Kort Nieuws #163

Exodus

Foto: Wianka Keij (BB-Facebook)

Groot nieuws uit abonnementhoudersblad De Giraffe: olifant Fahim vertrekt binnenkort weer uit Rotterdam. In juni 2020 arriveerde hij vanuit België. Helaas is zijn aanwezigheid nog geen succes te noemen. Het lijkt erop dat hij qua gedrag nog iets te kinds is om de rol van fokbul op zich te nemen. ”Hij gaat graag op onderzoek uit en klimt op rotsblokken, boomstammen en zelfs tegen muren. Hij slaat of gooit met takken; zelfs een camera hoog in de boom of een TL-buis, niets is veilig.” Ook belangrijk: hij was voornamelijk bedoeld als partner voor Faya, maar echte interesse in haar blijft uit. Al met al lijkt Fahim erbij gebaat om nog even door te ontwikkelen, wat het best in een natuurgetrouwe setting gaat. Concreet houdt dat in dat hij in een losjes samenlevingsverband met andere jonge mannen mag doorstoeien, met een volgroeide bul als voorbeeld. In het Poolse Łódź wordt de laatste hand gelegd aan een perk dat daarvoor geschikt is. Gehoopt wordt dat Fahim deze zomer nog kan verhuizen. Dit jaar moeten olifanten Trong Nhi en Nhi Linh ook nog naar Amerika vertrekken, zoals uitgelegd in DIT nieuwsbericht. Het lijkt onwaarschijnlijk dat er op korte termijn een opvolger voor Fahim zal komen, omdat Blijdorp het verblijf eerst wil verbeteren.

Rectificatie

Foto: Stichting SOVON (stats.sovon.nl). Archieffoto.

Wat blijkt? De grote flamingo’s hebben in hun nieuwe verblijf niet alleen gezelschap van krakeenden, zoals we in DIT artikel al berichtten, maar ook van wat noordelijke pijlstaarten (Anas acuta). In tegenstelling tot de steeds algemener wordende krakeenden geldt dat de noordelijke pijlstaart steeds zeldzamer wordt in Nederland. Die dalende trend geldt voor hun hele populatie, die vooral verder naar het noorden gesitueerd is, maar in Nederland waren ze altijd al een sporadische broedvogel. Het onderscheiden van vrouwelijke eenden is altijd lastig, maar de mannetjes verschillen duidelijk van hun verblijfsgenoten dankzij hun egale, donkere kop.

Open Up

Vanaf dinsdag 25 mei opent Diergaarde Blijdorp ook voor niet-abonnementhouders. Een mooie ontwikkeling! Onthoud wel: alle binnenruimtes (met uitzondering van de toiletten) zijn afgesloten en het reserveren van een tijdslot is verplicht.

Buren van Bokito

Foto: Patrick van Bakkum (BB-Facebook)

Even terug in de tijd: in 2011 kregen gorilla Bokito en zijn familie gezelschap van wat kleinere apen, de witneusmeerkatten. De combi was doorgaans vredig en de meerkatten konden zich altijd nog afzonderen in hun binnenverblijf, gesitueerd in de ‘kijkhut’ naast de Oewanja Kinderjungle. In 2015 verlieten deze onderhuurders de Maasstad echter en daarmee kwam dit hok leeg te staan. Toen de mannelijke witkruinmangabey eind vorig jaar overleed, besloot de Diergaarde de groep in tweeën te delen, voorafgaand de introductie van de nieuwe fokman. Sindsdien wonen vrouwtje Casper, twee van haar dochters en een ander jong mannetje (een zoon van Esperanza, het vrouwtje dat nog in het oude verblijf leeft) in de kijkhut. In abonnementhoudersblad De Giraffe meldt Blijdorp nu dat de verzorgers nadenken over het weer openen van de schuif naar het grote gorillaverblijf. Er moeten eerst nog enkele veiligheidsmaatregelen getroffen worden, maar het is zeker een spannend vooruitzicht!

