Kort Nieuws #164

Ontslag & Promotie

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook)

Een gehavende gelada bij het Roofdieren-Gebouw houdt de gemoederen bezig. Een gescheurde lip, een bloederige hand, een pijnlijk been: wat is er gaande bij de grasetende apen uit Ethiopië? Een beetje achtergrond: Blijdorp huisvest twee aparte geladagroepen. Aan één kant van het Roofdieren-Gebouw woont een harem, aan de andere kant leeft een mannengroep. Toen het nieuwe verblijf in 2018 geopend werd, was Hagos de alfaman bij de vrouwtjes en was Salto een prominent lid van de vrijgezellen. Van nature zijn dit soort groepjes echter dynamisch en in 2019 wisselden Hagos en Salto van rol. Salto viel echter nooit echt in de smaak bij de dames en nageslacht blijft tot op heden uit. Daarom krijgt de jonge Jaba nu de kans om zich te bewijzen en moet Salto genoegen nemen met de heren. Het gevolg is dat Hagos en Salto nu concurreren om het leiderschap van de mannengroep en Hagos delft daarbij het onderspit. Vermoedelijk stabiliseert de rangorde binnenkort weer en tot die tijd houdt de dierenarts een oogje in het zeil.

Beschuit met korstmos

Foto: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

De kudde bosrendieren is een lid rijker met de geboorte van een vrouwtje. Rendieren zijn een icoon van het hoge noorden, maar door klimaatverandering en concurrentie met tamme rendieren gaat het hen niet voor de wind de laatste jaren. Zo’n 250 jaar geleden werd het bosrendier uitgeroeid in Zweden en een paar decennia later was deze soort ook in Finland verdwenen. Een populatie in het Russische Karelië wist echter te overleven en stak uiteindelijk zelfstandig weer de grens over. In de jaren ’80 zijn natuurbeschermers en dierentuinen begonnen met het herintroduceren van bosrendieren in andere delen van Finland, waardoor hun populatie daar inmiddels weer rond de 2.000 schommelt. Ook in Zweden, waarvandaan ook het Europese fokprogramma wordt gecoördineerd, wordt nagedacht over een herintroductie. Oh ja, als we het toch over hoefdieren hebben: bij de bizons is een tweede kalfje geboren. De tussenstand in de Maleise Bosrand is vijf Indische antilopen en één banteng.

Beschuit met krill

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook)

Ook geboortenieuws bij de ambassadeurs van de Sub-Antarctische eilanden: het broedseizoen van de ezelspinguïns is begonnen. Blijdorp is, vergeleken andere Europese dierentuinen, een heuse pinguïnfabriek. De Rotterdamse ezelskolonie is sinds hun begin in 2009 meer dan verdubbeld in grootte. Gecombineerd met de immer succesvolle koningspinguïns resulteert dat soms in gekibbel en daarom bekostigden de Vrienden van Blijdorp in 2019 een kleine uitbreiding van het verblijf, bij de meest rechterruit. Met een beetje geluk kan je zien hoe ze stiekem de kiezelsteentjes uit elkaars nesten stelen, of zie je zelfs een ei. Gun de dieren wel hun rust en laat je kinderen dus niet tegen de ruit hangen.

Pampa-Pluizenbollen

Foto: Dinie Smit (BB-Facebook)

Nog meer vogelnieuws: de Darwins nandoes hebben jongen! Bij deze soort leggen de vrouwtjes hun eieren in één groot nest, waarna de vader de zorg voor de kleintjes op zich neemt. De kuikens mogen nog niet het grote perk op, maar soms laten ze zich even zien op het ‘straatje’ bij de stal. De twee moeders staan wel gewoon bij de vicuña’s. Vorig jaar gingen de nandoes ook al over tot voortplanting, maar toen bleef het succes beperkt tot vijf jongen die met de hand grootgebracht zijn. Inmiddels zijn zij al uitgevlogen, uh, -gelopen, naar andere parken.

Bananenrivier

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)

In het stroompje bij de klipdassen zijn wat waterbananen (Typhonodorum lindleyanum) aangeplant. De Botanische Afdeling had deze soort ingeslagen voor de Eilandhoppen-uitbreiding van het Oceanium, maar gezien dat project geannuleerd is, werd er nog gezocht naar een mooi plekje. Thematisch gezien werkt deze locatie wel minder goed dan hun oorspronkelijke bestemming, gezien de waterbanaan uitsluitend voorkomt op de Oost-Afrikaanse eilanden (Zanzibar, Madagaskar, de Comoren en Mauritius) en niet op het vasteland. Wat hun naam betreft: ‘water’ duidt op hun voorliefde voor moerassen en ‘banaan’ op de sterke gelijkenis qua bladvorm. Het zijn echter geen echte bananen, maar aronskelken die slechts taaie zaden produceren.

