Kort Nieuws #139

Potentie

Foto: Jean-Luc Slijpen (BB-Facebook)

Wederom is het Natuurbehoudscentrum een stukje gegroeid: een aantal kikkervisjes van de Titicacakikker (Telmatobius culeus) is sinds kort hier te zien. Hoewel ze een stuk groter zijn dan de jonge koudbloedigen die Nederlandse slootjes kennen, vallen ze in het niet vergeleken met hun volwassen evenbeelden. Eenmaal volgroeid bereikt de Titicacakikker namelijk een lengte van vijftien centimeter. Het is opmerkelijk dat deze kikkers ook als volwassenen niet het water verruilen voor het droge: van nature leven ze in het Zuid-Amerikaanse Titicacameer, waar het water zo rijk aan zuurstof is dat de dieren via hun huidflappen adem kunnen halen. Deze bestaanswijze ligt echter onder vuur door milieuvervuiling: zowel in 2015 als in 2016 zijn golven van massasterfte vastgelegd, waarbij telkens duizenden kikkers te overlijden kwamen. In de afgelopen vijftien jaar is de wilde populatie met ruimschoots 80% geslonken, wat betekent dat de Titicacakikker een kritiek bedreigde diersoort is. Pas in 2010 slaagde een Peruaanse dierentuin voor het eerst erin om te fokken van deze soort en in 2016 heeft een deel van dat groepje zijn weg gevonden naar de dierentuin van Chester. Eerder ontving DierenPark Amersfoort er acht vanuit het Verenigd Koninkrijk en deze zomer werden er tien naar Rotterdam verzonden. Samen met hun buren, de inheemse vuursalamanders, lijkt er zo weer een mooi amfibieënhoekje te ontstaan in het Oceanium, zoals dat eens ook het geval was in de Rivièrahal.

Kennismakingen

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Bloeien er deze winter nieuwe romances op in de Diergaarde? Inmiddels heeft de recent gearriveerde hyenaman Kara gezelschap gekregen van een Française. Een officiële naam heeft ze niet, al noemen de verzorgers haar liefkozend ‘Bollie’ naar haar postuur. Na een korte quarantaineperiode doorgebracht te hebben in de seperatiekooien onder het bezoekersvlonder mag ze inmiddels de kleine buitenperken bezoeken, maar tot een formele introductie is het nog niet gekomen. Kara is een mannetje op leeftijd, maar zijn bloedlijn is zeer waardevol voor de toekomstige gezondheid van het fokprogramma, wat betekent dat er enige haast geboden is. Aan de andere kant van de Savanne zijn ook maatregelen getroffen om te voorkomen dat een van de inwoners van de dierentuin een eenzame kerst heeft. Het zit namelijk al enige tijd tegen bij de vosmangoesten: alweer meer dan een jaar geleden arriveerde er een mannelijke compagnon voor het duo vrouwtjes. De kennismaking stemde hoopvol, maar onverwachts stierf het jongere vrouwtje en de ander was te oud om zich voort te planten. Sindsdien is het mangoestenbestand afgezakt naar één, maar nu heeft de heer eindelijk weer gezelschap gekregen van een vrouwtje. De eerste paringen werden al snel waargenomen – duimen maar! Tot slot vernemen we via de decembereditie van het Vriendennieuws dat er in juli een mannelijke Balispreeuw gearriveerd is uit Berlijn.

Blijdorper Baby’s

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook)

Liefhebbers van de categorie ‘klein en pluizig’ opgelet: de bankivahoenders hebben voor nageslacht gezorgd. Pas enkele weken bewonen ze de volière tegenover de bantengs en Indische antilopen, maar kennelijk valt hun nieuwe optrekje wel in de smaak. Het Vriendennieuws informeert ons verder over mogelijk geboortenieuws uit de aravolière: daar zou gepiep gehoord zijn bij de nestkast van de hyacinthara’s. Meer zekerheid bestaat er bij het Falklands-segment in het Oceanium, waar de eindstand dit jaar is uitgekomen op twee jonge koningspinguïns en drie ezelspinguïns. Ook werden de verzorgers in september verblijd met het aanzicht van een jonge McCordsslangenhalsschildpad die uit zijn ei kroop.

