Kort Nieuws #191

Upon a star…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). De leeuwen hebben al visueel contact kunnen maken.

Eindelijk goed nieuws bij de Aziatische leeuwen. De afgelopen jaren was het eigenlijk continue treurnis, met het opduiken van heftige neurologische afwijkingen bij verschillende dieren. Dit heeft het leven geëist van onder andere ‘koning’ Aapal en zijn dochter Mette. Twee van Mettes zusjes resteren in Rotterdam, maar ook bij hen zijn de vroege symptomen van ataxie zichtbaar. Hun moeder Lalana oogt gelukkig wel gezond. Voor haar heeft de Europese populatiecoördinator in Denemarken nu een nieuwe partner gevonden. Zijn naam is Wishu, een twee jaar geleden in België geboren mannetje. De kennismaking met de dames wordt binnenkort verwacht, spannend! Wel één frappant detail: Lalana is eigenlijk een tante van Wishu, aan de kant van zijn moeder. De gedeelde schakel is Kolya, de eerste dochter van ‘onze’ Shantee. Maar ja, helaas zijn zulke verwantschappen bij deze bedreigde soort vrijwel onvermijdelijk…

Amazonica Update

Foto: Angelique Wubben (BB-Facebook). Jeberos gifkikker.

Hoe gaat het nu met vlinderkoepel Amazonica? Op 1 september werd de iconische tropenhal gesloten in verband met omvangrijke en diepgaande schade aan de dakconstructie. De bouwkundige inspectie is nog bezig en de meeste dieren zijn nog steeds aanwezig in hun vertrouwde verblijven. Zoals Blijdorper Bende eerder al meldde, is de verwachting desalniettemin dat de meeste inwoners uiteindelijk zullen vertrekken. Ingewijden melden dat Blijdorp al een nieuw heenkomen op het oog heeft voor de Braziliaanse en Jeberos gifkikkers. Schrale troost voor liefhebbers van koudbloedigen: het lijkt erop dat een aantal vissen zullen verhuizen naar de twee Amazone-aquaria in het Oceanium. Enkele zoetwaterroggen zitten al in de quarantaine, vermoedelijk komen zij in de ‘bosbeek’, waar ook de kaaimansnoeken en gevlekte snoekcichlides zwemmen. De roodbuikpiranha’s en gestreepte kopstaanders staan vermeld op het nieuwe soortbordje van het kaaimanbassin. Daar zullen ze hopelijk de leegte opvullen die eerder dit jaar ontstond na de dood van de laatste arowana.

Duurzaamheid

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Plastic is een groot probleem voor klimaat, natuur en mens. Diergaarde Blijdorp introduceerde in 2017 al 100% bio-afbreekbare alternatieven voor onder meer frietzakken, maar gebruikt tot op heden nog een plastic coating voor wegwerpbekers. Vanaf 1 januari 2024 wordt het gebruik daarvan verboden in heel Nederland, wat voor Blijdorp de aanleiding is om te experimenteren met alternatieven. In restaurants De Lepelaar, Poort van Azië, het Caraïbisch Café en de Terraszaal wordt voortaan keramiek servies gebruikt voor koffie en thee. Deze kan je ter plekke weer inleveren. Voor buitenlocaties (Brood & ZOO (Oceanium), Ooievaarsnest, Koedoekraam, Jungle Café (Rivièrahal), Oewanja Lodge en de Winkel van Sinkel) voert Blijdorp nu een pilot uit met statiegeldbekers. Bij aanschaf van een drankje betaal je 1 euro extra, die je terugkrijgt wanneer je je beker retourneert bij een van de aangewezen locaties. Voor dit systeem ontvangt Blijdorp graag feedback van bezoekers via deze online vragenlijst. Alvast bedankt!

Tien jaar Blijdorper Bende

Laatste kans om mee te doen! Als je een schildpad een naam zou geven, hoe zou je haar dan noemen? Blijdorper Bende zamelt geld in voor het Cikananga Wildlife Center op Indonesië. Zo helpen wij deze partner van Diergaarde Blijdorp met het opvangen en revalideren van kritiek bedreigde orlitia-schildpadden. Donateurs ontvangen een persoonlijk certificaat én mogen een mooie naam bedenken voor de orlitia die Blijdorper Bende symbolisch adopteert. Doe jij ook mee aan onze Jubileumactie?

Afscheid

Foto: Theo de Koning (BB-Facebook). Steppeslurfhondje.

