Kort Nieuws #171

21 november 202110 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Amazonica, Atlantische Oceaan, Australië, Aziatische Olifanten, Bass Rock, Blijdorper Bende, Diergaarde Blijdorp, Eidereenden, Falklands, Gierenrots, Hart van Afrika, Hyena, Koeneusrog, Koningspinguïns, Krokodillenrivier, Maleise Bosrand, Mangrove, Maraboe, Moeraswallaby, Noordzee, Oceanium, Okapi-Volière, Okapi's, Pruimkopparkieten, Savanne, Slurfhondje, Taman Indah, Visaya-wrattenzwijnen, Vleet, Vriendennieuws, Wallaby-Walkabout, Witkruinmangabey, Witruggieren, Zeeschildpadden, Zuid-Amerika, Zwartsnuithaai

Breaking

Update 19.15: ietwat onverwachts is op de webcams op blijdorp.nl te zien dat er een okapi geboren is in het Hart van Afrika. De Diergaarde heeft nog niks bericht. We proberen momenteel uit te vogelen wie de moeder is, al gaat het vermoedelijk om M’buti. Dit zou haar derde jong zijn na Mhina (2019) en Mboshi (2017), en de vijfde okapi die ooit in dit verblijf geboren is. De vader is Ngwani.

-> Update 22 november: Diergaarde Blijdorp heeft bevestigd dat de bovenstaande informatie correct is.

Uitstel…

*Foto: **Ria van der Graaf** (BB-Facebook)*

In tegenstelling tot wat de dierentuin van Kopenhagen eerder liet weten, begeeft Aziatische olifant Fahim zich nog altijd op Nederlandse grond. Het is niet helemaal duidelijk wat de reden voor de vertraging van zijn vertrek is. Er wordt door fans druk gespeculeerd over problemen met zijn papierwerk, of medische testen die niet de gewenste uitslag zouden geven, of belemmerende coronaregels. Blijdorper Bende kan vooralsnog niks bevestigen, maar we houden jullie op de hoogte. Klik HIER voor ons eerdere bericht.

… Maar geen afstel!

Het lijkt erop dat gevlekte hyena Kaidi eindelijk gezelschap gaat krijgen van een soortgenoot. Alweer bijna twee jaar geleden kwam zij vanuit Safaripark Beekse Bergen naar Diergaarde Blijdorp, als beoogde partner voor Kara. Helaas overleed dit mannetje kort na haar aankomst. Extra pijnlijk, want hij was genetisch gezien van grote waarde voor het Europese fokrpogramma. Afijn, sindsdien leeft Kaidi alleen, maar vrijdag verschenen foto’s van een transportkist in het hyenaverblijf op het internet. Er is nog geen informatie beschikbaar over de nieuwkomer. Kaidi is te herkennen aan wat fikse littekens die ze heeft overgehouden aan haar tijd in Hilvarenbeek, waar ze tevens al een paar keer moeder geworden is.

Logeren

Elders op de Savanne zijn de witkruinmangabeys tijdelijk niet te zien. Hun verblijf wordt opgeknapt. Wat de werkzaamheden precies inhouden en wanneer Oda, Casper en haar drie jongen weer te zien zullen zijn, is niet bekend.

Inhaalronde

De septemberuitgave van het Vriendennieuws is online geplaatst. Wat blijkt? Dit jaar is het voortplantingssucces bij de witruggieren niet tot één kuiken beperkt gebleven! Een tweede kuiken is uiteindelijk liefdevol opgevoed door een koppel Rüppells gieren in Avifauna. Een kuiken was er dit seizoen ook bij de pruimkopparkieten in de Maleise Bosrand, al wordt daar ook gerouwd om de dood van de vader. De opbrengst van de eidereenden bij Bass Rock bedraagt dit jaar één jong. Verderop in het Oceanium werd deze zomer de geboorte van vier koeneusroggen gevierd. Een vrouwelijk slurfhondje completeert dit lijstje ‘vergeten geboortes’. Verder was het vertrek van een slurfhondje naar Leipzig dusver nog niet genoemd op het Blijdorper Bende Blog, net als de verhuizing van een mannelijke maraboe naar de Canarische Eilanden.

*Foto: **Maxime Stok** (BB-Facebook). Het haaienjong uit 2020.*

Het mutatielijstje noemt ook nog enkele sterfgevallen. In de lente is de mannelijke moeraswallaby overleden, gevolgd door een vrouwelijke koningspinguïn. Een grotere impact heeft de dood van de vrouwelijke zwartsnuithaai in het Oceanium. In 2020 behaalde Blijdorp een mondiaal primeur door te fokken met deze roofvissen en in 2021 lukte dat nog een keer. Even leek het erop dat Rotterdam de Europese ‘hofleverancier’ van deze imposante dieren zou worden, maar die droom lijkt nu in duigen te vallen. Een rekensommetje met de (geschatte) leeftijd van het dier leert dat ouderdom wel eens de boosdoener geweest zou kunnen zijn. Bij de Haaientunnel zwemt nu nog één mannelijke zwartsnuithaai rond.