Nulrichtingsverkeer

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer/Facebook)

Een groot deel van de Dikhuidenvleugel van de Rivièrahal lijkt permanent op slot te gaan. Het binnenverblijf van de zwarte neushoorns staat nu aangegeven als dienstruimte. Dit bezoekersverbod gold voorheen ‘slechts’ wanneer de zwarte neushoorns ook daadwerkelijk op stal stonden. De aanwezigheid van mensen levert deze krachtpatsers te veel stress op. Bijgevolg zijn het Mensapengebouw en de stal van het dwergnijlpaard nu doodlopend.

Cadeautje

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

In het Natuurbehoudscentrum zijn vier jonge vuursalamanders te zien. De vuursalamander is een Oer-Nederlandse soort, maar in de loop van de afgelopen decennia is de vuursalamander volledig uitgeroeid hier. De schuldige: een schimmelziekte, Bsal, die Limburg vermoedelijk door menselijke activiteit heeft bereikt. Stichting RAVON heeft de laatste inheemse vuursalamanders gevangen en fokt nu met hen, zodat ze hopelijk ooit weer kunnen terugkeren naar het wild. Tot het zover is, dient Blijdorp als ‘opslaglocatie’ voor de salamanders. Oorspronkelijk was het niet de bedoeling dat ook gefokt zou worden in de Diergaarde, maar ”life finds a way” kennelijk.

Naar de haaien

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Zwartsnuithaai.

En dat is niet het enige nieuws uit het Oceanium. Het bestand in het tweede Noordzee-aquarium is flink gewijzigd. Er zitten geen kongeralen meer, maar de wrakbaarzen hebben nu wel gezelschap van onder andere de kleinoogroggen, die voorheen bij de steuren zaten. Verder is de jonge zwartsnuithaai uit 2020 niet langer aanwezig in het ondiepe mangrovebassin. Wel is de dwergkaaiman weer te zien, nadat hij eerder achter de schermen zat.

Komen en gaan

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Grote koedoe Bobo (2018).

De eerste uitgave van het Vriendennieuws van 2021 is laatst openbaar gemaakt op de website van de Vrienden van Blijdorp. Het verenigingsblad meldt dat Maleise tapir Pooh drachtig is. De bevalling wordt eind dit jaar verwacht. Verder is het een drukte van belang in het grote Kelpwoud-bassin in het Oceanium. De zwelhaai, die in 2008 als ei naar Rotterdam kwam, is jammer genoeg uitgevlogen naar Wenen. Daar kan dit dier mogelijk gekoppeld worden; Wenen is nu een van de slechts vier Europese aquaria met deze soort. Na zijn vertrek zijn een mannelijke luipaardhaai en een vrouwelijke stierkophaai gearriveerd uit Stuttgart. Meer transportnieuws is afkomstig uit de Maleise Bosrand, waar eind vorig jaar drie Visaya-wrattenzwijnen uitgezwaaid zijn. Het mutatieoverzicht van het laatste kwartaal van 2020 vermeldt verder de dood van twee pelikanen en een maraboe, alsmede het vertrek van twee vrouwelijke mangabeys, een maraboe, vier jonge koeneusroggen en koedoevrouwtje Bobo (hier geboren in 2018). Wil je het Vriendennieuws kunnen lezen zodra het gepubliceerd wordt? Word dan lid van de vereniging Vrienden van Blijdorp!

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Maleise tapir Pooh.

Kort Nieuws #115

Nieuwkomers

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Leven in de brouwerij! In Taman Indah vliegt sinds een paar maanden een roodsnavelkitta (Urocissa erythroryncha) rond. Het beestje komt voor in Azië en heeft op z’n rug een grijs verenkleed, met her en der wat wit. De buik steekt met zijn lichte kleur sterk af tegen de zwarte hals en hoofd. Het is een omnivoor wiens maaltje zowel bestaat uit fruit en zaden als uit insecten en ander klein grut. Het dier, dat voorlopig nog geen soortgenoot heeft, deelt het voormalige gibbonverblijf met een paartje neushoornvogels en een stel bankivahoenders. Daarnaast heeft een stukje verderop de mannelijke reuzengoerami, in 2017 overgekomen uit Artis, gezelschap gekregen van een kleinere soortgenoot. Deze bizar ogende vis kan wel 60 centimeter groot worden en leeft in Blijdorp samen met schuttervissen, haaivinbarbelen en clownmodderkruipers.

