Kort Nieuws #193

Gorilla’s weg

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Gorilla Tamani.

Afgelopen november kondigde Blijdorp aan geen toekomst te zien voor gorilla’s in Rotterdam. Met het stilvallen van de fok door de dood van Bokito en met de naderende renovatie van de Rivièrahal moest een knoop doorgehakt worden: óf een nieuwe zilverrug binnenhalen en flink investeren in het verbeteren van de huisvesting, óf afscheid nemen van de groep en die fondsen en grond in andere dieren steken. Na veel wikken en wegen is Blijdorp voor optie twee gegaan. Het transport van het jongvolwassen mannetje Aybo was al geregeld, maar wanneer voor de overige dieren een mooi plekje gevonden zou zijn, stond nog niet vast. Inmiddels heeft de EEP-coördinator vrouwtje Tamani en haar kinderen Tonka en Thabo toegewezen aan het Zuid-Italiaanse Zoosafari Fasanolandia. Tamani kwam eind 2000 naar Rotterdam, toen de gorillagroep op de schop werd gedaan om inteelt te voorkomen. Ze heeft hier zes kinderen op de wereld gezet: Thomas (2002-), Thirza (2007-), Tuena (2009-), Tamu (2011-2011), Tonka (2012-) en Thabo (2015-). De afgelopen jaren zat ze aan de pil om te voorkomen dat de genen van Bokito oververtegenwoordigd zouden worden, naar verluidt zal ze in Italië weer mogen fokken. Het ga jullie goed! In Rotterdam resteren nog drie gorilla’s: Aya, Ayba en Ajabu. Vermoedelijk duurt het nog wel even voordat ook zij uitvliegen en er definitief een einde komt aan ruim 150 jaar zorg voor mensachtigen in de Maasstad.

Welkom!

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Groene kardinaal.

Nieuw in de Victoria Serre: de groene kardinaal (Gubernatrix cristata), een geel-groen zangvogeltje uit de Zuid-Amerikaanse pampa en Gran Chaco. Door oprukkende landbouw en hardnekkige vangst voor de illegale huisdierhandel resteren slechts 2.000 individuen van deze soort in het wild, waardoor ze als bedreigd op de Rode Lijst staan. Hopelijk vindt het nieuwe koppeltje snel hun draai in de waterleliekoepel van de Tropenvleugel van de Rivièrahal. Bij hun huisgenoten, de Braziliaanse tangaras, is voor het eerst sinds tijden weer een vrouwtje te zien, dus wie weet zit er wel een dubbele baby boom aan te komen! Overigens zijn in het centrale segment van de Victoria Serre momenteel geen dolksteekduiven te zien, en zijn uit de Van-Harencarspel-kooi de papoeamaina en het koppeltje Balispreeuwen verdwenen. Blijdorper Bende kan momenteel nog niet bevestigen wat hiervoor de reden is.

Weverloos weverkopje

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Grote textorwever.

Niet alleen voor ouderen en mensen met zwakke immuunsystemen, maar ook voor de vogels in Blijdorp is de tijd voor de griepprik weer aangebroken. Dat betekent een heleboel vangen, verplaatsen en monitoren, wat de verzorgers meteen de kans geeft om sommige inwoners een ander uitzicht te geven. De meest opvallende verhuizing is die van de grote textorwevers: dat groepje is afgelopen najaar afgeslankt tot iets meer dan een tiental. Vermoedelijk hebben de ratten een weg naar binnen gevonden bij het Weverkopje. De overlevers brengen het voorjaar daarom door in het ex-verblijf van de slurfhondjes in de Krokodillenrivier. Inmiddels is duidelijk geworden dat dit geliefde zoogdiertje niet zal terugkeren naar Rotterdam na het overlijden van het laatste individu: er is simpelweg te weinig genetische diversiteit om op ethische wijze de fok door te zetten. De leegte die de wevers achterlaten in het Weverkopje wordt voorlopig opgevuld door een groepje bruine muisvogels, voorheen woonachtig in de Okapi-Volière. Andere vogelshuffles zijn er bij de geribbelde jaarvogels (overgeplaatst van Taman Indah naar de Victoria Serre), de helmparelhoenders (het groepje uit het makiverblijf is overgeplaatst naar hun soortgenoten in de Gierenrots), de casarca’s (één koppeltje resteert in de Gierenrots, een tweede koppel zit in de Okapi-Volière en een vrijgezel zit in de Grote Vijver), de witwangfluiteenden en marmertalingen (terug van weggeweest bij de okapi’s) en de gele boomeenden (een duo is overgeplaatst van het Aziatisch Moeras naar de okapi’s).

Ex-ara’s en ex-ibissen

Foto: Charles J. Sharp (Wikimedia Commons). Afrikaanse lepelaar (archieffoto).

