Kort Nieuws #168

Welkom

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de Noord-Afrikaanse doornstaartagame (Uromastyx acanthinura). Deze soort is sinds kort te zien in de Krokodillenrivier, in het verblijf waar voorheen een Soedanese schildhagedis woonde. Doornstaartagamen worden gekenmerkt door vrij veel uiterlijke diversiteit tussen individuen en danken hun naam aan hun stekelige staart. Het zijn echte woestijnspecialisten die lang zonder water kunnen. Ze graven diepe holen, waar de temperatuur gematigder is. Naar verluidt blokkeren ze met hun stevige staart de ingang van hun hol als ze aangevallen worden.

Logeerpartij

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

In de hoofdstad wordt het Artis-Aquarium gerenoveerd en dat betekent dat ook de inwoners tijdelijk moeten uitwijken. In de juni-uitgave van het Vriendennieuws, dat recentelijk online geplaatst is, wordt medegedeeld dat Rotterdam voorlopig onderdak biedt aan enkele Atlantische pijlstaartroggen, een stierkophaai en vier luipaardhaaien. De haaien zijn geplaatst bij hun soortgenoten in het Kelpwoud-bassin, in de hoop dat er voor nageslacht gezorgd wordt. De Krokodillenrivier is verrijkt met een giraffemeerval, een Senegalese kwastvinsnoek en een Afrikaanse longvis. De eerstgenoemde is slechts een tijdelijke logé, maar de twee oervissen mogen hun oude dag in Blijdorp slijten. Helaas heeft dat voor de longvis niet lang mogen duren, want het dier is bezweken aan een tumor. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende altijd even met het delen van de updates uit het Vriendennieuws. Wil je dit kwartaalblad kunnen lezen zodra het gepubliceerd wordt? Word dan lid van de vereniging!

Manege

Eveneens tijdelijk aanwezig in Blijdorp is het kortsnuitzeepaardje. Tijdens een storm eerder dit jaar was een viertal aangespoeld en door de dierenambulance naar de Diergaarde gebracht om te revalideren. Het gaat goed met ze en momenteel wordt gewerkt aan de benodigde papieren om ze weer terug te brengen naar de Noordzee.

Diverse pluimage

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ook de vogelafdeling zit niet stil. De Braziliaanse tangara is voor het eerst sinds de aanvang van de coronapandemie weer te bezichtigen in de Victoria Serre. Met hun felrode verenkleed is het ongetwijfeld een van de kleurrijkste vogeltjes in de Diergaarde. Tijdelijk afwezig in de Okapi-Volière zijn de kroonparelhoenders. Het Vriendennieuws sprak nog over de komst van een mannetje, maar bronnen melden dat beide dieren kort na de publicatie van het blad overleden zijn. Een vrouwelijke soldatenara, een van de acrobaten van de Vrije Vlucht Voorstellingen, heeft het park verlaten om in het buitenland gekoppeld te worden aan een mannetje. Er wordt nog gezocht naar een nieuwe hamerkop, omdat het vrouwtje in de Gierenrots-volière onverwachts gestorven is. Ook wordt in deze volière gerouwd om een mannelijke witruggier en is een vrouwelijke maraboe uitgezwaaid naar Hongarije. Wel zijn de witkopgieren weer te zien, zij zaten eerst achter de schermen met hun dochter. In de Eurazië-biotoop is een flamingovrouwtje bezweken op 61-jarige leeftijd. Beter nieuws is er bij de kroeskoppelikanen en koningspinguïns, daar zijn kuikens uit het ei gekropen.

Meer mutaties

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ook een drukte van belang bij de zoogdieren. Blijdorp wacht op de komst van een nieuwe mannelijke Mhorr-gazelle uit Spanje, nadat Jengo in september 2020 overleed. Eind 2019 kwam hij vanuit Berlijn naar de Maasstad. Ook zijn twee jonge bokjes van deze in het wild uitgestorven antilopen verzonden naar ZOO Planckendael. Het park heeft tevens afscheid genomen van vier ringstaartmaki’s. Het betreft (vermoedelijk) de zogenaamde ‘Iza-clan’. In 2018 kwamen deze dames uit Apenheul om samen met hun metgezellen, de Kanto-clan, het nieuwe doorloopverblijf bij het Oceanium te betrekken. Al snel bleek dat deze twee familiegroepen niet door één deur konden en medio 2020 werden Iza en haar dochters definitief achter de schermen geplaatst. Een overlijdensbericht is er bij de baardapen, waar het oude mannetje zijn laatste adem uitgeblazen heeft. Verder zijn ook een wasbeer en een prairiehond gestorven.

