Kort Nieuws #188

Blijdorp Bouwt!

Foto: Vrienden van Blijdorp (Facebook)

De schep gaat weer in de grond in Rotterdam! De verbouwing van de Zuid-Amerikaanse volières is in volle gang. Na twee decennia lang weer en wind te hebben verduurd, is het tijd om de houten steunbalken en fragiele netten te vervangen. Enkele oude palen van het RET-stadsvervoer van tien meter lang worden nieuw leven in blazen, zoals eerder ook al werd gedaan bij het naburige makiverblijf. Ook wordt steviger gaas gebruikt, zodat baldadige inwoners in de toekomst geen problemen meer opleveren. Behalve deze bouwtechnische wijzigingen, plús het wegnemen van fysiek contact tussen mens en dier, blijft de opzet ongeveer hetzelfde. Het is de bedoeling dat het geheel in december opgeleverd wordt. Tot die tijd bivakkeren de oude inwoners van de volière achter de schermen – met uitzondering van de witwangfluiteenden, zij zwemmen tegenwoordig rond in de Okapi-Volière.

Hyena-hiaat

Foto: Marian de Neijs (BB-Facebook)

Groots geboortenieuws op de Savanne! Twee gevlekte hyena’s zagen in mei het levenslicht. Aanvankelijk ervoer moeder Kaidi best veel stress, wat zich uitte in het continu verplaatsen van haar pups. De verzorgers waren dan ook bezorgd of de kleintjes dit kwetsbare stadium wel zouden doorstaan. Een maand verder lijken die zorgen gelukkig ongegrond. Worden dit dan toch de eerste succesvolle hyenajongen in Rotterdam sinds 2016? Je kan je steentje bijdragen door het prille gezin een beetje rust te gunnen: als het druk is op het vlonder, kom dan later terug. Namens de hyena’s, alvast bedankt!

Beschuit in overvloed

Foto: Angelique Blijleven (BB-Facebook)

De hyena’s zijn niet de enige zoogdieren waar je op kraamvisite kan gaan. De maki-groep bij het Oceanium is dit jaar uitgebreid met zes prille ringstaartjes: een tweeling van alfavrouwtje Ketaka, een tweeling bij haar jongere zus Kyra, plus jongen bij oudere zus Kely en moeder-overste Kanto. De geslachten zijn nog onbekend. Even verderop, bij de bizons, zijn twee meisjes geboren. In het Europese themagebied ontfermt ervaren moeder Rita zich over een vrouwelijk bosrendiertje. Geboortes zijn er ook bij de poedoes en Indische antilopen.

Longen van de Aarde

Diergaarde Blijdorp is van plan om vanaf 1 januari 2024 geheel rookvrij te zijn. Momenteel worden peuken en vapes in een groot deel van het park nog getolereerd, maar in samenwerking met de Hartstichting wil de dierentuin deze de komende zes maanden geheel uitbannen. In 2018 nam de Gemeenteraad Rotterdam al de motie ‘Rookvrij Blijdorp’ aan, ingediend door DENK en gesteund door GroenLinks, PvdA, NIDA, SP, CU-SGP, Partij voor de Dieren, 50PLUS en een deel van de VVD-fractie.

Naar de haaien (1/2)

Foto: Oceanogràfic Valencia. Jonge zandbankhaaien.

Wildvang is tegenwoordig gelukkig een zeldzaamheid in de dierentuinwereld, met één grote uitzondering: vissen. Gevaarlijke filters, complexe huisvestingseisen en hongerige verblijfsgenoten belemmeren het voortplantingssucces van veel vissensoorten in gevangenschap. Diergaarde Blijdorp behoort tot een select groepje Europese organisaties dat hier op korte termijn verandering in wil brengen. De afgelopen jaren kreeg Blijdorp al een voorproefje van zulk succes met de zwartsnuithaaien, maar dat bleek een kortstondige doorbraak toen het vrouwtje in 2021 helaas overleed. Blijdorp gaat het nu proberen met hun verblijfsgenoten, de zandbankhaaien. Laatst zijn drie extra individuen van deze soort verwelkomd, enkele jaren geleden geboren in het Oceanogràfic Valencia. Hopelijk zijn deze zwaargewichten over enkele jaren net zo succesvol als hun kleine buren uit de Noordzee, de hondshaaien. Enkele maanden geleden heeft Rotterdam die groep nieuw leven in geblazen met de aankomst van drie vrouwtjes uit het Dolfinarium Harderwijk, wat zich nu al vertaalt naar een heleboel nieuwe eieren, te zien in het Publiekslab!

Naar de haaien (2/2)

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het runnen van een serieus fokprogramma betekent ook lastige keuzes maken. Blijdorp is al enkele jaren ontevreden met de stand van zaken in het grote Kelpwoud-bassin. Het bevolkingsregister van dit aquarium staat eigenlijk eeuwig in de min, een handjevol jonge stierkophaaien in de loop der jaren daargelaten. De Diergaarde hoopt dat de vergrijzende inwoners elders beter tot hun recht komen. Inmiddels heeft het park afscheid genomen van vier luipaardhaaien en vier stierkophaaien, die in het Oceanogràfic Valencia ongetwijfeld een mooie toekomst tegemoet gaan. In het Kelpwoud-aquarium zwemmen nu alleen nog vier luipaardhaaien rond die Blijdorp tijdelijk verzorgt vanwege de verbouwing van het Artis-Aquarium. Wat er op lange termijn gebeurt met dit hoekje van het Oceanium staat nog niet vast. Mogelijk wordt dit flinke bassin in de strijd gegooid voor de fok van andere bedreigde diersoorten, zoals het langverwachte fokprogramma voor de vleet.

Gevonden vogels

Foto: Bert van Duijn (BB-Facebook).

Eigenlijk begon het park de hoop al op te geven, maar ze is terecht! De vrouwelijke Rüppells gier die in april wist te ontsnappen uit een separatiekooi is begin mei gevangen door een valkenier in de buurt van het Duitse Leipzig. Inmiddels heeft de fokcoördinator voor deze kritiek bedreigde diersoort een mooi heenkomen voor haar gevonden in Berlijn. Ondertussen zitten haar soortgenootjes in Rotterdam niet stil: dit jaar zijn maar liefst tien Rüppells gieren uit het ei gekropen in de Maasstad! Door de eerste leg naar de broedmachine te verplaatsen, worden de ouders aangemoedigd om een tweede ei te leggen. De biologische ouders van dit recordbrekende tiental bevinden zich in Blijdorp en Avifauna, maar om deze generatie liefdevol groot te brengen, zijn er inmiddels zelfs aasetertjes ondergebracht bij kinderloze koppels in DierenPark Amersfoort en Safaripark Beekse Bergen! Het gaat daarbij zowel om Rüppells gieren als om duo’s van verwante gierensoorten, waaronder zelfs een man-man-koppel in Avifauna. Ondertussen gaat het ook vlot bij de witruggieren, witkopgieren én kapgieren in Blijdorp. Wordt vervolgd!