Nu we het toch over vogels hebben: hoe gaat het met de bouw van het nieuwe volièrecomplex aan de Oceanium-zijde van de Diergaarde? Bij de nieuwjaarslezing in januari kondigde het park al aan dat deze tóch geen Zuid-Amerikaanse invulling zou krijgen, maar een Centraal en West-Afrikaans tintje. Dit, omdat het huidige Amerikaanse themagebied de beoogde ontwikkelingszone voor African Jungle is. Daarmee is dit project opeens het startschot voor het Masterplan 2050! Inmiddels is de ‘harde’ bouw aan het afronden en kan bijna begonnen worden met het aankleden van de twee verblijven. Blijdorp laat weten dat de volières nog voor de zomervakantie geopend zullen worden. Laatst wist ZooFlits aan de woordvoerster van de Diergaarde de namen van enkele van de nieuwe inwoners te ontfutselen: grijze roodstaartpapegaaien aan de oostzijde (spoorkant) en Afrikaanse lepelaars aan de westzijde (maki-kant). Blijdorper Bende kan daaraan nu toevoegen dat de kleine zilverreigers, Afro-Euraziatische kwakken en gele boomeenden uit de Grote Vliegkooi eveneens worden voorbereid op een verhuizing naar de westvolière. Er wordt nog druk gekeken naar het verwelkomen van nieuwe vogelsoorten uit andere parken.

Erfenis

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Roodvoetspin.

Over het einde van het Zuid-Amerikaanse themagebied gesproken: hoe gaat het in Amazonica? In september werd de iconische tropenhal gesloten in verband met omvangrijke en diepgaande schade aan de dakconstructie en de bassins. Om een nadere bouwkundige inspectie mogelijk te maken, is het nodig dat alle inwoners het gebouw verlaten. Dat is inmiddels ook grotendeels gebeurd: nieuwe vlindercocons worden verwijderd en de meeste vissen zijn inmiddels uitgeplaatst. Voor de piranha’s en en kopstaanders was nog wel een plekje in het Oceanium. Inmiddels zijn ook de Ecuadoraanse roodvoetspinnen verhuisd naar het Natuurbehoudscentrum. Daar zijn in een naburig terrarium nu trouwens ook enkele Antilliaanse wandelende takken (Diapherodes gigantea) te bewonderen. Een cadeautje van Biotropica, die de arrauschildpadden uit Amazonica onder hun hoede hebben genomen.

Restauratie

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Bosrendier.

Eveneens werkzaamheden in het zuidelijkste hoekje van de dierentuin. Na ruim tachtig jaar weer en wind getrotseerd te hebben, snakt de rendierenstal naar een grondige opknapbeurt. Het houten gebouw is nog van de hand van Sybold van Ravesteyn, wat betekent dat er een heleboel kleine ornamenten zijn die aandacht behoeven. Het is bedoeling dat de klus nog voor de zomer geklaard is. Blijdorp grijpt de gelegenheid meteen aan om het naburige wallabyverblijf in de lak te zetten. Gelukkige treinreizigers kunnen de rendieren en wallaby’s spotten in hun tijdelijke perk in de spoorwegdriehoek (trajecten R’dam-S’dam, R’dam-Alexander & de HSL).

Drukte van belang

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Olifanten Irma en Radjik.

Op vrijdag 22 maart organiseerde Blijdorp voor de tweede keer een wetenschappelijk congres in het Eauditorium en de Haaienzaal van het Oceanium. Zo biedt het park een podium aan de vele onderzoeken die momenteel binnen en rondom de Diergaarde plaatsvinden, uiteenlopend van experimentele radiozenders voor zwarte neushoorns in Namibië tot het systematisch verbeteren van het welzijn van de vissen in het Oceanium. Een bijzondere aankondiging is dat er door onderzoekers van de Universiteit Utrecht, in samenwerking met (ex-)medewerkers van Blijdorp, inmiddels een vergunning is aangevraagd voor het uitbrengen van een vaccin tegen olifantenherpes (EEHV). Vrijwel alle olifanten komen in de loop van hun leven in aanraking met dit virus, waarna het latent in het lichaam aanwezig blijft. Meestal gaat dat goed, maar als dieren op jonge leeftijd niet voldoende weerstand opbouwen door een gebrek aan blootstelling of stress, kan een heropleving van het virus dodelijk zijn. Metingen wijzen erop dat met name Radjik momenteel in een belangrijk immunologisch stadium verkeert. Dat is een van de beweegredenen achter het recente nieuws dat Blijdorp over een paar maanden een nieuwe olifantenbul in ontvangst hoopt te nemen. Wanneer het vaccin goedgekeurd wordt, zou dat een significant makkelijkere manier zijn om het leven van olifanten te redden.

Noodopvang

Foto: Diergaarde Blijdorp. Opgevangen dikkopschildpad.

