Opvolger Marc Damen bekend

Foto: Blijdorp.NL. Aanstaand directeur Erik Zevenbergen

Na alweer 8 maanden zonder officiële directeur kondigt Diergaarde Blijdorp aan een opvolger voor Marc Damen te hebben gevonden: per 1 augustus neemt Erik Zevenbergen over.

Erik Zevenbergen is zeker anders dan zijn voorgangers. Marc Damen was al bekend in de dierentuinwereld, doordat hij coördinator van het Europese fokprogramma voor giraffen was. Ook Damens voorganger, Ton Dorresteijn, had al jarenlang ervaring als fokcoördinator van de olifanten. Hetzelfde kan niet worden gezegd van Zevenbergen: hij is rector van het Libanon Lyceum waar hij de vakken Wereldklassen XL, het Technasium en Bèta Challenge introduceerde.

De Raad van Toezicht van Diergaarde Blijdorp is optimistisch. ”Erik voldoet aan het profiel van een zakelijke en inspirerende leider: een aanvoerder en boegbeeld. Met zijn achtergrond als innovatieve onderwijsmanager onderschrijft Erik het belang van natuurbehoud en educatie in de positionering van dierentuinen in het algemeen en Blijdorp in het bijzonder.” De aanstaand directeur laat weten als kind vele uren in Blijdorp doorgebracht te hebben en voelt zich nog steeds sterk verbonden met de dierentuin: ”Het onderwijs en Diergaarde Blijdorp hebben veel overeenkomsten qua cultuur en uitdagingen voor de toekomst.”, laat hij weten.

Foto: Vrienden van Blijdorp. Ton Dorresteijn en Marc Damen

Marc Damen trad in 2009 aan, een tijd waarin de toekomst van Blijdorp onzeker was. De Diergaarde balanceerde op het randje van de financiële afgrond. Hoewel er grote hervormingen moesten worden doorgevoerd, is het overgrote deel van het personeel positief over de directeur die Blijdorp heeft gered. In slechts enkele jaren wist hij de bezoekersaantallen omhoog te krikken tot recordaantallen in 2015. Onder zijn bestuur werd onder andere het themagbied Hart van Afrika gerealiseerd en werden meerdere rijksmonumenten gerestaureerd.

Het afgelopen jaar had interim directeur Jaap de Jong de leiding. Damen liet eerder al weten voorlopig nog als adviseur van de nieuwe directeur aanwezig te blijven. Zevenbergen geeft aan vooral de bekendheid van Blijdorp te willen vergroten en voortbouwen op het recente succes van Blijdorp.

Nog geen nieuwe directeur?

Op 1 augustus 2016 stapte de geliefde directeur van Blijdorp, Marc Damen, op. Hij liet weten dat hij dan wel officieel weg was maar hij minstens tot het einde van het jaar adviseur zou blijven van zijn opvolger. Een paar maanden na Marc’s vertrek is er echter nog steeds niets gezegd over een nieuwe directeur.

Toen Damen aantrad in 2009 was er financiële chaos in de dierentuin, een faillissement werd door het nieuwe bestuur op de nip afgewend. De bezem werd door het bedrijf heen gehaald en een nieuwe koers werd uitgezet. Die koers bleek succesvol: Zes jaartjes later kwamen recordaantallen bezoekers binnen. In de vrij korte periode dat Damen de baas was is de Diergaarde omgetoverd van een ouderwetse stadsdierentuin tot een natuurlijk dierenpark met pronkende rijksmonumenten. ‘Architectuur anno 1940, dierenwelzijn anno nu’, zo klonk het. Verder moderniseerde Damen’s bestuur Blijdorp.NL en Blijdorp’s YouTube en verscheen hij met regelmaat openhartig op tv en op de radio. Voor zijn werk ontving hij zelfs een Erasmusspeld.