Romance

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Hij moet wel een van de meest gefotografeerde inwoners van Blijdorp zijn: otter Jacco, geboren eind 2019. Helaas moet hij alweer een jaar voor zichzelf zorgen, na de ontsnapping van zijn ouders Igor en Jacky. Van Igor is bekend dat hij uiteindelijk is aangereden, van Jacky is al geruime tijd geen waarneming gedaan. Het lijkt erop dat Jacco binnenkort een vriendinnetje krijgt: de Diergaarde meldt de komst van een vrouwelijke soortgenoot. Ze komt uit de dierentuin van Warschau.

Eekhoornperikelen

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Tijdelijk verblijven de Kaapse grondeekhoorns achter de schermen. De verzorgers bestuderen hoe hun afwezigheid hun verblijfsgenoten – dat zijn de textorwevers, purperglansspreeuwen, geelkeelfrankolijnen en groenhelmtoerako’s – beïnvloedt. Ook hun boombewonende verwanten, de driekleureekhoorns uit Azië, zijn tijdelijk niet te zien. Zij zijn van plek gewisseld met de roelroels uit Taman Indah, een gebouw dat in verband met de COVID-19-maatregelen niet toegankelijk is. De roelroels lijken hun verhuizing niet erg te vinden, ze scharrelen als vanouds op de bodem van de pruimkopparkietvolière.

Vers van de mamapers

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Elders in het park heeft Cupido reeds toegeslagen. Op 3 mei is er een bizon geboren, Gina genaamd. Haar Noord-Amerikaanse roots ten spijt is ze een echte Rotterdammer. Haar vader, voor wie dit het eerste kalf is, is namelijk zelf ook hier geboren. Op zijn beurt is hij de zoon van de oude bul Clint, die in 1998 geboren werd in – jawel – Blijdorp, als zoon van een hier geboren koe. Een heuse dynastie dus. Ook bij hun buren, de prairiehondjes, is nieuw leven te zien. Tot slot is het ook bij de Zuid-Amerikanen raak: bij de Chileense poedoes is een kleintje geboren. Dat gebeurde voor het laatste in 2016. Nog geen 25 Europese dierentuinen houden dit berghertje, dus het is best bijzonder. Het huidige koppel werd eind 2020 aan elkaar voorgesteld, dus het lijkt liefde op het eerste gezicht geweest te zijn.

Om te gieren

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Een tumultueus broedseizoen voor de bedreigde gieren krijgt toch nog een zilveren randje, met de geboorte van een witkopgier. Nog nooit eerder gebeurde dat in Blijdorp, maar jarenlange pogingen door dit trouwe koppel werpen nu dus toch hun vruchten af! Het kuiken kwam uit in de broedmachine, maar de ouders ontfermden zich direct over de kleine toen hij werd teruggeplaatst. Verwar deze witkopprimeur niet met de witrugprimeur die Blijdorp dit jaar eveneens behaalde. Dat jong zag in maart het levenslicht, maar werd niet geaccepteerd door zijn ouders, die bij de vogelshow wonen. Hij is liefdevol ‘geadopteerd’ door een koppeltje Rüppells gieren in de publieksvolière, wiens eigen ei gesneuveld was. Ook het ei van de kapgieren in dit verblijf kwam niet uit, net als het ei van het koppel witruggieren hier. De laatstgenoemde hebben nog even opgetreden als pleegouders voor een verstoten Rüppells kuiken, maar dat jong heeft het niet gered. De opbrengst bij de Rüppells lijkt dit jaar dus te blijven steken op twee jongen, best een net resultaat.

Olifantje geboren in Diergaarde Blijdorp

Na een zwangerschap van bijna twee jaar, is het nog even wennen voor Aziatische olifant Bangka: eindelijk zit haar dracht erop. Haar derde kindje is een feit. De Diergaarde had het begin van de bevalling gisteravond al aangekondigd, maar het bleef bij sporadische weeën en Blijdorp trok die voorspelling enkele uren geleden terug naar aanleiding van nieuwe bloedmonsters. Kort na middernacht leefde de kudde echter opeens op en toen was het snel gebeurd. De kleine kwam op 5 mei omstreeks 00.03 ter wereld.