Hollandse Murene?

Foto: Petra Gelens (Diergaarde Blijdorp fans-FB)

Een interessante nieuwe verschijning in het Oceanium. In de Noordzeebak zijn nu twee kongeralen (Conger conger) te vinden. Het is de grootste en zwaarste soort aal ter wereld en ze worden zelfs wel eens voor onze eigen kust waargenomen, al zijn ze talkrijker in de Middellandse Zee en omringende wateren. Diergaarde Blijdorp heeft nog geen verdere informatie gegeven over de nieuwelingen maar bevestigt wel hun aanwezigheid. Ze zijn te zien in het aquarium direct links van het steuren-aquarium. Om het aquarium beter geschikt te maken voor hun levenswijze, zijn er twee buizen geplaatst waar de kongeralen zich een groot deel van de dag in ophouden.

Om te bouwen…

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). Huidige staat van het manenwolvenverblijf

… Moet eerst gesloopt worden! In de komende maanden gaat hard gewerkt worden aan een nieuw verblijf voor de ringstaartmaki’s. Zij verhuizen van hun eiland in de Grote Vijver naar een doorloopverblijf aangrenzend aan het Oceanium, waar ze de entree van het nieuwe Madagaskar-deel zullen gaan vormen: een van de drie eilandbiotopen die gecreëerd zullen worden in fase drie van de verbouwing van het Oceanium, ook wel ‘Eiland-Hoppen’ genoemd. Het manenwolvenperk, waar het verblijf gerealiseerd zal worden, is inmiddels geheel ontmanteld. De inwoonster bivakkeert tijdelijk in de Wolvenvallei, voor haar zal elders een mooi plekje gezocht worden. Het verblijf wordt mogelijk gemaakt door het gulle legaat van Eric Hille, een lid van de Vrienden van Blijdorp met een groot hart voor primaten.

Gehoornde Grazers

Geboortenieuws! De verzorgers van vakgroep Azië zijn verblijd met de geboorte van een kuifhertje aan de rand van de Chinese Tuin. Het meisje, Samane gedoopt, is nog erg schuw en wist zelfs de verzorgers even te slim af te zijn door zich te verstoppen in een rotsspleet. Nog recenter ging de ooievaar op bezoek op de Afrikaanse Savanne, waar koedoedame Umasa beviel van een dochtertje, Bobo genoemd. Voorlopig blijft het groepje, dat nu bestaat uit de vrouwtjes Umasa, Alette, Nora en de kersverse spruit, nog even in de Koedoestal en binnen de grenzen van de separatiekraal. Het jong is het ‘nalatenschap’ van koedoebok Nico, die tijdens de dracht overleden is. Uiteindelijk zullen ze weer te zien zijn op de Grote Vlakte met de giraffen. Voor meer informatie over deze bijzondere hoefdieren, klik HIER.

Succes!

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook)

Reden voor vreugde in de Grote Vliegkooi! Voor het eerst zijn er namelijk wolnekooievaars uitgevlogen in Diergaarde Blijdorp. De drie komen uit hetzelfde nest, alleen waren twee eieren door de verzorgers weggehaald en in de broedmachine gelegd om vervolgens met de hand grootgebracht te worden. Eerder waren de wolnekooievaars er namelijk niet in geslaagd om zelfstandig jongen groot te leggen. Nu dit koppeltje al hun aandacht kon vestigen op het derde, overgebleven jong, is het deze keer wél gelukt. Ze zijn inmiddels allemaal in hun grote volière in het Aziatisch Moeras te zien, waar ze zich veelal ophouden op de rand van de Vleermuizengrot. Ze zijn sinds 2012 in Rotterdam.

Narigheid in de Noordzee

Het is je misschien wel opgevallen: er zwemmen weer vissen bij Bass Rock. Zij kregen eerder dit jaar last van hardnekkige parasieten en werden daarom elders daartegen behandeld. Uitsluitend de goudbrasems waren echter teruggekeerd, iets waar geen verklaring voor was. Met de online publicatie van het Vriendennieuws is nu echter duidelijk geworden waarom de zeebaarzen niet zijn teruggekomen. Toen van de 21 oorspronkelijke baarzen al 10 bezweken waren aan de parasieten, is besloten om het uitzichtloos lijden van de rest te voorkomen en de groep te euthanaseren. Het is niet de enige tegenslag in dit deel van het Oceanium. In de Noordzee-aquaria zwemt nog maar een klein groepje haringen rond en één enkele makreel. Om die reden waren er plannen gemaakt om nieuwe vissen voor de Nederlandse kust te vangen, maar het Vriendennieuws meldt nu dat Blijdorp hiervan heeft moeten afzien om nog onbekende redenen.