“Ietwat onverwachts heeft Diergaarde Blijdorp twee nieuwe inwoners”, schreef Blijdorper Bende afgelopen december over de reddingsactie voor twee Kemps zeeschildpadden. Het lijkt wel alsof we de zeegoden daarmee beledigd hebben, want binnen de kortste keren spoelden nog eens zeven(!) dikkopzeeschildpadden aan op verschillende plekken in Nederland. Na het jammerlijke overlijden van Kemps nummero twee (‘Bløf’) zwemmen achter de schermen van het Oceanium nu acht opvangschildpadden rond. Blijdorp fungeert als landelijk opvangcentrum voor aangespoelde zeeschildpadden. Om de dieren iets meer bewegingsvrijheid te geven heeft het park geëxpirmenteerd met één dier, dikkop ‘Brick’, uitplaatsen naar het publieke mangrovebassin, maar dat was geen succes. De inwonende vissen gristen al het eten weg voordat hij aan zijn maaltijd kon komen. Dat wil overigens niet zeggen dat geen van de gasten momenteel zichtbaar zijn voor bezoekers: enkele meegelifte eendenmosselen zijn te zien het Kelpwoud. Aan de hand van deze piepkleine kreeftachtigen wordt momenteel onderzocht waar de aangespoelde zeeschildpadden vandaan komen.

Geboortegolf

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Mhorr-kalfje Noah.

Langzaam maar zeker beginnen de lentekriebels te heersen in Diergaarde Blijdorp. Heugelijk is de geboorte van een Mhorr-gazelle. Kennelijk valt de nieuwe bok Theo in de smaak bij de dames! Het is het eerste jong voor vrouwtje Mandy, maar ze doet het uitstekend. Een welkome aanwinst, want de Mhorr-gazelle is uitgestorven in het wild en bestaat alleen voort in dierentuinen en omheinde wildparken. Het is de eerste mini-mhorr in Rotterdam sinds de oude fokman in 2020 overleed. Nog langer was de fokpauze bij de baardapen, waar de laatste (succesvolle) geboorte zes jaar geleden plaatsvond. Afgelopen najaar is flink geschroefd aan de groepssamenstelling en ogenschijnlijk werpt dat zijn vruchten af. Een klein aapje houdt moeder Stehlen stevig vast, de vader is Damarai. Even verderop, bij de Indische antilopen, stappen tevens twee kleintjes rond. Met een beetje geluk geldt dat binnenkort ook weer voor de vissende katten en dwergmangoesten, want daar zijn respectievelijk een mannetje en een vrouwtje verwelkomd.

Goede tijden

Maleise tapir Pooh is drachtig! Dat kondigt Blijdorp aan op sociale media. Naar verwachting wordt de kleine deze zomer geboren. De vader is Ketiga (‘Tygo’). Drie keer eerder zette Pooh een kleine dikhuid op de wereld, wat haar erg belangrijk voor het fokprogramma maakt. Toevallig heeft de Diergaarde laatst ook het buitenverblijf van deze bedreigde herbivoren opgezomerd. Door de aanleg van een nieuw tussenmuurtje kan het perk voortaan opgesplitst worden, waardoor het makkelijk wordt om zowel Pooh als Ketiga naar buiten te laten.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Vernieuwde tapirverblijf.

Blijdorp heropent nostalgische bergrots; zeven rode panda’s & vijf kuifherten in Rotterdam

Foto: Monique Koster (BB-Facebook)

Het is een machtig aanzicht: de Bergdierenrots in Blijdorp, een begrip in Rotterdam, pronkt weer in vol ornaat. Tien jaar lang was de bouwvallige rotstoren uit 1940 geheel aan het zicht ontrokken, in afwachting van een broodnodige restauratie, zoals dat in de jaren ’60 ook gedaan is. ‘Versie drie’, die vandaag opgeleverd werd, combineert de imposante, puntige piek uit 1940 met de bredere basis uit 1960. Architectuur anno toen, dierenwelzijn anno nu, is het idee daarachter. Met een beetje geluk kan je de eerste inwoners al spotten.

Van apen naar panda’s

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Rode panda Fang-Pi verhuist binnenkort naar India.

Na vroeger allerlei apen en geiten gehuisvest te hebben, is de Bergdierenrots nu het heenkomen van de rode panda en het kuifhert. Tijdens de verbouwing is achter de schermen een nieuw koppeltje samengesteld: Miyuko en Kwina. Hun kennismaking was succesvol – érg succesvol zelfs. Kwina is recent bevallen van een tweeling. Het prille gezin mag nu voorzichtig hun nieuwe liefdesnestje verkennen. Het naastgelegen bosverblijf wordt nu bewoond door vrouwtje Fang-Pi, die hiervoor bij de dwergmangoesten op de Afrikaanse Savanne zat. Zij is momenteel in afwachting van een transport naar India. In de quarantaine zitten sinds kort nog twee jonge zusjes uit het Tsjechische Ostrava. Even leek het erop dat zij ook bij de opening zichtbaar zouden zijn, maar nu blijkt dat zij met wormen kampen en daarom blijven zij voorlopig in isolatie.