Diergaarde Blijdorp heeft nog niks laten weten over het jong, maar op de webcams is te zien dat hij of zij al goed achter zijn moeder aanloopt – zij het met vallen en opstaan. De kudde, bestaande uit Bangka’s moeder Irma en Bangka’s oudere dochter Faya, is op moment van schrijven nog aan het bedaren van alle commotie, en houdt het kalf beschermend in hun midden. De vader van de kleine is Timber, die vorig jaar naar Wildlands verhuisd is in het kader van het Europese fokprogramma, dat door Blijdorp gecoördineerd wordt en waaraan zo’n zeventig parken meedoen.

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek heeft laatst een beurs toegekend aan Diergaarde Blijdorp en Wageningen University & Research om uitvoerig DNA-onderzoek te verrichten in Europese zoos. Denk aan het in kaart brengen van erfelijke ziektes, verwantschappen die niet bekend zijn in bij de coördinator van het fokprogramma en ook de roots van de vele aparte families in dierentuinen. Er bestaan momenteel drie algemeen geaccepteerde ondersoorten van de Aziatische olifant: die van Sri Lanka, die van Sumatra en de ‘Indische’ van het Aziatische vasteland. Niemand weet echter tot welke categorie de olifanten van Noord-Borneo behoren; wellicht zijn ze zelfs verschillend genoeg om als aparte ondersoort in stand te houden. Dit onderzoek kan dus een grote invloed hebben op hoe de olifantenpopulatie in Europa beheerd wordt, evenals op toekomstige herintroducties.

Wist je dat de kleine olli blauw bloed heeft? Toen zijn grootmoeder Irma vorig jaar vijftig jaar oud werd, namen we haar stamboom en dynastie uitgebreid onder de loep. Klik HIER om te kijken hoe de uitgebreide familie van de spruit in elkaar zit!

-> Update 14.00: Diergaarde Blijdorp heeft gemeld dat het een mannetje is.

Nieuwjaarslezing 2021!

Afgelopen zondag vond de traditionele Nieuwjaarslezing van de vereniging Vrienden van Blijdorp online plaats. Vrienden-voorzitter Marcel Kreuger, Blijdorp-directeur Erik Zevenbergen en curator Harold Schmidt blikten vooruit op wat 2021 de dierentuin van Rotterdam te bieden heeft. Dat, en hoewel alles wat over 2020 gezegd kan worden inmiddels grijsgedraaid is, moest er toch nog even gesproken worden over de gevolgen van de langdurige sluitingen. 

Foto: Jim Hoogendorp (radionl.fm). Klik HIER voor de actie van Patricia Paay.

Eufemistisch gezegd was 2020 een pittig jaar voor Blijdorp. Met 600.000 bezoekers minder en een gemiste omzet ter waarde van 13 miljoen euro, wat in beide categorieën neerkomt op 40% slechter dan begroot, heeft het enig kunst- en vliegwerk van het bestuur gevergd om alle eindjes aan elkaar te knopen. Directeur Erik Zevenbergen houdt rekening met een vergelijkbaar karig 2021: ”de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat we er nog lang niet zijn, maar optimisme houdt ons overeind.” Zevenbergen stond uitvoerig stil bij ”de rots in de branding”, zoals hij de vereniging Vrienden van Blijdorp altijd noemt, maar uitte ook zijn dank voor de steun die Blijdorp uit allerlei andere hoeken ontving. Denk aan de recente actie van Patricia Paay, die inmiddels al een ton heeft opgeleverd. Verder verklaarde voorzitter Marcel Kreuger dat de Vrienden in 2020 voor het eerst sinds tijden een netto stijging in het ledental hebben meegemaakt en dat ’21 ook veelbelovend lijkt in dat opzicht.

