Kort Nieuws #188

Blijdorp Bouwt!

Foto: Vrienden van Blijdorp (Facebook)

De schep gaat weer in de grond in Rotterdam! De verbouwing van de Zuid-Amerikaanse volières is in volle gang. Na twee decennia lang weer en wind te hebben verduurd, is het tijd om de houten steunbalken en fragiele netten te vervangen. Enkele oude palen van het RET-stadsvervoer van tien meter lang worden nieuw leven in blazen, zoals eerder ook al werd gedaan bij het naburige makiverblijf. Ook wordt steviger gaas gebruikt, zodat baldadige inwoners in de toekomst geen problemen meer opleveren. Behalve deze bouwtechnische wijzigingen, plús het wegnemen van fysiek contact tussen mens en dier, blijft de opzet ongeveer hetzelfde. Het is de bedoeling dat het geheel in december opgeleverd wordt. Tot die tijd bivakkeren de oude inwoners van de volière achter de schermen – met uitzondering van de witwangfluiteenden, zij zwemmen tegenwoordig rond in de Okapi-Volière.

Hyena-hiaat

Foto: Marian de Neijs (BB-Facebook)

Groots geboortenieuws op de Savanne! Twee gevlekte hyena’s zagen in mei het levenslicht. Aanvankelijk ervoer moeder Kaidi best veel stress, wat zich uitte in het continu verplaatsen van haar pups. De verzorgers waren dan ook bezorgd of de kleintjes dit kwetsbare stadium wel zouden doorstaan. Een maand verder lijken die zorgen gelukkig ongegrond. Worden dit dan toch de eerste succesvolle hyenajongen in Rotterdam sinds 2016? Je kan je steentje bijdragen door het prille gezin een beetje rust te gunnen: als het druk is op het vlonder, kom dan later terug. Namens de hyena’s, alvast bedankt!

Beschuit in overvloed

Foto: Angelique Blijleven (BB-Facebook)

De hyena’s zijn niet de enige zoogdieren waar je op kraamvisite kan gaan. De maki-groep bij het Oceanium is dit jaar uitgebreid met zes prille ringstaartjes: een tweeling van alfavrouwtje Ketaka, een tweeling bij haar jongere zus Kyra, plus jongen bij oudere zus Kely en moeder-overste Kanto. De geslachten zijn nog onbekend. Even verderop, bij de bizons, zijn twee meisjes geboren. In het Europese themagebied ontfermt ervaren moeder Rita zich over een vrouwelijk bosrendiertje. Geboortes zijn er ook bij de poedoes en Indische antilopen.

Longen van de Aarde

Diergaarde Blijdorp is van plan om vanaf 1 januari 2024 geheel rookvrij te zijn. Momenteel worden peuken en vapes in een groot deel van het park nog getolereerd, maar in samenwerking met de Hartstichting wil de dierentuin deze de komende zes maanden geheel uitbannen. In 2018 nam de Gemeenteraad Rotterdam al de motie ‘Rookvrij Blijdorp’ aan, ingediend door DENK en gesteund door GroenLinks, PvdA, NIDA, SP, CU-SGP, Partij voor de Dieren, 50PLUS en een deel van de VVD-fractie.

Naar de haaien (1/2)

Foto: Oceanogràfic Valencia. Jonge zandbankhaaien.

Wildvang is tegenwoordig gelukkig een zeldzaamheid in de dierentuinwereld, met één grote uitzondering: vissen. Gevaarlijke filters, complexe huisvestingseisen en hongerige verblijfsgenoten belemmeren het voortplantingssucces van veel vissensoorten in gevangenschap. Diergaarde Blijdorp behoort tot een select groepje Europese organisaties dat hier op korte termijn verandering in wil brengen. De afgelopen jaren kreeg Blijdorp al een voorproefje van zulk succes met de zwartsnuithaaien, maar dat bleek een kortstondige doorbraak toen het vrouwtje in 2021 helaas overleed. Blijdorp gaat het nu proberen met hun verblijfsgenoten, de zandbankhaaien. Laatst zijn drie extra individuen van deze soort verwelkomd, enkele jaren geleden geboren in het Oceanogràfic Valencia. Hopelijk zijn deze zwaargewichten over enkele jaren net zo succesvol als hun kleine buren uit de Noordzee, de hondshaaien. Enkele maanden geleden heeft Rotterdam die groep nieuw leven in geblazen met de aankomst van drie vrouwtjes uit het Dolfinarium Harderwijk, wat zich nu al vertaalt naar een heleboel nieuwe eieren, te zien in het Publiekslab!