Vrienden voor het leven

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook). Groenhelmtoerako.

Met de publicatie van de zomereditie van het Vriendennieuws is maart-uitgave openbaar gemaakt. Wat blijkt? Eind 2022 is een McCords doosschildpad uit het ei gekropen achter de schermen. Jongen bij deze kritiek bedreigde Aziaten zijn altijd meer dan welkom! Bijzonder is ook de geboorte van nog twee Komodovaranen en de aankomst van een tweede dwergkoraalduivel. Verder laten de Vrienden weten dat een heleboel jonge vogels van vorig jaar uitgevlogen zijn naar andere parken. De kroon spant een transport naar Singapore, bestaande uit maar liefst twee geelkeelgaailijsters, drie pruimkopparkieten, vier groenhelmtoerako’s, één grijze bananeneter, twee Palawan-pauwfazanten en acht ezelspinguïns. Oh ja, én de vijftien muisvogels waar we het in Kort Nieuws #186 al over hadden. Het exacte mutatieoverzicht kan je HIER teruglezen. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Kiss & Bye

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Tapir Krissy naast haar moeder Pooh.

Vaarwel Krissy! De tot ‘Leukste Geboorte van 2021‘ verkozen Maleise tapir gaat een mooie toekomst tegemoet in ZOO Płock. Ook kleine panda’s worden groot: het is tijd voor de tweeling van ’22 om het ouderlijk nest te verlaten. Mannetje Prem is met Krissy meegereisd naar Polen en vrouwtje Muna is inmiddels heelhuids aangekomen in GaiaZOO, Limburg. Precies op tijd, want naar verluidt zijn papa Miyuko en mama Kwina alweer in blijde verwachting… Minder spraakmakend maar wel bijzonder is het transport van twee zeepaardjes. Eindbestemming: de Oosterschelde! Zij waren dit voorjaar aangespoeld op het strand en naar Blijdorp gebracht om aan te sterken. Beelden van de operatie zijn HIER te zien. Er zijn ook een paar interne verhuizingen te melden: een groepje mannelijke sneeuwkaptapuiten zijn ingetrokken in de Krokodillenrivier. Ze moeten nog een beetje wennen aan alle bewegingsvrijheid en hun geschubde onderburen, maar vermoedelijk doen ze binnen afzienbare tijd hun bijnaam ‘lawaaimakers’ weer eer aan. Er is ook een vrouwelijke violette schildtoerako verhuisd naar de kas, waar al een mannetje aanwezig was. Duimen maar! Een vrijgezelle shamalijster vertoeft voorlopig in de kleine volière tegenover de bantengs.

Kraanvogels op een kiertje

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Twee vrouwtjes hebben een ei in hetzelfde nest gelegd – interessant!

Blijdorp is in zijn nopjes met de geboorte van een witnekkraanvogel in het Aziatisch Moeras. Voortplanting bij deze majestueuze vogels is een zeldzaamheid in gevangenschap, soms zijn er zelfs jaren waarin er geen enkele witnekkraanvogel wordt geboren in de dierentuinwereld. Ook de verzorgers in Rotterdam moesten even in de boeken duiken om hun geheugen op te frissen… Interne bronnen melden tevens dat de wolnekooievaars en nimmerzaten in de Grote Vliegkooi aan het baltsen zijn, wat ook maar zelden voorkomt. Blijkt het Aziatisch Moeras op zijn oude dag toch nog een geslaagd onderkomen voor deze zeldzame dieren? De fok bij die andere langpoten, de flamingo’s, verloopt in ieder geval voor het tweede jaar op rij soepel. De eerste eieren kunnen ieder moment uitkomen. Geboortenieuws is er ook bij de geelkeelfrankolijnen in de Okapi-Volière, de Sumatraanse gaailijsters in de Maleise Bosrand en de Balispreeuwen, molonetispreeuwen, kroonduiven en geelkeelgaailijsters in de Victoria Serre. Nu we het toch over eieren hebben: Diergaarde Blijdorp meldt eveneens de geboorte van twee kritiek bedreigde Egyptische landschildpadden.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De witnekkraanvogels bewonen de kleine moerasvolière tegenover de kuifmakaken.

Kort Nieuws #172

Welkom

Foto: @christianbos2001 (Instagram)

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: een klein groepje Europese zomertortels (Streptopelia turtur turtur) is laatst gespot in de Okapi-Volière. Alhoewel, nieuw – tot 2017 waren ze er ook al te zien. Hun naam danken ze aan het feit dat het de enige Nederlandse duiven zijn die ’s winters naar de Afrikaanse Sahel migreren. Het gaat deze kleurrijke vogels echter niet voor de wind: ze staan als kwetsbaar op de Rode Lijst. De boosdoeners zijn de intensivering van de landbouw en klimaatverandering, problemen die ook in Nederland spelen. Hier zijn ze nu nog voornamelijk beneden de rivieren te vinden, met nog enkele prominente clusters in het Flevolandse Horsterwold, het Drents-Friese Wold en op Texel. Met een beetje geduld en geluk kan je ze overigens ook tegenkomen in de Vlaardingse Broekpolder.

Noodopvang

Foto: Iguana (iguana.nl). Het dier werd eerst tijdelijk verzorgd in Vlissingen.

Tijdelijk zorgt Diergaarde Blijdorp voor een Kemps zeeschildpad (Lepidochelys kempii). Het dier was ernstig verzwakt aangespoeld nabij Westkapelle, Zeeland. Dit is een kritiek bedreigde soort die normaal gesproken alleen in de Golf van Mexico te vinden is. Vermoedelijk is het dier meegevoerd door de Noord-Atlantische Golfstroom. Het is de bedoeling dat de zeeschildpad weer teruggebracht wordt naar zijn thuis als hij eenmaal opgeknapt is. Blijdorp heeft veel expertise op dit gebied en fungeert als nationaal opvangpunt voor aangespoelde zeeschildpadden.

Weemoedige Wanderoes

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Voor de baardapen zal 2021 de boeken ingaan als een droevig jaar. Nadat er in maart al een mannetje ingeslapen werd, is in augustus een van de vrouwtjes doodgegaan. Eind november leek de geboorte van een baardaap een lichtpuntje, maar helaas is het jong na enkele dagen gestorven. De doodsoorzaak is niet bekend. Het fokprogramma van deze bedreigde primaten uit Zuid-India wordt beheerd door de dierentuin van Keulen. Diergaarde Blijdorp zal in samenspraak met de coördinator kijken naar de toekomst van de resterende dieren.