Er zijn twee diersoorten minder te zien in Blijdorp. In de Krokodillenrivier staat een verblijf leeg na de dood van het inwonende slurfhondje. Op zich heeft de Diergaarde veel gefokt met deze opmerkelijke insecteneters, ook achter de schermen, dus naar verwachting zal deze leegstand van korte duur zijn. Het is tevens opmerkelijk stil in de Victoria Serre, waar de reusachtige zwerm molonetispreeuwen ‘verdwenen’ is zonder verdere communicatie van de dierentuin. Mocht er meer bekend worden hierover, dan zal Blijdorper Bende dat vanzelfsprekend laten weten.

Diverse pluimage

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Grijze bananeneters.

Er zijn nog meer vogelnieuwtjes! Zo is in de Okapi-Volière weer een grijze bananeneter uitgevlogen. Dat is best bijzonder, want deze West-Afrikaanse vogelsoort is in nog geen tien Europese dierentuinen te zien. Ook kleine geelkeelfrankolijnen worden groot: twee mannetjes zijn overgeplaatst van het Hart van Afrika naar de Gierenrots. Eveneens bijzonder foksucces in de Victoria Serre, waar twee Balispreeuwen uitgevlogen zijn. De Balispreeuw leeft nog maar in één klein reservaat in Indonesië en is voor zijn voortbestaan sterk afhankelijk van fokprogramma’s in Westerse dierentuinen. Nog recenter is de geboorte van twee Palawan-pauwfazanten. Blijdorp verzoekt bezoekers om de rust van het schuchtere gezin te respecteren. Tot slot ook de heugelijke aankomst van een tiental rijstvogeltjes. Een welkome impuls voor de flink vergrijsde kolonie in de Maleise Bosrand.

Chromosomale kwesties

Foto: Céline Alders (BB-Facebook). Gevlekte hyena’s.

In Kort Nieuws #190 meldden we al dat Blijdorp zes poolvosjes uit Oekraïne opgevangen heeft. In hun papieren stond dat het om drie mannetjes en drie vrouwtjes ging, maar de verzorgers zetten daar al vroeg hun vraagtekens bij… Nu de dieren gewend zijn aan hun nieuwe heenkomen, was het dan ook tijd voor nadere inspectie. Het oordeel: het zijn in feite twee mannetjes en vier vrouwtjes! Overigens hoeven we niet op jongen te wachten, want ze zijn gesteriliseerd. Ook bij de jonge hyena’s hebben de verzorgers eindelijk van dichtbij kunnen gluren: het zijn een mannetje en een vrouwtje. Het nageslacht van mama Kaidi en papa Karoi gaat, geheel toepasselijk, voortaan door het leven als Kanzai en Khenzi. Wat zoogdieren betreft: er is een tweede vicuña geboren in het Zuid-Amerikaanse themagebied! Het is een vrouwtje, Kally is de trotse moeder. De temperamentvolle vader Pedro staat nog altijd apart van de groep.

Aandoenlijk

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook)

Is ‘ie niet leuk? Er is weer een rode panda geboren in Diergaarde Blijdorp. Het is het tweede nestje van vader Miyuko en vrouwtje Kwina. De koter is een mannetje en is Tiwari gedoopt, vernoemd naar een Nepalese natuurbeschermer die opgeleid is door Blijdorp. Het prille gezinnetje is te zien in het bosverblijf in de Himalaya-biotoop; bij de Bergdierenrots logeren momenteel twee jongvolwassen zusjes uit Tsjechië.

Doorreis

Over logees gesproken: maak kennis met zwarte neushoorn Malte! In zijn thuistuin Magdeburg was deze winter geen geschikte stal beschikbaar voor de kritiek bedreigde dikhuid en daarom biedt Blijdorp tijdelijk onderdak aan. Hij zal niet bij ons vrouwtje Naima geplaatst worden, daarvoor is hij nog wat jong. Wel staat hij als vorm van gedragsverrijking af en toe op het perk van Naima’s jongvolwassen zoon Nasor. Er wordt veel gestoeid tussen de twee, wat toch wel indrukwekkende tafrelen oplevert…

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook)

Foto: Lucienne de Gier (BB-Facebook)

Blijdorp sluit na 10 jaar vlinderkoepel Amazonica: “ongelukkige ontwerpkeuzes”

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer)

Vlinderkoepel Amazonica in Diergaarde Blijdorp wordt op 1 september gesloten voor bezoekers. Parkdirecteur Zevenbergen geeft in het Vriendennieuws aan dat er ernstige zorgen zijn over de structurele integriteit van de houten dakconstructie. De komende maanden zal uit een grondige inspectie van het pand moeten blijken of een renovatie nog mogelijk is. De dierentuin vreest echter dat er niets anders op zit dan de iconische kas tegen de vlakte gooien en is al bezig met het uitplaatsen van de inwoners.