En hoe zit het met de kuifhertjes, waarvan er drie in de Chinese Tuin wonen en twee achter de schermen zaten? De botanici van Rotterdam adviseren dat de soort volgend jaar pas overgeplaatst wordt naar de Bergdierenrots. De planten zijn nu nog erg jong en kwetsbaar. Een seizoen met de herten zouden ze waarschijnlijk niet doorstaan, terwijl de schuchtere hoefdieren juist veel behoefte hebben aan beschutting. Daarom bivakkeert het backstage koppeltje vooralsnog in het bosverblijf, waar zij vóór de verbouwing ook al zaten.

Totaalbelevening

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook)

De Bergdierenrots is nu een onmisbaar landschapselement in Blijdorp en is al zichtbaar vanuit de Maleise Bosrand. De Himalaya-biotoop completeert zo de Aziatische totaalbeleving: nu loop je als bezoeker als het ware vanuit het tropische Zuidoost-Azië via de Nepalese en Bhutaanse bergen naar het Indiase subcontinent. De entree tot de Himalaya is een unieke van monumentale architectuur en Tibetaanse sferen. Het oude rosarium is in ere hersteld, maar dan wel met een Aziatisch tintje. Het oude stalgebouw, ontworpen door Sybold van Ravesteyn, wordt omgeven door traditionele pilaren en vlaggen. Voorheen diende dit pand als patatrestaurant, nu is het interieur aangekleed met educatie. Er zijn ook een kleine speeltuin en een toilet in dit hoekje.

De hoofdroute leidt via de educatiehut weer naar buiten, waar je vervolgens direct naast het nieuwe pandaverblijf staat, met de Bergdierenrots als dramatisch decor. De rode panda’s zullen vooral rondklauteren in de bomen op de voorgrond, zoals de Himalayaberken en -ceders. Om in hun klimbehoefte te voorzien, zijn er ook plantenbakken verstopt in de kiertjes van de rotstoren is de bodem van de betonnen put ietsjes opgehoogd. De Bergdierenrots oogt dan ook íets minder hoog dan vroeger. Op de grond, tussen de varens en rododendrons en langs de oevers van het stroompje, zullen de kuifhertjes zich in de toekomst helemaal thuis voelen.

Kijk hieronder de metamorfose van de Bergdierenrots terug. Het artikel gaat verder onder de foto’s!

Pre-verbouwing
Foto: Jim Louwerens (BB-Facebook)
« van 10 »

Toekomstplannen

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook). Overgang van Bergdierenrots naar vlonder.

Links van de Bergdierenrots betreed je via een hutje een vlonder. Deze kronkelt langs en door het oude pandaverblijf, dat een grondige make-over gekregen heeft en nu dus één rode panda en twee kuifhertjes herbergt. Vanaf hier heb je zicht op het vergrootte verblijf van de Indische neushoorns. Eens zaten hier de witlipherten, maar de laatste jaren diende het als flexibel separatieperk, aan het zicht onttrokken. Deze uitbreiding is mogelijk gemaakt door de Vrienden van Blijdorp, die dit jaar tevens €2.000 doneren voor natuurbehoud in Nepal.

De neushoorns, die alleen nog te vinden zijn in gefragmenteerde graslanden langs de zuidflank van de Himalaya, vormen een perfecte overgang naar de dikhuidenwereld van Taman Indah. Overigens is deze thematische transitie geen lang leven beschoren, want het lijkt erop dat de Indische neushoorn uit Rotterdam gaat verdwijnen. Blijdorp houdt momenteel twee vrouwelijke neushoorns: Namaste en haar dochter Karuna. Karuna gaat waarschijnlijk dit jaar nog op transport en Namaste is alweer 31 jaar oud en takelt zichtbaar af. Het is de bedoeling dat de tapirs het perk uiteindelijk erven. Deze soort komt voor op het Maleisisch schiereiland, wat ongeveer even ver van de Himalaya verwijderd is als de afstand Rotterdam-Warschau…

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook). Terugkijkend naar de Bergdierenrots vanaf het vlonder.

Pre-corona was het de bedoeling dat ook het terrein achter de Bergdierenrots, met een oppervlakte van ongeveer 2.000 m2, uitgebreid ontwikkeld zou worden. In verband met de verslechterde financiële situatie van het dierenpark is daar nu vanaf gezien. Het is echter de bedoeling dat hier in de komende jaren minimaal een verblijf voor de manoel gerealiseerd wordt. Deze kleine katachtige woont momenteel op de Mongoolse Steppe, maar die biotoop moet wijken voor het nieuwe olifantenverblijf. Een andere toepasselijke inwoner zou de glansfazant zijn, die momenteel in de Grote Vliegkooi leeft, een verblijf dat eveneens tegen de vlakte gaat. De Victoria Serre, die over enige tijd verbouwd gaat worden, huisvest ook veel zeldzame zangvogels uit Noord-India, zoals de neushoornvogel, irenabuulbuul, geelkeelgaailijster en shamalijster. Binnen de organisatie wordt echter ook nagedacht over grotere zoogdieren, zoals langoeren, otters, takins of sneeuwpanters.