Blijdorp Bouwt

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

De restauratie van de Bergdierenrots vordert gestaag. Ook de geluidsoverlast voor de naburige rode panda’s en kuifhertjes nam echter toe. Zij verblijven daarom tijdelijk achter de schermen. Op een steenworp afstand, bij de Indische neushoorns, legt Blijdorp de laatste hand aan een extra ‘oprit’ naar het vlonder. Verder gaat Eneco het Oceanium en Amazonica aansluiten op een warmte-koudeopslag, die bestaat uit twee cilinders waarvoor 230 meter diep geboord gaat worden. Ten tijde van het bewind van Marc Damen werd er al nagedacht over zo’n project. Nu wordt overtollige hitte ’s zomers naar buiten geblazen, maar dit opslagsysteem herbruikt deze energie in de winter. Jaarlijks gaat dit honderden tonnen aan broeikasgasuitstoot schelen, waarmee de dierentuin toewerkt naar zijn doel om klimaatneutraal te zijn in 2030. Arno Bonte, wethouder duurzaamheid namens GroenLinks, is enthousiast: ”Ik juich het aardgasvrij maken van het Oceanium en Amazonica erg toe. Blijdorp en Eneco geven hiermee een aansprekend voorbeeld aan andere Rotterdamse bedrijven en organisaties.”

Vriendendeal

Laatst is het Vriendennieuws weer op de deurmat gevallen. Voordat we de inhoud hiervan delen op het Blijdorper Bende Blog, wachten we normaliter enkele maanden uit respect voor de vereniging. Deze keer maken we echter een uitzondering, zodat iedereen up-to-date het nieuwe jaar in gaat. Graag vragen we van jullie een kleine wederdienst: overweeg om in 2022 lid te worden, doe een geliefde een lidmaatschap cadeau of denk na over het doen van een kleine donatie. Bedankt! Afijn: de onderstaande nieuwtjes met dank aan de Vrienden van Blijdorp.

Alle kleuren van de regenboog

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Vreugde is er op Bass Rock: niet alleen was er voortplantingssucces bij de eidereenden en zeekoeten, maar bij de papegaaiduikers is voor het eerst sinds jaren een vrouwtje uit het ei gekropen. Een zeer welkome aanwinst voor de kolonie, die uit bijna alleen maar mannetjes bestaat! Bijzonder vruchtbaar was 2021 ook voor de purperglansspreeuwen. Zowel het echtpaar bij het Weverkopje als het koppel in de Okapi-Volière heeft gebroed, met in totaal vier prachtige jongen als resultaat. In de Centraal-Afrikaanse kas is dit jaar verder ook een violette schildtoerako geboren en de verzorgers duimen voor kleine hoppen in 2022, nu er een tweede duo van deze feloranje insecteneters aangekomen is. Tot slot meldt het Vriendennieuws nog dat Blijdorp een vrouwelijke witruggier naar Beekse Bergen gestuurd heeft, in ruil voor een mannetje.

Hanenkam

Foto: J. Kuyken (zootierliste.de). Zeilvindonderpad (archieffoto).

Dankzij het Oceanário de Lisboa hebben de Amerikaanse kreeften in het Oceanium gezelschap gekregen van een twintigtal glinsterende brandingbaarzen (Cymatogaster aggregata): kleine, levendbarende vissen die voorkomen van Alaska tot Mexico. Daarnaast is Diergaarde Blijdorp nu de tweede dierentuin in Europa die de zeilvindonderpad (Nautichthys oculofasciatus) houdt. Donderpadden leven op de zeebodem en hebben aangepaste borstvinnen waarmee ze hun bovenlichaam ondersteunen. Deze specifieke soort heeft daarnaast een vergrote rugvin. Ze zijn te vinden in het kleine aquarium tussen het Natuurbehoudscentrum en het grote kelpwoudbassin. Enkele tientallen eikapsels zijn opgevist bij de blonde roggen, die gebruikt zullen worden om alvast wat ervaring op te doen voor het vleetproject. Eieren zijn er tot slot ook bij de McCords doosschildpadden, spinschildpadden en Egyptische landschildpadden, drie uiterst bedreigde soorten.

-> Update 23-12-2021: een Rotterdams primeur! Diergaarde Blijdorp meldt de geboorte van een Egyptische landschildpad. Sinds kort is Blijdorp de coördinator van het Europese fokprogramma en neemt het park het voortouw bij het professionaliseren en intensiveren hiervan.

Afscheid

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). François’ langoer Najib (archieffoto).

In 2019 stal hij de harten van heel Rotterdam, François’ langoertje Najib. Nu is het echter tijd om op eigen benen te gaan staan. De Vrienden melden dat in Berlijn een nieuw leven op hem staat te wachten. Verder hebben zes koeneusroggen Rotterdam verruild voor de hoofdstad van Hongarije. Een traan is er bij de papoeamaina’s: het mannetje van deze Nieuw-Guineese vogels begon op zijn oude dag sterk af te takelen, waarna hij achter de schermen geplaatst werd. Het laatste nieuws is dat hij sinds de publicatie van het Vriendennieuws helaas overleden is. Voor het vrouwtje zal een nieuwe partner gezocht worden, maar het aantal dierentuinen dat met deze soort werkt, is inmiddels op één hand te tellen. In het sterfteoverzicht zijn verder een wasbeer, een pelikaan, een klipdas, een bizon, een mannelijke kuifseriema en een bongovrouwtje opgenomen. Daarnaast is recentelijk de laatste poolvos van de oude garde, te herkennen aan zijn grijze vacht, overleden. Er resteren nu nog twee poolvossen, zij kwamen allebei in 2020 naar Blijdorp via Stichting AAP.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Papoeamaina’s.

Kort Nieuws #159

Roffa-Lotto

Aangezien Diergaarde Blijdorp geen enkele bezoeker mag ontvangen tijdens de kerstvakantie, moet het park andere manieren zoeken om hun duizenden inwoners te voeren. En daar komt de Blijdorp-loterij om de hoek kijken! Er zijn meer dan 250 prijzen te winnen, waaronder souvenirs en arrangementen, maar ook andere Rotterdamse bedrijven en organisaties bieden belevenissen aan. Dat, voor slechts €2,50 per lot! De trekking is op 5 januari en vindt plaats onder toeziend oog van de notaris. De prijswinnaars worden daarna per e-mail op de hoogte gesteld. Klik HIER voor meer informatie. En, voor zij die liever zelf bepalen wat ze met hun geld willen doen: neem eens een kijkje in de nieuwe webshop op blijdorp.nl. Verder kan je ook met aankopen die je elders doet het park helpen. Via deze speciale pagina op de website van de Vrienden van Blijdorp, kan je namelijk via het menu van Sponsorkliks online winkelen. Zo zorg je ervoor dat die bedrijven een deel van hun winst doneren aan de Vrienden.