Zorgenkindjes

*Foto: **Silvana Bouman** (BB-Facebook)*

Diergaarde Blijdorp schoot in mei de Rotterdamse haven te hulp, zo schrijft het Vriendennieuws. In een pakketje, afkomstig uit Singapore, bleek een ernstig verzwakte gekko (soort onbekend) verstopt te zitten. Inmiddels is het diertje aangesterkt en is hij losgelaten in Amazonica, waar hij zich vermoedelijk helemaal thuis voelt tussen de weelderige beplanting. Het Vriendennieuws verklapt overigens ook dat de Diergaarde nadenkt over het maken van enkele aanpassingen aan de vlinderkoepel. Steeds meer luchtkussens in het dak raken lek tijdens noodweer. Van een doorbraak van beide zeilen is gelukkig nog geen sprake, maar de isolerende werking neemt hierdoor wel drastisch af. Op termijn moet er hoe dan ook iets aangepast worden.

Vletenvloot

*Foto: **Peter Verhoog** (wwf.nl). Wilde vleet.*

Het Wereld Natuur Fonds (WWF), ARK Natuurontwikkeling en Diergaarde Blijdorp zijn een nieuw partnerschap aangegaan, weet het Vriendennieuws. Deze organisaties, die eerder al samenwerkten om de steur terug te brengen naar de Rijn, oriënteren zich nu op een soortgelijk project voor de vleet (Dipturus spp. flossada & intermedius). Ooit kwamen deze reusachtige roggen ‘bij de vleet’ voor in de Noordzee, maar dat is helaas niet meer zo. De manier waarop het WWF en ARK dat willen veranderen, is door in gevangenschap te fokken met de vleet en de jonge roggen vervolgens uit te zetten. Het Oceanium is de faciliteit van voorkeur hiervoor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Dinoflippers

De Europese dierentuinvereniging, EAZA, heeft voor het eerst Best Practice Guidelines voor zeeschildpadden gepubliceerd. Dit document, 58 pagina’s lang, stelt onder andere dat deze reptielen alleen in aquaria gehouden moeten worden als het gaat om gewonde individuen die niet meer vrijgelaten kunnen worden. Ook roept de EAZA op tot onderzoek naar het (mogelijke) belang van UV-licht voor de gezondheid van zeeschildpadden. Verder wordt er veel informatie gegeven over huisvestingseisen en over technieken om medische controles mogelijk te maken. De Best Practice Guidelines zijn samengesteld door de Sea Turtle Working Group, waarvan ‘onze’ Mark de Boer de voorzitter is. Diergaarde Blijdorp fungeert als nationaal opvang- en rehabilitatiecentrum voor aangespoelde zeeschildpadden. In het Oceanium zijn een groene zeeschildpad en een karetschildpad te bewonderen.

Kritiek bedreigd

In de Maleise Bosrand is laatst een Visaya-wrattenzwijn ter wereld gekomen. De kleine is regelmatig te zien en leeft samen met zijn/haar ouders, CJ en Olga, alsmede twee oudere zussen uit 2019. Blijdorper Bendelid Greet van Norde maakte de onderstaande foto. Zeg nu zelf: is het geen knapperd?

Kort Nieuws #168

19 september 202110 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Amoer, Aziëhuis, Baardapen, Blijdorper Bende, Braziliaanse Tangara, Diergaarde Blijdorp, Doornstaartagamen, Eurazië, Falklands, Flamingo-Strand, Gierenrots, Giraffemeerval, Grote Flamingo, Hamerkop, Hart van Afrika, Kelpwoud, Koningspinguïns, Kroeskoppelikanen, Krokodillenrivier, Kroonparelhoenders, Kwastvinsnoek, Longvis, Luipaardhaai, Madagaskar, Maleise Bosrand, Maraboe, Mhorr-Gazelle, Noord-Amerika, Oceanium, Okapi-Volière, Pijlstaartroggen, Prairie, Prairiehondjes, Ringstaartmaki's, Rivièrahal, Savanne, Soedanese Schildhagedis, Soldatenara, Stierkophaai, Victoria Serre, Vrienden van Blijdorp, Vriendennieuws, Vrije Vlucht Voorstelling, Wasberen, Witkopgieren, Witruggieren, Zeepaardjes

Welkom

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de Noord-Afrikaanse doornstaartagame (Uromastyx acanthinura). Deze soort is sinds kort te zien in de Krokodillenrivier, in het verblijf waar voorheen een Soedanese schildhagedis woonde. Doornstaartagamen worden gekenmerkt door vrij veel uiterlijke diversiteit tussen individuen en danken hun naam aan hun stekelige staart. Het zijn echte woestijnspecialisten die lang zonder water kunnen. Ze graven diepe holen, waar de temperatuur gematigder is. Naar verluidt blokkeren ze met hun stevige staart de ingang van hun hol als ze aangevallen worden.