Natuurbehoud en dierentuinen

Dat brengt ons tot de controversiële soortkeuze: veel fans waren teleurgesteld toen ze hoorden dat de Bergdierenrots enkel dieren zou gaan huisvesten die al in Blijdorp te zien waren. Dit is echter een pragmatische afweging van de Diergaarde. De Bergdierenrots heeft een monumentale status – of preciezer gezegd, de ‘bunker’ binnen de rotstoren, die als enige onderdeel nog authentiek uit 1940 komt, geniet deze beschermde status. Voor grotere diersoorten is het buitenverblijf al aan de krappe kant, maar voor een degelijk binnenverblijf is binnen de monumentale contouren al helemaal geen ruimte hier. Daardoor stond van meet af aan vast dat er uitsluitend kleinere dieren gehouden konden worden.

Foto: Erik Heikens (BB-Facebook). Het opgeknapte bosverblijf. De looprichting door dit verblijf is in feite omgekeerd.

Uiteindelijk is de keuze gemaakt voor de rode panda en het kuifhertje omdat Diergaarde Blijdorp de fokprogramma’s van deze soorten coördineert. Het is bij fokprogramma’s altijd handig wanneer er parken zijn die extra ruimte hebben waar flexibel mee omgegaan kan worden. Zo is er altijd wel een volwaardig opvangadres voor jongvolwassen pubers en oude pensionado’s die niet gekoppeld kunnen worden. Als fokcoördinator wil Blijdorp het goede voorbeeld geven aan andere dierenparken.

Voor de rode panda in het bijzonder speelt daarnaast een nieuw herintroductieproject in India. Daarvoor worden Europese panda’s naar lokale kweekcentra gebracht, waarna hun jongen uitgezet kunnen worden in het wild. Fang-Pi is nota bene naar Blijdorp gekomen omdat Rotterdam als een soort doorvoerlocatie dient voor dit traject. Kortom, voor natuurbehoud is het handig als de kleine panda en het kuifhertje wat ‘ademruimte’ hebben in gevangenschap. Voor meer informatie over Blijdorps betrokkenheid bij het Red Panda Network in Nepal, check onze nieuwe ‘Ontdek…’-pagina!

Foto: Johanna Kok (BB-Facebook). Jonge rode panda’s Inês en Vanda in 2017.

Kort Nieuws #174

Dakdoorbraak

Storm Corrie heeft huisgehouden in Diergaarde Blijdorp. Het park lijkt de rukwinden zonder noemenswaardige schade doorstaan te hebben, op één rake klap na: een van de luchtkussens van het dak van Amazonica is gesneuveld. Nu heeft de vlinderkoepel wel vaker lekkages getrotseerd, waarbij de buitenste laag bezweek, maar nooit eerder werden beide lagen van het dak aan flarden gescheurd. Vandaag zijn noodreparaties uitgevoerd, een blauw zeil bedekt inmiddels de wond. Het gebouw is afgesloten voor bezoekers. Of er tropische vlinders ontsnapt zijn of gestorven door de kou, is niet bekend. Vorig jaar maakte de vereniging Vrienden van Blijdorp al duidelijk dat de Diergaarde werkt aan een langetermijnoplossing voor het fragiele dak.

Waar komt de panda vandaan?

Nee, ze leven niet op de Afrikaanse Savanne! Toch verblijven deze Himalaya-bewoners tijdelijk in het Afrikaanse themagebied van Diergaarde Blijdorp. De dierentuin lijkt gebruik te willen maken van de bouwput bij de aangrenzende Bergdierenrots en verricht nu ook grondig onderhoud aan de bestaande pandastek. Het complete vlonder wordt opnieuw gelegd. Ook lijkt het erop dat er een nieuwe achterwand gemaakt wordt, wat mogelijk samenhangt met de aangekondigde routewijziging in dit deel van het park i.v.m. het nieuwe olifantenverblijf. Toch is het wel zo leuk als de soort nog te zien is voor bezoekers en daarom bewoont vrouwtje Fang-Pi nu tijdelijk een verblijf waar in een ver verleden ook rode panda’s gehuisvest werden: het mangoesteneiland tussen de zebra’s en tijgers. Soortgenootje Pici is laatst vertrokken naar een Franse dierentuin. Toen zij vanuit Hongarije naar Rotterdam kwam vorig jaar, was het de bedoeling dat ze zou doorreizen naar India om deel te nemen aan een herintroductie, maar dat project lijkt dus afgeblazen. Panda Kwina en de kuifhertjes verblijven voorlopig achter de schermen, net als de Mantsjoerijse kraanvogels en zwarte kuifmakaken overigens: in het Aziatisch Moeras wordt gebaggerd.

