Blijdorp sluit Oceanium deels: nieuwe nadruk op Noordzee

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). De afgezette ingang van de Kelpwoud-zaal.

Bezoekers van het aquariumgebouw van de Rotterdamse dierentuin moeten voorlopig rekening houden met bouwhekken. Op meerdere plekken in het pand wordt druk geklust. Het doel: een duurzamere toekomst, zowel voor het Oceanium zelf als voor de natuur in onze eigen achtertuin.

Het einde van het Kelpwoud

Een houten schot onttrekt de laatste ecodisplay van het Oceanium geheel aan het zicht: het doek valt voor het Californische Kelpwoud. Een grondige overhaul van deze ruimte hing al een tijdje in de lucht. Sinds 2010 staat het verblijf van de zeeotters leeg en in 2018 overleden de laatste octopussen, waarmee twee publieksfavorieten verdwenen.

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook). In het Kelpwoud waren zowel grote als kleine waterdieren uit het Californische kustgebied te zien.

Ook in de omringende aquaria werd het steeds stiller. De meeste gevinde bewoners van deze bassins zijn omstreeks de millenniumwisseling ingevlogen uit de VS. Zo kon destijds een uniek stukje onderwaternatuur minitieus nagebootst worden, van de kleinste aardbei-anemoon tot de geduchte zwelhaai.

Helaas heeft het merendeel van de inwonende vissen nooit gekweekt, met een handjevol jonge stierkophaaien als enige noemenswaardige uitzondering. Vergrijzing en geleidelijke leegloop was het natuurlijke gevolg. Blijdorp stond voor een keuze: is het importeren van wildgevangen dieren uit Amerika anno 2024 te rechtvaardigen, wanneer we daarmee geen concrete bijdrage leveren aan natuurbehoud?

Het roer om

Foto: Marga van den Berg (BB-Facebook). Wrakbaars bij het bestaande Noordzee-gedeelte.

Na veel wikken en wegen is besloten dat het antwoord daarop ‘nee’ is. In plaats daarvan grijpt Blijdorp dit moment aan om weer een klein stukje van het Masterplan 2050 te verwezenlijken. In deze toekomstvisie staat omgeschreven dat Blijdorp zich gaat toespitsen op twee maritieme ecosystemen. Dit zijn de ‘Caribbean Coast’, met de doktersvis als focussoort, en de ‘Duurzame Noordzee’, met als impactsoort de vleet.

Volgens bronnen binnen de Diergaarde is het het laatstgenoemde impactgebied waarop Blijdorp in deze zaal wil inzetten. Er zou samen met externe partijen worden nagedacht over het nabootsen van een windmolenpark. Hoewel niet duidelijk is hoe grootschalig de werkzaamheden precies zijn, is het kennelijk dusdanig ingrijpend dat bezoekers voorlopig vroegtijdig hun reis door de onderwaterwereld moeten beëindigen via een nabije nooduitgang.

Wedergeboorte

Foto: Jim Louwerens (BB-Facebook). De afgelopen tien jaar zijn de kleinere aquaria in de bestaande Noordzee-hoek veelal hun blikvangende bewoners kwijtgeraakt.

Het zal het nog niet makkelijk worden om inwoners te vinden voor de nieuwbakken Noordzee-bakken. De oversterfte die in het Kelpwoud speelde, heeft ook huisgehouden in de reeds bestaande Noordzee-hoek van het Oceanium, bij de ingang. Het dijkhellingaquarium, de voelpoel en het koornaarvis-aquarium liggen er vrij kaal bij. De laatste tanks in de kwallenhoek zijn in 2023 buiten gebruik genomen. In de drie grote aquaria die resteren, loopt de teller net zo goed terug.

Er wordt onder fans druk gespeculeerd over een bijzonder spectaculaire, doch onwaarschijnlijke optie voor het nieuwe Noordzee-deel: de vleet. Deze reusachtige rog is één van de tien soorten zijn die Blijdorp anno 2050 van de Rode Lijst af wil hebben geholpen. De terugkeer van een gezonde populatie vleten naar de Noordzee is daarbij de ultieme droom. Momenteel wordt de vleet niet in aquaria gehouden, maar al enige tijd bestuderen onderzoekers in Blijdorp of het mogelijk is om een volwaardig kweekprogramma op touw te zetten. Echter, voor zover bekend is daar nog geen doorbraak in geweest.

Diergaarde Blijdorp is niet ingegaan op vragen van Blijdorper Bende omtrent de herbestemming van het Kelpwoud.