Logeerpartij

In de hoofdstad wordt het Artis-Aquarium gerenoveerd en dat betekent dat ook de inwoners tijdelijk moeten uitwijken. In de juni-uitgave van het Vriendennieuws, dat recentelijk online geplaatst is, wordt medegedeeld dat Rotterdam voorlopig onderdak biedt aan enkele Atlantische pijlstaartroggen, een stierkophaai en vier luipaardhaaien. De haaien zijn geplaatst bij hun soortgenoten in het Kelpwoud-bassin, in de hoop dat er voor nageslacht gezorgd wordt. De Krokodillenrivier is verrijkt met een giraffemeerval, een Senegalese kwastvinsnoek en een Afrikaanse longvis. De eerstgenoemde is slechts een tijdelijke logé, maar de twee oervissen mogen hun oude dag in Blijdorp slijten. Helaas heeft dat voor de longvis niet lang mogen duren, want het dier is bezweken aan een tumor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende altijd even met het delen van de updates uit het Vriendennieuws. Wil je dit kwartaalblad kunnen lezen zodra het gepubliceerd wordt? Word dan lid van de vereniging!

Manege

Eveneens tijdelijk aanwezig in Blijdorp is het kortsnuitzeepaardje. Tijdens een storm eerder dit jaar was een viertal aangespoeld en door de dierenambulance naar de Diergaarde gebracht om te revalideren. Het gaat goed met ze en momenteel wordt gewerkt aan de benodigde papieren om ze weer terug te brengen naar de Noordzee.

Diverse pluimage

Ook de vogelafdeling zit niet stil. De Braziliaanse tangara is voor het eerst sinds de aanvang van de coronapandemie weer te bezichtigen in de Victoria Serre. Met hun felrode verenkleed is het ongetwijfeld een van de kleurrijkste vogeltjes in de Diergaarde. Tijdelijk afwezig in de Okapi-Volière zijn de kroonparelhoenders. Het Vriendennieuws sprak nog over de komst van een mannetje, maar bronnen melden dat beide dieren kort na de publicatie van het blad overleden zijn. Een vrouwelijke soldatenara, een van de acrobaten van de Vrije Vlucht Voorstellingen, heeft het park verlaten om in het buitenland gekoppeld te worden aan een mannetje. Er wordt nog gezocht naar een nieuwe hamerkop, omdat het vrouwtje in de Gierenrots-volière onverwachts gestorven is. Ook wordt in deze volière gerouwd om een mannelijke witruggier en is een vrouwelijke maraboe uitgezwaaid naar Hongarije. Wel zijn de witkopgieren weer te zien, zij zaten eerst achter de schermen met hun dochter. In de Eurazië-biotoop is een flamingovrouwtje bezweken op 61-jarige leeftijd. Beter nieuws is er bij de kroeskoppelikanen en koningspinguïns, daar zijn kuikens uit het ei gekropen.

Meer mutaties

Ook een drukte van belang bij de zoogdieren. Blijdorp wacht op de komst van een nieuwe mannelijke Mhorr-gazelle uit Spanje, nadat Jengo in september 2020 overleed. Eind 2019 kwam hij vanuit Berlijn naar de Maasstad. Ook zijn twee jonge bokjes van deze in het wild uitgestorven antilopen verzonden naar ZOO Planckendael. Het park heeft tevens afscheid genomen van vier ringstaartmaki’s. Het betreft (vermoedelijk) de zogenaamde ‘Iza-clan’. In 2018 kwamen deze dames uit Apenheul om samen met hun metgezellen, de Kanto-clan, het nieuwe doorloopverblijf bij het Oceanium te betrekken. Al snel bleek dat deze twee familiegroepen niet door één deur konden en medio 2020 werden Iza en haar dochters definitief achter de schermen geplaatst. Een overlijdensbericht is er bij de baardapen, waar het oude mannetje zijn laatste adem uitgeblazen heeft. Verder zijn ook een wasbeer en een prairiehond gestorven.