Afscheid

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

De kudde netgiraffes is weer ietsjes gekrompen. De laatste jaren wordt Blijdorp door de stamboekhouder geïnstrueerd om de fok te matigen, om de genetische diversiteit van de populatie in gevangenschap te waarborgen. Was de groep een paar jaar terug een van de grootste van het continent, nu staat de teller op ‘slechts’ zeven door het vertrek van twee leden. Giraffe Imke, in 2016 ter wereld gekomen als dochter van wijlen Marian, gaat nu als Malou door het leven in Zürich. Na twee dagen in een transporttrailer doorgebracht te hebben was ze, een beetje wankel en vermoeid, de eerste langnek in 60 jaar tijd die de Zwitserse stad betreedt. Inmiddels heeft ze gezelschap gekregen van soortgenoot Jahi uit Artis en nog een ander jong vrouwtje uit Polen. Giraffe Imara, in 2018 geboren als dochter van Cristel, is naar Serengeti-Park Hodenhagen te Denemarken verhuisd. De mutatierubriek van het Vriendennieuws stelt ons verder op de hoogte van het vertrek van twee mannelijke Egyptische landschildpadden, een paartje slurfhondjes, een vrouwelijke maraboe, twee mannelijke grondeekhoorns en een vrouwelijke mangabey. Verder is bekend geworden dat de vijf eieren van de kritiek bedreigde pantserkrokodillen niet levensvatbaar waren, maar er is goede hoop dat een toekomstig legsel wel uit zal komen. Tot de sterftegevallen van het derde kwartaal van 2019 behoren de Indiase brilslang, twee ezelspinguïns, een vrouwelijke koningspinguïn, twee vrouwelijke zeekoeten, een bejaarde ringstaartmaki, een flamingo, een Indische antilope en een poolvos.

Winters Blijdorp

De countdown tot Kerstmis is begonnen en dat betekent dat de Diergaarde weldra weer een metamorfose zal ondergaan. Vanaf 8 december zal het voorplein van de Rivièrahal een maand lang extra winters aangekleed worden met een zweefmolen, oud-Hollands ballen werpen, kampvuren en vanzelfsprekend gelegenheid tot het kopen van stroopwafels, apfelstrudel en glühwein. Verschillende stukjes van het park, zoals de Grote Vijver en de Chinese Tuin, worden extra mooi verlicht. Klik voor de gehele planning HIER!

Botanisch Blijdorp

Foto: Hortus Botanicus Leiden (hortusleiden.nl). De Statia morning glory (ipomoea sphenophylla).

Bij de lokale natuur valt momenteel weinig kleurenpracht waar te nemen, maar in de tropische panden van Blijdorp stralen de planten nog in volle glorie. In het wandrek van het Natuurbehoudscentrum staan tegenwoordig enkele Gratix’ Venusschoentjes (Paphiopedilum gratrixianum). Eens waren ze verspreid in grote lappen regenwoud in China en noordelijk Indochina, maar minder dan 250 individuele plantjes resteren daar tegenwoordig – slechts een tiende van wat er een decennium geleden nog was. De grootste boosdoener is ontbossing: wie op satellietfoto’s inzoomt op deze regio, ziet dat er hier nog maar weinig ongerepte stukken woud zijn. Gelukkig wordt deze kritiek bedreigde soort succesvol gekweekt door botanisten. Ook heeft Blijdorp via de Leidse Hortus Botanicus zaadjes ontvangen van een van de zeldzaamste bloemensoorten van het Koninkrijk der Nederlanden: de Statia morning glory (Ipomoea sphenophylla). Wanneer deze plantjes tussen december en april in bloei staan, worden de zachtroze bloemen nog voor zonsopkomst geopend en sluiten deze weer rond het middaguur. Ze werden als uitgestorven beschouwd, maar in de jaren ’90 werden een paar exemplaren gevonden bij een olieterminal op Sint Eustatius. Sinds de ontdekking van verdere populaties in noordelijke bossen is het de officiële bloem van het eiland geworden. Ook heeft Blijdorp twee vleesetende planten uit Madagaskar ontvangen: de Madagaskarbekerplant (Nepenthes madagascariensis) en de Masoanabekerplant (Nepenthes masoalensis). Ze zijn allebei erg zeldzaam en tevens bedreigd in hun voortbestaan. Ze zijn bestemd voor de Madagaskar-sectie van de toekomstige Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium.

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl). De Gratix’ Venusschoen (Paphiopedilum gratrixianum).

Kort Nieuws #132

Zuid-Amerika op stelten

Foto: @gerruisch (BB-Insta). Kuiforopendola.