Naar de haaien (2/2)

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook)

Het runnen van een serieus fokprogramma betekent ook lastige keuzes maken. Blijdorp is al enkele jaren ontevreden met de stand van zaken in het grote Kelpwoud-bassin. Het bevolkingsregister van dit aquarium staat eigenlijk eeuwig in de min, een handjevol jonge stierkophaaien in de loop der jaren daargelaten. De Diergaarde hoopt dat de vergrijzende inwoners elders beter tot hun recht komen. Inmiddels heeft het park afscheid genomen van vier luipaardhaaien en vier stierkophaaien, die in het Oceanogràfic Valencia ongetwijfeld een mooie toekomst tegemoet gaan. In het Kelpwoud-aquarium zwemmen nu alleen nog vier luipaardhaaien rond die Blijdorp tijdelijk verzorgt vanwege de verbouwing van het Artis-Aquarium. Wat er op lange termijn gebeurt met dit hoekje van het Oceanium staat nog niet vast. Mogelijk wordt dit flinke bassin in de strijd gegooid voor de fok van andere bedreigde diersoorten, zoals het langverwachte fokprogramma voor de vleet.

Gevonden vogels

Foto: Bert van Duijn (BB-Facebook).

Eigenlijk begon het park de hoop al op te geven, maar ze is terecht! De vrouwelijke Rüppells gier die in april wist te ontsnappen uit een separatiekooi is begin mei gevangen door een valkenier in de buurt van het Duitse Leipzig. Inmiddels heeft de fokcoördinator voor deze kritiek bedreigde diersoort een mooi heenkomen voor haar gevonden in Berlijn. Ondertussen zitten haar soortgenootjes in Rotterdam niet stil: dit jaar zijn maar liefst tien Rüppells gieren uit het ei gekropen in de Maasstad! Door de eerste leg naar de broedmachine te verplaatsen, worden de ouders aangemoedigd om een tweede ei te leggen. De biologische ouders van dit recordbrekende tiental bevinden zich in Blijdorp en Avifauna, maar om deze generatie liefdevol groot te brengen, zijn er inmiddels zelfs aasetertjes ondergebracht bij kinderloze koppels in DierenPark Amersfoort en Safaripark Beekse Bergen! Het gaat daarbij zowel om Rüppells gieren als om duo’s van verwante gierensoorten, waaronder zelfs een man-man-koppel in Avifauna. Ondertussen gaat het ook vlot bij de witruggieren, witkopgieren én kapgieren in Blijdorp. Wordt vervolgd!

Vrienden voor het leven

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook). Groenhelmtoerako.

Met de publicatie van de zomereditie van het Vriendennieuws is maart-uitgave openbaar gemaakt. Wat blijkt? Eind 2022 is een McCords doosschildpad uit het ei gekropen achter de schermen. Jongen bij deze kritiek bedreigde Aziaten zijn altijd meer dan welkom! Bijzonder is ook de geboorte van nog twee Komodovaranen en de aankomst van een tweede dwergkoraalduivel. Verder laten de Vrienden weten dat een heleboel jonge vogels van vorig jaar uitgevlogen zijn naar andere parken. De kroon spant een transport naar Singapore, bestaande uit maar liefst twee geelkeelgaailijsters, drie pruimkopparkieten, vier groenhelmtoerako’s, één grijze bananeneter, twee Palawan-pauwfazanten en acht ezelspinguïns. Oh ja, én de vijftien muisvogels waar we het in Kort Nieuws #186 al over hadden. Het exacte mutatieoverzicht kan je HIER teruglezen. Uit respect voor de Vrienden van Blijdorp wacht Blijdorper Bende doorgaans met het overnemen van de updates uit het Vriendennieuws tot ze dit tijdschrift openbaar maken op hun website. Wil je dit kwartaalblad vers van de pers kunnen lezen? Word dan lid van de vereniging!

Kiss & Bye

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Tapir Krissy naast haar moeder Pooh.

Vaarwel Krissy! De tot ‘Leukste Geboorte van 2021‘ verkozen Maleise tapir gaat een mooie toekomst tegemoet in ZOO Płock. Ook kleine panda’s worden groot: het is tijd voor de tweeling van ’22 om het ouderlijk nest te verlaten. Mannetje Prem is met Krissy meegereisd naar Polen en vrouwtje Muna is inmiddels heelhuids aangekomen in GaiaZOO, Limburg. Precies op tijd, want naar verluidt zijn papa Miyuko en mama Kwina alweer in blijde verwachting… Minder spraakmakend maar wel bijzonder is het transport van twee zeepaardjes. Eindbestemming: de Oosterschelde! Zij waren dit voorjaar aangespoeld op het strand en naar Blijdorp gebracht om aan te sterken. Beelden van de operatie zijn HIER te zien. Er zijn ook een paar interne verhuizingen te melden: een groepje mannelijke sneeuwkaptapuiten zijn ingetrokken in de Krokodillenrivier. Ze moeten nog een beetje wennen aan alle bewegingsvrijheid en hun geschubde onderburen, maar vermoedelijk doen ze binnen afzienbare tijd hun bijnaam ‘lawaaimakers’ weer eer aan. Er is ook een vrouwelijke violette schildtoerako verhuisd naar de kas, waar al een mannetje aanwezig was. Duimen maar! Een vrijgezelle shamalijster vertoeft voorlopig in de kleine volière tegenover de bantengs.