Een tikkie trager

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Vrolijk schildpaddennieuws! In de Krokodillenrivier hebben de verzorgers drie baby pannenkoekschildpadden gevonden, zo meldt de eindejaarsuitgave van het Vriendennieuws. Het zullen voorlopig de laatste jongen zijn voor deze groep, want de vrouwtjes zijn achter de schermen geplaatst, terwijl het publieksverblijf omgedoopt is tot man cave. Voor nu kruipen er namelijk genoeg schildpadjes met het DNA van deze individuen rond in Europa. Het laatste nieuws is dat één kleintje helaas overleden is aan een aangeboren afwijking, maar met de andere twee gaat het goed. Een soort waarmee wel gefokt mag worden, is de Egyptische landschildpad. Blijdorp had er al drie, waarvan er twee bij het Natuurbehoudscentrum te zien zijn, maar recentelijk zijn er zeven nieuwe dieren in ontvangst genomen, zo staat genoteerd in De Giraffe. Het betreft de voltallige groep van de dierentuin van Londen. Waarschijnlijk blijven er een paar in Rotterdam en gaan er een paar op doorreis. Daar wordt momenteel naar gekeken door de Diergaarde, want het Europese fokprogramma van deze kritiek bedreigde diersoort wordt hier gecoördineerd. Tel daar de geboorte van een spinschildpad in april en de geboorte van twee McCords doosschildpadden in februari bij op, en dan blijkt 2020 voor deze reptielen zo slecht nog niet te zijn geweest. Voor alle genoemde soorten geldt dat ze kritiek bedreigd zijn in hun voortbestaan.

Schubbenrubriek

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook). Tarpoen.

Maar dat is niet het enige nieuws bij de koudbloedigen. Zoals de Vrienden het verwoorden: ”in het Oceanium is een ware stoelendans
gaande”. De Mangrove is verlost van vijf tarpoens, een permit en een paardmakreel. Stuk voor stuk waren deze dieren flink uit de klauwen gegroeid en zij komen beter tot hun recht bij de Haaientunnel. De leegte die zij achterlaten is opgevuld door de vier jonge koeneusroggen die dit jaar geboren waren, en eerder achter de schermen leerden om voedsel van de verzorgers aan te nemen. Ook zijn de neerkijkers uit het naburige ondiepe aquarium overgeheveld naar de koeneusroggen. Dat verblijf is op zijn beurt verrijkt met wat geelstaartdoktersvissen. Zij zaten eerst bij het Great Barrier Reef, maar moesten steeds meer hun best doen om niet verdrongen te worden door de andere soorten. Nu we het toch over het Oceanium hebben: de fluitkikkers zijn terug! Eerder dit jaar stierf het laatste hoogbejaarde individu van deze soort, die hun verblijf deelde met een helmbasilisk. De nieuwe groep komt uit Thoiry, nabij Parijs. De vijf volwassenen zijn inmiddels te zien bij het Caraïbisch Café, terwijl zes kleintjes achter de schermen zitten. Nadat menselijke consumptie, oprukkende menselijke activiteit en een enorme vulkaanuitbarsting de wilde populatie al flink geschaad hadden, trof de beruchte schimmelziekte Bd tussen 2000 en 2010 zowel Dominica als Montserrat, de twee laatste bastions van deze soort in het wild. Het was een ramp: er bestaat tegenwoordig geen levensvatbare populatie meer op Montserrat en slechts een handjevol resteert op Dominica. Kortom: voorlopig moet deze soort het hebben van fokprogramma’s in gevangenschap.

Rotterdam overzees

Een update uit Nepal! In 2017 bekostigde Diergaarde Blijdorp het installeren van een reeks cameravallen in het Aziatische bergstaatje, met als doel om meer te weten te komen over de lokale populatie rode panda’s. Duizenden foto’s heeft dat opgeleverd, waarop tientallen soorten vastgelegd zijn: denk aan nieuwsgierige makaken, zwarte beren, lynxen, luipaarden (zowel ‘normaal’ als met een zwarte vacht), parende muntjakken en natuurlijk wat klauterende rode panda’s. Maar, nu is er wel een heel bijzondere soort vastgelegd op beeld: een Bengaalse tijger. Het is de allereerste foto van een tijger in Ilam, de meest oostelijke streek van Nepal. Voorheen werd gedacht dat deze grote vleeseters in Nepal alleen langs de zuidwestelijke grens met India voorkwamen, in de laaglanden van het zogenaamde Terai Arc Landscape. Tevens is deze foto de hoogste waarneming van een tijger in Nepal ooit, op maar liefst 3.000 meter boven zeeniveau. In recente jaren werden in India en Bhutan al tijgers gespot op tot wel 4.000 meter hoogte. Hoewel het natuurlijk mooi is om te zien dat deze bedreigde diersoort herstellende is, maken wetenschappers zich ook zorgen. Biologen denken dat de tijger deze gebieden heeft kunnen koloniseren dankzij klimaatverandering. Mogelijk vormen ze een bedreiging voor andere zeldzame dieren die hier wél van origine voorkomen.

All I want for Christmas…

Een beetje liefde voor de hoefdieren: drie bedrijven hebben zich namelijk recentelijk ontfermd over hen! De bizonkudde is geadopteerd door de accuspecialisten van Hefra B.V. en het bedrijf Pixelzebra, dat zich bezighoudt met klantenservice, adopteerde (hoe kan het ook anders) drie vrouwelijke Chapmans zebra’s. Van Omme & De Groot, projectontwikkelaars, besloot dit jaar om geen relatiegeschenken te versturen, maar om zwarte neushoorns Naima en Nasor te adopteren. Bedankt allen! Daarnaast deelde kunstenaar Tommy Kleyn het volgende bericht online: ”Om Diergaarde Blijdorp te steunen roep ik Rotterdamse illustratoren, vormgevers en andere kunstenaars op om in hun portfolio te duiken en een werk online te koop aan te bieden. Op deze manier kunnen we samen bijdragen om Blijdorp de winter door te helpen! Ik stel ‘Wall Of Sound‘ ter beschikking.” Een mooi initiatief!