Uitzwaaien

Foto: Sharon de Vink (BB-Facebook). De oorkwallen waren na het sluiten van de kwallenhoek alleen nog te zien bij de ‘ZOO veel plastic’ expositie in de Kelpwoud-zaal.

In Kort Nieuws #195 meldde Blijdorper Bende al dat de meeste seniore Kelpwoud-bewoners uitgeplaatst waren naar het aquarium van Stralsund, Duitsland. Sindsdien is de opvallende Amerikaanse kreeft, die links-rechts een andere kleur heeft door een genetische afwijking, stilletjes overgeplaatst naar een van de kleine aquaria bij het ‘oude’ Noordzee-themagebied. Het is niet bekend waar de laatste oorkwallen en luipaardhaaien naartoe verhuisd zijn.

Overigens blijft één stukje van het Californische Kelpwoud voorlopig behouden. De zeeleeuwen, sinds jaar en dag de speelse en luidruchtige portiers van het Oceanium, blijven zitten waar ze zitten. Hoewel deze Amerikanen een gat creëren tussen het ‘oude’ Noordzee-hoekje en de nieuwe dependance, heeft de Diergaarde geen concrete plannen om hen uit huis te zetten.

Nog meer geklus

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Er staat tijdelijk geen water in het Mangrove-bassin.

Ook elders wordt volop verbouwd. Zelfs op betrekkelijk stille dagen staan er wel bezoekers naar ze te turen, maar nu zitten ze achter de schermen: de koeneusroggen en andere inwoners van de Mangrove. Het tweedelige bassin, gesitueerd tussen het Great Barrier Reef en het Caraïbisch Café, wordt voorzien van nieuwe ruiten. In tegenstelling tot voorheen kunnen bezoekers niet langer hun hand in het bassin van de koeneusroggen steken. Er stonden al bordjes die dat ontmoedigden, maar helaas werd daar niet altijd gehoor aan gegeven. Ook de filters worden meteen aangepakt.

De technische dienst is ook druk bezig bij vogelverblijf ‘Bass Rock’, bij de entree van het Oceanium. Dankzij een gift van de Vrienden van Blijdorp worden de levens van de inwonende papegaaiduikers, eidereenden, zeekoeten en drieteenmeeuwen binnenkort letterlijk opgeschud. De wens van de verzorgers is om weer een beetje deining terug te brengen in het bassin.

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Met twintig zeekoeten heeft Blijdorp bij Bass Rock de grootste kolonie van alle dierentuinen. Het betreft zowel dieren van Noord-Atlantische komaf als dieren uit de Beringzee.

Omstreeks de opening van de volière twintig jaar geleden was dat ook zo, maar die machine werd destijds al snel weer uitgezet. De golfslag viel niet in de smaak bij de eveneens aanwezige vissen, die van nature eigenlijk alleen op grotere dieptes voorkomen.

Inmiddels moet Bass Rock het echter alweer een paar jaar zonder bass stellen. Het enige wat de verzorgers ervan weerhoudt om de zeeslagmachine weer aan te zetten, is dat deze in de tussentijd volledig vastgeroest wordt! De machine zal daarom volledig vervangen worden. De oplevering hiervan staat rondom de herfstvakantie gepland.

Foto: Jop Kempkes (Blijdorper Bende Beheer). De nieuwe ruiten van het Mangrove-bassin.

Kort Nieuws #195

Blijdorp Bouwt (bijna)

De Gemeente Rotterdam is gedeeltelijk akkoord met de bouwplannen voor het nieuwe olifantenverblijf in Blijdorp. Als onderdeel van de vergunningaanvraag beginnen nu ook steeds meer ontwerpplannen naar buiten te druppelen, wat betekent dat we alvast een tipje van de sluier kunnen oplichten.

Aan de bestaande 3.000 m2 olifantenperk wordt nog eens 4.000 m2 aan buitenperk toegevoegd, geheel op het huidige perceel vleermuizen-kamelen-moeras. Dit nieuwe buitenverblijf bestaat uit drie segmenten en staat in verbinding met een nieuw stalgebouw, dat tegen de oostgevel van de bestaande Vleermuizengrot aan wordt neergezet. Het exterieur van de Vleermuizengrot blijft ongewijzigd, maar van binnen gaat het pand grondig op de schop. Zo ontstaat ruimte voor een binnenverblijf voor François’ langoeren, die op de huidige locatie van de hangbrug ook een buitenverblijf van 450 m2 krijgen. Aangrenzend aan de Bergdierenrots komt een klein horecapalviljoen. De zuidoostelijke hoek, waar nu de kleine moerasvolière en het oude kraanvogelperk zijn, wordt naar verwezen als de ‘witte banaan’ en is nog niet in detail uitgewerkt. Er wordt gesproken over ofwel een verblijf voor baardapen realiseren hier, ofwel een ’theeplantage’ met otterverblijf.