Kraanvogels op een kiertje

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Twee vrouwtjes hebben een ei in hetzelfde nest gelegd – interessant!

Blijdorp is in zijn nopjes met de geboorte van een witnekkraanvogel in het Aziatisch Moeras. Voortplanting bij deze majestueuze vogels is een zeldzaamheid in gevangenschap, soms zijn er zelfs jaren waarin er geen enkele witnekkraanvogel wordt geboren in de dierentuinwereld. Ook de verzorgers in Rotterdam moesten even in de boeken duiken om hun geheugen op te frissen… Interne bronnen melden tevens dat de wolnekooievaars en nimmerzaten in de Grote Vliegkooi aan het baltsen zijn, wat ook maar zelden voorkomt. Blijkt het Aziatisch Moeras op zijn oude dag toch nog een geslaagd onderkomen voor deze zeldzame dieren? De fok bij die andere langpoten, de flamingo’s, verloopt in ieder geval voor het tweede jaar op rij soepel. De eerste eieren kunnen ieder moment uitkomen. Geboortenieuws is er ook bij de geelkeelfrankolijnen in de Okapi-Volière, de Sumatraanse gaailijsters in de Maleise Bosrand en de Balispreeuwen, molonetispreeuwen, kroonduiven en geelkeelgaailijsters in de Victoria Serre. Nu we het toch over eieren hebben: Diergaarde Blijdorp meldt eveneens de geboorte van twee kritiek bedreigde Egyptische landschildpadden.

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). De witnekkraanvogels bewonen de kleine moerasvolière tegenover de kuifmakaken.

Kort Nieuws #183

Stupiditeitenrubriek

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Eind oktober werd Blijdorp opgeschrokken door een paar extreem harde knallen. RTV Rijnmond meldt dat een paar kinderen van ongeveer tien jaar oud illegaal vuurwerk in de greppel van het olifantenverblijf gegooid hadden. Een ooggetuige meldt dat een parkmedewerker achter de scholieren aanging, maar de woordvoerder meldde nadien dat onderzoek naar de knallen niks opgeleverd heeft. Bij gebrek aan resten en verder bewijs is de politie niet ingeschakeld. De twee jonge olifanten in Blijdorp, Radjik en Maxi, zouden flink geschrokken zijn van het kabaal. De rust keerde echter alweer snel terug in de kudde.

Record

Foto: Ria van der Graaf (BB-Facebook)

Een heleboel updates bij de neushoornleguanen in het Oceanium. In 2020 kreeg ons vrouwtje gezelschap van twee oude dochters en een onverwant mannetje. Dat gebeurde vrij halsoverkop, want hun oude opvangadres kon niet langer voor hen zorgen. Familie-liefde is bij deze grote hagedissen vrij beperkt, dus het was wel een ietwat gespannen situatie. De rust is nu wedergekeerd met het vertrek van een van de dochters naar Frankrijk. Tegelijkertijd is de relatie tussen het oude vrouwtje en de heer opgebloeid. Ze is weliswaar het oudste individu in heel Europa met 33 jaar op de teller, maar ze is een nieuwbakken moeder van drie! De jonkies zitten achter de schermen.

Komt dat zien

Foto: Greet van den Bergh (BB-Facebook)

Vogelfanaten opgelet: de inwoners van de Grote Vliegkooi zijn weer te bezichtigen! Nee, niet van dichtbij. De megavolière is al enige tijd niet toegankelijk voor bezoekers in verband met preventieve maatregelen tegen het coronavirus (2020-2022) en het griepvirus (begin 2020 en weer sinds 2021). De hinder is zelfs zo groot dat het complex op de slooplijst van Blijdorp is beland. Die werkzaamheden lijken echter nog wel even op zich te laten wachten, de laatste prognose is dat pas in 2024 begonnen wordt met de bouw van het nieuwe olifantenverblijf op deze plek. Als tussenoplossing zijn nu rondom de Grote Vliegkooi kijkplekken gecreëerd, zodat we toch nog eventjes kunnen genieten van alle verenpracht in de volière. Denk aan de wolnekooievaar, die maar in weinig dierentuinen gehouden wordt. Sinds de Grote Vliegkooi voor het laatst zichtbaar was, zijn ook Filipijnse eenden toegevoegd aan het bestand.

Pandapost

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Prem en Muna.

