verloopt de kweek met de zeldzame La Palma tandkarpers die achter de schermen zitten spoedig: een groepje is vertrokken naar Münster. De veterinaire school in Barneveld heeft een paartje zomertortels opgestuurd naar Blijdorp. Een groot transport uit Deltapark Neeltje Jans completeert het mutatieoverzicht: acht zeebaarzen, twee tarbotten, vier groene zeedonderpadden, drie ‘gewone’ zeedonderpadden en negen rode paardenanemonen hebben een plekje gekregen in het Oceanium.

Komt dat zien!

Voor het eerst zijn de jonge Komodovaranen te zien in Blijdorp! Het tweetal heeft een plekje gekregen in het Natuurbehoudscentrum in het Oceanium, tegenover het grote Madagaskar-aquarium. De tweeling was een toevalstreffer: toen de eieren gelegd werden, had de fokcoördinator nog geen toestemming gegeven voor het laten uitkomen ervan. Eigenlijk zouden de eieren daarom geruimd worden, maar ze werden nog enige tijd in de broedmachine gehouden om de embryonale ontwikkeling te bestuderen. Blijdorp neemt internationaal het voortouw bij het onderzoeken van de voortplanting van de bedreigde Komodovaraan. Toen kwam, op het nippertje, opeens toch een positief fokadvies binnen vanuit Chester… Slechts twee keer eerder werden er ‘draakjes’ geboren in de Benelux, beide keren in Rotterdam. Blijdorper Bendelid Jean-Luc Sleijpen schoot de onderstaande beelden.

Kort Nieuws #172

Welkom

Foto: @christianbos2001 (Instagram)

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: een klein groepje Europese zomertortels (Streptopelia turtur turtur) is laatst gespot in de Okapi-Volière. Alhoewel, nieuw – tot 2017 waren ze er ook al te zien. Hun naam danken ze aan het feit dat het de enige Nederlandse duiven zijn die ’s winters naar de Afrikaanse Sahel migreren. Het gaat deze kleurrijke vogels echter niet voor de wind: ze staan als kwetsbaar op de Rode Lijst. De boosdoeners zijn de intensivering van de landbouw en klimaatverandering, problemen die ook in Nederland spelen. Hier zijn ze nu nog voornamelijk beneden de rivieren te vinden, met nog enkele prominente clusters in het Flevolandse Horsterwold, het Drents-Friese Wold en op Texel. Met een beetje geduld en geluk kan je ze overigens ook tegenkomen in de Vlaardingse Broekpolder.

Noodopvang

Foto: Iguana (iguana.nl). Het dier werd eerst tijdelijk verzorgd in Vlissingen.

Tijdelijk zorgt Diergaarde Blijdorp voor een Kemps zeeschildpad (Lepidochelys kempii). Het dier was ernstig verzwakt aangespoeld nabij Westkapelle, Zeeland. Dit is een kritiek bedreigde soort die normaal gesproken alleen in de Golf van Mexico te vinden is. Vermoedelijk is het dier meegevoerd door de Noord-Atlantische Golfstroom. Het is de bedoeling dat de zeeschildpad weer teruggebracht wordt naar zijn thuis als hij eenmaal opgeknapt is. Blijdorp heeft veel expertise op dit gebied en fungeert als nationaal opvangpunt voor aangespoelde zeeschildpadden.

Weemoedige Wanderoes

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Voor de baardapen zal 2021 de boeken ingaan als een droevig jaar. Nadat er in maart al een mannetje ingeslapen werd, is in augustus een van de vrouwtjes doodgegaan. Eind november leek de geboorte van een baardaap een lichtpuntje, maar helaas is het jong na enkele dagen gestorven. De doodsoorzaak is niet bekend. Het fokprogramma van deze bedreigde primaten uit Zuid-India wordt beheerd door de dierentuin van Keulen. Diergaarde Blijdorp zal in samenspraak met de coördinator kijken naar de toekomst van de resterende dieren.

Blijdorp Bouwt

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

De restauratie van de Bergdierenrots vordert gestaag. Ook de geluidsoverlast voor de naburige rode panda’s en kuifhertjes nam echter toe. Zij verblijven daarom tijdelijk achter de schermen. Op een steenworp afstand, bij de Indische neushoorns, legt Blijdorp de laatste hand aan een extra ‘oprit’ naar het vlonder. Verder gaat Eneco het Oceanium en Amazonica aansluiten op een warmte-koudeopslag, die bestaat uit twee cilinders waarvoor 230 meter diep geboord gaat worden. Ten tijde van het bewind van Marc Damen werd er al nagedacht over zo’n project. Nu wordt overtollige hitte ’s zomers naar buiten geblazen, maar dit opslagsysteem herbruikt deze energie in de winter. Jaarlijks gaat dit honderden tonnen aan broeikasgasuitstoot schelen, waarmee de dierentuin toewerkt naar zijn doel om klimaatneutraal te zijn in 2030. Arno Bonte, wethouder duurzaamheid namens GroenLinks, is enthousiast: ”Ik juich het aardgasvrij maken van het Oceanium en Amazonica erg toe. Blijdorp en Eneco geven hiermee een aansprekend voorbeeld aan andere Rotterdamse bedrijven en organisaties.”