Groot verdriet

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Over het mangoesteneiland gesproken: de dwergmangoesten zijn ook gewoon nog aanwezig hier. In de weg zitten de tijdelijke huisgenoten elkaar niet, want de onderhuurder verlaat de bomen amper. Toch is het niet een en al pais en vree bij de dwergmangoesten, een heus familiedrama heeft zich afgespeeld bij de ‘Leukste Nieuwe Diersoort‘ van 2020. Tijdens de laatste coronasluiting beviel het alfavrouwtje van een nestje, maar kort daarna werd ze geconfronteerd door een brutale blauwe reiger. Helaas heeft het strijdlustige vrouwtje de confrontatie met haar leven moeten bekopen en ook haar kroost heeft het incident niet overleefd. Er resteren nu nog vier mangoesten. Het mag duidelijk zijn dat de verzorgers nogal geschrokken zijn van het voorval. Er wordt nagedacht over een verhuizing naar de Krokodillenrivier.

Ademruimte

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Violette schildtoerako (archieffoto).

Blijdorp bereidt de Victoria Serre voor op de lente. Er is flink gesnoeid in de kas en ook zijn een aantal vogels weggehaald. De Tropenvleugel moet het nu zonder de violette schildtoerako, grijze bananeneter en roelroels stellen, die voorheen allemaal te zien waren in het centrale segment. Dit deel heeft ook afscheid genomen van de sneeuwkaptapuit: meneer is opgeschoven naar de waterleliekoepel, waar hij de Sumatraanse gaailijster vervangt. De Van-Harencarspel-volière, het heenkomen van onder andere de kroonduiven, huisvest nu ook een koppeltje Balispreeuwen. Elders in het park, in de Krokodillenrivier, is het bestand juist wat aangevuld: twee violette schildtoerako’s en twee purperglansspreeuwen zijn hier recentelijk uitgezet. Daar staat tegenover dat het verblijfje van de slurfhondjes en sneeuwkaptapuiten momenteel leegstaat in verband met onderhoud. Dat geldt ook voor het schildpaddenverblijf bij de uitgang van het Natuurbehoudscentrum. Het gerucht gaat dat hier de jonge Komodovaranen geplaatst gaan worden.

Scheepsrecht

Een bijzondere geboorte: de gelada’s hebben sinds 29 januari een baby in hun midden. Deze grasetende apen uit Ethiopië betrokken in 2018 het oude Roofdieren-Gebouw. Het was de bedoeling dat zo het zaadje geplant zou worden voor een grote apengroep tegenover de Rivièrahal, maar tot op heden gaat het om een vrij bescheiden ‘band’. Dat komt onder andere doordat er geen gelada’s meer geboren zijn in Rotterdam sinds de oorspronkelijke haremheer, Hagos, samen met zijn dames achter de schermen woonde. Zijn opvolger, Salto, had geen klik met de vrouwtjes, maar Jaba kennelijk wel! Leuk feitje: dit is het eerste kleintje dat ter wereld is gekomen in dit monumentale pand sinds de leeuwenwelpjes Shanto en Rani in 2011.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)

Kort Nieuws #156

In Memoriam

Foto: Johanna Kok (BB-Facebok). Kamina in 2019.

Een bitter afscheid in Hart van Afrika: okapi Kamina, 22 jaar geleden in Rotterdam geboren, is ingeslapen. Het is een mooie leeftijd voor een girafachtige. Op haar oude dag kreeg ze last van kreupelheid en andere pijnlijke kwalen die een waardig bestaan langzamerhand onmogelijk maakten. Ze heeft zeven jongen op de wereld gezet: vier dochters en drie zoons, altijd precies om en om. Kamina heeft het grootste deel van haar leven in de Maasstad doorgebracht: ze is geboren en getogen in de Tweeling-Gebouwen, waar tegenwoordig de leeuwen huizen. Ze beviel er van Kabinda (2002), Kimdu (2005), Kibibi (2008) en Kheri (2011). Nadat ze een tijdje in Beauval logeerde, keerde ze in 2015 terug om de nieuwe Okapi-Volière te betrekken, samen met haar in Frankrijk geboren dochter M’buti (2013). Hier is ze twee keer bevallen: van Gerrit in 2017 en in 2019 van Kisala. Laatstgenoemde deelt al enige tijd een perk met M’buti’s dochter Mhina. Zij is een van de vele kleindochters van Kamina: inmiddels heeft Kamina zelfs nazaten in de Verenigde Staten, nu zoon Kheri daar voor nageslacht heeft gezorgd. Anno 2016 waren er zo’n zestig okapi’s in Europa in circa twintig parken. De okapi is een bedreigde diersoort, maar het voortdurende geweld in het oosten van Congo-Kinshasa maakt het treffen van beschermingsmaatregelen in het wild een uitdaging. Diergaarde Blijdorp staat, net als Antwerpen, internationaal bekend als ‘okapifabriek’: het is bijzonder dat er zoveel voortplantingssucces behaald wordt, want deze hoefdieren zijn uitzonderlijk gevoelig voor parasieten. Er wordt momenteel sectie verricht op het lichaam van Kamina en verschillende lichaamsdelen zullen voor educatieve doeleinden bewaard worden.