Foto: Hugo Sluimer (BB-Facebook)

Kort Nieuws #151

Afscheid

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Het verdriet is groot in Diergaarde Blijdorp: giraffeman Banio is overleden op 7 juni, bijna dertien jaar nadat hij in Tsjechië geboren werd. De dierentuin meldt dat dierenartsbezoekjes al langere tijd routine waren voor hem, maar dat zijn dood toch vrij onverwacht kwam. De Universiteit Utrecht bekommert zich om de zaak en uiteindelijk zullen delen van zijn lijf gebruikt worden voor educatieve doeleinden. Van nature worden giraffen ergens tussen de 10 en 15 jaar oud, waar in gevangenschap nog eens zo’n 10 jaar bovenop kan komen. Banio was sinds 2009 aanwezig in Rotterdam en heeft in totaal zestien jongen verwekt, waarvan alleen Khaleesi en Maartje nog niet uitgevlogen zijn. De zeven dames van de Blijdorp-kudde zullen door de Britse EEP-coördinator een nieuwe fokman toegewezen krijgen.

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook)

Het recent gepubliceerde Vriendennieuws vermeldt nog twee tragische sterftegevallen. Te beginnen bij de buren van de langnekken: hyenaman Kara, die kampte met een tumor in zijn mond, is overleden. In 2019 kwam hij naar Blijdorp. Hij was toen al een van de oudste hyena’s in Europa, maar de hoop was dat hij hier toch nog voor nageslacht kon zorgen. Omdat hij twee decennia geleden in Caïro geboren werd, was zijn bloedlijn waardevol voor de Europese populatie. Om een paring tot stand te kunnen brengen, vertrok de enige andere hyena die Blijdorp op dat moment had, mannetje Jelai, en kwam er een vrouwtje met de bijnaam ‘Bollie’ uit Frankrijk aan. Zij overleed echter onverwacht en hoewel ze spoedig vervangen werd door een ander vrouwtje uit Beekse Bergen, is het er niet meer van gekomen.

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

Tot slot is ook nog een andere bekende Afrikaan niet meer: dwergnijlpaard Floris moest ingeslapen worden. Als jongvolwassene betrok hij in 2013 de Dikhuidenvleugel tezamen met soortgenoot Eveline, maar ook op latere leeftijd bleef voortplanting uit. Een trucje dat in zulke situaties toegepast wordt door verzorgers, is dat koppeltjes tijdelijk uit elkaar gehaald worden. Dat is een natuurlijkere vorm van huisvesting voor deze solitaire bosbewoners en wanneer ze dan uiteindelijk weer samen gezet worden, wil dat nog wel eens voortplantingsgedrag stimuleren. De reünie liep echter in het honderd en Floris kon na afloop niet goed meer lopen. Een röntgenfoto wees uit dat het ging om een gecompliceerde botbreuk, iets wat niet te genezen is.

‘Nieuw’

Foto: CCBC (silentforest.eu). Archieffoto.

Recentelijk heeft de Rotterdamse Diergaarde zijn jaarverslag van 2019 uitgegeven, en wat blijkt? Vorig jaar is er een nieuwe vogelsoort gearriveerd achter de schermen: de Sumatraanse gaailijster (Garrulax bicolor). Hun natuurlijke leefgebied mag dan wel het op een na grootste eiland van Zuidoost-Azië zijn, maar tientallen jaren van habitatvernietiging en illegale vangst voor de huisdierenmarkt eisen hun tol op de soort. De Sumatraanse gaailijster was een van de doelsoorten van de EAZA Silent Forest Campaign en met dank aan Europese dierentuinen kan er dit jaar een fokcentrum voor de soort opgezet worden ter plaatse, al ligt het project vooralsnog stil door de COVID-19-pandemie. Deze bedreigde vogelsoort wordt gehouden in twintig Europese dierentuinen en vanuit Chester Zoo wordt een fokprogramma (EEP) gecoördineerd. Of er plannen zijn om de soort ook voor de schermen te plaatsen, is niet bekend.

Mutaties

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Okapi Gerrit.