Foto: Luciënne de Gier (BB-Facebook)

Dit jaar vinden er, als alles goed gaat, twee grote transporten plaats. Het is de bedoeling dat olifanten Trong Nhi en Nhi Linh binnen een half jaar naar Amerika vertrekken. Moeder en dochter delen geen verwantschap met de rest van de Irma-groep en daardoor is de laatste jaren een strijd ontstaan over aan welke familie het leiderschap toebehoort. Eerst speelde dat conflict vooral op de achtergrond, maar vorig jaar begon het gevaarlijke vormen aan te nemen en sindsdien staan Trong Nhi en Nhi Linh apart. Er is echter geen ruimte voor het permanent huisvesten van twee kuddes in Blijdorp en daarom moeten ze weg. Nu we het toch over de olifanten hebben: Bangka is uitgerekend voor het voorjaar en hopelijk kan er dit jaar nog een nieuwe olifantendeur gemaakt worden tussen het binnen- en buitenverblijf.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Of de verhuizing van laaglandgorilla Nasibu naar Nieuw-Zeeland even snel geregeld zal zijn, is helaas niet te zeggen. Het land van de kiwi’s is namelijk coronavrij en hanteert vooralsnog strikt gesloten grenzen om dat zo te houden. Nasibu kwam in 2009 als peuter naar Blijdorp omdat hij in zijn geboorteplaats Frankfurt verstoten was door de zilverrug daar. Gelukkig kreeg hij in de Bokito-groep een tweede kans. Nasibu en Bokito werden binnen de kortste keren dikke vrienden en geleidelijk veranderde zijn adoptiezoon ook in een spierbundel van formaat. Helaas ging het mis tijdens zijn puberteit: hij pakte eten van Annet af, tastte Bokito’s grenzen af en uiteindelijk vond er zelfs een dekking met een van zijn dames plaats. Nasibu leefde steeds meer aan het rand van de groep en uiteindelijk is hij door Bokito een separatieverblijf ingejaagd. Hij had eigenlijk al lang in Nieuw-Zeeland moeten leven, maar keer op keer liepen bouwprojecten daarginds vertraging op. Volgens recente berichtgeving is Orana Wildlife Park overigens nu eindelijk klaar voor zijn komst. De directeur vertelde verder namens de verzorgers dat, ondanks zijn langdurige isolatie, de puber nog altijd goed in zijn vel zit.

Foto: Leo Brentjes (BB-Facebook)

Dan: bouwnieuws. Er lopen momenteel al drie projecten die in de eerste helft van 2021 afgerond moeten worden. Reeds voorafgaand aan de derde golf was men begonnen met het realiseren van de zogenaamde Bijenvallei op het terrein van het voormalige wolvenverblijf. Het wordt een botanisch toevluchtsoord voor zeldzame wilde insecten en er komt ook educatie over voortslepende milieuproblemen in Nederland, zoals de excessieve uitstoot van stikstofoxiden en ammoniak. Daarnaast is Blijdorp inmiddels begonnen met de werkzaamheden aan het verblijf van de Visaya-wrattenzwijnen. Het is nog niet duidelijk hoe lang het project gaat duren. Net als de realisatie van de Bijenvallei wordt dit project bekostigd door de Vrienden van Blijdorp en met het geld van de vereniging krijgen deze kritiek bedreigde varkens uit de Filipijnen binnenkort toegang tot een van de oevers van het pelikanenverblijf. Ook project drie is een Vrienden-klus: de overnetting van de flamingo’s. Als onderdeel van die verbouwing is eind vorig jaar al het voorplein van de Rivièrahal op de schop gegaan en op 18 januari wordt – ja, nu écht – begonnen aan de bouw van een volière over het Flamingo-Strand. De netconstructie moet eventuele kuikens beschermen tegen hongerige meeuwen en is ook nodig omdat het permanent wieken van jonge vogels nu verboden is. Deze verbouwing heeft ruim vijf jaar vertraging opgelopen door continu gesteggel met de Welstandscommissie van Rotterdam, die zich bekommert om het beschermen van de oorspronkelijke architectuur van Diergaarde Blijdorp anno 1940. Pluspunt is dat er inmiddels betere afspraken liggen met de Gemeente, om dit soort flaters in de toekomst te voorkomen.