Op de plannen zijn nog veel meer interessante details te zien en te lezen. Een greep hieruit: het monumentale pleintje rondom fontein ‘Liesje’, op de hoek van de Chinese Tuin, wordt in ere hersteld. Bij de ingang van de Vleermuizengroot staat een ‘Vietnamse markt’ ingetekend. De uitgang van de Vleermuizengrot wordt een ‘holle boomstam’ met ruiten, dwars door het langoerenverblijf heen. Er loopt een stroompje door het grootste olifantenperk heen dat uitmondt in een groot bassin, pal voor het terras. Als ‘fase 2’ voor het project worden enkele wijzigingen aan het oude olifantenperk gemaakt, waaronder het dempen van de greppel en het verbouwen van de zwemvijver. Hieronder hebben wij nog een kleine selectie aan interessante beelden gedeeld, de volledige documenten zijn HIER in te zien.

Vietnamese markt bij de ingang van de Vleermuizengrot.

Impressie vernieuwde Vleermuizengrot.

Impressie rotsverblijf langoeren.

Bouwdetails ‘oliduct’ tussen het oude en nieuwe verblijf.

Verschillende landschapsdoorsnedes olifantenverblijf.

Visualisatie nieuw bullenperk (gezien vanuit het noorden).

African Jungle

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Groene kakelaars.

De African Jungle volières beginnen langzaam maar zeker meer kleur te krijgen! De Afrikaanse Mangrove was al het heenkomen van de blauwkeelneushoornvogel, kleine zilverreiger en kwak, en heeft er nu twee inwoners bij. Terug van weggeweest is de gele boomeend, ook wel de rosse fluiteend genoemd. Het was altijd al de bedoeling dat de laatste individuen uit de Grote Vliegkooi zouden doorverhuizen naar het nieuwe verblijf, maar door de dood van de laatste individuen werd hun komst even in twijfel getrokken. Een échte nieuwe diersoort voor Blijdorp is de groene kakelaar, ook wel de groene boomhoop (Phoeniculus purpureus) genoemd. Het is een slanke insecteneter van de savannes en steppes in Sub-Sahara Afrika die in slechts een handjevol dierentuinen te zien is. Het is een erg sociale diersoort, waarbij de jongen vaak nog vele jaren in het territorium van hun ouders blijven om te helpen bij het beschermen van hun jongere broertjes en zusjes. De groene kakelaar rukt op in ontbossingszones en staat als niet bedreigd op de Rode Lijst.

Eeuwige bossen

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Tapir Pooh (2012-2024).

Alweer ontvalt een oudgediende inwoner van Blijdorp ons: Maleise tapir Pooh is 5 juli overleden na een kort maar hevig ziekbed. Bij de autopsie kwam naar voren dat Pooh leed aan een borstvliesontsteking en longoedeem. Pooh werd in 2012 geboren en woonde de afgelopen tien jaar in Rotterdam. Hier doorbrak ze in 2016 samen met tapirman Vazan de 18 jaar lange ’tapirdroogte’ in de Maasstad met de geboorte van zoontje Penang. Penang woont tegenwoordig in Wilhema Zoo, Stuttgart. In ’22 werd hij voor het eerst vader, al overleed zijn dochter het jaar erna aan longproblemen. In 2018 kwam dochtertje Vasanti ter wereld, die helaas al snel overleed aan bloedarmoede, en in 2021 volgde de nu in ZOO Płock woonachtige Krissy. Droevig is dat Pooh vlak voor het aanbreken van haar ziekbed weer bevrucht was door haar metgezel Ketiga (‘Tycho’). Hij blijft nu alleen achter. De Maleise tapir is een bedreigde diersoort die in slechts 22 Europese dierentuinen wordt gehouden.

Te vroeg gejuicht

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Aziatische leeuwin Lalana.

Vals alarm! Bijna een maand lang waren alle ogen gericht op de Tweeling-Gebouwen nadat Blijdorp begin juni Aziatische leeuw Lalana van de groep separeerde. De aanleiding hiervoor was een plotselinge piek in haar progesteronspiegel, wat normaliter alleen gebeurt wanneer een bevalling aanstaande is. Maar ja, klaarblijkelijk kan het verkeren. Inmiddels is de 14,5 jaar oude leeuwin weer herenigd met mannetje Wishu en haar oude dochter Rena.