Vaarwel Fang-Pi! De rode panda is verhuisd naar het Tsjechische Ústí nad Labem. Oorspronkelijk kwam Fang-Pi naar Blijdorp omdat ze op doorreis naar India zou gaan. Daar zou ze onderdeel gaan uitmaken van een herintroductieproject. Om onbekende redenen is daar helaas toch vanaf gezien. Fang-Pi’s oude stek is nu het domein van de jongvolwassen zusjes Soma en Savita. Ook dit betreft weer een tijdelijke opvangsituatie, uiteindelijk zullen zij gekoppeld worden en op doorreis gaan. De naburige Bergdierenrots wordt overigens nog steeds bewoond door Kwina, Miyuko en hun koters Prem en Muna.

-> Update januari 2023: de verdeling van de twee verblijven is in feite omgedraaid. Excuus voor de vergissing!

Kuifmakaak

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Dunja (links) en Maria (rechts).

Hoera! Er is weer een jong te zien bij de kuifmakaken. Het werd ook wel weer eens tijd, want sinds Dunja’s eerste bevalling in 2020 zijn twee makaakjes dood ter wereld gekomen in Blijdorp. Er leven nu zes makaken in het Aziatisch Moeras, waaronder oma Maria en de trotse vader Kersen. De kuifmakaak is kritiek bedreigd in hun natuurlijke habitat, het noordoosten van het Indonesische eiland Sulawesi, door overbejaging. Overigens bestaat op het naburige eiland Bacan sinds de 19e eeuw een invasieve populatie. Blijdorp is een partner van de organisatie Selamatkan Yaki die zich inzet voor het oplossen van deze problematiek.

Inhaalronde

Foto: R. Traxl (zootierliste.de). Marmerkleurige zwaarddrager (archieffoto).

De laatste publicatie van Vriendennieuws van 2022 kan ieder moment op de deurmat vallen en dat betekent dat het vorige nummer weer openbaar is gemaakt op de website van de vereniging. Wil jij het tijdschrift kunnen lezen zodra het uitkomt? Word dan een Vriend en steun de Diergaarde! De Vrienden melden een verhuizing in de Rivièrahal: de oude mannelijke zwartnekvruchtenduif is achter de schermen geplaatst in afwachting van een nieuwe partner. Twee jongvolwassen kinderen van hem nemen zijn plekje in de Victoria Serre van hem over. Verder is Blijdorp de troste verzorger geworden van een vissensoort die is uitgestorven in het wild: de marmerkleurige zwaarddrager (Xiphophorus meyeri) uit Mexico. De bijdrage die Rotterdam hiermee levert aan de instandhouding van de soort is immens, al zijn er helaas geen plannen om de vissen een plekje voor de schermen te geven. Tot slot melden de Vrienden in het mutatieoverzicht de dood van een drieteenmeeuw, een bladstaartgekko, een ezelspinguïn, een bizon, een slurfhondje en een Indische antilope. Vertrokken zijn een Rüppells gier, een Himalaya-glansfazant en een groepje prairiehondjes. De aankomst van vier ganzen (soort onbekend) uit een vogelopvangcentrum completeert het rijtje.

Stoelendans

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). De kleine ploegschaarschildpad.

Een paar adreswijzigingen. Het driekoppige gezinnetje kuifherten dat voorheen bij de Chinese Tuin woonde, is overgeplaatst naar de Bergdierenrots. Als zoonlief Donghai (‘Ari’) eenmaal groot genoeg is om een partner te krijgen, mag hij zijn ouderlijk huis weer betrekken. Tot die tijd staat het oude verblijf leeg. Leegstand is er ook in de Krokodillenrivier: de doornstaartagame die eerst naast de slurfhondjes woonde, is één hok opgeschoven, naar dat van de pannenkoekschildpadden. Wat er met zijn oude stek gaat gebeuren, is onbekend. Over schildpadden gesproken: de kleinste ploegschaarschildpad heeft een eigen hoekje gekregen in hun verblijf in het Natuurbehoudscentrum. Qua ontwikkeling loopt dit individu achter op zijn soortgenootjes, hopelijk komt de rust hem ten goede. De ploegschaarschildpad is een kritiek bedreigde diersoort uit Madagaskar. Bij de buren ook een separatie: één jonge Komodovaraan is achter de schermen geplaatst na een ruzie met zijn familielid.

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Kuifhertjes.