Tot slot noemde Zevenbergen nog kort de verbouwing van de Bergdierenrots. Ook dit project gaat extern gefinancierd worden en kan dus doorgaan, al zal het waarschijnlijk op zijn vroegst in 2022 voltooid zijn. Het vervallen rotsblok wordt gereedgemaakt voor rode panda’s, met mogelijk kuifhertjes als onderhuurders. Voor beide soorten geldt dat hun Europese fokprogramma gecoördineerd wordt vanuit Rotterdam en daarom wil Blijdorp graag een tweede verblijf maken. Zo ontstaat er ruimte voor bijvoorbeeld individuen waarvoor tijdelijk geen partner gevonden kan worden in andere parken, of dieren die hun ouders kwijtgeraakt zijn en nog te jong zijn om te koppelen. Daarnaast is het een hele praktische invulling: het verblijf is naar huidige maatstaven simpelweg te klein voor hoefdieren of primaten. Rondom de Bergdierenrots staan ook verschillende ingrepen gepland. De Toko Tjitjak verliest zijn horecafunctie ten behoeve van educatie en ook wordt het vlonder door het oude pandaverblijf deels verlegd, om zo de doorstroom van bezoekers te verbeteren. Ook komt er een plekje voor primula’s, bloemen waarvan Blijdorp de Nationale Plantencollectie beheert, vermoedelijk om de zichtlijnen op de rots in oude luister te herstellen. Het terrein achter de Bergdierenrots moet op een later tijdstip ontwikkeld worden.

Hieronder kan je zelf een kijkje nemen naar de ontwerpen die getoond werden op de Nieuwjaarslezing. Navigeren tussen de verschillende afbeeldingen kan via de pijltjes onderaan. Tip: als je dit soort presentaties zelf wilt bijwonen en ook vragen wilt kunnen stellen, word dan lid van de vereniging Vrienden van Blijdorp en help de tuin de crisis door!

Sfeerimpressie flamingovolière
« van 5 »

Olifantje op komst in Blijdorp

Foto: Danique Dellevoet (BB-Facebook). Sunay in 2015.

De vreugde is groot in Rotterdam: olifant Bangka is zwanger, zo bericht de Diergaarde in abonnementhoudersblad De Giraffe. Ze is uitgerekend omstreeks maart/april 2021. De dracht van Aziatische olifanten duurt 22 maanden, dus ze is al een aardig eindje op weg en alle voortekenen zijn gunstig. Het is een ‘afscheidscadeau’ van Timber, de bul die dit jaar naar Wildlands in Emmen vertrok. Het wordt het derde kalf voor Bangka, die afgelopen november haar twintigste verjaardag vierde. Ze is zelf geboren en getogen onder de rook van de havenstad en is de kroonprinses van de Irma-dynastie. Ze wordt vergezeld door haar bejaarde moeder en haar dochter uit 2010, Faya. Zoontje Sunay, uit 2015, is dit jaar uitgevlogen naar het Franse La Tanière. Ook van die twee kinderen is Timber de vader. Faya is inmiddels al een echte dame en met een beetje geluk zal ook zij op korte termijn met een bolle buik rondlopen, maar dan door ’toedoen’ van Fahim.

Voor zij die de olifanten in Blijdorp niet bij naam kennen: je hebt ‘oma’ Irma, een inmiddels een vijftig jaar oude dame die in ’84 het allereerste olifantenkalfje van Nederland voortbracht. Haar stamboom kent tegenwoordig nazaten door heel Europa en zelfs in Amerika, maar van haar dochters woont gewoon nog thuis: dat is dus Bangka. De Irma-groep wordt gecompleteerd door de jongvolwassen Faya. Er is nog een tweede groepje in de Diergaarde, maar zij zullen relatief snel vertrekken. Dat zijn Trong Nhi en dochtertje Nhi Linh. Zij delen geen verwantschap met de Irma-tak en de laatste tijd nam Trong Nhi geen genoegen meer met haar onderdanige status. Het leidde tot geduw en slapeloze nachten voor Irma en dat is op haar oude dag simpelweg te gevaarlijk. Trong Nhi’s moeder, Douanita, is destijds om soortgelijke redenen op transport gegaan, maar Trong Nhi was toen hoogzwanger en kon niet mee. Er woont momenteel één mannetje in Blijdorp, dat is Fahim.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp. Allereerste concept uitbreiding olifanten. Klik HIER voor groot formaat.