Amazonica werd in 2013 geopend ter gelegenheid van het vijftigjarige jubileum van de Vrienden van Blijdorp. Het geschenk heeft de vereniging ruim één miljoen euro gekost en was de bekroning van het verder relatief bescheiden Zuid-Amerikaanse themagebied. Ten tijde van de opening gooide Amazonica hoge ogen als de grootste tropenkoepel in de Benelux met een state-of-the-art klimaatsysteem. Het samenspel van de weelderige planten, het brede scala aan vlindersoorten en de Latijns-Amerikaanse sferen maakte van Amazonica al snel een Rotterdamse publieksfavoriet.

Fragiel

Foto: @AgainErick (Wikimedia Commons). Amazonica in aanbouw (2013).

Achter de schermen groeide Amazonica echter al snel uit tot een zorgenkindje. Natuurlijk waren er ‘kinderziektes’, zoals onbetrouwbare filters en stikhete temperaturen tijdens de zomer, maar het dak veranderde al snel in een structureel pijnpunt. Het dak, speciaal ontworpen om de broeierige kas te scheiden van de kille buitenlucht, bleek veel minder stevig dan gehoopt. Al na anderhalf jaar scheurden drie van de luchtkussens tijdens een winterstorm. Van een echte doorbraak was geen sprake, omdat het slechts één van de folielagen betrof. Wel schoot het energieverbruik van de koepel rap omhoog en zorgde het klapperende folie voor behoorlijk wat geluidsoverlast.

Voor de herstelwerkzaamheden verscheen begin 2015 een extra dienstpad langs de noordgevel van de koepel, afgesnoept van de weide van de vicuña’s. De lekkages bleven echter maar opduiken. Aanvankelijk werd met de vinger gewezen naar nieuwsgierige meeuwen en kraaien, maar ook een extra net bovenop de koepel bood geen soelaas. Eens in de zoveel tijd vond er onderhoud plaats, maar soms leek het wel alsof de volgende dag alweer een ander zeil gescheurd was.

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer). Dakschade na storm Corrie (2022).

Het uitzonderlijke stormseizoen van 2022 spande de kroon. Tijdens storm Corrie vond voor het eerst een échte dakdoorbraak plaats, waarbij beide lagen van een luchtkussen aan flarden gescheurd werden. Om te voorkomen dat er vlinders zouden ontsnappen, werd de wond in allerijl afgeplakt met een blauw zeil. Dat ergere schade achterwege bleef tijdens Dudley, Eunice en Franklin mag een klein wonder heten, gaf Blijdorp later zelf toe.

Het incident maakte duidelijk dat pappen en nathouden niet langer volstond. Helaas blijkt het vrijwel onmogelijk om het fragiele plastic te vervangen door een steviger materiaal, want daar is het houten geraamte van de koepel niet op berekend. Ook zijn er zorgen over wat acht jaar aan continue vochtopbouw heeft gedaan met het hout. In het Vriendennieuws verklaart directeur Zevenbergen: “Destijds is gekozen voor een vrij nieuwe en innovatieve dakconstructie. Daar zat dus een bepaald risico aan vast en helaas moeten we nu constateren dat het toen geen gelukkige keuze is geweest.” Het doel van de sluiting is om nog één uitgebreide inspectie uit te voeren, opdat de relatief recente miljoeneninvestering hopelijk toch nog gered kan worden.

Hoe nu verder?

Foto: Sabine Buchholz (BB-Facebook). Kleine passiebloemvlinder.

Diergaarde Blijdorp heeft zich de afgelopen maanden stilletjes voorbereid op een heuse marathon aan transporten. Dat is onvermijdelijk, want intern is niet genoeg capaciteit om álle inwoners van Amazonica tijdens een verbouwing op te vangen. De situatie biedt Blijdorp echter ook de kans om kritisch te reflecteren op de huidige samenstelling van de koepel. Amazonica neemt maar liefst een kwart hectare in beslag, maar draagt momenteel niet concreet bij aan natuurbehoud. Neem de vlinders, waarvoor Blijdorp grotendeels afhankelijk is van de periodieke ímport van cocons uit Costa Rica. Met de naderende werkzaamheden in gedachten werd die aanvoer een tijdje terug al stilgelegd. Naar verwachting zullen de vlinders dan ook volledig uit de collectie verdwijnen.