Foto: Hugo Sluimer (BB-Facebook)

Kort Nieuws #166

30 juli 202110 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Aziatisch Moeras, Aziëhuis, Balispreeuwen, Bass Rock, Blijdorper Bende, Buiten Blijdorp, Californische Zeeleeuw, Diergaarde Blijdorp, Eidereenden, Gierenrots, Giovanni van Bronckhorst, Groenvleugelduiven, Grot Vliegkooi, Hamerkop, Het echte leven in de dierentuin, Himalayaglansfazanten, Kapgieren, Kelpwoud, Krokodillenrivier, Kuifseriema, Maleise Bosrand, Maraboe, Mieren, Molonetispreeuwen, Muisvogels, Natuurbehoudscentrum, Noordzee, Oceanium, Palawan-Pauwfazanten, Purperglansspreeuwen, Rijstvogels, Rivièrahal, Roelroels, Savanne, Secretarisvogels, Sneeuwkaptapuit, Taman Indah, Victoria Serre, Vicuña's, Weverkopje, Witkruinmangabey, Zuid-Amerika, Zwarte Wouwen

Housewarming

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de Aziatische reuzenmier (Camponotus nicobarensis). Deze insecten uit Zuidoost-Azië zijn te zien in het Aziëhuis, in het verblijf waar voorheen de bloedzuigerhagedis leefde. Mieren staan, hun enorme diversiteit ten spijt, zelden in de schijnwerpers. Dat, terwijl ze ecologisch gezien heel belangrijk zijn! Dat wordt ook geïllustreerd in Blijdorp: centraal in hun terrarium staat namelijk een mierenplant (Hydnophytum papuanum). Deze planten hebben van nature een holle stam, die zo geëvolueerd is omdat het een perfecte nestkamer is voor mierenkolonies. Als wederdienst beschermen de mieren de plant en de plant profiteert bovendien van het organische afval dat de mieren achterlaten.

Zogen en zorgen

*Foto:* **Leo Brentjes** *(BB-Facebook)*

Beschuit met muisjes op de Afrikaanse Savanne. Witkruinmangabey Casper is bevallen van een gezond jonkie. Het is het eerste kleintje voor vader Oda, die eind vorig jaar het stokje overnam van fokman Ignazio. Casper is een ervaren moeder en wordt vergezeld door twee oudere dochters. Geboortenieuws is er ook bij het Oceanium, waar twee Californische zeeleeuwen geboren zijn. Joost is de naam van het zoontje van June, de dochter van Toya heet Tycha. Het gaat goed met ze. Onduidelijk is hoe het gaat bij de vicuña’s. Daar waren enkele bezoekers getuige van het begin van een bevalling, maar het vrouwtje werd door de verzorgers naar het binnenverblijf geloosd. Sindsdien heerst radiostilte. Helaas zou dit niet de eerste keer zijn dat een bevalling bij de vicuña’s in het honderd loopt, al ging het in 2020 wél goed en scoorde pluizebol Evita toen krantenkoppen.

Leerplicht

*Foto:* **Greet van Norde** *(Vrienden van Blijdorp)*

De educatieborden bij de Gierenrots zijn gemoderniseerd. De nieuwe platen geven informatie weer over onder meer de pikorde bij kadavers, de lichaamsbouw van de gier en de gierencrisis in Afrika. De borden die hier voorheen stonden, waren verouderd. Zeker een stap in de goede richting!

Vogelvrij

*Foto:* **Luciënne de Gier** *(BB-Facebook)*

Een drukte van belang op de vogelafdeling. Niet alleen zijn de Victoria Serre en de Grote Vliegkooi voor het eerst sinds lange tijd weer toegankelijk, maar er zijn ook veel dieren verhuisd en geboren! De rijstvogels hebben het verblijf van de Komodovaraan verruild voor de frisse buitenlucht. Ze wonen nu in de kleine volière tegenover de bantengs, samen met de roelroels en pruimkopparkieten. Over de roelroels gesproken: deze soort is nu ook te zien in het Natuurbehoudscentrum in het Oceanium. Ze lossen daar de Palawan-pauwfazanten af, dat echtpaar woont nu bij de jaarvogel in Taman Indah.

Kuikens zijn er bij de kuifseriema’s uit Zuid-Amerika, de eidereenden bij Bass Rock, de purperglansspreeuwen bij het Weverkopje, de sneeuwkaptapuiten in de Krokodillenrivier en de Himalayaglansfazanten in de Grote Vliegkooi. In de Victoria Serre wordt er druk genesteld bij de Balispreeuwen, molonetispreeuwen, groenvleugelduiven en bruine muisvogels. In de Gierenrots-volière hebben de kapgiertjes een tweede poging gewaagd, nadat hun eerste ei niet uitkwam. De aanhouder wint, zo blijkt: er is een jong gespot! De secretarisvogels zijn ook nog steeds bezig met nestelpogingen, maar tot op heden zonder kuikens. Bezoekers melden tevens dat de zwarte wouwen voor het eerst sinds de opening van dit verblijf in 2010 interesse tonen in voortplanting. Eerder dit jaar behaalde Diergaarde Blijdorp – voor de eerste keer in de geschiedenis van het park – voortplantingssucces bij de witrug- en witkopgieren. Jonge maraboes en hamerkoppen zijn daarentegen uitgebleven dit seizoen.