Publiekslab Oplappen?

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer). Huidige staat van het Publiekslab.

Pech voor wie gehoopt had binnenkort een bezoekje te brengen aan de zeepaardjes, anemoonvissen, doktersvissen, koffervissen, mangrovekwallen, de koraalduivel of een van de vele andere kleine koraalvisjes. Het Publiekslab is gesloten vanwege bouwwerkzaamheden. Hoewel er nooit officieel iets gezegd is over de verbouwing, doet de omvang van de verbouwing vermoeden dat het om een ingrijpende verandering gaat. Van buitenaf is te zien dat alle aquaria geleegd zijn, de inwoners verblijven elders.

Schandalige Schapenhoofden

Nog meer commotie met betrekking tot de inwoners van het Oceanium. In 2014 kwam een groepje van vijf California sheep head-vissen naar het Oceanium, een zeldzaamheid in aquaria. Het bijzondere aan deze soort is dat de dieren als vrouwtje geboren worden, maar wanneer de haremheer sterft, verandert het grootste vrouwtje in een mannetje en neemt hij de taak van leider op zich. Helaas is gebleken dat deze soort graag knabbelt aan de vinnen van de haaien in het aquarium. Daarom zal er voor alle vijf de vissen nu een nieuw plekje worden gezocht. Het Vriendennieuws noemt het voormalige zeeotterbassin als kandidaat.

Mutaties

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Hutia met jong, anno 2017.

Met de online publicatie van het Vriendennieuws worden de overige geboortes, sterftegevallen en verhuizingen van het afgelopen kwartaal weer publiekelijk gemaakt. De geboorte van een stierkophaai in maart dit jaar is een bijzondere gebeurtenis, want vijf jaar geleden sloeg de Diergaarde er voor het eerst in te fokken met deze inwoners van het Kelpwoud. Ook werden twee wasberen van Stichting AAP in januari welkom geheten. De Rotterdamse Diergaarde vangt wel vaker wasberen op die gedumpt zijn door hun oude baasjes. Tot de sterftegevallen behoren een vrouwelijke struisvogel, een flamingo, een kroeskoppelikaan, een Cubaanse hutia en een wasbeer. Drie slurfhondjes verruilden Rotterdam voor een ander park, alsmede twee Mhorr-gazelles, twee Cubaanse hutia’s en een vrouwelijke zeeleeuw.

In Memorain

Netgiraffe Marian is niet meer. Ze had te kampen met hoefproblemen en tijdens een van haar behandelingen daaraan is ze niet meer uit haar narcose gekomen. Geboren in 2002, ze was het oudste lid van de Blijdorpse giraffenkudde die nu nog uit negen giraffen bestaat. Marian is veelvuldig moeder geworden en twee van haar dochters, de in 2010 geboren Doris en Imke uit 2016, zijn nog altijd aanwezig in de Diergaarde.

Dansen in de Diergaarde

Blijdorp was het podium voor aflevering drie van de YouTube-serie ‘Conny Janssen Danst Loves Rotterdam’, waarin danseres Conny Janssen bijzondere choreografieën laat zien op verschillende plekken in de Maasstad. Wat opvalt is het gedeelte waarin dansers Liza Wallerbosch en Tu Hoang dansen op de Afrikaanse Savanne, maar ook in de Victoria Serre, Arctica, de Chinese Tuin en het Oceanium zijn scènes opgenomen. Zeker leuk om even te bekijken, klik daarvoor HIER.

Overkoepelend

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)

Het plaatsen van de bogen over het nieuwe geladaverblijf is voorspoedig verlopen, dus er kon begonnen worden met het plaatsen van de netten. Het schiet al aardig op, al moet er ook nog veel werk verzet worden. Eerst zijn er stevige, dragende lijnen geplaatst. Deze stap is inmiddels voltooid aan beide kanten. Wat het daadwerkelijke net betreft, loopt het mannenperk dat uitkijkt op de Rivièrahal voor op de kant met de terrassen waar de harems komen. Nu wordt goed zichtbaar dat er een vrij ruime bufferzone komt tussen het bezoekersmuurtje bij het voorplein en de netten. Dit wordt gedaan voor de veiligheid van mens en dier, maar is wel een belemmering voor fotografen. Voor een impressie van de huidige staat van de buitenverblijven, klik HIER.

Foto: Jop Kempkes (BB-Facebook/Beheer)