Ongetwijfeld wordt er nu naar een goede vervanger gezocht, maar succes lijkt uit te blijven. Er werd zelfs een vacature in de Volkskrant gezet! De opvolger van Damen weet wat hem of haar te doen staat: Het huidige succes van Diergaarde Blijdorp voortzetten en verder uitbouwen. ‘Hij of zij geeft op inspirerende wijze leiding aan de totale organisatie, met passie voor natuur en mensen‘. De nieuwe voorman moet een ‘ambassadeur zijn met een uitstekend gevoel voor zaken en een stevige sparringspartner zijn voor overheden, het bedrijfsleven, fondsen en geldgevers‘. De nieuwe ‘charismatische bruggenbouwer‘ ‘bouwt het merk Blijdorp commercieel, educatief en inhoudelijk verder uit en speelt een cruciale rol in de verdere interne professionalisering.’

We hoeven niet raar op te kijken dat het nog niet bekend is: Er zaten vier maanden tussen het aankondigen van het aftreden van Ton Dorresteijn en het bekend worden van zijn opvolger Damen. Wat wél opmerkelijk is, is dat Dorresteijn en Damen toentertijd twee maanden lang allebei officieel directeur waren. Damen’s voorganger wilde er zeker van zijn dat de voormalig-bioloog en giraffe-fokcoördinator goed ingewerkt was. Terwijl Blijdorp toen dus tijdelijk twee directeurs had, lijkt de Diergaarde er momenteel geen te hebben. Speculatie zat, maar we wachten nog steeds op officiële berichten uit de Diergaarde. Er valt niks meer te zeggen dan dat de nieuwe voorman of -vrouw hoogstwaarschijnlijk ergens anders in het bestuur van een kleinere dierenpark heeft gezeten, of anders wel op een andere manier een oude vertrouwde in de dierentuinwereld is. Niet iedereen heeft het immers in zich om de baas van 150 medewerkers, 350 vrijwilligers en duizenden dieren te zijn.

Marc Damen STOPT

Na zo’n zeven jaar directeur van Blijdorp te zijn geweest stopt Marc Damen per 1 augustus 2016. Dat liet hij woensdagochtend weten.

Onrust

Toen Damen in 2009 werd aangesteld als opvolger van Ton Dorresteijn, was het economische chaos in de Diergaarde. De tuin stond op het randje van afgrond nadat de gemeente Rotterdam subsidie begon af te bouwen. Damen voerde een grote reorganisatie door: Een faillissement werd ternauwernood afgewend. Ondanks dat veel mensen hun baan verloren, is hij tot op de dag van vandaag zeer geliefd onder zowel het personeel als de Vrienden van Blijdorp.

Herstel

Toen het ergste achter de rug was ging het met de Diergaarde beter dan ooit. De Afrikaanse Savanne werd opgeleverd in 2009 en in de jaren die volgden opende Blijdorp verblijf na verblijf. Ook Amazonica en Hart van Afrika werden onder Damen’s bestuur geopend. In 2015 haalde Blijdorp een recordaantal bezoekers. Damen:

Ik vroeg me af of ik nog wel de juiste persoon ben om Blijdorp een volgende fase in te loodsen. Twee maanden geleden heb ik de knoop doorgehakt en besloten plaats te maken voor een nieuwe directeur die het succes met een frisse blik kan uitbouwen.

Nog geen afscheid

Voorlopig blijft Marc dus nog even waar  hij nu zit. Helaas zal hij de opening van enkele nieuwe projecten, zoals het monumentale Roofdieren-Gebouw dat gerestaureerd is of het Great Barrier Reef in het Oceanium niet meer meemaken in zijn huidige functie. Maar niet getreurd: Na het aanstellen van een nieuwe bestuurder zal hij voorlopig doorwerken als adviseur van de beste man/vrouw. Hij heeft nog geen nieuwe baan, hij laat weten zich in alle rust te willen oriënteren.

Foto: AD (AD.NL)

Partij v/d Dieren: Stop afmaken dieren

Even terug in de tijd: Februari 2014 ging een video, gemaakt in de Kopenhaagse dierentuin, de wereld over waarin te zien was hoe autopsie werd verricht op de gezonde giraffe Marius, waarvoor geen onderdak was. Alsof de video zelf nog niet voor genoeg roering had gezorgd, werden mensen woest toen andere Europese dierentuinen reageerden: Maar, dit doen wij allemaal.