Kijkbuis

Het nieuwe seizoen van ‘Het echte leven in de dierentuin’ is een knalhit! Op zaterdag 17 juli, toen de eerste aflevering werd uitgezonden, werd de show qua kijkcijfers alleen verslagen door het NOS Journaal en het RTL Nieuws. De week erna bereikte het programma zelfs meer dan één miljoen kijkers. Het tv-programma over Diergaarde Blijdorp laat concurrenten zoals ‘Beat Me’ en ‘Lego Masters Australië’ daarmee ver achter zich. ‘Het echte leven in de dierentuin’ is iedere zaterdag om 20.30 te zien op NPO1.

Buiten Blijdorp

Sumatraanse tijger Vanni is naar de eeuwige jachtvelden. In 2010 werd hij, samen met tweelingbroer Gio, geboren in Blijdorp als zoon van Hermes en Alia. In 2012 verhuisde hij naar het zonnige Benidorm, gevolgd door zijn transport naar Frankfurt in 2017. De laatste maanden takelde hij echter snel af. De boosdoener bleek een onbehandelbare maagtumor. Om verder lijden te voorkomen, is hij ingeslapen. Vanni heeft nooit jongen gehad en was tevens de laatste tijger die in Frankfurt woonde. De dierentuin geeft aan eerst te willen investeren in betere huisvesting. Eveneens overleden is tijgerin Binjai in de dierentuin van Melbourne. Zij kwam in 2002 ter wereld in Rotterdam als dochter van Hermes en Musi, met Sigli als tweelingzus. Binjai was al enkele jaren wat minder energiek dan voorheen. Op social media laat de Australische dierentuin weten: ”Als moeder van onze resterende tijgers, Hutan en Indrah, heeft ze een significante bijdrage geleverd aan het regionale fokprogramma voor deze kritiek bedreigde soort.”

Foto: Zoos Victoria (Facebook). Sumatraanse tijger Binjai.

Kort Nieuws #164

6 juni 202110 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Amoer, Aziëhuis, Banteng, bizon, Blijdorper Bende, Bosrendieren, Botanische Afdeling, Darwin-nandoe, Diergaarde Blijdorp, Dikhuidenvleugel, Dwergkaaiman, Europa, Ezelspinguïns, Falklands, Gelada's, Gierenrots, Grote Koedoe's, Indische antilopen, Kelpwoud, Kleinoogroggen, Koeneusrog, Kongeraal, Kroeskoppelikanen, Krokodillenrivier, Luipaardhaai, Maleise Bosrand, Maleise Tapir, Mangrove, Maraboe, Natuurbehoudscentrum, Noord-Amerika, Noordzee, Oceanium, Prairie, Rivièrahal, Roofdieren-Gebouw, Savanne, Stierkophaai, Taman Indah, Visaya-wrattenzwijnen, Vriendennieuws, Vuursalamanders, Witkruinmangabey, Zuid-Amerika, Zwarte Neushoorn, Zwartsnuithaai, Zwelhaai

Ontslag & Promotie

*Foto:* **Jean-Luc Sleijpen** *(BB-Facebook)*

Een gehavende gelada bij het Roofdieren-Gebouw houdt de gemoederen bezig. Een gescheurde lip, een bloederige hand, een pijnlijk been: wat is er gaande bij de grasetende apen uit Ethiopië? Een beetje achtergrond: Blijdorp huisvest twee aparte geladagroepen. Aan één kant van het Roofdieren-Gebouw woont een harem, aan de andere kant leeft een mannengroep. Toen het nieuwe verblijf in 2018 geopend werd, was Hagos de alfaman bij de vrouwtjes en was Salto een prominent lid van de vrijgezellen. Van nature zijn dit soort groepjes echter dynamisch en in 2019 wisselden Hagos en Salto van rol. Salto viel echter nooit echt in de smaak bij de dames en nageslacht blijft tot op heden uit. Daarom krijgt de jonge Jaba nu de kans om zich te bewijzen en moet Salto genoegen nemen met de heren. Het gevolg is dat Hagos en Salto nu concurreren om het leiderschap van de mannengroep en Hagos delft daarbij het onderspit. Vermoedelijk stabiliseert de rangorde binnenkort weer en tot die tijd houdt de dierenarts een oogje in het zeil.