Kort Nieuws #182

Blijdorp Bouwt

Foto: Esmee Maat (Facebook)

Er wordt druk geklust in de Gierenrots-volière van Diergaarde Blijdorp. Sinds oktober 2021 geldt in Nederland een ophok- en afschermplicht voor vogels die vatbaar zijn voor het griepvirus H5N1. Daarom zijn vrijwel alle doorloopvolières in de dierentuin al geruime tijd gesloten voor bezoekers (met uitzondering van de Okapi-Volière en de Victoria Serre, waar het risico nihil is). De huidige griepgolf onder watervogels is de heftigste ooit in Europa en werd, tot overmaat van ramp, voorafgegaan door soortgelijke langdurige uitbraken. Eerder dit jaar hakte Blijdorp daarom de knoop door: doorloopverblijven worden uitgefaseerd. De ibisvolière, de Grote Vliegkooi en de kleine moerasvolière stonden al op de slooplijst, wat betekent dat alleen voor de Gierenrots en het Flamingo-Strand een oplossing gevonden moet worden. Voor de Gierenrots komt dat nu in de vorm van een totale overkapping van het bezoekerspad met houten schotten en gaas. De kapgieren en hamerkoppen die jarenlang in de bezoekershut nestelden, zullen een nieuwe stek moeten vinden…

Op z’n kop

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

Betoverend: in het Publiekslab zijn sinds kort tien gestreepte scheermesvisjes (Aeoliscus strigatus) te zien. Hele dagen zwemmen ze met hun kop naar beneden gericht, om zo kleine diertjes uit het water te zuigen. Bij gevaar verstoppen ze zich tussen stekelig koraal of zee-egels. Van nature leven ze rondom koraalriffen in het Indo-Pacifisch gebied. De afgelopen jaren zijn aquariumhouders in heel Europa zich gaan inspannen om te kweken met het scheermesvisje, een spannende ontwikkeling!

Caviacommotie

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook). Wilde cavia.

Diergaarde Blijdorp neemt afscheid van de wilde cavia’s. Na de dood van het laatste individu is hun verblijf bij dat van de huiscavia’s getrokken. Correctie: huiscavia, enkelvoud, want ook dat groepje is door natuurlijk verloop nogal geslonken. De cavia’s zijn een verhaal met een lach en een traan in Blijdorp: baby booms werden steevast gevolgd door schurft-uitbraken. Het is niet bekend of de maatregelen bedoeld zijn om dit probleem eindelijk te verhelpen. Of er een speciale reden was om specifiek bij de wilde cavia’s de handdoek in de ring te gooien, is eveneens onbekend. Wilde cavia’s zijn vrij zeldzaam in dierentuinen, terwijl de huiscavia een gedomesticeerde soort is.

Buitenspelen

Foto: Marja Troost-van Dam (BB-Facebook)

Is het niet aandoenlijk? De pasgeboren Maxi (vernoemd naar zijn opa, aan vaderskant) mag steeds vaker zijn buitenverblijf verkennen. Het gaat goed met hem en nieuwbakken moeder Faya lijkt steeds meer te wennen aan het ouderschap. Oma Bangka en overgrootoma Irma houden voortdurend een oogje in het zeil. Ook de vorig jaar geboren Radjik lijkt in zijn nopjes met dit speelkameraadje. Een kiekje van de olifantenfamilie wilden we jullie niet ontzeggen!

Bitterzoet

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Ngwani is de vader van alle okapi’s die sinds 2017 geboren zijn in Blijdorp.

Verhuizingen horen erbij in de dierentuinwereld. Drie bekende Blijdorp-bewoners nemen binnenkort afscheid van de Maasstad om genetische diversiteit te waarborgen. Allereerst okapi Mhina (2019): zoals wij in mei al deelden, is het de bedoeling dat zij naar de Verenigde Arabische Emiraten vertrekt. De Golfstaten staan bekend om hun ruime, hypermoderne dierentuinen en doen ook mee aan Europese fokprogramma’s. Ook haar vader, Ngwani, gaat op transport. Zijn reistijd zal overigens wat korter zijn, hij gaat naar Frankfurt. In Blijdorp resteren dan de okapi-vrouwtjes M’buti, Mayala en Kisala. Een stukje verderop, bij de Dikhuidenvleugel, wordt ook een transport voorbereid. Zwarte neushoorn Mara (2017) is oud genoeg om gekoppeld te worden en zal binnenkort uitvliegen naar het Duitse Krefeld. Met het vertrek van Mara komt ruimte vrij voor een mannetje van deze kritiek bedreigde diersoort.

Dierentuinen maken het verschil

Foto: Casper Douma (WWF-NL)

Wow! Vorig jaar schreven we voor het eerst over ‘RoffaReefs’, de drijvende kraamkamers voor koraalvissen die Diergaarde Blijdorp ontwikkelt. Wie had kunnen denken dat ze nú al hun weg gevonden zouden hebben naar de natuur? In samenwerking met het WWF en Dive Friends zijn enkele prototypes geplaatst in het oudste zeereservaat te wereld, Bonaire National Marine Park in Caraïbisch Nederland. Als er meer vissen rondzwemmen bij het rif, helpt dat met het in toom houden van algen en sponzen. Door klimaatverandering dreigen zij het koraal te verdringen: naar schatting is de Aarde al 50% van haar koraal verloren, wat rond 2030 (bij +1,5 °C) naar verwachting opgelopen zal zijn tot 90%. Dat, terwijl een kwart van al het zeeleven direct afhankelijk is van koraalriffen…

Massa(re)productie

Foto: @heerenga_fotografie (BB-Instagram)

Deze zomer zijn weer vier koeneusroggen geboren in Diergaarde Blijdorp! Daarmee is Rotterdam, waar in 2010 de Europese primeur behaald werd, nog altijd de onbetwiste koploper in de fok met deze vissensoort. De kleintjes zijn achter de schermen grootgebracht en zijn laatst teruggeplaatst in hun geboortebassin. De koeneusrog staat sinds 2020 als kwetsbaar op de Rode Lijst door systematische overbevissing, met een populatieafname van 40% in slechts drie generaties (veertig jaar).