Verhuizingen

Foto: ZOO Łódź (Facebook). Otter Harry op z’n nieuwe stek.

Vaarwel otter Harry! Het eind 2022 geboren waterroofdier is verhuisd naar het Poolse Łódź. Hij wordt daar vergezeld door een vrouwelijke soortgenoot. In de Chinese Tuin blijven ouders Jacco en Karin achter. Bij de buren ook een wisseling van de wacht: François’ langoer Andre gaat verhuizen naar Pairi Daiza. Blijdorp laat weten dat er al een opvolger klaarstaat uit een Britse dierentuin. Ook intern heeft er een apentransport plaatsgevonden: de witkruinmangabeygroep bij het Servalkopje is weer wat groter. Fokvrouwtje Esperanza en twee dochters zijn teruggeverhuisd naar de groep van fokman Oda en moeder-overste Casper. Bij het Servalkopje zitten nu maar liefst elf mangabeys, bij de gorilla’s alleen nog puberman C. De transportlijst wordt gecompleteerd met de aankomst van twee gevlekte lipvissen in de Noordzee van het Oceanium en drie barracuda’s (waarvan eentje spoedig overleden) bij de Haaienbak.

Leegstroom

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het Kelpwoud in het Oceanium ligt er troosteloos bij. Niet alleen het grote bassin, maar ook de kleintjes eromheen staan vrijwel volledig leeg. Begin juli heeft een exodus plaatsgevonden van grote en kleine inwoners: zeesterren, donderpadjes, aardbei-anemoontjes, garibaldi-vissen, harige tritonshorens, brandingbaarzen, de lijst gaat maar door. De émigrés gaan een mooie toekomst tegemoet in Stralsund, Duitsland. Eerder dit jaar vertrokken ook al alle stierkophaaien en een groot deel van de luipaardhaaien naar Valencia. In het Rotterdamse Kelpwoud resteren nu alleen nog enkele ‘logerende’ haaien uit ARTIS, de oorkwallen bij de plastic-expo, een Amerikaanse kreeft met een genetische afwijking en natuurlijk de Californische zeeleeuwen. De komende tijd zal dit deel van het Oceanium een lokaal tintje krijgen, als onderdeel van het impactgebied ‘Duurzame Noordzee’. Wat deze plannen precies inhouden, en wat dit betekent voor de bestaande Noordzee-bakken bij de entree van het pand, is niet bekend.

NBC: wel en (vooral) wee

Themawedstrijd XIII: Least Wanted
Foto: Thijs Sluys (BB-Facebook). Na de dood van de laatste lintslang en het vertrek van de gele anaconda zijn de cobra in het Aziëhuis en de tijgerpython in Taman Indah de laatste slangen in Blijdorp. Dat, terwijl er bijna 300 soorten op de Rode Lijst staan.

De laatste Californische lintslang in het Natuurbehoudscentrum is overleden. Daarmee is hun kleine terrarium langs de buitenwand van de zaal leeg komen te staan. Dit relatief nieuwe deel van het Oceanium is nog altijd een pijnpuntje voor de Diergaarde. Zo zaten de lintslangen oorspronkelijk in een veel groter verblijf, maar sinds hier in een vroeg stadium lekkages ontdekt werden, staan de lampen daar uit. Ook is de kamer met broedmachines onvoldoende geïsoleerd van de buitenlucht waardoor het voor veel reptielen niet volstaat, en het grote wandrek met kleine terraria biedt onvoldoende mogelijkheid tot het ophangen van warmtelampen en staat daardoor grotendeels leeg. Het is niet bekend of het langverwachte ‘herstelplan’ voor het Natuurbehoudscentrum al vorm aan begint te nemen. Een schrale troost: de jonge geelkeelgaailijster heeft inmiddels gezelschap gekregen van een jonge roodoorbuulbuul.

Virtuele langnek

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook). Verzorgers lezen de allerlaatste editie van De Giraffe.

Abonnementhoudersblad ‘De Giraffe’ verschijnt vanaf dit najaar alleen nog maar digitaal en krijgt dan de naam ‘Mijn Blijdorp’. Blijdorp laat weten de keuze te hebben gemaakt om de klimaatimpact van het blad te verminderen, al heeft het park geen cijfers gepresenteerd over de uitstoot van eenmalig drukken en bezorgen versus permanente opslag op servers. Zo komt een einde aan 72 jaar lang fysieke Blijdorp-magazines. De vereniging Vrienden van Blijdorp blijft hun kwartaalblad Vriendennieuws voorlopig wél fysiek uitbrengen.