Van origine werden er meer vrouwtjes dan mannetjes uit Azië gehaald, maar nu die importgeneratie langzamerhand begint te verdwijnen, verschuift ook de sex-ratio. Waren er dertig jaar geleden nog zeven vrouwtjes per bul, nu bungelt dat cijfer rond de twee en over een jaar of vijftien zal het 50-50 zijn. Vrouwtjes blijven doorgaans hun leven lang bij hun moeder, maar mannetjes weken zich van nature los op een gegeven moment. Dan bezoeken ze in het wild afwisselend andere jonge vrijgezellen, maar ook oudere mannetjes en soms komen ze nog even buren bij hun moeder, en soms staan ze ook een poosje alleen. Veel bestaande ZOO-verblijven stammen uit de tijd dat er per vrouwengroep slechts één à twee heren gehouden werden. Om ruimte te maken voor de groeiende populatie jonge mannetjes en om hun sociale behoeftes te faciliteren, zullen dierentuinen in heel Europa meer ruimte moeten maken voor mannetjes en Blijdorp wil als fokcoördinator toonaangevend zijn in die ontwikkeling.

In lijn met de fissionfusion-filosofie zullen er dit decennium twee extra perken gerealiseerd in Blijdorp worden om een dynamische groep van vrouwtjes, een volgroeide bul en enkele jonge mannetjes te creëren. Op het bestaande perk van de Indische neushoorns zal waarschijnlijk een nieuwe stal komen voor de bullen, met als randvoorwaarde dat Namaste in ieder geval haar oude dag in Rotterdam mag slijten. Rondom deze nieuwe stal komt een state-of-the-art buitenverblijf en een derde verblijf zal gerealiseerd worden op de plek waar nu de gedomesticeerde kamelen staan. Er kan geschoven worden met wie waar staat en wie met wie, met oog voor waar de dieren zelf zin in hebben. De nieuwe deur die gemaakt gaat worden in Taman Indah, gefinancierd door de vereniging Vrienden van Blijdorp, is een pril begin. Het meenemen van het bongoperk en het Aziatisch Moeras in de plannen ligt ook nog op tafel, maar momenteel lijkt het erop dat deze gebieden te veel geld zullen vergen om te ontwikkelen in verhouding tot hoeveel terrein het daadwerkelijk oplevert.

Foto: Roy Hijdra (BB-Facebook). Bangka met Sunay in 2015.

Kort Nieuws #157

Flitsend

Foto: Maxime Stok (BB-Facebook). Menarambo-cichlide in Blijdorp.