Het is een drukte van belang bij het volièrecomplex van de rode ibissen en ara’s in het Blijdorpse stukje Zuid-Amerika. Zo is men begonnen aan een kleine facelift van het binnenverblijf van de waadvogels. Kennelijk vallen de veranderingen in de smaak, want de witwangboomeenden zijn direct tot broeden overgegaan. De ibissen, die overigens ook voor nageslacht hebben gezorgd, hebben gezelschap gekregen van nog een andere vogelsoort: de kuiforopendola. Voorheen zat meneer bij de ara’s, maar hier heeft hij kennis gemaakt met een vrouwelijke soortgenoot die laatst naar Blijdorp is gekomen. Het klikte direct tussen de twee, het eerste baltsgedrag liet niet lang op zich wachten! De oropendola was niet de enige inwoner die afscheid nam van de ara-volière: de groenvleugelara’s zijn verhuisd naar de volières van de Vrije Vlucht Voorstellingen. Als hun training slaagt, worden ze de vijfde arasoort om mee te vliegen met de vogeldemonstratie. Ook de in 2018 geboren hyacinthara is vertrokken, hij is op transport gegaan naar Denemarken. Zijn ouders hebben zijn plekje in de aravolière overgenomen, wat betekent dat het hyacinthara-verblijf in de Victoria Serre het voorlopig zonder inwoners moet stellen. Daarnaast is een oude bekende teruggekeerd: de ekstergaai! Voordat werd begonnen aan de bouw van het Natuurbehoudscentrum, waren zij te zien in het Oceanium. Er bestaat een kans dat de aravolière aangevuld wordt met nog een inwoner: de kuifseriema’s hebben eieren gelegd.

Eier-Euforie!

Foto: Paula Strickland (Flickr). Henkels bladstaartgekko, archieffoto.

In de broedmachines in het Natuurbehoudscentrum is nu een aantal bijzondere eieren te zien. Toen deze voor het eerst werden aangezet, waren er al schildpadjes-in-wording te bezichtigen en deze verzameling is nu uitgebreid met vijf eieren van de pantserkrokodillen! Mogelijk is dit het eerste legsel van het stel dat in 2016 vanuit Emmen overkwam naar Blijdorp, daar er geen eerdere pogingen tot voortplanting bekend zijn. Het tweetal krokodillen heeft hun verblijf in de Krokodillenrivier geërfd van de dieren Hakuna en Matata, die stokoud zijn geworden – ze hebben zelfs de verhuizing naar de Blijdorp-Polder meegemaakt! Tevens zijn in de broedmachine twee eieren van de Henkels bladstaartgekko te vinden. Vorig jaar zijn vier van deze Malagassische reptielen overgekomen vanuit Chester en kennelijk valt hun verblijf in Blijdorp in de smaak. Het is de bedoeling dat de volwassen dieren uiteindelijk voor de schermen te zien zullen zijn. Voortplanting is zeker niet vanzelfsprekend bij deze soort die bizar goede camouflage heeft. Mede vanwege hun unieke uiterlijk zijn ze zeer gewild op de exotische huisdierenmarkt, maar wegens grootschalige wildvang zijn ze een bedreigde diersoort.

Het einde van de stupiditeitenrubriek

Foto: BB-Facebook. Bezoeker klimt over muur en gooit stenen naar gelada’s.

In de laatste paar ‘Kort Nieuws’-stukken brachten we overschrijdingen van het parkreglement aan het licht onder de noemer ‘stupiditeitenrubriek’. Helaas zijn dit soort voorvallen van hufterig gedrag van alle tijden en gezien we geen zin hebben om elk artikel te beladen met verhalen over bezoekers die dieren voeren of ze treiteren, hebben we besloten om niet langer keer op keer erop in te gaan. Mocht er iets in het park gebeuren wat niet door de beugel kan en je bevindt je zelf niet in een positie om er een stokje voor te steken, bel dan de Algemene Dienst op het nummer 010 4431 481. Let op, in een eerder bericht op Facebook hebben we een verkeerd nummer geplaatst. Controleer dus of je hem correct hebt genoteerd!

Aandoenlijke Amerikanen

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Twee bijzondere gebeurtenissen aan de Oceanium-Zijde van de Diergaarde. Daar vonden in korte tijd twee bevallingen plaats voor de ogen van het publiek! Op 22 juni kwam een kleine vicuña ter wereld in de Andes-biotoop. Al jaren waren er geen baby’s van de lama-achtigen geboren in Rotterdam, waardoor de vreugde des te groter was. Helaas heeft het jong het niet gered: naar verluidt wilde hij niet drinken. Dat de vicuña’s voor het eerst sinds tijden zijn overgegaan tot voortplanting, is gelukkig wel een goed voorteken voor toekomstige jongen. Op 4 juli was het raak bij de bizons. Vele bezoekers zagen hoe het jong voor het eerst de wereld om hem (of haar) heen bekeek. Het duurde niet lang of hij stapte al dapper rond tussen zijn veel grotere soortgenoten, waaronder zijn in mei geboren halfzusje Gina.