Beschuit met korstmos

*Foto:* **Diergaarde Blijdorp** *(DB-Facebook)*

De kudde bosrendieren is een lid rijker met de geboorte van een vrouwtje. Rendieren zijn een icoon van het hoge noorden, maar door klimaatverandering en concurrentie met tamme rendieren gaat het hen niet voor de wind de laatste jaren. Zo’n 250 jaar geleden werd het bosrendier uitgeroeid in Zweden en een paar decennia later was deze soort ook in Finland verdwenen. Een populatie in het Russische Karelië wist echter te overleven en stak uiteindelijk zelfstandig weer de grens over. In de jaren ’80 zijn natuurbeschermers en dierentuinen begonnen met het herintroduceren van bosrendieren in andere delen van Finland, waardoor hun populatie daar inmiddels weer rond de 2.000 schommelt. Ook in Zweden, waarvandaan ook het Europese fokprogramma wordt gecoördineerd, wordt nagedacht over een herintroductie. Oh ja, als we het toch over hoefdieren hebben: bij de bizons is een tweede kalfje geboren. De tussenstand in de Maleise Bosrand is vijf Indische antilopen en één banteng.

Beschuit met krill

Ook geboortenieuws bij de ambassadeurs van de Sub-Antarctische eilanden: het broedseizoen van de ezelspinguïns is begonnen. Blijdorp is, vergeleken andere Europese dierentuinen, een heuse pinguïnfabriek. De Rotterdamse ezelskolonie is sinds hun begin in 2009 meer dan verdubbeld in grootte. Gecombineerd met de immer succesvolle koningspinguïns resulteert dat soms in gekibbel en daarom bekostigden de Vrienden van Blijdorp in 2019 een kleine uitbreiding van het verblijf, bij de meest rechterruit. Met een beetje geluk kan je zien hoe ze stiekem de kiezelsteentjes uit elkaars nesten stelen, of zie je zelfs een ei. Gun de dieren wel hun rust en laat je kinderen dus niet tegen de ruit hangen.

Pampa-Pluizenbollen

Nog meer vogelnieuws: de Darwins nandoes hebben jongen! Bij deze soort leggen de vrouwtjes hun eieren in één groot nest, waarna de vader de zorg voor de kleintjes op zich neemt. De kuikens mogen nog niet het grote perk op, maar soms laten ze zich even zien op het ‘straatje’ bij de stal. De twee moeders staan wel gewoon bij de vicuña’s. Vorig jaar gingen de nandoes ook al over tot voortplanting, maar toen bleef het succes beperkt tot vijf jongen die met de hand grootgebracht zijn. Inmiddels zijn zij al uitgevlogen, uh, -gelopen, naar andere parken.

Bananenrivier

*Foto:* **Jop Kempkes** *(BB-Beheer/Facebook)*

In het stroompje bij de klipdassen zijn wat waterbananen (Typhonodorum lindleyanum) aangeplant. De Botanische Afdeling had deze soort ingeslagen voor de Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium, maar gezien dat project geannuleerd is, werd er nog gezocht naar een mooi plekje. Thematisch gezien werkt deze locatie wel minder goed dan hun oorspronkelijke bestemming, gezien de waterbanaan uitsluitend voorkomt op de Oost-Afrikaanse eilanden (Zanzibar, Madagaskar, de Comoren en Mauritius) en niet op het vasteland. Wat hun naam betreft: ‘water’ duidt op hun voorliefde voor moerassen en ‘banaan’ op de sterke gelijkenis qua bladvorm. Het zijn echter geen echte bananen, maar aronskelken die slechts taaie zaden produceren.

Nulrichtingsverkeer

Een groot deel van de Dikhuidenvleugel van de Rivièrahal lijkt permanent op slot te gaan. Het binnenverblijf van de zwarte neushoorns staat nu aangegeven als dienstruimte. Dit bezoekersverbod gold voorheen ‘slechts’ wanneer de zwarte neushoorns ook daadwerkelijk op stal stonden. De aanwezigheid van mensen levert deze krachtpatsers te veel stress op. Bijgevolg zijn het Mensapengebouw en de stal van het dwergnijlpaard nu doodlopend.

Cadeautje

*Foto:* **Diergaarde Blijdorp** *(blijdorp.nl)*

In het Natuurbehoudscentrum zijn vier jonge vuursalamanders te zien. De vuursalamander is een Oer-Nederlandse soort, maar in de loop van de afgelopen decennia is de vuursalamander volledig uitgeroeid hier. De schuldige: een schimmelziekte, Bsal, die Limburg vermoedelijk door menselijke activiteit heeft bereikt. Stichting RAVON heeft de laatste inheemse vuursalamanders gevangen en fokt nu met hen, zodat ze hopelijk ooit weer kunnen terugkeren naar het wild. Tot het zover is, dient Blijdorp als ‘opslaglocatie’ voor de salamanders. Oorspronkelijk was het niet de bedoeling dat ook gefokt zou worden in de Diergaarde, maar ”life finds a way” kennelijk.

Naar de haaien

*Foto:* **Maxime Stok** *(BB-Facebook). Zwartsnuithaai.*

En dat is niet het enige nieuws uit het Oceanium. Het bestand in het tweede Noordzee-aquarium is flink gewijzigd. Er zitten geen kongeralen meer, maar de wrakbaarzen hebben nu wel gezelschap van onder andere de kleinoogroggen, die voorheen bij de steuren zaten. Verder is de jonge zwartsnuithaai uit 2020 niet langer aanwezig in het ondiepe mangrovebassin. Wel is de dwergkaaiman weer te zien, nadat hij eerder achter de schermen zat.