Afstand houden = minder doden

Foto: Florien de Graaf (Rondom Blijdorp)

Nu het coronavirus zich sneller dan ooit te voren verspreid in Nederland, moet ook Blijdorp zich aanpassen om veilig open te kunnen blijven. Zo is het aantal te vergeven entreebewijzen per tijdslot teruggeschroefd en voor alle overdekte delen van het park, uiteenlopend van het Oceanium tot de WC van de Toko Tjitjak, wordt vriendelijk doch dringend verzocht om een mondkapje op te doen. Behalve de eerder dit jaar verschenen Blijdorper Bende-mondkapjes kan je nu in de Zee van ZOOvenirs speciale ‘Blijdorpt’-gezichtsmaskers kopen en in de Vriendenbazaar kan je Vriendenkapjes aanschaffen. Handig voor nu, en over een paar jaar geheid een collector’s item. Verder laat Diergaarde Blijdorp het volgende weten op social media: ”het Kickstart Cultuurfonds heeft Diergaarde Blijdorp een prachtige donatie toegekend. Het doel van dit tijdelijke fonds is om het publiek in de 1,5-metersamenleving weer ‘live’ in aanraking te brengen met kunst en cultuur. Met de donatie kan de Diergaarde verbeteringen doorvoeren zoals het toegankelijk maken van bepaalde volières en het binnenverblijf van de gorilla’s. Zo kunnen onze bezoekers daar weer op een veilige manier genieten.” Ook het Roofdieren-Gebouw en Taman Indah zijn – met eenrichtingsbeleid – weer geopend voor bezoekers.

Alle kleuren van de regenboog

Foto: Jean-Luc Sleijpen (BB-Facebook)

In september vierde Rotterdam Pride: een viering van het recht om te zijn wie je bent. Ook Diergaarde Blijdorp stond erbij stil: niet alleen was er een speciaal Blijdorp College over homoseksualiteit in het dierenrijk, maar ook zijn door heel het park extra informatiebordjes geplaatst. Wist je bijvoorbeeld dat jonge mannetjesolifanten regelmatig paren met andere bachelors om zo hun balans te oefenen? Of dat Komodovaranen zichzelf kunnen bevruchten? Of dat mannelijke Indische antilopen elkaar regelmatig speels dekken? Of dat bij vrijwel alle vogelsoorten same-sex koppeltjes bestaan, die weesjes onder hun hoede nemen?

Dwerg-kwadraat

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook). Frankolijn-kinders.

Deze zomer werd een groepje van vier dwergmangoesten warm onthaald in Rotterdam en klaarblijkelijk was het enthousiasme wederzijds. Het vrouwtje is recentelijk bevallen van een paar baby-mangoestjes, die zich voorlopig nog schuil houden in het hol in de termietenheuvel. Net zoals bijvoorbeeld wolven en pinchéaapjes geldt bij dwergmangoesten dat doorgaans alleen het dominante vrouwtje van de groep zich voortplant. De draagtijd bedraagt zo’n twee maanden: daarna wordt de zorg voor de kleintjes een gemeenschappelijke taak. In principe kunnen de dieren zich voortplanten na ongeveer één jaar, maar doorgaans verlaten mannetjes het ouderlijk nest pas na nog een paar jaar en vrouwtjes blijven in regel hun hele leven lang bij hun moeder. In ander nieuws: bij de bizons is begin september een kalfje ter wereld gekomen op klaarlichte dag en in de Okapi-Volière zijn enkele jonge geelkeelfrankolijnen gespot.

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). De jonge dwergmangoesten.

Kort Nieuws #154

Mickey, meerkatten & meer mangoesten

Foto: Peter Milano (BB-Facebook)

Kort na het definitief uitsterven van de oude stokstaartjesgroep is ook vosmangoest Mickey, de ‘laatste der Mohikanen’, bezweken aan de parasitaire worm die hem eerder al dwong te verhuizen van zijn eilandje bij de zebra’s naar het binnenverblijf bij de Okapi-Kas. Echter, er is nu nieuw leven in de brouwerij: niet alleen is er een vers groepje stokstaartjes gearriveerd om het verblijf bij de Okapi-kas en het Weverkopje te bevolken, maar nieuw in Diergaarde Blijdorp is de dwergmangoest (Helogale parvula). Gezien ze het ex-eiland van de vosmangoesten betrokken hebben, lijkt het erop dat deze soort definitief de ander afwisselt. De dwergmangoest is, met een lichaamslengte van zo’n 25 centimeter, ongeveer 25%-50% kleiner dan de vosmangoest en komt voor van de Hoorn van Afrika tot in Angola en Mozambique, precies aansluitend op het verspreidingsgebied van de vosmangoest ten zuiden ervan. Hun aantallen in het wild zijn stabiel het is dan ook geen bedreigde diersoort. Ze gedijen in de savannebiotoop en zijn in het bijzonder gebonden aan de aanwezigheid van termietenheuvels. Niet alleen gaan ze graag achter dat soort kleine insecten aan voor hun kostje, het zijn ook hun favoriete plekken om te overnachten en om jongen te werpen. Er zijn er nu vier in Blijdorp en momenteel zijn ze nog vrij schrikachtig. Als het even rustig is, komen ze echter al vrij snel tevoorschijn en laten ze zich van hun nieuwsgierige kant zien.