Geboortegolf

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Baardapen.

Het beschuit met muisjes is deze zomer niet aan te slepen in Blijdorp. Rode panda’s Miyuko en Kwina hebben in het bosverblijf weer een tweeling ter wereld gebracht. Hun zoon uit 2023, Tiwari, was gelukkig net uitgevlogen naar Tsjechië. Blijdorp ontfermt zich momenteel ook nog eens over vier rode panda’s die op doorreis zijn, twee vrouwtjes bij de Bergdierenrots en twee mannetjes achter de schermen. Ook bij de grote flamingo’s is het een huis vol, met zo’n twintig kuikens dusver. Ook is het de verwachting dat er binnenkort weer enkele Mhorr-gazelles geboren zullen worden. Mannetje Noah van de eerste leg is alvast naar Planckendael vertrokken om plaats te maken. De Kaapse klipdassen in de Krokodillenrivier zijn voor het eerst in enkele jaren weer van de partij met acht kleintjes. Bij de baardapengroep zijn inmiddels nóg twee jonkies gezien, waarmee de teller bij deze bedreigde primaten op drie komt te staan. Minder opvallend, maar zeker noemenswaardig zijn de drie kleine Darwin-nandoes in Zuid-Amerika en een veelbelovende nestpoging bij de wolnekooievaars in de Grote Vliegkooi.

Blijdorp op Bonaire

Het zijn spannende dagen op Bonaire! Blijdorp is werk aan het maken van zijn ambitie om in dit deel van Caraïbisch Nederland een permanente aanwezigheid te realiseren. De opvallende container hieronder vertrok begin juli naar de Antillen om onderzoeksmaterialen te leveren aan het onderzoeksteam van RoffaReefs. Hierna wordt de container ook in gebruik genomen als onderzoeksruimte voor koralen. Het onderzoek naar drijvende kraamkamers voor koraalvissen is nog altijd vol op gang. Blijdorp was in juni ook al aanwezig op een congres de Dutch Caribbean Nature Alliance.

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Kort Nieuws #118

Ontsnapt…?

Foto: Willem Moesman (BB-Facebook). ”Zo vreselijk leuk. Tijdens de ZOOmeravond in Amazonica zie je de dieren weer op een andere manier. Vlinders slapend aan een tak en een gestreepte pijlgifkikker.”

Een tijdje geleden dook er al een foto op: een gifkikkertje – door een van onze leden al snel herkend als een driekleurige gifkikker (Epipedobates tricolor) – dat naar verluid vrij rondsprong in Amazonica. Wat blijkt? Niet alleen wij hadden geen idee wat er aan de hand was, maar ook de verzorgers krabden zich achter het hoofd. Waarschijnlijk zouden de diertjes onopgemerkt gebleven zijn, ware het niet dat ze ’s ochtends nogal hard fluiten. Bij een grondige inspectie bleek dat de kikkers in grote getale voorkomen in de vlinderkoepel. Hoe zijn ze er gekomen? Tja, wie zal het zeggen, mogelijk zijn ze uitgezet door een bezoeker. Hoe dan ook, ze kunnen de vlinders en bezoekers geen kwaad doen en helpen zelfs tegen ongedierte en mogen dus blijven. Welkom!

Meer nieuwkomers

Foto: Seriously Fish (seriouslyfish.com). De clownmesvis, niet in Blijdorp.

Het aquarium in Taman Indah bruist als nooit tevoren. In de bak zijn nu niet alleen een aantal grote haaivinbarbelen te zien, maar ook een aantal jongere Siambarbelen (Barbus schwanenfeldi). Ze zijn gemakkelijk te onderscheiden dankzij hun felrode staarten. Minder makkelijk te spotten zijn de twee mesvissen die zijn toegevoegd. Ze zijn nogal schuw en verstoppen zich graag tussen de wortels achterin het verblijf. Hoewel de soort niet bekend gemaakt is door de Diergaarde, lijkt het te gaan om een paartje clownmesvissen (Chitala ornata). In totaal zwemmen er nu dus zes vissoorten rond: reuzengoerami’s, clownmodderkruipers, schuttervissen, de clownmesvissen en de twee barbelensoorten.