Geschiedenis nijgt zich te herhalen nu Marc Damen een interview met het AD vertelde hoe er wel vaker gezonde dieren worden afgemaakt in de dierentuinwereld. Zo werd recentelijk een jongvolwassen bizonstier afgemaakt omdat hij ruzie kreeg met zijn vader  en er nergens een nieuw onderkomen was voor hem.

Marc Damen:

Dat gedrag kan tot heel veel stress leiden in zo’n groep. Er kunnen vechtpartijen ontstaan, verwondingen. Ze kunnen elkaar zelfs doden met die horentjes. Dat wil je voorkomen. En omdat we het dier niet kwijt konden bij een andere, goede dierentuin, moesten we besluiten om hem af te maken.

Voor het gehele interview, klik HIER

Dit interview ging niet opgemerkt bij de Partij voor de Dieren. Zij spreken er schande van dat een gezond dier werd afgemaakt. De PvdD wilt dat verantwoordelijk wethouder Eerdmans ingrijpt en bij de komende subsidieverstrekking als voorwaarde stelt dat er geen gezonde dieren meer worden afgemaakt. Blijdorp krijgt jaarlijks 800.000 euro subsidie van de gemeente Rotterdam. De Partij stelt heel simpel dat de Diergaarde niet meer moet fokken met dieren waarvoor geen toekomstig onderkomen is en vindt dat de directeur ‘zijn ogen uit zijn kop moet schamen’. Ze beschuldigen hem ervan dat het allemaal puur om het economische aspect zou gaan. Marc Damen reageerde echter dat het allemaal niet zo zwart-wit is als dat wordt gesteld.

Marc Damen:

Voor veel dieren is het krijgen van jongen belangrijk. Als je een vrouwtje het baren en opvoeden van jongen ontneemt, dan doe je ook iets met het welzijn van zo’n dier. Die discussie hebben we hier al gevoerd en zelfs geïmplementeerd. Zo staat een aantal giraffen nu tijdelijk op de prikpil, maar om gezondheidsredenen kan dat niet al te lang.

Daarnaast speelt bij veel groepsdieren het mannenoverschot ook een rol.Er is meestal een even grote kans op een man als op een vrouw, maar mannen leven vaak solidair en vrouwtjes in een groep. De dieren kunnen nooit gelijkmatig worden verdeelt, waardoor sommige dierentuinen nu mannengroepen van olifanten, gorilla’s, antilopen en nog veel meer soorten houden.

De Partij van de Dieren staat bekend om haar extreme standpunten. Zo pleitte de Partij in het verleden al voor een algemeen verbod op dierentuinen. Veel dierenliefhebbers noemen haar dan ook onwetend: Dierentuinen zijn voor het voortbestaan van verschillende diersoorten onmisbaar en hebben grote educatieve waarde voor alledaagse mensen uit de stad.

Marc Damen en Jeroen van der Lee van de PvdD gingen de discussie aan, zie RTV Rijnmond voor hoe dat is geëindigd… KLIK HIER

Nieuwjaarslezing 2016

2016 moet weer een mooi jaar worden in Diergaarde Blijdorp! Hoewel grote nieuwe verblijven zullen ontbreken, staan er nog veel kleine werkzaamheden gepland en is er opwindend geboortenieuws….

Mutaties

Elk jaar worden er vele tientallen ‘grote’ dieren geboren. Vaak gaat dit onopgemerkt, maar lang niet altijd. Eind dit jaar hoopt Blijdorp op een kleine Maleise tapir, die – als alles goed gaat – geboren zou moeten worden medio september. RTV Rijnmond heeft het zelfs over Aziatische leeuwtjes.  Marc Damen, directeur van de Diergaarde, heeft op de lezing bevestigd dat amoerpanter Vatne zwanger is!