Het Vriendennieuws informeert ons over enkele wijzigingen in het bewonersbestand uit het eerste kwartaal van 2020 die dusver onopgemerkt waren gebleven. In het Afrikaanse themagebied zijn twee vrouwelijke klipdassen overleden, net als een vrouwelijk Visaya-wrattenzwijn en een mannelijke vissende kat in de Maleise Bosrand. Ook bij de vogels zijn er enkele sterfgevallen te betreuren: een mannelijke shamalijster en een mannelijke kroonparelhoender. Verder zijn er drie vrouwelijke kroeskoppelikanen vertrokken, is een vrouwelijke kuifhertje naar Polen verhuisd en is een vrouwelijke vissende kat op transport gegaan naar Griekenland. Ook is het duidelijk geworden dat okapi Gerrit, het eerste jong dat geboren werd in het Hart van Afrika (2017), eindelijk Rotterdam verruild heeft voor Lissabon. De Okapi-Volière wordt nu nog bewoond door mannetje Ngwani, de volwassen vrouwtjes Kamina en M’buti en hun kalfjes Kisala en Mhina. Tot slot vermeldt het Vriendennieuws ook nog de komst van twee wasberen uit Antwerpen.

Love is in the air

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Jonge banteng.

Verterende aanzichten alom. Het tweede bantengkalfje van het jaar is een feit: het is een dochter van Marieke. Ook bij de Californische zeeleeuwen zijn er nu twee pups ter wereld gekomen: June heeft er een dochter bij, Junia gedoopt, en Toya is bevallen van ene Sofie. Ook bij de witkruinmangabeys is het tweemaal raak en verder zijn er jongen te spotten bij de prairiehondjes, grondeekhoorns, wevervogels, geelkeelfrankolijnen, maraboes en moeraswallaby’s. In het Oceanium hebben alle koeneusrog-dames jongen voortgebracht, vier stuks. Het telg wordt achter de schermen aangeleerd om eten van de verzorgers aan te nemen, maar zal op termijn terugkeren naar de Mangrove. En, uhm, uit beeldmateriaal is gebleken dat ook de tapirs Ketiga en Pooh hun best doen om in een toekomstige geboorterubriek genoemd te worden…

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Jonge mangabey.

Kort Nieuws #133

Babyboom

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook)

Ook tijdens de zomerdagen valt er nieuw leven te vieren! De kuifseriema’s zijn erin geslaagd om eieren uit te broeden, een unicum voor de Rotterdamse dierentuin. Met een beetje geluk kan je het pluizige jong zien rondstruinen over de grond van de aravolière. In de Krokodillenrivier is een andere vogel uitgevlogen, te weten een jonge sneeuwkaptapuit. Even verderop hebben de kroonparelhoenders voor nageslacht gezorgd. Elders op de Savanne is een witkruinmangabey geboren, het kleintje klampt zich voorlopig nog stevig vast aan zijn of haar moeder. Verder is inmiddels duidelijk geworden dat er twee rode panda’s geboren zijn. Goed zichtbaar zijn ze nog niet, want jonge panda’s brengen hun eerste levensfase door in hun vertrouwde nestje. Maar, als je geluk hebt, zie je wellicht moeder Yukiko haar kroost verslepen tussen de verschillende nestkasten. Diergaarde Blijdorp is een van de belangrijkste partijen die betrokken is bij de bescherming van de rode panda en deze geboorte is dan ook meer dan welkom.

Verrassing!

Foto: Inge de Vries (BB-Facebook)

Minder gewenste kleintjes zijn te zien in de Krokodillenrivier: daar is een hele bubs nijlkrokodillen uit het ei gekropen. Er zijn al dusdanig veel nijlkrokodillen in gevangenschap dat er geen ruimte is voor nieuwe aanwas, dus Blijdorp heeft nooit gepoogd te fokken met deze oerreptielen. Toch dook ook in 2015 een drietal krokodilletjes op. Voorheen raapten de verzorgers steevast de eieren, maar omdat dat nogal een omslachtige taak is en werd gedacht dat de omstandigheden helemaal niet volstonden voor het uitbroeden van eieren, werd besloten om ze te laten liggen. Hoe het kan dat er, na het vorige ‘incident’, toch weer eieren zijn uitgekomen, staat niet vast. Officiële aantallen zijn er ook nog niet, bezoekers hebben er al een tiental geteld, maar wegens de schuwe aard van de kleintjes zijn exacte tellingen lastig. Van het vorige nest is één dier blijven leven, dus mogelijk blijven er ook ditmaal enkele over. En oh ja, wat onverwachtse gasten in de dierentuin betreft: Amazonica kampt momenteel met een kakkerlakkenplaag. Je bent gewaarschuwd.