Bass Rock

Nadat een parasiet begin dit jaar het einde betekende van de zeebaarzen, werd het steeds leger in de wateren van Bass Rock, maar dankzij Van Schmidt Zeevis is er nu een nieuwe onderhuurder! Het bedrijf had een wedstrijd georganiseerd waarbij mensen het gewicht van twee kreeften moest raden. Na afloop kon men het echter niet over hun hart krijgen om de dieren te doden, dus zijn ze overgedragen aan Diergaarde Blijdorp. Een van hen heeft het niet gered, maar de ander leeft nu dus een luizenleven op de uitgestrekte zeebodem van Bass Rock. Van Schmidt Zeevis levert wel vaker kreeften aan de dierentuin. Op de kliffen die op het bassin uitkijken zijn overigens momenteel drie jonge zeekoeten te spotten die deze zomer het levenslicht zagen.

Mutaties

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Er is laatst nog een Mhorr-gazelle geboren! Daarmee komt het aantal jonkies bij deze dieren, die in het wild zijn uitgestorven, dit jaar op vier in Rotterdam. Eveneens vertederend is het nestje vissende katten dat recentelijk ter wereld is gekomen. Het mannetje arriveerde deze zomer in Blijdorp: klaarblijkelijk is het tweetal een goede match. De Maleise Bosrand telde deze zomer ook twee jonge Indische antilopes, zo staat in het Vriendennieuws vermeld. De bewoners van de Gierenrots genoten eveneens van het warme weer, daar kropen een kapgier en een aantal maraboes uit het ei. In de andere Afrikaanse volières zijn een bananeneter, twee groenhelmtoerako’s, zes textorwevers en een stuk of wat driekleurglansspreeuwen uitgevlogen. Bij de rode ibissen zijn minstens acht jongen geteld en de konijnenuiltjes hebben achter de schermen voor drie jongen gezorgd. Ook bij de wilde cavia’s, die tegenover de poedoes wonen, kan heel wat jong grut worden gespot.

Als een vis in het water

Er is weer leven in de brouwerij! Nadat de school makrelen was teruggelopen tot één enkel exemplaar, is er eindelijk weer een nieuwe school uitgezet in het Noordzee-aquarium. Net als een aantal andere scholenvissen, plant makreel zich niet voort in gevangenschap, dus wildvang is de enige optie. Omdat ze zeer gemakkelijk gewond raken, zijn de dieren op uiterst delicate wijze gevangen en in een tank geplaatst op het schip. In hetzelfde bassin zijn ze uiteindelijk aangekomen in het Oceanium. De school heeft inmiddels de quarantaineperiode doorstaan en is te zien voor het publiek. Overigens zal de school haringen, die ook door sterftegevallen erg is geslonken, niet worden aangevuld met nieuwe dieren.

Gestokte Stokstaartenfok

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Als je wel eens in een andere dierentuin komt, zal je weten dat stokstaartgroepen altijd wel wat kleintjes tellen. Alleen in Blijdorp is het altijd opmerkelijk rustig. Het Vriendennieuws laat weten dat de verzorgers een vermoeden hebben dat er wel eens jongen ter wereld komen in het nieuwe stokstaartjesverblijf bij het Weverkopje, alleen zou een jaloers vrouwtje deze telkens in het geniep doodbijten. Daarom is de dame in kwestie overgeplaatst naar het verblijf in de Krokodillenrivier en blijft een koppeltje achter in het nieuwe onderkomen. Hopelijk gaat deze keuze lonen! Wordt vast en zeker vervolgd…

Krokodillenrivier

Foto: Theo de Kaper (BB-Facebook). De vorkstaartscharrelaar bij de VVV, een vrouwtje genaamd Imani.

De Krokodillenrivier begint eindelijk weer een beetje vol te lopen. Nadat er eerder al een paartje purperglansspreeuwen en een aantal driekleurglansspreeuwen werden vrijgelaten in de hal, leven er nu ook twee bananeneters en twee vorkstaartscharrelaars. Het zijn allebei bekende namen in de Diergaarde: er leven bananeneters in de Okapi-Volière en er doet een vorkstaartscharrelaar mee aan de Vrije Vlucht Voorstellingen. De Krokodillenrivier, die alweer bijna tien jaar geleden zijn deuren opende voor het publiek, bood aanvankelijk onderdak aan een scala aan vogels waaronder bijeneters, kroonplevieren en grauwe buulbuuls; helaas zijn er maar weinig soorten bij wie het echt een succes werd en de kas liep geleidelijk leeg. Na wat aanpassingen aan het gebouw vorig jaar, hoopt de Diergaarde dat meer vogels er zich thuis gaan voelen. In eerste instantie worden er vogels geïntroduceerd die relatief weinig eisen stellen aan hun huisvesting, na verloop van tijd zullen er steeds meer zeldzame soorten toegevoegd worden.