Nothing but mammals

Diergaarde Blijdorp intensiveert zijn rol in het fokprogramma van het kuifhertje. Voorheen beheerde de Rotterdamse dierentuin namelijk een European Studbook (ESB), maar dat is deze zomer overgegaan tot een European Endangered Species Programme (EEP). Hoewel het doel van beide soorten fokprogramma hetzelfde is, verschillen ze qua werkwijze. De stamboekhouder van een ESB houdt alle mutaties van een zekere soort in Europese dierentuinen bij: geboortes, sterftegevallen en verhuizingen. Dierentuinen kunnen het stamboek raadplegen voor advies. Als een dierentuinpopulatie kwetsbaar wordt bevonden of er actief nagedacht wordt over herintroductie, kan het overgaan tot een EEP. Hierbij wordt nauwlettender bekeken welke dieren zich met elkaar mogen voortplanten, maar ook bij andere kwesties kan de EEP-coördinator advies geven en doelen stellen. In november heeft EEP-coördinator Janno Weerman bijvoorbeeld speciale Best Practice Guidelines opgesteld voor het kuifhertje. Waarschijnlijk is hun relatief kleine populatiegrootte in gevangenschap de aanleiding geweest voor Blijdorp om zich grotere zorgen te maken over hun toekomst. Slechts 14 EAZA-leden houden de soort en al deze dieren zijn vrij nauw aan elkaar verwant, doordat er oorspronkelijk maar een handjevol dieren uit China geïmporteerd is. Diergaarde Blijdorp beheert ook de EEPs van de Aziatische olifant, de Rüppells gier, de Egyptische landschildpad en de rode panda. Voor die laatste soort beheert Blijdorp eveneens een Global Species Management Plan (GSMP), een mondiaal fokprogramma. Tip: de laatste weken hebben we de ‘Ontdek…’-pagina’s op het Blijdorper Bende Blog grotendeels geactualiseerd wat betreft officiële populatiegroottes, fokprogramma’s en IUCN-statussen. Sommige soorten, zoals de secretarisvogel, worden nu helaas ook als bedreigd gezien, terwijl nieuw onderzoek naar de wolnekooievaar en manoel juist gunstig uitvalt. Onder andere de giraffen en Amoerpanters hebben nieuwe fokcoördinators, dus er valt genoeg te lezen!

Verenrubriek

Foto: Saskia Bokkers (BB-Facebook)

De feestdagen zijn een goed moment om terug te blikken op het voortplantingssucces bij de vogels. De eindstand bij Bass Rock bedraagt één papegaaiduiker, drie eidereenden, drie zeekoeten en vier drieteenmeeuwen. Geen slecht resultaat! De rode ibissen hebben ook hun best gedaan, want die kolonie is dit jaar met maar liefst 19 dieren uitgebreid. Binnenkort zal een flink deel van de groep weggevangen worden voor een verhuizing naar Frankrijk. Het hyacinthara-jong uit 2019 ging hen voor. De verzorgers hopen dat zijn ouders in 2021 wederom succes zullen hebben in de Zuid-Amerikaanse volière, nu hun kroost uit 2020 alweer uitgevlogen is. Het is bewonderenswaardig dat het tegenwoordig allemaal op rolletjes lijkt te lopen bij deze grote papegaaien, want voorafgaand aan 2016 viel er weinig te berichten over het liefdesleven van het echtpaar. Ook in het Oceanium was er bescheiden succes: één ezelspinguïn en twee koningspinguïns. Dat is minder dan in voorgaande jaren, maar er was dan ook de nodige onrust dit jaar met defecte koelsystemen, verbouwingen en verhuizingen. In het najaar is bij beide pinguïnsoorten één ouder dier overleden, dus de groepsgrootte is vrij constant. Waarschijnlijk zal de ‘winst’ volgend jaar weer wat groter zijn. De reuzentoekans in de Rivièrahal hebben dit jaar ook een kuiken groot weten te brengen, zo weet het Vriendennieuws te vermelden.

Vrienden voor het leven

Foto: Robert Post (BB-Facebook). Archieffoto.

Het mutatieoverzicht van het Vriendennieuws stelt ons op de hoogte van enkele sterfgevallen die dusver nog niet vermeld waren op Blijdorper Bende. In Noord-Amerika zijn in de loop van het derde kwartaal van 2020 een wasbeer en een poolvos overleden. Beide dieren waren al goed bejaard. Zoals al eens in eerdere editie van Kort Nieuws vermeld werd, geldt voor deze twee soorten dat er ieder jaar weer mensen zijn die jonge individuen weten te bemachtigen en als huisdier proberen te houden. Aanvankelijk schattig, maar als ze ouder worden… Het is het welbekende verhaal en vaak komen dit soort afgedankte dieren terecht bij Stichting AAP. Zij kampen echter regelmatig met ruimtegebrek en dan springt Diergaarde Blijdorp graag bij. Daarom wordt er ook niet gefokt met ze. Ook is er een overlijdensbericht voor een vrouwelijke ringstaartmaki. Verder is Californische zeeleeuw Toos helaas opgenomen in het mutatieoverzicht. Ze is 24 jaar oud geworden, een respectabele leeftijd. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp hebben wij een paar weken gewacht met het delen van de nieuwtjes uit het Vriendennieuws. Wil jij direct op de hoogte worden gebracht van de actualiteit? Word dan lid van de vereniging!

Koolhydraten

Heb je wel eens een smoothie met tarwegras op? Het schijnt zeer voedzaam te zijn, al drinken de meeste mensen het niet per se voor de smaak. In Diergaarde Blijdorp is het plantje echter niet aan te slepen, want het is het nieuwe lievelingskostje van de gelada’s. Zoals je vast niet ontgaan zal zijn, hebben deze dieren vakkundig ieder grassprietje rondom het Roofdieren-Gebouw opgegeten sinds ze hier in 2018 werden losgelaten. De dieren kregen vanaf het begin al extra groenvoer en bij het inzaaien van het gras was gekozen voor een van de meest onvernietigbare grassoorten van Nederland, maar het mocht niet baten. Het is een gemis voor de dieren, want van nature grazen ze dag in, dag uit op de hoogvlaktes van Ethiopië. Zitten, plukken, eten, een stukje opschuiven, weer plukken, weer eten. Het is zo’n prominente bezigheid dat deze soort geen rode derrière geëvolueerd heeft om de dames te imponeren, zoals hun nauwste verwanten, de bavianen, maar een rode borst. De botanisten van Blijdorp hebben echter iets gevonden op de grasschaarste. Achter de schermen zaaien ze bakken in met tarwegraszaadjes en na een kleine week kunnen de platen bij de gelada’s geplaatst worden, om daar met precisie geplunderd te worden. Abonnementhoudersblad De Giraffe meldt dat er inmiddels een hele kas gewijd is aan de grasvoorziening van de gelada’s. Oh, en nu we het toch over de botanische afdeling hebben: zij houden er tegenwoordig een eigen podcast op na, ‘BlijdorpOpGroen’. Zeker een aanrader!

Foto: Jan de Groen (Algemeen Dagblad)

Kort Nieuws #140

Flitsend succes

Foto: Annemieke de Wit (BB-Facebook). Ook de gieren waren niet altijd gesteld op hun gasten.