Komen en gaan

*Foto:* **Cor de Gier** *(BB-Facebook). Grote koedoe Bobo (2018).*

De eerste uitgave van het Vriendennieuws van 2021 is laatst openbaar gemaakt op de website van de Vrienden van Blijdorp. Het verenigingsblad meldt dat Maleise tapir Pooh drachtig is. De bevalling wordt eind dit jaar verwacht. Verder is het een drukte van belang in het grote Kelpwoud-bassin in het Oceanium. De zwelhaai, die in 2008 als ei naar Rotterdam kwam, is jammer genoeg uitgevlogen naar Wenen. Daar kan dit dier mogelijk gekoppeld worden; Wenen is nu een van de slechts vier Europese aquaria met deze soort. Na zijn vertrek zijn een mannelijke luipaardhaai en een vrouwelijke stierkophaai gearriveerd uit Stuttgart. Meer transportnieuws is afkomstig uit de Maleise Bosrand, waar eind vorig jaar drie Visaya-wrattenzwijnen uitgezwaaid zijn. Het mutatieoverzicht van het laatste kwartaal van 2020 vermeldt verder de dood van twee pelikanen en een maraboe, alsmede het vertrek van twee vrouwelijke mangabeys, een maraboe, vier jonge koeneusroggen en koedoevrouwtje Bobo (hier geboren in 2018). Wil je het Vriendennieuws kunnen lezen zodra het gepubliceerd wordt? Word dan lid van de vereniging Vrienden van Blijdorp!

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Maleise tapir Pooh.

Kort Nieuws #152

30 juni 202010 december 2021 blijdorpenaar Kort Nieuws Atlantische Oceaan, Aziatische Olifanten, Bijeneters, Blijdorper Bende, Botanische Afdeling, Diergaarde Blijdorp, Gierenrots, Hart van Afrika, Himalaya, Hutia's, Klipdas, Krokodillenrivier, Maleise Bosrand, Maraboe, Oceanium, Okapi-Volière, Pruimkopparkieten, Rode Panda, Savanne, Sneeuwkaptapuit, Taman Indah, Zeeschildpadden

Slurfcontact

Het gemiddelde testosterongehalte van Taman Indah is na vijf weken weer op peil: olifantenbul Fahim, de opvolger van Timber, is aangekomen. Zijn transport vanuit Bellewaerde vond ’s nachts plaats vanwege de hitte. Hij is in 2005 geboren te Zürich als zoon van de in Thailand geboren ex-circusolifant Maxi, dit jaar overleden, en de eveneens gepensioneerde circusolifant Indi uit Myanmar. Hoewel hij nog geen nageslacht op naam heeft, is hij dus best waardevol voor het Europese fokprogramma dankzij zijn ‘wilde genen’. Het European Endangered Species Programme (EEP) voor de Aziatische olifant wordt gecoördineerd vanuit Diergaarde Blijdorp. De recente wissel van olifantenmannen in Rotterdam hangt samen met Faya, die hier in 2010 geboren werd. Inmiddels is zij geslachtsrijp en er wordt dan ook gehoopt dat er over een paar jaar een achterkleinkind van Faya’s oma Irma zal rondwandelen in Blijdorp. Dusver lijkt Fahim het naar zijn zin te hebben en ook zijn kennismaking met de andere dikhuiden verliep goed. Zelfs matriarch Irma, die zich nooit op haar gemak voelde bij Timber, lijkt hem vooralsnog te gedogen. Alleen qua slagtanden is hij wat minder imposant dan Timber, gezien deze opnieuw aan het aangroeien zijn na een uit de hand gelopen stoeipartij in 2012, maar geen zorgen: de stoottanden van Fahims vader werden uiteindelijk bijna drie meter lang.