Nog meer spannend nieuws rondom de mutaties. Er komen dit jaar twee Aziatische leeuwinnen vanuit Duitsland om Aapal, Shantee en Bente te vergezellen, een nieuw servalvrouwtje die beschikt over goede genen en in de nabije toekomst zullen de kuifhertjes bij de rode panda’s worden geïntroduceerd, nadat de nieuwe man aankomt. De langverwachte spitssnuitkrokodillen zullen in februari te zien zijn. Iets minder positief nieuws vanuit de Tijgerkreek: Alia en haar nieuwe vlam Emas mogen niet fokken i.v.m. hun genen. Ook is dit het laatste jaar dat Sizzel en Todz samen te zien zullen zijn in Arctica: Eind dit jaar zullen ze worden gesplitst. Nieuwkomers in de tuin worden 20 gelada’s en enkele manenschapen


Ambities

Marc Damen zei ook dat Blijdorp dit jaar in de top 3 van Nederlandse toeristische trekpleisters moet komen. Momenteel staat het vierde – na de Efteling, het Rijksmuseum en het Van Gohgmuseum – met dit jaar 1.520.000 bezoekers. Het beste jaar in sinds de opening van het Oceanium.


 

Blijdorp Bouwt…

Over het Oceanium gesproken: Dit jaar begint dan toch de opknapbeurt van het Oceanium. Momenteel is alleen Fase 1 besproken: Een ‘Great Barrier Reef’. Deze zou moeten komen bij de Florida-Tunnel en moeten doorlopen tot en met de Koraalbak (voor de koeneusroggen). Let op: Deze plannen zijn nog niet definitief. De eerste impressies zijn al gepresenteerd, hier het resultaat:

Foto: Nick de Koning (Vrienden van Blijdorp)

De impressie laat zien dat de scheiding tussen het aquarium van de everlipvissen en de Florida-Tunnel zal verdwijning waardoor er ruimte is voor meer Australische vissoorten (1) die voortaan ‘Groot-Barrièrerif’ zal gaan eten. Het aquarium tussen de everlipvissen en de huidige zeeduivels (2) zal voortaan onderdak gaan bieden aan de murenen, omdat hun aquarium samen met die van de zeeduivels (’te sluiten aquaria’) zal worden afgesloten. Ook hier kunnen verschillende ander vissen bij komen wonen. Het verblijf tussen de Murenegrot en de Mangrove wordt een bak voor levende koralen (3).

Het idee van een Groot-Barrièrerif komt niet overeen met de huidige ‘reis om de wereld’. Sowieso was er altijd al vraag naar een groot koraalrif waaraan het tot op heden aan ontbreekt, maar ook luistert Blijdorp zo naar een overeenkomst die gesloten is tussen de EAZA (Europese dierentuinen) en de AZA (Amerikaanse dierentuinen). Om met zoveel mogelijk diersoorten te kunnen kweken focussen de Amerikaanse aquaria voortaan vooral op de vissen uit de Caraïbische Zee en West-Pacific. De Europese aquaria zullen echter zich vooral gaan richten op vissen uit de Indische Oceaan en de East-Pacific (waaronder de Koraalzee!). Blijdorp gaat proberen het nog voor de zomer gedaan te hebben!

Ook waren de eerste plannen voor de rest van het vernieuwde Oceanium te zien.

Foto: Nick de Koning (Vrienden van Blijdorp)