De Vrienden van Blijdorp kunnen voldaan de feestdagen vieren. Hun ‘flitsactie‘ is inmiddels tot een succesvol einde gebracht. Nadat de vereniging eerder al de olifanten verwende met een extra hijspaal, het manoelverblijf grandioos moderniseerde en de pinguïns voorzag van extra nestruimte, zijn nu ook de laatste twee klusjes van de to-do-list afgestreept. Te beginnen met de gorilla’s: Bokito en zijn familie hebben nu beschikking over nieuw verrijkingsmateriaal. Alweer heel wat jaren terug werd hun buitenverblijf uitgerust met een soort ingegraven dozen met eten erin. De deksels daarvan zaten vast met elektromagneten, maar iedere ochtend konden de verzorgers instellen dat ze op bepaalde momenten even open gingen. Zo werd de groep aangemoedigd om actief door het verblijf te bewegen en werd verveling tegengegaan. Ze waren echter iets té populair: het duurde niet lang voordat de zwaargewichten vakkundig iedere pot ontzet hadden. Nu is er nieuwe apparatuur ingegraven, die (hopelijk) wel Bokito-bestendig is. Tot slot hebben de Vrienden in de loop van november de Gierenrots in de lak gezet. De volière heeft nu een extra nestkast en ook wat andere klusjes zijn direct uitgevoerd. Ook is het net vervangen, zodat kraaien en andere ongewenste gasten in het vervolg niet meer door de mazen kunnen glippen. Aansluitend op dit alles is er een donatie van €5.000 gedaan ten behoeve van natuurbehoud. Met dit geld kan dr. Ralph Buij van het Nederlandse Alterra zijn onderzoek naar aasvogels in Oost-Afrika voortzetten. Gieren zijn immers ernstig bedreigde dieren: sommige populaties zijn in de afgelopen twaalf jaar 97% geslonken, een onvoorstelbare afname.

Goede daad

Foto: Erasmus MC (amazingerasmusmc.nl). ”In Blijdorp is een speciaal lab ingericht en een analist opgeleid. Het Erasmus MC stelde een afgeschreven machine beschikbaar. Alle andere materialen die nodig zijn voor het onderzoek, worden betaald door een stichting. Ook andere Nederlandse dierentuinen die Aziatische olifanten hebben, dragen hun steentje bij.”

Mooi nieuws uit de Rotterdamse dierentuin. Vanuit de Maasstad worden nu niet vier, maar vijf fokprogramma’s gecoördineerd: het EEP van de Rüppells gier, dat al een jaar lang op zoek is naar een nieuwe stamboekhouder, is nu in handen van Blijdorp. De EEP-coördinator heeft een belangrijke taak: hij of zij bepaalt welke verhuizingen er nodig zijn, stelt stamboeken samen en is zo verantwoordelijk voor de gezondheid van het gehele Europese fokprogramma. Blijdorp coördineert ook de fokprogramma’s van de Aziatische olifant, de rode panda, de Egyptische landschildpad en het kuifhert. Ook op een heel andere manier zet Blijdorp zich sinds kort in voor dieren wereldwijd: in samenwerking met het Erasmus Medisch Centrum heeft de dierentuin een test ontwikkeld voor het detecteren van olifantenherpes. Het is een ziekte die jaarlijks het leven eist van vele olifanten: ook Douanita’s dochter Tonya, in Blijdorp geboren en getogen, liet hierdoor in 2013 het leven. Er is helaas erg weinig bekend over het verantwoordelijke EEHV-virus en alleen in Londen kunnen bloedmonsters erop getest worden. Niet alleen is de reistijd onwenselijk lang, maar het aanstaande uittreden van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie brengt toekomstig transport in gevaar. Diergaarde Blijdorp heeft gelukkig al langere tijd geen olifanten verloren aan de ziekte, maar mocht deze ooit toeslaan: de Diergaarde heeft grootschalig medicatie ingeslagen.

Mutaties

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De jonge panda verblijft sinds het overlijden van Yukiko apart, maar voor de oplettende bezoeker is ze van tijd tot tijd nog zichtbaar.

Wederom een tegenslag in het Aziatische segment van de Diergaarde. In oktober kwam rode panda Yukiko onverwachts te overlijden. Daardoor kwam de zorg voor haar twee kleintjes in handen van de verzorgers te liggen, maar inmiddels is duidelijk geworden dat het jonge mannetje het niet gered heeft. Hij weigerde essentiële voedingssupplementen te eten. Zijn zusje verkeert dusver wel in goede gezondheid. Een schrale troost is dat er aan de andere kant van de dierentuin, in de Krokodillenrivier, wederom jonge slurfhondjes te zien zijn. Het is de tweede tweeling in Blijdorp in een jaar tijd: opmerkelijk, gezien deze soort doorgaans slechts één baby krijgt per worp. Rotterdam is de voornaamste ‘leverancier’ van deze springspitsmuizen-soort in Europa, al is dat niet zonder kanttekening. De stamboom van alle slurfhondjes in Europa valt namelijk terug te leiden tot één koppeltje, wat betekent dat de gezondheid van de populatie op lange termijn kwetsbaar is. Alweer enige tijd terug stond er een broodnodige dierenruil met enkele Amerikaanse dierentuinen op de agenda, maar van dat project is sindsdien weinig vernomen.

Verwelkoming

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Archieffoto.

Blijdorp is weer wat stipjes rijker. Er is een Amoerpanter gearriveerd: Kitan is zijn naam, geboren in 2009 te Tsjechië en voorheen een inwoner van Nordens Ark (2010-2014) en Park Bellewaerde (2014-2019). Hij is een bewezen fokman: in 2012 zorgde hij voor het allereerste Amoerpanter-welpje van Zweden en in 2016 verwekte hij een drieling in België. Het Amoerpanter-fokprogramma is een lastig dossier: alle dieren stammen af van een slechts een handjevol stamouders, waaronder één opmerkelijk ‘productief’ individu dat achteraf gezien geen Amoerpanter was, maar een exemplaar van een nauw verwante luipaardensoort. Als kers op de taart zijn er ook nog eens een heleboel genen waarmee rekening mee moet worden gehouden: Vatne, het vrouwtje van Blijdorp, heeft het recessieve allel voor een zwarte vachtkleur en Kitan is zelf een drager van een gen dat voor blindheid zorgt. Zelf merken de dieren daar niets van, maar zulke (onwenselijke) eigenschappen kunnen bij het nageslacht tot uiting komen bij een verkeerde partner-match. Diergaarde Blijdorp zelf zegt gelukkig dat de fokcoördinator ditmaal voor een ‘ideale genetische combinatie’ heeft gezorgd. Binnenkort krijgen de dieren al de kans om zich te bewijzen: hun introductie staat nog voor het einde van de winter gepland. Hopelijk botert het tussen de twee, want Vatne heeft in veertien jaar tijd slechts eenmalig een welpje groot weten te brengen.