Hoewel alle inwoners van het Amazonegebied worstelen met het verlies van leefgebied, verkeren veel inwoners van Amazonica simpelweg niet in accuut gevaar. De Peruaanse wandelende takken en witgevlekte zoetwaterroggen staan weliswaar op de Rode Lijst, maar fokken gemakkelijk in gevangenschap, dus hun ‘backup-populatie’ is gezond. Eigenlijk zijn alleen de arrau- en prachtaardschildpadden écht van conservatiebelang, maar juist bij deze dieren blijft voortplantingssucces al een decennium uit in Rotterdam, met weinig zicht op vooruitgang. Mogelijk dat ze in een ander verblijf beter tot hun recht komen.

Foto: Greet van den Bergh (BB-Facebook). Arrauschildpad.

Met de sluiting van Amazonica heerst opeens onzekerheid over de toekomst van een aanzienlijk deel van Blijdorp. Grenzend aan Amazonica vind je immers ook de verlaten en bouwvallige tribune van de voormalige vogelshow. Er wordt al geruime tijd gespeculeerd over de toekomst van de naburige verblijven van de bizons, ijsberen en poedoes. Op een steenworp afstand is Blijdorp momenteel bezig met het renoveren van de volières van de ara’s en ibissen, waarbij expliciet wordt gekozen voor een flexibel ontwerp. Naar verwachting presenteert Diergaarde Blijdorp dit najaar een bijgestelde versie van het Masterplan 2030 – mogelijk wordt dan meer duidelijk.

Foto: Jim Louwerens (BB-Facebook). Amazonica in 2014.

Nieuwjaarslezing 2023!

Begin 2020 werd het nieuwe ‘masterplan’ nog vol trots gepresenteerd in Diergaarde Blijdorp. Een routekaart dat het park houvast moest geven voor dit decennium. Inmiddels ligt een derde van het decennium alweer achter ons: een rommelige en onvoorspelbare periode. Zo’n samenhangende visie was dan ook ver te zoeken bij de nieuwjaarslezing 2023. Het park is vastberaden om op korte termijn de Aziatische dikhuiden en Zuid-Amerikaanse vogels een riant nieuw optrekje te bieden, maar beide projecten worden nog steeds omgeven door vraagtekens. Voor toekomstige projecten geldt dat des te meer. 

Olifanten

Foto: Sylvia Kroos (BB-Facebook). Blijdorp wil het nieuwe verblijf af hebben vóórdat Radjik en Maxi uitvliegen.

Diergaarde Blijdorp is niet vies van bouwprojecten langdurig plannen. Menigeen denkt meteen aan de roemruchte flamingovolière, de restauratie van het oude Roofdieren-Gebouw of de aanleg van de Tijgerkreek. Inmiddels kan het olifantenverblijf toegevoegd worden aan dat lijstje. Zoals Blijdorper Bende eerder al in detail uitlegde, is het de bedoeling dat een tweede olifantenverblijf gerealiseerd wordt in Rotterdam. Zo kan het park op diervriendelijke wijze jonge mannetjes huisvesten. De eerste serieuze ontwerpen stammen uit 2018, al gaat het er in de wandelgangen al véél langer over.

Dus, valt er wat te berichten over ‘Taman Indah 2.0’? Ja en nee. Diergaarde Blijdorp heeft vandaag een nieuwe bouwtekening onthuld. Nog altijd is het de bedoeling dat de huidige kamelenweide het middelpunt van dit nieuwe verblijf wordt – sterker nog, volgens curator Harold Schmidt moeten bezoekers hen maar alvast komen uitzwaaien. Op zichzelf is die lap grond echter een beetje klein en de afgelopen jaren werd dan ook vooral uitgebreid gepeinsd over welke naburige verblijven er nog meer aan moeten geloven. Dit is nog steeds het meest onzekere aspect van de hele operatie.

Afbeelding: Diergaarde Blijdorp. Ontwerp voor olifantenverblijf, vertoond bij nieuwjaarslezing 2023.

Het meenemen van het verblijf van de Indische neushoorns, een keuze die vorig jaar nog uitgebreid verkend werd, lijkt definitief van de baan. Het is simpelweg te omslachtig en te duur. Daarentegen ligt het meenemen van het Aziatisch Moeras wel weer op tafel, nadat dit in 2020 en 2021 nog te duur werd geacht. Sterker nog, deze knoop lijkt definitief doorgehakt te zijn, de botanisten zijn al aan het kijken naar het lot van de individuele bomen op dit terrein. Curator Harold Schmidt sprak de hoop uit dat eind 2023 de eerste paal voor het nieuwe olifantenverblijf geslagen kan worden.