De eerste stap van de ‘flitsactie 2020‘ van de Vrienden van Blijdorp is voltooid: bij de uitgang van het Natuurbehoudscentrum in het Oceanium vind je nu een zoetwateraquarium met soorten uit Madagaskar. Het soortbordje, dat het aquarium met stukken hout, planten en een geverfde achterwand flankeert, spreekt boekdelen: vijf vissen komen hier uiteindelijk, en dat zijn niet zomaar exotische goudvissen. De lijst wordt aangevoerd door, zoals op Blijdorper Bende al eerder gespeculeerd werd, de damba-cichlide (Paretroplus damii): een dier dat al snel 30 centimeter of langer kan worden van kop tot staart. Ze leven in rivieren in Noordwest-Madagaskar, waar ze zich voornamelijk voeden met slakken. Op de Rode Lijst staan ze als ‘kwetsbaar’ vermeld vanwege hun beperkte verspreidingsgebied en de lokale visserij. Een soort die uit hetzelfde problematische gebied komt en bovendien moet leren omgaan met de bouw van een dam in hun habitat, is de kwetsbare Andapa-cichlide (Paratilapia polleni andapa). De volwassen exemplaren van deze soort zijn gitzwart met vele kleine witte stipjes, een werkelijk prachtig aanzicht. Verder wordt de Grandidiers cichlide (Ptychochromis grandidieri) uit Oost-Madagaskar genoemd, zij houden er een iets simplistischer uiterlijk op na met hun gelige schubben en wat zwarte vlekken. Zij zijn in slechts vier Europese dierentuinen te zien en hebben het geluk dat ze niet als bedreigde diersoort te boek staan, al geeft het IUCN openlijk toe dat er eigenlijk te weinig data bestaan om dat hard te maken. Deze drie soorten zijn nooit eerder in Blijdorp te zien geweest en helaas is dat ook nu nog zo: de enige inwoners die al daadwerkelijk in het aquarium zitten, zijn de kotsovato-cichliden (kwetsbaar) en menarambo-cichliden (kritiek bedreigd). Wat jongere individuen van deze soorten waren eerder al losgelaten in een van de andere aquaria in het Natuurbehoudscentrum en hebben daar tevens geprobeerd om zich voort te planten. Veelbelovend!

Mutatierubriek

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De nieuwe Chileense poedoe.

Romantiek in de Andes? Bij de Chileense poedoes heeft een wissel plaatsgevonden. Begin 2019 arriveerden hier twee broertjes, maar nu heeft een van de twee heren plaats moeten maken voor wat vrouwelijk schoon. Ze is te herkennen aan haar afwezige gewei – al duurt het wellicht niet heel lang meer voordat de heer de zijne afwerpt, waarna het onderscheiden van de dieren een pittige taak wordt. Verder is, inmiddels alweer enige tijd geleden, een kuiken gemeld bij de sneeuwkaptapuiten: charmante en lawaaierige vogeltjes met een oranje buik die maar in zo’n twintig Europese dierentuinen worden gehouden. Ze leven vooral in in landen ten westen van de Congo-rivier, zoals Togo en Gabon, maar ook in minder beboste regio’s rondom het Victoriameer. In Blijdorp delen ze een verblijf met de populaire steppeslurfhondjes. Recenter is de geboorte van een Mhorr-gazelle, tussen verblijven van de de leeuwen en gieren. Het is (als mijn wiskundevaardigheden me niet in de steek laten) nummer vier dit jaar. In 2015 keerde de Mhorr-gazelle, na vier decennia uitsluitend in gevangenschap bestaan te hebben, terug naar de wildernis van de Westelijke Sahara dankzij het harde werk van Europese dierentuinen en een donatie van UNESCO. Tot slot nog een kleine huishoudelijke mededeling namens de Maleisische wandelende bladeren: het gezin is verhuisd naar een terrarium achter de schermen, waar ze nu samenwonen met acht jonge dieren uit Chester Zoo. Op hun oude adres is nu een tweede groepje Britten te vinden, de reden voor de wissel is niet bekend.

Kuddegedrag

Screenshot: Diergaarde Blijdorp (DB-Facebook)