Vriendendeal

Laatst is het Vriendennieuws weer op de deurmat gevallen. Voordat we de inhoud hiervan delen op het Blijdorper Bende Blog, wachten we normaliter enkele maanden uit respect voor de vereniging. Deze keer maken we echter een uitzondering, zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar in gaat. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, doe een geliefde een lidmaatschap cadeau of denk na over het doen van een kleine donatie. Bedankt! Afijn: de onderstaande nieuwtjes met dank aan de Vrienden van Blijdorp.

Alle kleuren van de regenboog

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Vreugde is er op Bass Rock: niet alleen was er voortplantingssucces bij de eidereenden en zeekoeten, maar bij de papegaaiduikers is voor het eerst sinds jaren een vrouwtje uit het ei gekropen. Een zeer welkome aanwinst voor de kolonie, die uit bijna alleen maar mannetjes bestaat! Bijzonder vruchtbaar was 2021 ook voor de purperglansspreeuwen. Zowel het echtpaar bij het Weverkopje als het koppel in de Okapi-Volière heeft gebroed, met in totaal vier prachtige jongen als resultaat. In de Centraal-Afrikaanse kas is dit jaar verder ook een violette schildtoerako geboren en de verzorgers duimen voor kleine hoppen in 2022, nu er een tweede duo van deze feloranje insecteneters aangekomen is. Tot slot meldt het Vriendennieuws nog dat Blijdorp een vrouwelijke witruggier naar Beekse Bergen gestuurd heeft, in ruil voor een mannetje.

Hanenkam

Foto: J. Kuyken (zootierliste.de). Zeilvindonderpad (archieffoto).

Dankzij het Oceanário de Lisboa hebben de Amerikaanse kreeften in het Oceanium gezelschap gekregen van een twintigtal glinsterende brandingbaarzen (Cymatogaster aggregata): kleine, levendbarende vissen die voorkomen van Alaska tot Mexico. Daarnaast is Diergaarde Blijdorp nu de tweede dierentuin in Europa die de zeilvindonderpad (Nautichthys oculofasciatus) houdt. Donderpadden leven op de zeebodem en hebben aangepaste borstvinnen waarmee ze hun bovenlichaam ondersteunen. Deze specifieke soort heeft daarnaast een vergrote rugvin. Ze zijn te vinden in het kleine aquarium tussen het Natuurbehoudscentrum en het grote kelpwoudbassin. Enkele tientallen eikapsels zijn opgevist bij de blonde roggen, die gebruikt zullen worden om alvast wat ervaring op te doen voor het vleetproject. Eieren zijn er tot slot ook bij de McCords doosschildpadden, spinschildpadden en Egyptische landschildpadden, drie uiterst bedreigde soorten.

-> Update 23-12-2021: een Rotterdams primeur! Diergaarde Blijdorp meldt de geboorte van een Egyptische landschildpad. Sinds kort is Blijdorp de coördinator van het Europese fokprogramma en neemt het park het voortouw bij het professionaliseren en intensiveren hiervan.

Afscheid

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). François’ langoer Najib (archieffoto).

In 2019 stal hij de harten van heel Rotterdam, François’ langoertje Najib. Nu is het echter tijd om op eigen benen te gaan staan. De Vrienden melden dat in Berlijn een nieuw leven op hem staat te wachten. Verder hebben zes koeneusroggen Rotterdam verruild voor de hoofdstad van Hongarije. Een traan is er bij de papoeamaina’s: het mannetje van deze Nieuw-Guineese vogels begon op zijn oude dag sterk af te takelen, waarna hij achter de schermen geplaatst werd. Het laatste nieuws is dat hij sinds de publicatie van het Vriendennieuws helaas overleden is. Voor het vrouwtje zal een nieuwe partner gezocht worden, maar het aantal dierentuinen dat met deze soort werkt, is inmiddels op één hand te tellen. In het sterfteoverzicht zijn verder een wasbeer, een pelikaan, een klipdas, een bizon, een mannelijke kuifseriema en een bongovrouwtje opgenomen. Daarnaast is recentelijk de laatste poolvos van de oude garde, te herkennen aan zijn grijze vacht, overleden. Er resteren nu nog twee poolvossen, zij kwamen allebei in 2020 naar Blijdorp via Stichting AAP.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Papoeamaina’s.