Bekroning

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook). Koningspinguïns.

De Rotterdamse kolonie koningspinguïns is dit jaar weer uitgebreid met twee kuikens! Ze groeien als kool, inmiddels verklapt alleen hun bruine donskleed hun leeftijd nog. De opbrengst bij hun onderhuurders, de ezelspinguïns, bedraagt dit jaar één jong. Het zijn kleinere getallen dan we gewend zijn, maar om woningnood te voorkomen zijn er dit jaar wat eieren weggehaald bij de ouders. Blijdorp is de Europese ‘hofleverancier’ van deze twee vogelsoorten.

Restjes

Foto: Rob van Eijk (BB-Facebook). Palawan-pauwfazant.

Enkele mini-mutaties: de Palawan-pauwfazanten zijn terugverhuisd naar het Natuurbehoudscentrum. In Taman Indah hadden de dieren erg veel stress. Elders in het Oceanium juist een inwoner minder: er is nu nog maar één arowana te zien bij de kaaiman. Zijn metgezel had in de loop der jaren een veelvoud aan littekens en mankementen opgelopen, van kwaliteit van leven was eigenlijk al enige tijd geen sprake meer. Om maar op een vrolijke noot te eindigen: recent was er weer voortplantingssucces bij de Indische antilopen in de Maleise Bosrand!

Buiten Blijdorp

Foto: Darragh Kane (irishmirror.ie)

Hoera! In Ierland is voor het eerst een Indische neushoorn geboren, en de trotse moeder is niemand minder dan ‘onze’ Zwatra. In 2012 kwam ze ter wereld als dochter van Namaste en Fanindra en in 2015 vetrok ze naar Frankrijk, waar ze omgedoopt werd tot Maya, alvorens haar transport naar het Zuid-Ierse Fota in 2020. Het jong is een mannetje, de vader van de spruit heet Jamil. Er loopt een namenwedstrijd voor het kleintje. Een halfzusje van Zwatra, Karuna, is nog altijd in Blijdorp te zien, al vertrekt ze waarschijnlijk op korte termijn. Daarmee zou de Indische neushoorn uit Holland verdwijnen.

Kort Nieuws #178

Track & trace

Foto: Greet van Norde (BB-Facebook). Okapi Mhina werd in 2019 geboren.

Okapi Mhina neemt afscheid van Rotterdam. De in 2019 geboren dochter van M’buti is klaar om op eigen benen te staan en mag dat gaan doen in – hou je vast – de Verenigde Arabische Emiraten! De Golfstaten staan bekend om hun ruime, hypermoderne dierentuinen en doen ook mee aan de Europese fokprogramma’s. Diergaarde Blijdorp onderhoudt goede contacten met de VAE, in 2020 vertrokken bijvoorbeeld ook tien jonge pannenkoekschildpadden naar het Midden-Oosten.

In mei…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Jongvolwassen witkopgier (uit 2021).

Leggen alle vogels een ei! Een bijzondere opbrengst is er dit jaar bij de gieren: de tussenstand bedraagt drie Rüppells gieren, een kapgier en twee witkopgieren! Vooral dat laatste is heugelijk, want tot vorig jaar lukte het nooit met die soort in Rotterdam. Een deel van dit succes is toe te schrijven aan het feit dat de verzorgers de eerste leg weghalen uit het nest en in de broedmachine plaatsen, en zo de ouders aansporen om een tweede ei te leggen. De winst is dit jaar zelfs zo groot, dat Blijdorp eigenlijk oudergieren tekort komt. Eén witkop en één Rüppells worden nu dan ook opgevoed door soortgenoten in Vogelpark Avifauna in Alphen. Vorig jaar gebeurde dat ook met een witruggier, hij is even geleden trouwens weer teruggekomen naar Rotterdam.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Kuiforopendola.