Vosmangoesten

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Ook bij de vosmangoesten gaat de fok niet van een leien dakje. Niet alleen is het verblijf in de vergetelheid geraakt vanwege zijn locatie, er is vaak ook gewoon weinig te zien. Wederom biedt het Vriendennieuws inzicht. Tot voor kort leefden er twee vrouwtjes, maar begin deze zomer is een jonge knaap uit Duitsland geïntroduceerd tot de dames. Bij de introductie boterde het tussen de drie – dat stemt hoopvol! Helaas werd een van de vrouwtjes kort daarop ziek en moest ze uit haar lijden verlost worden. Het vrouwtje dat overblijft is te oud om nog jongen voort te brengen, dus voorlopig is de Diergaarde weer terug bij af.

Kort Nieuws #107

Buitenspelen

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook)

De jonge zwarte neushoorn mag nu ook het buitenverblijf verkennen! In het stamboek van deze bedreigde diersoort is pas twee keer eerder een geboorte in Nederland vastgelegd, Blijdorp had in de jaren ’60 de primeur. Een menigte van journalisten was dan ook aanwezig bij het persmoment toen de kleine, nog naamloze meid voor de tweede keer naar buiten mocht. De zwangerschap van Naima werd door veel mensen gevolgd op de webcams online. Moeder Naima en de kleine spelen graag samen door sprintjes te trekken met z’n tweeën. Een vertederend aanzicht! De zwarte neushoorns zijn alleen buiten zichtbaar: als ze binnen staan, is de bezoekersruimte voor de rust gesloten.

Erkenning

ZooNation heeft Blijdorp’s Arctica opgenomen in de top 10 beste ijsberenverblijven ter wereld. Het in 2008 geopende perk wordt geprezen voor het natuurlijke landschap waar de ijsberen natuurlijk verdrag kunnen vertonen, maar ook comfortabel kunnen rusten. Ook de grote ruiten bij de bassins worden uitgelicht. Sinds de terugkeer van de ijsberen in Rotterdam is de vrouwelijke ijsbeer Olinka al twee keer bevallen, de eerste keer van Vicks (die vijf jaar geleden nog de wereld over ging toen hij per ongeluk een van de ruiten zwaar beschadigde) en eind 2014 van de ijsbeer-tweeling Sizzel en Todz. Met het overlijden van de mannelijke ijsbeer Eric een tijd terug lijkt er voorlopig echter een eind te komen aan het foksucces. Voor de tweeling wordt tevens nog steeds een onderkomen gezocht.

Onderhuurders

Op meerdere plekken in de tuin hebben dieren gezelschap gekregen van vogelsoorten die ze in het wild ook zouden kunnen tegenkomen. Langs de hoofden van de okapi’s scheren, naast onder andere toerako’s en exotische spreeuwen, nu ook bruine muisvogels. De roelroels in Taman Indah leven nu samen met enkele jonge Balispreeuwen en in het verblijf van de van de slurfhondjes wonen nu ook sneeuwkaptapuiten, vermoedelijk zullen zij op termijn in de Krokodillenrivier geplaatst worden. Bij de volière van de grote textorwevervogels lopen op de grond nu naast Kaapse grondeekhoorns ook geelkeelfrankolijnen, een geheel nieuwe diersoort voor Blijdorp.

Slurfje op komst?

Groot nieuws bij de Aziatische olifanten! Trong Nhi is gedekt door Timber. In 2013 werd ze al eens moeder van Nhi Linh, tevens verwekt door Timber. Mannelijke olifanten houden er normaliter een solitair bestaan op na, terwijl de vrouwen en hun jongen in groepjes leven. Omdat olifanten zulke kolossale dieren zijn, past de Diergaarde erg op wanneer de vrouwelijke olifanten bij de bul worden gelaten: bij paringen kunnen de dieren elkaar nog wel eens hard stoten, waardoor op het normale perk het gevaar zou bestaan dat een van de dieren in de gracht valt. Daarom is er een apart ‘dek-perk’ in het midden van het verblijf, zonder grachten aan de rand. Of Trong Nhi daadwerkelijk zwanger is, moet nog blijken: het duurt even voordat dat vast te stellen is.

Respectabele leeftijd

“Twee oudgedienden zijn niet meer”, zo luidt het Vriendennieuws terecht. Twee vogels die de veranderingen in Blijdorp voor bijna een halve eeuw hebben meegemaakt konden niet meer. De vrouwelijke witnekkraanvogel is een vreedzame, natuurlijke dood gestorven op 42-jarige leeftijd. Een van de flamingo’s, een vrouwtje van 46, is geëuthanaseerd. Het lukte haar niet meer om op te staan.