Volgens de huidige plannen moet het openluchtgedeelte van het Moeras, dat momenteel bewoond wordt door kuifmakaken en kraanvogels, geheel wijken voor de olifantenvlakte. Dan is het uitbreidingsgebied groot genoeg om in tweeën of drieën te delen, mochten de olifantenbullen tijdelijk gesepareerd moeten worden. Misschien komt er zelfs nog een klein horecapunt aan de kant van de Bergdierenrots. Ook de Grote Vliegkooi gaat tegen de vlakte, zodat een verbinding gemaakt kan worden tussen het huidige en het nieuwe perk. Wel wordt een klein deel van de oude volière, waaronder de geliefde hangbrug en waterval, mogelijk ontwikkeld tot een apart verblijfje voor een kleine diersoort.

Foto: Danny Noorman (BB-Facebook). De fok met zeldzame vogels is nooit goed van de grond gekomen in de Grote Vliegkooi.

De Mongoolse Steppe is met het verdwijnen van de kamelen al zo goed als weg, met als enige restanten de manoels en de oude Vleermuizengrot. Wat betreft de manoels werd vroeger gespeculeerd dat zij een nieuw optrekje in de Himalaya-biotoop zouden kunnen krijgen, maar het park geeft toe dat daar nog geen besluit over genomen is. Ook de toekomst van de Vleermuizengrot is nog wat onduidelijk. Het pand is érg duur om te slopen of uitgebreid te verbouwen. Momenteel nijgt het park naar een nieuwe olifantenstal aan de oostgevel van het bestaande gebouw. De Vleermuizengrot behoudt dan mogelijk grotendeels zijn huidige functie als opslaglocatie. Dit hangt ook af van wat er precies terecht komt van dat verblijfje bij de waterval en hangbrug.

In de knoop

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Blijdorp experimenteert momenteel met een reuzentoekan bij de hyacinthara’s, ook al zijn het eigenlijk natuurlijke vijanden.

Het andere project waarop Blijdorp momenteel focust, is het Zuid-Amerikaanse themagebied. De volières van de hyacinthara’s en rode ibissen zijn aan vervanging toe. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat dat gepaard zou gaan met een flinke verblijfsuitbreiding: de ibissen zouden het huidige terrein tot hun beschikking krijgen, terwijl een spectaculaire aravolière zou verschijnen op de plek van de oude vogelshow. Helaas zijn die ambities afgeschaald, waarschijnlijk wordt het simpelweg nieuwbouw op de huidige locatie. Gedetailleerde ontwerpen zijn er nog niet.

Wat te doen met het theater van de oude vogelshow? Hierover wordt nog volop nagedacht door de directie. Dat geldt ook voor Amazonica. Dit jaar blaast de vlinderkoepel tien kaarsjes uit, maar leeftijd is Amazonica niet te vriend geweest. De staat van het dak is erbarmelijk: vrijwel alle luchtkussens zijn inmiddels aan één kant doorgescheurd, plastic flappen bungelen van het plafond. Vorig jaar was er zelfs al sprake van een complete dakdoorbraak. Daarbij ontsnapten geen vlinders, maar Blijdorp gaf toe dat uitgebreidere stormschade alleen voorkomen werd door de specifieke windrichting.

Foto: Jop Kempkes (BB-Beheer). Het dak van Amazonica is momenteel reden tot grote zorgen.

Tot nader order vliegen er significant minder vlinders in Amazonica. De diertjes hebben een erg korte levensduur en worden grotendeels geïmporteerd van vlinderfokkerijen, dus Blijdorp kan de populatiegrootte best goed sturen. En tja, het is niet praktisch om een enorme zwerm te hebben en dan het dak te moeten opereren. De oplossing lijkt kinderlijk eenvoudig: vervang de luchtkussens. Dat was ook het plan, maar helaas is dat zo simpel nog niet. Bouwkundige inspectie wijst uit dat er sprake is van uitgebreide vochtschade aan het houten geraamte van de tropische koepel. Dan heb je het opeens over een erg prijzige onderhoudsbeurt…

Foto: Rutger van de Vooren (BB-Facebook). Ringstaartmaki.

Omdat er een grote som geld mee gemoeid is, wil de Diergaarde zeker weten dat het goed besteed wordt. Hoeveel jaar heeft Blijdorp lol van zo’n investering? Is het dan niet verstandig om gelijk ook andere gebreken te tackelen? Het ultieme schrikbeeld is misschien wel het makiverblijf dat eind 2018 geopend werd. Dat doorloopverblijf was amper een jaartje in gebruik voordat de coronapandemie contact tussen mens en dier in de ban deed. De angst voor zoönose is nooit weggegaan in Blijdorp (net als de angst voor bezoekers die de lemuren snoep toestoppen). De Diergaarde geeft aan dat het verblijf waarschijnlijk gaat veranderen van ‘doorloop’ naar ‘langsloop’, met simpelweg een uitzichtpunt à la Gierenrots.