-> Update: na de publicatie van dit bericht hebben wij geleerd dat Mickey is niet overleden, maar verhuisd naar een andere dierentuin.

ZOOmer!

Avondmensen opgelet: Diergaarde Blijdorp is op donderdagen, vrijdagen en zaterdagen t/m augustus tot 21.00 uur geopend! Met uitzondering van Taman Indah, de Grote Vliegkooi, het Mensapengebouw, het Roofdierengebouw en het maki-doorloopverblijf kan je dan de gehele Diergaarde ontdekken terwijl de zon langzaam achter de horizon verdwijnt. Bij de Zee van ZOOvenirs en de Buffalo Shop kan je natuurlijk ook gelijk kijken naar de #ikbeneenBlijdorpert-shirts! De entreeprijzen veranderen op die dagen niet. Voor meer informatie, klik HIER. Enneh… Geen dommelende dieren uit hun roes schreeuwen, s’il vous plaît.

Tuinzania

Afbeelding: Mark Verhoeven (LinkedIn)

Bij gebrek aan tropische reizen in 2020, presenteren Cushman & Wakefield en Urban Departement Store Rotterdam een nieuwe app: Street Safari. Er worden in totaal vijftien dieren in het straatbeeld geplaatst door middel van vloerstickers die verspreid zijn door het winkelgebied van de Maasstad. Scan de stickers met de app en waan je overzees via augmented reality! ”Denk hierbij aan een levensgrote giraffe in de Koopgoot, een olifant op het Binnenwegplein of een buffel in Central Plaza”, zo verklaren de initiatiefnemers. Heb je een dier gespot, dan is het ook nog eens mogelijk om deze vanuit het scorebord ‘mee te nemen’ en tot het einde van deze actie op te roepen op een locatie naar keuze. Deel jouw voortgang via #streetsafari010 op Facebook op Instagram en, wanneer je ze allemaal gevonden hebt, maak je iedere week t/m augustus kans op een gratis jaarabonnement voor Diergaarde Blijdorp. Natuurlijk is het belangrijk om niet te vergeten dat in delen van Rotterdam een mondkapjesplicht geldt, en wat is dan leuker dan shoppen met een Blijdorper Bende Mondkapje op? 😉 Verkrijgbaar door HIER te klikken voor slechts €11,95 + ca. €2,50 verzendkosten!

Blij ei

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Een pulletje trotseert de wateren van het bassin, dat de zeekoet deelt met de drieteenmeeuw, papegaaiduiker, eidereend en goudbrasem.

Bijzonder voorplantingssucces op Bass Rock dit jaar: maar liefst vier zeekoeten zijn uit het ei gekropen dit jaar. Dapper peddelen ze nu al door de stormachtige wateren rondom de nagebouwde zeerots. Hoewel de eieren van de zeekoet bijzonder spits zijn, wat voorkomt dat ze in een rechte lijn kunnen rollen, sneuvelden er voorheen regelmatig legsels doordat ze van de klif af werden gestoten. Een recente ingreep aan Bass Rock, waarbij er een extra randje werd toegevoegd aan sommige richels, werpt nu gelukkig zijn vruchten af. Er zijn slechts zes andere dierentuinen in Europa die de zeekoet, met zijn elegante zwart-witte verenkleed, houden. Dat, terwijl het langs de Europese kusten helemaal niet zo goed gaat met de soort. Op IJsland, goed voor een kwart van de Europese populatie, verkeert de vogelsoort sinds 2005 in een vrije val en volgens BirdLife International zou de populatie van dit continent omstreeks 2050 gehalveerd kunnen zijn. Oh ja, wat kuikens betreft: bij het Weverkopje verkennen drie in juni geboren groenhelmtoerako’s inmiddels het luchtruim. Mogelijk moet er binnenkort nog meer beschuit met muisjes ingeslagen worden, want bij de verpleegsterhaaien in het Oceanium zijn enkele ruwe paringen gezien (zwart x roze, among others) en het gerucht gaat dat Amoerpanter Vatne zwanger is…

Adoptie

Foto: Centercon B.V.

Twee kersverse bedrijfspartners voor Diergaarde Blijdorp! Centercon B.V. voelde zich als specialist in koude- en klimaattechniek geroepen om niet alleen ijsbeer Olinka te ‘adopteren’, maar co-financiert nu ook nog eens Blijdorps jaarlijke bijdrage van €10.000 aan het WWF onderzoek naar klimaatverandering op Spitsbergen. Niet veel later berichtte autodealer Dubbelsteyn en de Fonkert dat zij de komende jaren mobiliteitspartner van de Rotterdamse dierentuin zijn en daarnaast ook Californische zeeleeuw Nick ‘adopteren’. Hierdoor heeft het park nu al een elektrische BMW i3 ter beschikking! Bovendien valt er ook nog een bijzonder arrangement te vergeven…