Haat-Liefde relatie

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook). ”We zijn weer even samen!”

De Komodovaranen zijn weer samen in het Aziëhuis. Er zijn al foto’s van een dekking verschenen. Afgelopen jaar is besloten dat het beter is dat de mannelijke Komodovaraan in het oude in verblijf in de Rivièrahal verblijft, terwijl het vrouwtje in de Maleise Bosrand woont. Dat verblijf is in 2012 door de Vrienden van Blijdorp gerealiseerd, maar bleek eigenlijk slechter dan hun oude onderkomen. In het oude verblijf konden ze graven, het was aangekleed met echte planten en er was meer loopruimte voor het paartje. In het Aziëhuis joegen de twee elkaar op en wanneer het rolluik naar beneden was om de varanen te scheiden, waren de twee ruimtes alsnog kleiner dan wenselijk. Het duo heeft zich al bewezen en nageslacht is niet echt meer nodig op hun leeftijd, maar paringen zijn wel noodzakelijk voor de gezondheid van het vrouwtje. Rond de eisprong worden de twee dan ook tijdelijk samengebracht.

Als een vis in het water

De staf van het Publiekslab in het Oceanium is in hun nopjes: laatst is een aantal bijzondere visjes binnengekomen. Het gaat om de oranje-blauwgekleurde mandarijnvissen, glinsterende zandhapgrondels, de unieke symbiosegarnalen en meerdere kreeftjes. Tevens is er een groep jonge neerkijkers (eveneens een vissensoort) aangekomen, die zijn geïntroduceerd bij hun soortgenoten in de Mangrove.

Goerami-Drama

De soap rond de goerami’s is tot een einde gekomen. Eind 2017 kwam uit Artis een soortgenoot voor de temperamentvolle dame, maar het wilde maar niet boteren. Ze was al flink verminkt door schermutselingen met de andere vissen in het aquarium en toen eindigde de ontmoeting nog eens in een knallende ruzie. Een tweede introductie laatst bleek eveneens onsuccesvol. Omdat langer apart houden van de gehavende vrouw geen optie was, is besloten haar te euthanaseren. De leegte in Taman Indah is inmiddels opgevuld met een nieuwe school schuttersvissen.

Bass Rock

Het verblijf bij de entree van het Oceanium, de replica van de Schotse rots Bass Rock, is hoofdzakelijk bekend door de vogelsoorten die er nestelen: papegaaiduikers, zeekoeten, noem maar op. In het bassin zwemmen echter ook zeebaarzen en zeebrasems, maar zij kampen momenteel met parasieten. Medicatie in het voer heeft niet mogen baten, dus er liggen momenteel twee opties op tafel. Eén mogelijkheid is dat het zoutwater geleidelijk wordt vervangen door zoet water. De inwoners van het verblijf kunnen daartegen, maar de parasieten niet. Het is echter ook funest voor de filters. De andere mogelijkheid is het separeren van de vissen in een tank achter de schermen en ze daar behandelen. Na drie maanden zouden de parasieten dan verhongerd zijn. Deze optie heeft momenteel de voorkeur.

In de lappenmand

Gorilla Annet, inmiddels een hoogbejaarde mensaap, zat even niet zo lekker in haar vel. Ze at alleen nog maar zacht eten, reden voor nader onderzoek. De dierenarts moest maar liefst 10 tanden en kiezen trekken. Ook werden er wat onschuldige vetbultjes op haar rug gevonden. Dankzij een paracetemolkuurtje is ze gelukkig weer helemaal de oude nu.

Burenruzie

In de meest recente editie van het Vriendennieuws wordt vermeld dat de grote koedoe’s en netgiraffes voorlopig niet meer samen naar buiten mogen. Jarenlang leefden deze Afrikanen vreedzaam samen, maar in 2017 sloeg ineens de vlam in de pan en haalde koedoeman Nico flink uit naar giraffe Banio. Hoewel ze allebei met de schrik zijn vrijgekomen, vrezen de verzorgers nu dat Nico – als hij weer eens op oorlogspad is – precies weet hoe hij een langnek moet tackelen. Hoe nu verder? Koedoe’s zijn sociale dieren, dus hem apart zetten is geen optie. Andere dierentuinen zitten ook niet te wachten op een temperamentvolle inwoner die voor het fokprogramma genetisch gezien niet zo interessant is. Totdat er een passende oplossing is gevonden, zullen ze om de beurt naar buiten moeten.

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)