Meer mutaties

Foto: Leo Brentjes (BB-Facebook)

Er zijn nog veel meer beschuitjes met muisjes te eten! Zo zijn bij de ingang van het Oceanium twee zeeleeuwen geboren. De vader van beide jongen is Nick en de moeders zijn June en Toya. In de Maleise Bosrand zijn twee Visaya-wrattenzwijnen moeder geworden kort na elkaar. Het eerste nestje bestond uit vier jongen waarvan een het jammer genoeg niet heeft gered en de andere worp is een drieling. Een welkome aanwinst voor het fokprogramma van deze kritiek bedreigde diersoort uit de Filipijnen. Bij de pinguïns zijn de eerste eieren uitgekomen. Het gaat om de ezelspinguïns, die in slechts vijf Europese dierentuinen te zien zijn. Zes koppels zijn dit jaar tot broeden overgegaan en ook bij twee van hun grotere verblijfsgenoten, de koningspinguïns, wordt er gebroed. Blijdorp is een van de weinige parken waar jaarlijks pinguïnbaby’s te zien zijn. In de Krokodillenrivier hebben de steppeslurfhondjes weer voor nageslacht gezorgd. Verder is de vijver in Amazonica aangevuld met een aantal jonge pacu’s. Tot de botanische ontwikkelingen behoort de bloei van de Berkheya radula, een distelsoort, in de Okapi-Volière. Het is een opmerkelijk stekelige plant uit Zuid-Afrika en is dit jaar voor het eerst te zien in Rotterdam. In de Chinese Tuin is een onverwachte gast opgedoken: de Italiaanse traliestinkzwam, die waarschijnlijk is meegelift met de bamboe aldaar.

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). ”Goed te zien hoe piepklein ze zijn bij de neus van de moeder!”

Kort Nieuws #111

Welkom!

Foto: Luciënne de Gier (Facebook). ”Zo leuk en wat een beauty!”

De Aziatische leeuwen hebben kennis gemaakt met een nieuw lid van de groep: leeuwin Lalana! Afgelopen week werd ze na een korte quarantaineperiode geïntroduceerd tot Aapal, die aan het hoofd van de groep staat. Als alles goed verloopt, zal ze binnenkort ook kennis maken met leeuwinnen Bente en Chica. Momenteel is er nog weinig bekend over de nieuwkomer, het is te verwachten dat Diergaarde Blijdorp in de komende weken meer informatie naar buiten brengt.

EDIT: Diergaarde Blijdorp heeft laten weten dat Lalana afkomstig is uit het Poolse Krakau.

Hakuna Matata

Ze leefden een lang en zorgeloos bestaan: de pantserkrokodillen Hakuna en Matata. In 1929 kwam het toen al volgroeide tweetal naar de oude Rotterdamsche Diergaarde en in 2014 en 2015 stierven ze een vredige dood in de Krokodillenrivier. De geprepareerde schedel en botten van Matata zijn nu te zien in het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, ”eigenlijk net zo onbeweeglijk als altijd”, aldus het museum. Na hun overlijden liet het AD weten dat ”Matata opgezet zal worden en te zien zal zijn in de Diergaarde” en dat het geraamte van Hakuna tentoongesteld zou worden in het museum. De plannen lijken dus enigszins te zijn veranderd. De Diergaarde schenkt vaker overleden inwoners aan het Natuurhistorisch Museum, waaronder de overblijfselen van olifant Ramon.

Afscheid van Kira

Hyena Kira is op 7 maart ingeslapen. Begin februari merkten de verzorgers dat ze niet lekker in haar vel zat en sindsdien werd ze behandeld door de dierenarts. Hoewel de medicatie aanvankelijk aan leek te slaan, ging haar gezondheid recentelijk toch weer hard achteruit. Bij de sectie kwamen nierfalen en een ademhalingsprobleem naar voren. Kira, beter bekend als ‘Blonde Dolly’ vanwege haar lichtgekleurde vacht, behoorde in 2008 tot de eerste hyena’s die hun intrede deden op de Afrikaanse Savanne. Hoewel ze een pittig karakter had, bleek ze een hartelijke moeder te zijn voor haar jongen. Eind 2016 beviel ze nog van een tweeling.

Panda-Perikelen

In het najaar van 2017 werden de bezoekers van Blijdorp aangenaam verrast met een koddig tweetal rode panda-peuters. Al snel dromden de fotografen dagelijks bijeen om de avonturen van de zusjes Inês en Vanda vast te leggen. Inmiddels kunnen de dochters van Yukiko voor zichzelf zorgen en zijn ze het huis uit. In abonnementhoudersblad De Giraffe staat vermeld dat een van de meisjes nu in de ‘Ree Park Safari’ in het Deense Ebeltoft woont, de ander vertoeft in het Franse ‘ZooParc de Beauval’.