Navigatie-Nieuws

Diergaarde Blijdorp heeft een nieuwe plattegrond uitgebracht. Het opvallendste is dat Blijdorp voor het eerst sinds jaren de oriëntatie van de kaart heeft aangepast: in plaats van de gebruikelijke richting met het noorden aan de bovenkant is ervoor gekozen om de kaart een kwartslag naar links te draaien, wat resulteert in de Oceanium-Zijde met de hoofdingang onderaan en de Rivièrahal met de oude ingang bovenaan. Verder wordt er weer een hoofdroute op aangegeven, met verschillende afsplitsingen die bezoekers ook langs de minder prominente plekken leiden, alvorens ze weer uitkomen op de hoofdroute. Pas bovendien op voor een fysieke routewijziging: de ingang van Taman Indah aan de kant van de olifanten en tapirs wordt gesloten. Het is het resultaat van een onderzoek naar bezoekersgedrag. De hoofdroute gaat nu om het olifantenperk heen, langs de Tijgerkreek.

Hyena-Handel

Foto: Shirley Laurman (BB-Facebook)

Hyenaman Jelai gaat Rotterdam verruilen voor Kroatië. Jelai, in 2015 uit Beekse Bergen overgekomen, heeft samen met het inmiddels overleden vrouwtje Kira eenmalig voor succesvol nageslacht gezorgd, in de vorm van dochter Buyah. In zijn voetsporen treedt een twintig jaar oude Berlijner genaamd Kara, recentelijk aangekomen in het park. Het is de bedoeling dat hij uiteindelijk gezelschap gaat krijgen van een Française, om zo hopelijk voor het eerst sinds 2016 weer voor hyenapups in Blijdorp te zorgen. Hij is al wat aan de oude kant voor een hyena, maar omdat zijn ouders uit het wild afkomstig zien, is hij genetisch gezien erg waardevol voor het fokprogramma. De aanstaande verhuizingen worden gedirigeerd door de EEP-coördinator in DierenPark Amersfoort. Nadat Kara werd afgeleverd in Rotterdam, hebben de Duitse dierenverzorgers de vrouwelijke manenwolf meegenomen naar Berlijn, waar zij nu verblijft.

Ontwikkelingen in het Oceanium

Foto: Diergaarde Blijdorp

Er is altijd wat nieuws te zien in het Oceanium! Zo is het Publiekslab eindelijk weer up and running, een jaar nadat Blijdorp door een wijdverspreide parasiet genoodzaakt was om het gehele aquariumrek te vervangen. De vissen die in de tussentijd achter de schermen verbleven, maken nu weer een terugkeer. Verder is het bestand van het Natuurbehoudscentrum wederom uitgebreid. De ploegschaarschildpadden, die in mei hun verblijf betrokken, hebben namelijk enkele onderhuurders gekregen: in de beplanting en over de rotsen klauteren enkele Madagaskarleguanen (Oplurus cuvieri) rond. Net als de ploegschaarschildpadden staan ze op de lijst om uiteindelijk te verhuizen naar de Eilandhoppen-kas, maar dat project ligt momenteel stil. Ook is een klein stukje van de grond van de ploegschaartjes afgepakt om daar enkele spinschildpadden te plaatsen: een soort die al present was bij de opening van het Natuurbehoudscentrum, vertegenwoordigd door twee jongen in het centrale glazen huis. Over dat glazen huis gesproken: daar zij nu twee Henkels bladstaartgekko’s (Uroplatus henkeli) te bewonderen. Een tweede paartje blijft achter de schermen. Het is een soort die zich specialiseert in het totaal opgaan in zijn omgeving in zijn de wouden van Madagaskar. Door ontbossing en de illegale huisdierenhandel zijn er echter steeds minder van deze merkwaardige dieren, die ook nog eens zeldzaam zijn in gevangenschap. Des te fijner dat ze het kennelijk naar hun zin hebben in Blijdorp, want het duurde niet lang tot er eieren werden gelegd. De Diergaarde meldt dat drie babygekko’s inmiddels in alle rust opgroeien achter de schermen.

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Madagaskarleguaan.