Het olifantenverblijf, de Zuid-Amerikaanse volières, Amazonica: het ei van Colombus heeft Blijdorp nog niet te pakken. En dan zijn er nog de dossiers waaraan vrijwel geen aandacht wordt geschonken momenteel: de bouwvallige stallen van de bongo’s en rendieren; de krappe verblijven van de ijsberen, tijgers, hyena’s en servals; de afsluiting van het Longhouse; leegstand in de Krokodillenrivier; de urgente energietransitie. De koning van dat lijstje is nog altijd de Rivièrahal. Eigenlijk zit daar nog steeds geen vaart in: er is nog geen oplossing gevonden voor de huidige bewoners, en zelfs als dat wel zo was, dan ontbreekt het aan financiering. Dat ei van Columbus, dat wordt nog goed zoeken.

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Rode ibis.

Kort Nieuws #175

Blijdorp Bouwt

Foto: @Wikifrits (commons.wikimedia.org). Henri Martinhuis.

De Vrienden van Blijdorp investeren in de dierenkliniek! Dat maakte de vereniging bekend tijdens een winterlezing. Veel essentiële apparatuur in het Henri Martinhuis is hopeloos verouderd en de Diergaarde is niet in staat om de vervanging zelfstandig te financieren. Ook zullen een paar aanpassingen gemaakt worden aan de indeling van het pand, zo komt er een nieuwe tussenwand in de operatiekamer om hygiënischer te kunnen werken. Er is €82.500 beschikbaar gesteld voor het project. In ’68 en ’81 betaalden de Vrienden ook al voor aanpassingen aan het Henri Martinhuis. Over werkzaamheden gesproken: een snelle epiloog voor het stormseizoen. Uiteindelijk is de materiële schade beperkt gebleven tot het dak van Amazonica, dat sneuvelde na storm Corrie. Wonder boven wonder is de situatie niet wezenlijk verslechterd tijdens de stormen Dudley, Eunice en Franklin. De Zuid-Amerikaanse kas is weer toegankelijk voor bezoekers.

Droevig

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook). Hermine en haar jong Sifan.

Een lach en een traan bij de gelada’s. Nadat de familiegroep in januari al een stukje groeide met de telg van vrouwtje Hermine, is Helena in februari bevallen. Helaas was de vreugde van korte duur, want al snel werd het jong ‘gekaapt’ door Kamali. Zij kon het aapje niet voorzien van melk en uiteindelijk is hij of zij bezweken. Kamali heeft het levenloze lichaampje daarna nog lange tijd vastgehouden. Geen fijn aanzicht, maar dierentuinen streven naar minimale interventie. Het preventief weghalen van het kleintje uit de groep was niet wenselijk, want menselijke opvoeding van jonge dieren kan leiden tot ernstige gedragsstoornissen. Gedragsmatig is het ook belangrijk dat de gelada’s de kans krijgen om hun rouwproces te voltooien.

Estafette

Foto: Ecomare (ecomare.nl). Archieffoto.

Een bijzondere reddingsoperatie bij de Westerschelde. Door de sterke stroming was een kortsnuitzeepaardje aangespoeld in Zeeuws-Vlaanderen, maar het lijkt erop dat een beschermengel over dit bijzondere visje waakte. Een verontruste wandelaar belde het Texelse Ecomare, dat Neeltje Jans inschakelde. Medewerkers van het Deltapark namen het verzwakte diertje vervolgens terug naar de stormvloedkering, waar verzorgers van Diergaarde Blijdorp paraat stonden om het zeepaardje over te brengen naar het Rotterdamse Oceanium. Uiteindelijk zal hij weer vrijgelaten worden, samen met de vier zeepaardjes die Blijdorp eind vorig jaar al opving. Het complete verhaal kan je HIER lezen.

Alle bee(s)tjes helpen

De dierentuinen in Oekraïne worden gebombardeerd en beschoten. De verzorgers doen wat ze kunnen en een handjevol dieren is geëvacueerd, maar de vele achterblijvers zijn kwetsbaar, bang of verkeren zelfs in acuut levensgevaar. Dierentuinen Onze Hobby, Zoovaria, Blijdorper Bende, Laafse Kikkers en nog meer groepen slaan de handen in één: als Nederlandse en Vlaamse dierentuinfans steunen wij de officiële inzamelingsactie van de Europese Vereniging van Dierentuinen, EAZA. Lees HIER meer.