Uitzwaaien

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Okapi Rab.

Hoewel het geregeld voorkomt dat er een aantal dieren verhuizen naar andere parken, vertrekken maar zelden zoveel prominente inwoners kort na elkaar. Te beginnen met Rab, één van de vier volwassen okapi’s die enkele jaren geleden een mooi leefgebied kregen in Hart van Afrika. Toentertijd koos Blijdorp ervoor om twee mannetjes en twee dames te houden om de kansen op foksucces te vergroten. De Diergaarde kamt echter met ruimtetekort nu er twee okapi’s zo snel achter elkaar geboren zijn. Daarom is Rab een tijdje geleden verhuist naar een Franse dierentuin en ook Gerrit zal later dit jaar vertrekken.

Tevens gaat er nog een lid van de gorillagroep verhuizen over een jaar. Ayba, de in 2010 geboren dochter van Aya en Bokito, gaat dan op reis naar de andere kant van de wereld. De Australia Zoo is bezig met het samenstellen van een fokgroep gorilla’s en daar gaat zij onderdeel van uitmaken. Eerder werd Nasibu al gescheiden van de groep. Hij verblijft nu apart en vertrekt op termijn naar Nieuw-Zeeland. Hij moest weg omdat hij, nu hij begint te puberen, allerlei apenstreken begon uit te halen met de vrouwtjes.

Spierbundel Timber gaat eveneens afscheid nemen van Rotterdam. Zijn jongste dochter, de in 2010 geboren Faya, nadert namelijk de leeftijd waarop ze gedekt kan worden. In 1998 kwam Timber ter wereld in Rotterdam en sinds 2007 is hij weer terug op zijn geboortegrond, waar hij inmiddels drie keer vader is geworden. De dierentuin wil deze slimme dieren in een natuurgetrouw familieverband laten leven en de vrouwtjes die in de olifantengroep geboren worden, mogen dus ook bij de kudde blijven. Waar Timber precies heengaat, is nog niet bekend.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Olifant Timber.

The Return Of: Spitssnuitjes…

Na een jaar tijd zijn er weer twee spitssnuitkrokodillen te zien in Blijdorp. Deze twee dieren, ook wel panterskrokodillen genoemd, komen uit Emmen en zijn zo’n 35 jaar oud. Ze zijn dus niet de jongste, maar Hakuna en Matata hebben bewezen dat leeftijd slechts een getal is. Gelukkig zullen we ook altijd nog herrinnerd worden aan hun leven: Matata zal levensecht worden opgezet en in de dierentuin worden geëxposeerd. Hakuna’s skelet zal naar het Natuurmuseum Rotterdam gaan, zijn huid zal hier blijven en voor educatieve doeleinden gebruikt worden. In hun ruime verblijf in de Krokodillenrivier zijn de nieuwelingen niet zomaar te spotten, dus neem de tijd… Het transport was ook geen eitje, zo bewees dit filmpje van Diergaarde Blijdorp… 

Kort Nieuws #63

  • De langverwachte spitssnuitkrokodillen uit Emmen zijn dan toch eindelijk aangekomen in de Diergaarde!
  • Het Insectenhotel (Buitenkant Azië-Huis, tegenover Visaya-wrattenzwijnen) is nu helemaal gesloopt.
  • Bij de gibbons (Taman Indah) is de bodem aangevuld met aarde en houtsnippers.
  • In Amazonica is de toplaag van het pad vervangen en is het pad van de matamata’s naar het dorpje een stukje verlegd.
  • Op de hoek het bosbuffelverblijf (Hart van Afrika) is een hutje gebouwd, welke vermeend gebruikt gaat worden voor opslag.
  • Bij het terras van restaurant Poort van Azië is een nieuwe zuil herrezen, waar o.a. het menu op te vinden is.
  • Er staat inmiddels een flinke bouwkeet bij het Roofdieren-Gebouw.
  • De bak waar tot voor kort een ratelslang in woonde (Oceanium, Zee van Cortez) wordt heringericht, met o.a. kleine kunstcactussen en een stroompje.

Foto: Jim Louwerens (Diergaarde Blijdorp voor het hele gezin een feest). Het is zeker niet de minste bouwkeet…

Foto: Jim Louwerens (”gekkojim”) (ZS-Forum)

Foto: Nick de Koning (”nickdiergengek”) (ZS-Forum) De nodige maatregelen waren getroffen om de verhuizing van de spitssnuitkrokodillen goed te laten gaan!