Een stuk of drie pelikanen zijn uit het ei gekropen en beginnen nu voorzichtig hun territorium te verkennen. Druk bezig zijn ook de molonetispreeuwen in de Victoria Serre. Een tijdje terug hebben deze Zuidoost-Aziatische vogels extra nestgelegenheid gekregen en dat werpt nu zijn vruchten af, er wonen circa veertig spreeuwen in de Rivièrahal nu. Om de uitdijende groep wat ademruimte te geven, zijn de roodoorbuulbuuls weggehaald uit dit segment van de kas. De Victoria Serre moet het tevens stellen met een kuiforopendola minder, na het jammerlijke overlijden van het vrouwtje. Er zijn nog maar drie andere parken in Europa die werken met de soort, waarvan twee ook maar één individu hebben, dus het vinden van een nieuwe partner gaat lastig worden.

Apekool

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De witkruinmangabeys zijn terug op hun vertrouwde stek. In 2018 vertrokken deze primaten uit de koepelkooi naast de gorilla’s om ruimte te maken voor gorillapuber Nasibu, maar nu hij eindelijk verhuisd is, stond dit verblijf weer leeg. Esperanza en de drie jonge mangabeys die sinds 2020 in de gorillakijkhut bivakkeren en sinds 2021 ook het mensapenverblijf mogen betreden, zijn nu weer verhuisd naar hun oude stek. Door deze overplaatsing hebben ze wat extra bewegingsruimte en het is bovendien ook leuker voor de bezoekers. Over kijkgenot gesproken: er is weer een tweeling geboren bij de ringstaartmaki’s bij het Oceanium. De moeder is ditmaal Ketaka, het alfavrouwtje. Beschuit met muisjes is er ook op een steenworp afstand, bij de Chileense poedoes, net als bij de bizons, Indische antilopen en Kaapse grondeekhoorns.

Komt dat zien!

Diergaarde Blijdorp kondigt aan dat de gerestaureerde Bergdierenrots deze zomer opgeleverd wordt. De feestelijke opening gaat samen met de viering van de 165e verjaardag van de Rotterdamse dierentuin. Blijdorp schrijft: ”het totale pandaverblijf is straks meer dan verdubbeld qua oppervlakte omdat ook het huidige pandaverblijf erbij wordt betrokken.” Of daarmee op een (semi)permanente brug naar het oude eiland gedoeld wordt, of dat de twee perken simpelweg visueel en functioneel op elkaar aansluiten, zal nog moeten blijken.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Kort Nieuws #177

ALV 2022

Foto: Greet van Norde (Vrienden van Blijdorp). Aftredend bestuurslid Peter Biesta krijgt een portret van Blijdorp-directeur Erik Zevenbergen.

Een bescheiden Algemene Ledenvergadering voor de vereniging Vrienden van Blijdorp dit jaar. Door Blijdorp-directeur Erik Zevenbergen werden nog even geen nieuwe bouwplannen of projectschetsen gedeeld met de gegadigden. Wel was het voor de vereniging zelf een memorabele ALV. Voor het tweede jaar op rij vieren de Vrienden een groeiende vereniging, en hoe! In 2020 bedroeg de netto groei ‘maar’ 189 leden, in 2021 was dit 876 man! Een historisch record. Dit jaar werd ingeluid met 5.443 Vrienden en Vriendinnen op de teller. De verwachting is dat dit weer wat afslankt nu de Diergaarde zich in minder onstuimige vaarwateren bevindt. De VriendenBazaar was in 2021 goed voor een omzet van €340.000, flink meer dan begroot. Ook een kleine bestuurswissel: na zeventien jaar(!) legt Peter Biesta zijn rol als reiscoördinator naast zich neer. Wel blijft hij helpen bij de organisatie van meerdaagse verenigingsuitstapjes. Als eerbetoon aan zijn jarenlange inzet voor de vereniging mocht hij een erelidmaatschap van de Vrienden en een levenslang abonnement van Blijdorp in ontvangst nemen. Hij wordt opgevolgd door Hans Olthoff.

Babyboom

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

De geboortegolf van het voorjaar lijkt te zijn begonnen! Bijzonder is de geboorte van een vicuña in Diergaarde Blijdorp. De fok van deze ‘wilde alpaca’s’ blijft uitdagend, al gaat het de laatste jaren steeds beter in Rotterdam. In 2020 wist de kleine Evita wijd en zijd krantenkoppen te scoren. Dit jaar is de vader wederom Pedro, de moeder is Kim. En er zijn nog meer jonge hoefdieren te vinden in het park! In de Chinese Tuin zijn kuifhertjes Michelle en Peter de trotse ouders van ene Donghai geworden. Informeel wordt hij ook wel Ari genoemd. Een stukje verderop, in de Maleise Bosrand, is net voor Pasen nog een Indische antilope ter wereld gekomen. Tot slot nog een update vanaf de Afrikaanse Gierenrots. Tot nu toe is één Rüppells gier uit het ei gekropen in de broedmachine, inmiddels is hij of zij teruggezet bij het ouderpaar. Eind maart is ook een kapgiertje geboren. Traditiegetrouw nestelen deze kleine aaseters ín de kijkhut van de volière, wat natuurlijk leuk is voor de fotografen. Helaas moeten zij nog even geduld hebben, want de vogelgriep blijft oprukken bij Nederlandse landbouwbedrijven, wat betekent dat ook dierentuinen hun volières preventief gesloten moeten houden.