Lentekriebels

Foto: Monique van Oort-Schenk (BB-Facebook)

De jaarlijkse geboortegolf komt langzaam maar zeker dichterbij. De Bengaalse oehoes hebben al wat eieren gelegd, al lijken de (toch wel ervaren) ouders niet veel moeite te doen om deze warm te houden. Nog even aankijken dus. De immer productieve kroeskoppelikanen in de Amoer zitten ook en masse te broeden. Vorig jaar werd de kolonie ook al verreikt met maar liefst zes kuikens-met-schepnetjes. Ook de eerste Indische antilope van het jaar is een feit, het is een meisje.

Terug van weggeweest

Foto: Diergaarde Blijdorp (Facebook)

De witkruinmangabeys zijn weer te zien op de Afrikaanse Savanne. Mannetje Oda, vrouwtje Casper en haar jongen mochten laatst het vernieuwde binnenverblijf verkennen. De voornaamste verandering is de vloer, waar voorheen regelmatig water en urine bleven staan. Voor de oorspronkelijke inwoners van dit verblijf, de franjeapen, was dat niet zo’n probleem, maar de bedreigde mangabeys uit de West-Afrikaanse jungle brengen meer tijd door op de grond. Behalve de wijzigingen aan de afvoer zijn ook de klauterbalken vervangen.

Pandaperikelen

Foto: Patty Kloosterman (BB-Facebook). Rode panda Fang-Pi.

Hoe gaat het met de kleine panda’s, die door werkzaamheden aan hun verblijf ‘ontheemd’ zijn? Vrouwtje Fang-Pi bivakkeert nog altijd bij de dwergmangoesten op Savanne. De Diergaarde laat weten dat zij op termijn doorreist naar India, om deel te nemen aan een lokaal herintroductieproject. Uit Pairi Daiza is laatst een mannelijke rode panda overgekomen, Miyuko geheten. Hij gaat gekoppeld worden aan de in Rotterdam geboren Kwina. Het is de bedoeling dat de Bergdierenrots, die momenteel in ere hersteld wordt, hun liefdesnestje wordt. Vooralsnog zitten beide dieren achter de schermen. Wie het oude pandaverblijf gaat betrekken, is niet helemaal duidelijk. Zelfs de kuifhertjes lijken niet terug te zullen keren naar dit in 2015 opgeleverde perk. Het is er te onrustig voor deze schuchtere hoefdieren. De soort is momenteel nog te vinden in de Chinese Tuin en zal naar verwachting ook bij de Bergdierenrots te zien zijn.

Hollywood

Foto: Diergaarde Blijdorp (blijdorp.nl)

Het was hét kijkcijferkanon van de zomer van 2021: tv-serie ‘Het Echte Leven in de Dierentuin’ op de NPO. Bezoekers melden dat er momenteel een tweede seizoen opgenomen wordt in Diergaarde Blijdorp. In totaal wordt dit het vierde seizoen van de Nederlandse show, na eerdere edities in Ouwehands Dierenpark. Het programma werd geprezen om de emotie en menselijkheid die het koppelde aan de perikelen van de dieren, al was dit ook reden tot kritiek voor sommigen. Overigens geniet Blijdorp ook een andere vorm van publiciteit, de Koopgoot is tijdelijk aangekleed met een scherm waarop winkelaars live naar het haaienbassin kunnen kijken.

Foto: Patty Kloosterman (Dierentuinen Onze Hobby)

Kort Nieuws #174

Dakdoorbraak

Storm Corrie heeft huisgehouden in Diergaarde Blijdorp. Het park lijkt de rukwinden zonder noemenswaardige schade doorstaan te hebben, op één rake klap na: een van de luchtkussens van het dak van Amazonica is gesneuveld. Nu heeft de vlinderkoepel wel vaker lekkages getrotseerd, waarbij de buitenste laag bezweek, maar nooit eerder werden beide lagen van het dak aan flarden gescheurd. Vandaag zijn noodreparaties uitgevoerd, een blauw zeil bedekt inmiddels de wond. Het gebouw is afgesloten voor bezoekers. Of er tropische vlinders ontsnapt zijn of gestorven door de kou, is niet bekend. Vorig jaar maakte de vereniging Vrienden van Blijdorp al duidelijk dat de Diergaarde werkt aan een langetermijnoplossing voor het fragiele dak.

Waar komt de panda vandaan?