Pa- & Ma-raboe

De ‘oogst’ bij de Afrikaanse maraboes is dit jaar goed voor maar liefst zes van deze tropische ooievaars: een record! Voorafgaand aan de komst van de Gierenrots-volière in 2010 was de soort al in Blijdorp aanwezig, toen nog in een openluchtverblijf: een typische vorm van ouderwetse huisvesting. Decennialang bleven kuikens uit, want eigenlijk is paren nagenoeg onmogelijk als de dieren zich niet goed kunnen balanceren met hun vleugels. Daar komt nog eens bij kijken dat het voortplantingsseizoen van de maraboe in de Afrikaanse zomer en dus onze winter valt, wanneer de maraboes noodgedwongen in de verwarmde binnenverblijven vertoeven. Vanwege het tegenvallende voortplantingssucces werd in 2005 vanuit Blijdorp een Europees fokprogramma opgezet dat alle maraboes van het continent in kaart bracht. Nadat de Rotterdamse maraboes niet langer gekortwiekt werden, werden er in 2012 achter de schermen voor het eerst twee kuikens grootgebracht. In 2014 had de Diergaarde een primeur met het uitvliegen van een maraboe in de buitenlucht, mede dankzij een vroege lente en het strategisch verstrekken van nestmateriaal. Sindsdien is het voortplantingsritme van de maraboes gelukkig opgeschoven naar ons voorjaar, een moeite die ook zeker loont: het jaar erna, 2015, vlogen er vijf jongen uit, gevolgd door drie in 2016, vier in 2017, vier in 2018 en drie in 2019. De meeste zijn inmiddels verhuisd naar andere dierentuinen in Europa, al zijn er ook een aantal die voorlopig meedoen aan de Vrije Vlucht Voorstellingen. Update 19-07-20: bij het ringen is gebleken dat er in feite zeven maraboes geboren zijn!

Botanisch Blijdorp

Attentie plantenliefhebbers: de roze en witte haaklelies nabij de stal van de Mhorr-gazelles staan in bloei! Deze bollenplanten, waarvan maar liefst 105 soorten worden erkend, groeien langs oevers en moerassen in de tropische delen van Afrika, Amerika en Azië. Sommige haaklelies werden van origine gebruikt als medicatie in zuidelijk Afrika, maar voordat je gelijk je complete plantenbak in je EHBO-kit stopt: sommige soorten zijn eigenlijk best giftig.

Saladebar

*Foto:* **John de Greef** *(BB-Facebook). De groene zeeschildpad is een bedreigde diersoort en de karetschildpad staat zelfs als ‘kritiek bedreigd’ op de Rode Lijst: één stapje verwijderd van uitgestorven.*

Over groen gesproken: de verzorgers van het Oceanium hebben de zeeschildpadden bij de Haaientunnel laatst een stukje verrijkingsmateriaal gegeven. Door andijvie in een PVC-buis met gaten erin te stoppen, werd voedertijd opeens gecombineerd met een beetje vermaak voor de dieren. Er zijn twee zeeschildpadden in het Oceanium: Midas, een groene zeeschildpad, en Peddel, een karetschildpad. Beide soorten delen veel van hun bedreigingen: ze worden gedood voor consumptie, raken verstrikt in visnetten en verdrinken, treffen hun geboortestranden ernstig aangetast aan of stikken op jonge leeftijd in plastic zakjes die ze voor kwallen aanzien. Ook qua uiterlijk hebben ze best wat in het gemeen, alleen worden karetschildpadden minder groot en hebben zij overlappende schildplaten. Overigens maakten Midas en Peddel het niet per se makkelijker voor de bezoekers om ze uit elkaar te houden: hoewel karetschildpadden op latere leeftijd echte vleeseters zijn, vertoonde Peddel eerder interesse in de andijviebuis dan de groene zeeschildpad, die juist een overtuigd vegetariër is… Afijn: HIER is een filmpje.

Welkom!

*Foto:* **Patty Kloosterman** *(BB-Facebook). Fang-Pi.*

Het Himalaya-hoekje is weer een inwoner rijker: er is een jonge rode panda uit Duitsland aangekomen genaamd Fang-Pi. Ze houdt het komende jaar de reeds aanwezige Kwina gezelschap. Kwina werd vorig jaar geboren als dochter van Hima en Yukiko, tezamen met nog een broertje. Het overlijden van moeder Yukiko betekende dat de jonge dieren opeens verder grootgebracht moesten worden door de verzorgers, al heeft Kwina’s broertje het niet gered. Omdat ze nog te jong is om te koppelen aan een mannetje, heeft ze nu dus gezelschap gekregen van een ander soortgenootje. Fang-Pi is overigens de tweelingzus van ene Chima, die eerder als kandidaat voor de verhuizing werd genoemd. Volgend jaar gaat Fang-Pi op doorreis naar een andere dierentuin en zal Kwina door de Europese fokcöordinator, die tevens in Blijdorp werkt, een partner toegewezen krijgen. Trouwens, over bestandswijzigingen gesproken: in de Krokodillenrivier is een aantal klipdassen geboren en bij het Caraïbisch Café zijn er enkele Cubaanse hutia’s geboren. Er is daarnaast ook een sneeuwkaptapuit uitgevlogen, alsmede twee pruimkopparkieten en ook de zeldzame bijeneters uit de Okapi-Volière zijn druk aan het nestelen.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Klipdassen zijn heer en meester op gladde rotsblokken door hun rubberachtige voetzooltjes die continu vochtig gehouden worden door een aantal klieren.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Jonge sneeuwkaptapuit.