Nieuw in Diergaarde Blijdorp: de helmparelhoen (Numida meleagris). Een flinke groep van deze grondbewonende vogels is laatst voorgesteld aan de ringstaartmaki’s bij het Oceanium. Ze leven vredig samen, al houden ze elkaar wel strak in de gaten. Eind 2018 financierden de Vrienden van Blijdorp de bouw van dit doorloopverblijf, dat de entree moest worden voor de door de COVID-19 geannuleerde Eilandhoppen-kas. Het eindresultaat getuigde van ongelofelijk oog voor detail: van de kleur van het bezoekerspad tot de vormgeving van de rotsen en de beplanting, alles kon gekoppeld worden aan een educatieve totaalbeleving van Madagaskar. Hoewel dit Oost-Afrikaanse eiland natuurlijk vooral bekend staat om zijn maki’s, is hier nog veel meer te vinden: zo is het qua schildpadden en kameleons een van de meest diverse plekken op de planeet en ook wat betreft vissen en landzoogdieren is het een veelal ondergewaardeerde schatkist. Helaas behoort het ook tot de armste landen ter wereld en het merendeel van de endemische diersoorten staat nu als bedreigd op de Rode Lijst. Nu Eilandhoppen echter van de baan is, lijkt de Diergaarde het over een andere boeg te gooien: de helmparelhoen komt immers in bijna heel Afrika voor, maar opvallend genoeg niet op Madagaskar. Wel is het zo dat ze hier al lange tijd als invasieve immigranten aanwezig zijn in gebieden die meer op de savannes van het vasteland lijken. Daartoe behoort ook zeker de habitat van de ringstaartmaki. Net als hun verblijfsgenoten zijn helmparelhoenders nogal vocaal. Ze zijn verwant aan de kroonparelhoenders in de Okapi-Volière, al zijn helmparelhoenders in circa tien keer zo veel dierentuinen aanwezig.

Ruim baan voor zwaargewichten

Foto: Wianka Keij (BB-Facebook)

Afgelopen weekend werd het winterlezing-seizoen van de Vrienden van Blijdorp afgetrapt. Bij een webinar vertelde curator Harald Schmidt, samen met assistent-fokcoördinator Jeroen Kappelhof, over de ‘oorlog’ tussen Irma en Trong Nhi, de riskante capriolen van Fahim, de evolutie van dierenwelzijn en verzorgerschap, de verschuivende sex-ratio in het fokprogramma en de rol van dierentuinen bij een potentiële ‘genetische restauratie’ van wilde olifantenpopulaties. Er kwamen ook bijzondere beelden voorbij van de Dikhuidenvleugel in de jaren ’70 en als klap op de vuurpijl werd een eerste schets van het toekomstige olifantenverblijf getoond. Hier op Blijdorper Bende zullen we echter nog even wachten met het bespreken hiervan, uit respect voor de Vrienden. Extra leden zijn met het huidige economische noodweer immers harder nodig dan ooit tevoren! Daarom willen we jullie op het hart drukken dat een lidmaatschap van de vereniging Vrienden van Blijdorp, wat je nog geen vijftig euro jaar kost, het geld meer dan waard is. Als je je nu inschrijft voor 2021, krijg je het restant van dit jaar gratis! Je kan dit soort lezingen, waarvan er begin volgend jaar nog twee georganiseerd worden, live bijwonen en je vragen laten beantwoorden door de experts. Ook krijg je vier keer per jaar het Vriendennieuws op de deurmat, een tijdschrift waarin artikelen worden geschreven in nauwe samenwerking met de verzorgers en projectontwikkelaars die werken aan de toekomst van de Diergaarde. Klik HIER om naar de website van de Vrienden te gaan en onthoud zoals altijd: vrienden maken het verschil!

Buiten Blijdorp

Een lichtpuntje in wat een lastige maand voor DierenPark Amersfoort geweest is: olifant Kina is donderdagochtend bevallen van een meisje, Yindi, na een zwangerschap van bijna twee jaar. We besloten om de stamboeken in te duiken en wat blijkt? Het is een mini met Rotterdams bloed! Haar opa en oma, van moeders kant, zijn Indra en Alexander. Ja, de Alexander die hier niet alleen Bangka en Trong Nhi heeft verwekt, maar ook Senang, Anak, Sibu en Tonya! Lang verhaal kort, onze Faya is een half-nicht geworden! Ook oma Indra is niet zonder een vleugje Maasstad: haar vader (en dus de overgrootvader van de spruit) is namelijk Ramon, die haar in ’97 heeft verwekt bij Khine War War, toen zij in Blijdorp bleef logeren. Indra is daarmee het jongste nog levende kind van Ramon. Overigens is het niet een en al polder-DNA: Yindi’s vader is de Franse Maurice, die afstamt van twee in het wild geboren dieren.

Foto: Hart van Nederland (hartvannederland.nl). Moeder en kind zijn HIER live te volgen.