Ethiopië

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook)

Een korte update vanuit het oude Roofdieren-Gebouw. Bij de gelada’s is nu een derde babybaviaan te bewonderen. De oudere halfbroertjes van de koter, Sifan en Kaj, verkennen hun verblijf steeds verder en stelen daarbij de harten van menig bezoeker. De familiegroep, aan de Rivièrahal-kant van het verblijf dus, wordt nu tevens vergezeld door de twee (mannelijke) blauwvleugelganzen. Voorheen leefden zij bij de geladamannen, aan de kant van de oude leeuwenterrassen dus. De exacte reden voor de overplaatsing is niet bekend. De geladabachelors hebben wel nog steeds gezelschap van enkele geelkeelfrankolijnen, al is laatst een van hen op transport gegaan naar Duitsland.

Nieuwe Wereld

Enkele nieuwsflitsen vanuit de Oceanium-Zijde van Diergaarde Blijdorp. Er is een nieuw bezoekerspad opgeleverd dat bezoekers achter de bizons langs leidt. Je mist met deze route weliswaar de prairiehondjes, maar het pad biedt enkele spectaculaire uitzichten op de bizonprairie. Er is ook absoluut geen gebrek aan thematisering, educatie en schitterende Noord-Amerikaanse flora. Chapeau! Verdrietig nieuws is er bij de ringstaartmaki’s bij het Oceanium. Een van Kyra’s jongen is bij een val dodelijk gewond geraakt. Van nature wordt in de maki-maatschappij veel gekibbeld over rangorde en dominantie. Daarbij raken omstanders dus ook wel eens gewond. Met haar tweede jong gaat het gelukkig goed. Tot slot nog een opmerkelijk filmpje van de Californische zeeleeuwen, gemaakt door een leerling van het Gemini College Lekkerkerk. Een jong mannetje, opgejaagd door haremleider Nick, weet voor de ogen van de bezoekers bijna uit het bassin te ontsnappen. Blijdorp geeft aan dat het dier in kwestie inmiddels apart gezet is. Klik HIER voor de video.

Buiten Blijdorp

Foto: Pairi Daiza (pairidaiza.eu). Kuifmangabey.

Toen gorilla Nasibu in maart afscheid nam van Diergaarde Blijdorp, spraken wij de hoop uit dat hij de zachtaardige opvoedstijl van Bokito met zich mee zou nemen. Zijn band met de vrouwtjes Uzuri en Gasira bloeit in ieder geval langzaam maar zeker op, dus wat dat betreft zijn de voortekenen rustig. Helaas lijkt hij ook Bokito’s neiging om op jonge leeftijd negatief in het nieuws te komen gekopieerd te hebben. Op 9 april heeft Nasibu een van de ‘onderhuurders’ van zijn verblijf in Pairi Daiza gedood. Het gaat om een mannelijke kuifmangabey, een apensoort die zowel in het wild als in dierentuinen best zeldzaam is. Extra zuur is dat Fito, zoals het slachtoffer heette, net een pril gezinnetje gesticht had. Zijn partner en kind zijn direct uit het verblijf gehaald.

Foto: Marja Troost-van Dam (BB-Facebook). Territoriaal gedrag tussen gorilla en mangabey in Blijdorp.

Mangabeys zijn veel kleiner dan gorilla’s. Toch staan mangabeys doorgaans hun mannetje, zo is ook te zien in Diergaarde Blijdorp, waar de gorilla’s hun onderkomen delen met enkele witkruinmangabeys. Ook hier is absoluut geen tekort aan spierballentaal tussen de gorilla’s en mangabeys. Het verschil is dat de Rotterdamse mangabeys doorgaans uit de buurt van de gorilla’s blijven door bijvoorbeeld in de bomen te klimmen, waar de zware gorilla’s veel minder in hun element zijn. Naar verluidt was Fito echter gewend om zich gewoon tussen de Belgische gorilla’s op de grond te begeven, de vegetarische zwaargewichten daar trokken zich nooit iets aan van Fito’s haantjesgedrag. Nieuwkomer Nasibu reageerde echter wel, fel zelfs, mogelijk deels doordat hij een nieuwbakken zilverrug is die druk ervaart om zijn vrouwtjes te verdedigen en te imponeren. Nasibu lijkt ook geschrokken te zijn van de aanvaring. Pairi Daiza is van plan om de kuifmangabeys in de toekomst opnieuw bij de gorilla’s te plaatsen.

Foto: Pairi Daiza (Facebook). Gorilla Nasibu in Pairi Daiza.