Nee, ze leven niet op de Afrikaanse Savanne! Toch verblijven deze Himalaya-bewoners tijdelijk in het Afrikaanse themagebied van Diergaarde Blijdorp. De dierentuin lijkt gebruik te willen maken van de bouwput bij de aangrenzende Bergdierenrots en verricht nu ook grondig onderhoud aan de bestaande pandastek. Het complete vlonder wordt opnieuw gelegd. Ook lijkt het erop dat er een nieuwe achterwand gemaakt wordt, wat mogelijk samenhangt met de aangekondigde routewijziging in dit deel van het park i.v.m. het nieuwe olifantenverblijf. Toch is het wel zo leuk als de soort nog te zien is voor bezoekers en daarom bewoont vrouwtje Fang-Pi nu tijdelijk een verblijf waar in een ver verleden ook rode panda’s gehuisvest werden: het mangoesteneiland tussen de zebra’s en tijgers. Soortgenootje Pici is laatst vertrokken naar een Franse dierentuin. Toen zij vanuit Hongarije naar Rotterdam kwam vorig jaar, was het de bedoeling dat ze zou doorreizen naar India om deel te nemen aan een herintroductie, maar dat project lijkt dus afgeblazen. Panda Kwina en de kuifhertjes verblijven voorlopig achter de schermen, net als de Mantsjoerijse kraanvogels en zwarte kuifmakaken overigens: in het Aziatisch Moeras wordt gebaggerd.

Groot verdriet

Foto: Cor de Gier (BB-Facebook)

Over het mangoesteneiland gesproken: de dwergmangoesten zijn ook gewoon nog aanwezig hier. In de weg zitten de tijdelijke huisgenoten elkaar niet, want de onderhuurder verlaat de bomen amper. Toch is het niet een en al pais en vree bij de dwergmangoesten, een heus familiedrama heeft zich afgespeeld bij de ‘Leukste Nieuwe Diersoort‘ van 2020. Tijdens de laatste coronasluiting beviel het alfavrouwtje van een nestje, maar kort daarna werd ze geconfronteerd door een brutale blauwe reiger. Helaas heeft het strijdlustige vrouwtje de confrontatie met haar leven moeten bekopen en ook haar kroost heeft het incident niet overleefd. Er resteren nu nog vier mangoesten. Het mag duidelijk zijn dat de verzorgers nogal geschrokken zijn van het voorval. Er wordt nagedacht over een verhuizing naar de Krokodillenrivier.

Ademruimte

Foto: Josien de Vries (BB-Facebook). Violette schildtoerako (archieffoto).

Blijdorp bereidt de Victoria Serre voor op de lente. Er is flink gesnoeid in de kas en ook zijn een aantal vogels weggehaald. De Tropenvleugel moet het nu zonder de violette schildtoerako, grijze bananeneter en roelroels stellen, die voorheen allemaal te zien waren in het centrale segment. Dit deel heeft ook afscheid genomen van de sneeuwkaptapuit: meneer is opgeschoven naar de waterleliekoepel, waar hij de Sumatraanse gaailijster vervangt. De Van-Harencarspel-volière, het heenkomen van onder andere de kroonduiven, huisvest nu ook een koppeltje Balispreeuwen. Elders in het park, in de Krokodillenrivier, is het bestand juist wat aangevuld: twee violette schildtoerako’s en twee purperglansspreeuwen zijn hier recentelijk uitgezet. Daar staat tegenover dat het verblijfje van de slurfhondjes en sneeuwkaptapuiten momenteel leegstaat in verband met onderhoud. Dat geldt ook voor het schildpaddenverblijf bij de uitgang van het Natuurbehoudscentrum. Het gerucht gaat dat hier de jonge Komodovaranen geplaatst gaan worden.

Scheepsrecht

Een bijzondere geboorte: de gelada’s hebben sinds 29 januari een baby in hun midden. Deze grasetende apen uit Ethiopië betrokken in 2018 het oude Roofdieren-Gebouw. Het was de bedoeling dat zo het zaadje geplant zou worden voor een grote apengroep tegenover de Rivièrahal, maar tot op heden gaat het om een vrij bescheiden ‘band’. Dat komt onder andere doordat er geen gelada’s meer geboren zijn in Rotterdam sinds de oorspronkelijke haremheer, Hagos, samen met zijn dames achter de schermen woonde. Zijn opvolger, Salto, had geen klik met de vrouwtjes, maar Jaba kennelijk wel! Leuk feitje: dit is het eerste kleintje dat ter wereld is gekomen in dit monumentale pand sinds de leeuwenwelpjes Shanto en Rani in 2011.

Foto: Patrick Kruizinga (BB-Facebook)