Let op: Deze plannen zijn niet definitief. Hoewel deze impressie nog speculatiever is dan de vorige, laat het wel wat interessante concepten zien. Zo zou een gedeelte van het zeeleeuwenverblijf overdekt worden (1) (waardoor het Oceanium in zijn geheel groter wordt). Bass Rock (2) lijkt niet erg te worden aangepast, maar er zijn wel wat aanpassingen aan de Noordzee (3). De dubbele schuifdeuren verdwijnen, net zoals de ‘voelpoel’ en de complete Kwallenhoek. Opvallend genoeg staat ook het Dijkhelling-Aquarium niet op de kaart, maar dat zou ook zo kunnen komen doordat deze schets al wat ouder is. Het aquarium van de haringen moet aan de achterzijde wat ruimte inleveren, terwijl de ‘waterval’ en de tank tussen de Noordzee en Bass Rock juist weer aan elkaar worden verbonden. Richting de Haaientunnel (4) verdwijnt de educatieve ruimte. Op het plein ná de Haaientunnel komt een muur waardoor bezoekers voortaan de hoofdroute beter zouden moeten kunnen volgen. Na het nieuwe Groot-Barrièrerif (7) volgt de Mangrove (8), die lichte aanpassingen zal ondergaan; door de ondiepe Mangrove (jonge Atlantische pijlstaartroggen, degenkrabben en tropische vissen) komt een pad die het verblijf in tweeën splitst. Opvallend genoeg staan hier dezelfde kleurrijke stippen als bij het Groot-Barrièrerif, dus wie wat wat voor een (nep)koralen hier komen… De Nederlandse Antillen en de Amazone (10) ondergaan een veel grotere metamorfose. Alle verblijven hier worden samengevoegd tot één lange rivier met jungle. Daarnaast kan ook het Caraïbisch Café (9) zijn terras verder uitbreiden. De plannen zijn nog niet dusdanig uitgewerkt dat we er al veel over kunnen zeggen, maar wat Blijdorp ook bekokstoofd belooft iets goeds. Op de Falklands (11) lijkt er niet al teveel gebeuren, behalve het omdraaien van het ijsschotsenpad en het normale pad en het iets vergroten van het pinguïnverblijf. Zo minimaal als de verbouwing de Falklands aandoet, zo groot zijn de plannen met de Galapagos (12). Op de bovenstaande foto zijn de plannen niet goed te zien, maar het lijkt erop dat Blijdorp de kas groots gaat uitbreiden en wellicht zelfs wel andere bewoners toevoegen. In de Zee van Cortés (niet genummerd) lijkt er ook weinig te worden aangepast. Als laatste kijken we naar de veranderingen bij de Kelpwouden, waar de twee voormalige zeeotter-verblijven worden samengevoegd. Wie weet komen er wel nieuwe inwoners (al zijn de kansen dat dat zeeotters zijn miniem)!

Dit jaar gaan we dan ook eindelijk een punt zetten achter Hart van Afrika. De Koedoestal wordt opgeleverd op de ALV 2016, waarna de verblijven van de bosbuffels en penseelzwijnen wordt samengevoegd met het voormalige, leegstaande verblijf van de Mhorr-gazelles. Dit verblijf zal een Congolese sfeer krijgen en worden voorzien van nieuwe kijkpunten.

Foto: Nick de Koning (Vrienden van Blijdorp)
Blijdorp wil dit jaar nog een monument gaan aanpakken, of er op z’n minst een begin aan maken. Het gaat om een groot, onbenut stuk Blijdorp: de Grote Vijver. Momenteel zijn hier op een kaal eiland (en enkele kleine eilandjes) ringstaartmaki’s te zien. Al deze ruimte zou veel beter kunnen worden gebruikt als de Vrienden hem gewoon dicht zouden laten gooien, maar dat mag niet. Wel willen de Vrienden er meer uit gaan halen. Op het hoofdeiland zal een gebouw komen te staan (dit zou geen probleem moeten zijn, sinds dat er ook 30 jaar heeft gestaan) die als binnenverblijf voor de lemuren zal gaan functioneren en enkele Malagassische reptielen gaan huisvesten. Er zullen twee nieuwe eilanden worden aangelegd waar vervolgens ringstaartmaki’s en vari’s (een soort lemuur) gaan wonen. Let op: Volgens Marc Damen is de onderstaande schets ALLEEN bedoelt om een idee te geven, het pad/de grote van de eilanden staat nog NIET vast! 

Foto: Nick de Koning (Vrienden van Blijdorp)

Daarnaast wordt dit ook het jaar van kleinere werkzaamheden om de dierentuin ”schoon, veilig, heel, duurzaam en gastvriendelijk te houden”, aldus Marc Damen. Over de restauratie van het Roofdieren-Gebouw en de opknapbeurt van het Flamingo-Strand is niet veel bekend gemaakt. Blijdorp denkt de werkzaamheden aan het Roofdieren-Verblijf in zes maanden te kunnen voltooien, mits de welstandscommissie groen licht geeft. Daarnaast hoopt Blijdorp in september te beginnen aan het Flamingo-Strand te kunnen gaan beginnen.