Applausje

Met het einde van het jaar in zicht is het ook voor de Diergaarde tijd om terug te blikken. In hun officieuze jaarbeschouwing staat weinig dat we niet al wisten, maar het is een genot om te kunnen melden dat Blijdorp dit jaar boven verwachting veel bezoekers heeft ontvangen. Sterker nog, al in november werden de beoogde aantallen behaald en de voorspelling is dat, met inmiddels ook de kerstdagen achter de rug, er dit jaar in totaal anderhalf miljoen bezoekers zijn geweest – helemaal niet slecht voor een jaar zonder grootse openingen! Het officiële jaarverslag wordt medio volgend jaar gepubliceerd. Overigens zal morgen de uitslag van de jaarlijkse Blijdorper Bende Awards bekend gemaakt worden – mis ’t niet!

Wel en wee in het NBC

Foto: Inge de Vries (BB-Facebook). ”Welkom in jullie nieuwe huis, gilamonsters!”

Wederom is er een veelvoud aan nieuws te melden uit het Natuurbehoudscentrum. Twee jonge gilamonsters hebben er hun intrede gedaan. Een paar maanden geleden werd duidelijk dat deze soort voor het eerst sinds jaren in Blijdorp eieren had voortgebracht: kennelijk valt hun nieuwe terrarium in het Natuurbehoudscentrum in de smaak. Verder meldt De Giraffe, het kwartaalblad voor abonnementhouders, dat er dit jaar voortplantingssucces is geweest met de McCordsdoosschildpadden. Dat is bijzonder: sinds 2014 is dat slechts zeven keer gelukt. Deze moerasbewoners uit Zuidoost-Azië behoren tot de meest bedreigde schildpaddensoorten op Aarde: sinds 2010 zijn ze niet meer in het wild gezien, vermoedelijk bestaat de soort alleen nog voort in gevangenschap. Ook deze kleintjes krijgen een plekje in het Natuurbehoudscentrum. Tot slot is bekend geworden dat er wederom gefokt is met de tandkarpers. Nadat dit eerder al lukte bij de La Palma tandkarper (te vinden in het Natuurbehoudscentrum) en de Madagaskartandkarper (achter de schermen), gaat dit nu ook op voor de Tequila-tandkarpers (achter de schermen). De jongen zijn meer dan welkom, want deze soort balanceert in hun leefgebied in Mexico op het randje van de afgrond.

Ontsnapt!

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Archieffoto.

Fanatieke vogelspotters beamen dat de Nederlandse natuur veelzijdiger is dan de meesten zouden denken, maar de afgelopen weken vliegt er wel een héél zeldzame vogel rond: een ontsnapte zwartkopibis uit Blijdorp. Na een melding door een fotograaf rukte een verzorger vorige week uit naar de Zuidplaspolder, het landbouwgebied bij de noordoostelijke hoek van Rijnmond – tevergeefs, want de ibis liet zich niet zomaar meelokken met wat eten. Wanneer we de meldingen op waarneming.nl bekijken, wordt de route van de zwerver zichtbaar. In twee weken tijd verplaatste het dier zich van het Vroesenpark nabij Blijdorp tot aan de buitenwijken van Gouda! Eergisteren werd er echter weer een ibis waargenomen net buiten de dierentuin. Tenzij er wederom een ibis vandoor is gegaan, lijkt het er dus op dat hij genoeg heeft van de koude Hollandse nachten en de eenzaamheid. Het is niet de eerste keer dat een ibis z’n kans schoon zag om te ontsnappen: toen werd hij na vier dagen gevangen in Hoogvliet. Diergaarde Blijdorp heeft dusver geen uitspraak gedaan over de kwestie.

Natuurbehoudscentrum: Ambassade voor Biodiversiteit

Dát moet het worden. Geen nagebootste biotoop, maar een ruimte waar de verblijven praktisch worden ontworpen en dierenwelzijn op één staat en zoveel mogelijk wordt verteld over de conservatie van bedreigde diersoorten. In het Natuurbehoudscentrum, dat dit jaar in het Oceanium op de plek van de Zee van Cortez, gerealiseerd zal worden, krijgt de bezoeker een verzameling kritiek bedreigde diersoorten van over de hele wereld te zien. Een Vrienden-onderneming van formaat.

Als je in de afgelopen maanden eens een rondje Oceanium hebt gedaan, is de leegte in het woestijngebied pijnlijk merkbaar. Het duurde wat langer dan gedacht om de begroting rond te krijgen, ook al waren de meeste inwoners al verhuisd. Maar nu is de bouw eindelijk begonnen – of beter gezegd, de sloop! Over een paar maanden moet de ruimte namelijk niet meer te herkennen zijn en dat betekent dat de boel vrij rigoureus op de schop moet.

Foto: Ton Meuldijk (BB-Facebook). De grote renkoekoek, Geococcyx californianus.

In het Vriendennieuws worden de vrijwel definitieve plannen verteld. De achterzijde van de ruimte, de kant waar nu ook de cactustuin is, zal nog het meeste lijken op het bestaande geheel. De renkoekoeken, een van de huidige diersoorten in de Zee van Cortez, zullen verhuizen naar het bestaande grondeekhoornverblijf. Omdat Blijdorp hoopt dat het relatief prille koppeltje hier wellicht ook voor nageslacht zal zorgen, staat het nog niet vast of de ekstergaaien en konijnuiltjes – het drietal is niet per se een succesvolle combinatie – ook mee zullen verhuizen.

Het bestaande zoutwateraquarium en het terrarium voor de Coloradopadden voldoen allebei nog prima, dus ook die verblijven worden met rust gelaten. De gilamonsters keren ook terug. Hun terrarium staat gepland voor de muur die bij binnenkomst rechts is. Zij zijn dan wel niet bedreigd, maar verliezen wel steeds meer leefgebied en zouden daardoor op termijn in de problemen kunnen komen. De fok met deze reptielen wordt al gecoördineerd, dus het kan geen kwaad om de soort in het bestand te houden.

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook). De Antilliaanse leguaan, Iguana delicatissima.

De eerder genoemde cactustuin zal echter op de schop gaan. Hier komt een permanent verblijf voor de Antilliaanse leguaan. Momenteel woont één dier bij het Caraïbisch Café, maar het is de bedoeling dat vier wildgevangen dieren naar Rotterdam komen om bij te dragen aan het fokprogramma voor deze bedreigde diersoort. Het Europese stamboek van de Antilliaanse leguaan is door de dierentuin van Jersey opgezet. Minder dan tien EAZA-dierentuinen houden de soort, dus vers bloed is meer dan welkom. Op Sint Eustatius, één van de weinige eilanden in de Caraïben waar deze soort nog voorkomt, werkt de lokale overheid samen met Stichting Reptielen Amfibieën Vissen Onderzoek Nederland (RAVON) om dit dier te beschermen.

De helft van de zaal die het meest radicaal zal veranderen, is de kant die vroeger links van het pad was. De verblijven voor onder andere de swiftvosjes, de reptielen, vogels en enkele koudbloedigen gaan allemaal tegen de vlakte en de meeste inwoners zullen verhuizen naar andere dierentuinen. Langs het eerste deel van de wand komen meerdere verblijfjes voor vuursalamanders. Niet lang geleden kwamen vuursalamanders nog in zuidelijk Nederland voor, maar inmiddels zijn ze hoogstwaarschijnlijk (of in ieder geval functioneel) uitgestorven. Stichting RAVON had gelukkig uit voorzorg enkele salamanders gevangen en inmiddels wordt er met die dieren ook gefokt. In overleg met RAVON zal worden besloten of Blijdorp nageslacht of wildvang krijgt en of het wel of niet de bedoeling is dat er met ze wordt gefokt.

Foto: Anja Theunissen (BB-Facebook). De Chinese krokodilstaarthagedis, Shinisaurus crocodilurus.

Langs dezelfde muur komt ook een terrarium voor de Chinese krokodilstaarthagedis. Dit reptiel uit het Chinees-Vietnamese grensgebied is een zeldzaamheid geworden in het wild door het versplinteren van populaties. Sterker nog, het IUCN schat dat de wilde populatie in 30 jaar tijd met 84% is afgenomen. Blijdorp heeft reeds jaren aan ervaring met deze soort en houdt er tot op de dag van vandaag een paar in het Aziëhuis. Tot slot komen er een aantal broedmachines langs de muur.

Het hoogtepunt van het Natuurbehoudscentrum wordt het zogenaamde ‘eiland’ dat centraal staat in de ruimte. Deze ruimte met glazen muren zal alleen geopend zijn wanneer er vrijwilligers aanwezig zijn om te vertellen over de lopende projecten om dieren te beschermen en tegelijkertijd de boel in de gaten te houden. Aan één korte zijde komt een verblijf voor de San Francisco-kousenbandslang. Er zijn vele soorten binnen het geslacht der kousenbandslangen die het over het algemeen goed doen, maar van de San Francisco-variant wordt gedacht dat er nog maar een paar duizend in het wild leven.

Aan een van de lange zijden, die aan de kant van de vuursalamanders, komt een drietal aquaria. Op de ontwerpen is te zien dat er één bak komt voor een lid van het Ambystoma-geslacht, een groep salamanders uit Noord-Amerika waartoe ook de axolotl behoort. Voor de andere twee aquaria staat een verrassing gepland. Blijdorp wil namelijk twee vissoorten die kritiek bedreigd zijn, mogelijk zelfs uitgestorven in het wild, houden. Er wordt momenteel overlegd met de dierentuinen van Londen en Wenen om dit te coördineren. Door op meerdere plekken groepjes te plaatsen, is de kans minder groot dat één enkele onvoorziene ziekte of een technisch mankement de soort de das om doet.

Foto: Stichting ReHerp (reherp.nl). Een jonge Egyptische landschildpad (Testudo kleinmanni) kruipt uit het ei.

Aan de andere korte wand, tegenover de kousenbandslangen, komt een terrarium voor Egyptische landschildpadden en doornstaartagamen. Vooral de eerste diersoort is interessant: het is een van de meest bedreigde schildpaddensoorten ter wereld, met vermoedelijk alleen nog een kleine populatie in het door oorlog verscheurde Libië. Het fokprogramma voor deze zeldzame soort wordt beheerd vanuit Blijdorp. Naast dat het dus een belangrijke ambassadeur is voor bedreigde diersoorten, is het ook nog eens een leuk, actief dier om naar te kijken.

Aan de andere lange zijde, aan de kant van de Antilliaanse leguanen, komt een terrariumstelling voor jonge dieren van kleine diersoorten. De terraria worden zo flexibel mogelijk gemaakt, zodat ze kunnen worden aangepast voor de diersoort die er wordt ondergebracht. Met zulke verblijven wordt ook veelvuldig achter de schermen in de dierentuin gewerkt. In de komende jaren zullen we hier hopelijk McCords slangenhalsschildpadden, McCords doosschildpadden en Annam-waterschildpadden zien opgroeien. Deze kant van het glazen huis krijgt een dichte achterwand, zodat de dieren ook daadwerkelijk niet gestoord kunnen worden door bezoekers die op de ruiten tikken als er geen toezichthouders aanwezig zijn.

Foto: Stichting ReHerp (reherp.nl). De Annam-waterschildpad, Mauremys annamensis.

Daarnaast komt er in het Natuurbehoudscentrum nog een ruimte van 3 bij 5 meter voor de jongen van wat grotere diersoorten, zoals de Komodovaranen. Op de plattegrond staat nog een verblijfje ingetekend, parallel aan het aquarium van de zeevissen. Mogelijk wordt erover nagedacht hier de volwassen exemplaren van de eerder genoemde schildpadden te houden. De Vrienden hadden immers eerder aangekondigd dat zowel de slangenhalsschildpadden als de doosschildpadden voor de schermen te zien zouden zijn in het Natuurbehoudscentrum.

Als alles volgens de planning verloopt, moeten de werkzaamheden rond oktober van dit jaar zijn afgerond. Er is zo’n €100.000,- apart gelegd voor de verbouwing, als onderdeel van een veel groter jubileumgeschenk van 2,4 miljoen euro ter gelegenheid van het 55-jarige bestaan van de vereniging Vrienden van Blijdorp. Gedurende de bouw zal een deel van de constructie achter bouwschermen plaatsvinden, waar het publiek gewoon langs kan lopen. Mogelijk zal er tijdelijk gebruik worden gemaakt van de nooduitgang naast het huidige verblijf van de swiftvosjes om de bezoekersstroom soepel te laten verlopen. Daarnaast zal het verblijf voor de renkoekoeken iets langer op zich laten wachten dan de rest van het Natuurbehoudscentrum. Met oog op de aankomende werken voor Eiland-Hoppen en daarmee het afsluiten van het pad langs de reuzenschildpadden zal dit verblijf tijdelijk onderdeel worden van een pad dat achter het pinguïnverblijf langs loopt, waar de bezoekers tegen die tijd toegang tot zullen krijgen.

Ontwerp: Vrienden van Blijdorp (Vriendennieuws)